bai 60 .Định luật bảo toàn năng lượng

Giáo án vật lý 9 - Trần Quốc Dũng - Trờng THCS Sơn Trung
Ngày soạn:21/4/2010
Ngày dạy: /4/2010
Tiết 66 Định luật bảo toàn Năng lợng
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức: Qua TN Nhận biết đợc trong các thiết bị làm biến đổi NL, phần NL thu
đợc cuối cùng bao giờ cũng nhỏ hơn phần NL cung cấp cho thiết bị lúc ban đầu, NL
không tự nhiên sinh ra. Phát hiện đợc sự xuất hiện một dạng NL nào đó bị giảm đi.
Thừa nhận phần NL bị giảm đi bằng phần NL mới thu vào. Phát biểu đợc ĐLBT NL và
vận dụng ĐL để giải thích sự biến đổi của một số hiện tợng.
2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng khái quát hoá về sự biến đổi năng lợng đề thấy đợc sự bảo
toàn năng lợng. Rèn Kĩ năng phân tích hiện tợng.
3. Thái độ: Nghiêm túc, hợp tác
B. Chuẩn bị:
- Dung cụ TN H60.1 Sgk-157; H 60.2 Sgk- 158; Mô hình Máy phát điện, động cơ
điện, quả nặng
C. Các hoạt động dạy học:
Hoạt động của giáo
viên
Hoạt động của hS Ghi bảng
1. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ - Đặt vấn đề bài mới
+ Yêu cầu HS Trả lời câu
hỏi:
- Khi nào vật có năng lợng?
Có những dạng năng lợng
nào?
- Nhận biết Hoá năng,Nhiệt
năng, Quang năng bằng
cách nào?Cho VD
+ Yêu cầu HS giải bài
59.1 ; 59.2

+ ĐVĐ: Năng lợng luôn đ-
ợc chuyển hoá. Con ngời
đã có king nghiệm biến đổi
năng lợng sẵn có trong tự
nhiên để phục vụ cho lợi
ích của con ngời. Trong
quá trình biến đổi năng l-
ợng đó có sự bảo toàn
không?
+ Trả lời câu hỏi của GV:
- Vật có năng lợng khi nó
thực hiện công hoặc làm
nóng vật khác.
- Nhận biết Hoá năng,
Nhiệt năng, Quang năng
bằng cách: Nhận biết sự
biến đổi chúng thành các
dạng năng lợng khác.
2. HĐ2: Tìm hiểu sự chuyển hoá năng lợng trong các hiện tợng cơ nhiệt điện
+ Yêu cầu các nhóm HS bố
trí thí nghiệm H60.1 Sgk-
157:
+ Yêu cầu HS tiến hành TN
và Trả lời câu hỏi C1 Sgk-
157
+ Yêu cầu HS Trả lời câu
hỏi C2 Sgk-157:
+ Bố trí và tiến hành thí
nghiệm; Quan sát hiện t-
ợng đánh dấu vị trí viên bi

tại B
+ Trả lời câu hỏi C1 Sgk-
157
+ Trả lời câu hỏi C2 Sgk-
157
I. Sự chuyển hoá năng
lợng trong các hiện t-
ợng cơ nhiệt điện:
1. Biến đổi thế năng
thành động năng và ngợc
lại. Hao hụt cơ năng:
a. Thí nghiệm:
+ Dụng cụ:
+ Tiến hành:
+ Hiện tợng:
C1: Từ A đến C: Thế năng
biến đổi thành động năng.
Từ C đến B: động năng
biến thành thế năng.
C2: Thế năng của viên bi ở
A lớn hơn thế năng của
viên bi ở B
Năm học 2009 - 2010 146
Giáo án vật lý 9 - Trần Quốc Dũng - Trờng THCS Sơn Trung
+Yêu cầu HS trả lời câu
hỏi C3 Sgk- 157
+ Yêu cầu HS rút ra kết
luận?
+Trả lời câu hỏi C4, C5
Sgk-158

+ Yêu cầu HS so sánh: W
tA
và W
tB
(HDHS so sánh h
Amax
và
h
Bmax
)
+ Đại diện nhóm trả lờiC3-
157
+ Trả lời câu hỏi C4Sgk-
158
C3: - W
tA
có bị hao hụt;
W
tA
bị chuyển hoá thành
nhiệt năng; Năng lợng của
viên bi bị hao hụt chứng tỏ
năng lợng của vật không tự
nhiên sinh ra.W có ích nhỏ
hơn W ban đầu.
Cơ năng hao phí do
chuyển hoá thành nhiệt
năng.
b. Kết luận 1:
- Cơ năng hao phí do

chuyển hoá thành nhiệt
năng
- Nếu cơ năng của vật tăng
thêm so với ban đầu thì
phần tăng thêm là do dạng
năng lợng khác chuyển
hoá thành.
2. Biến đổi cơ năng thành
điện năng và ngợc lại.
Hao hụt cơ năng:
a. Thí nghiệm:
+ Dụng cụ:
+ Tiến hành:
+ Hiện tợng:
C4: Cơ năng của quả A

Điện năng

Cơ năng của
động cơ điện

Cơ năng
của B
- Kết quả: h
Amax
> h
Bmax
=> W
tA
>W

tB
. Sự hao hụt là
do một phần năng lợng
chuyển hoá thành nhiệt
b. Kết luận 2: SGK
3. Hoạt động 3: Định luật bảo toàn năng lợng .
- Năng lợng có dữ nguyên
dạng không? Nếu giữ
nguyên dạng thì có sự biến
đổi tự nhiên không?
- Rút ra định luật bảo toàn
năng lợng ?
? Hãy lấy ví dụ trong thực
tế cuộc sống quanh em để
minh họa
Năng lợng không tự nhiên
sinh ra hoặc tự mất đi mà
chỉ chuyển hoá từ dạng này
sang dạng khác hoặc
truyền từ vật này sang vật
khác.
- Đại diện mỗi nhóm lấy 1
VD minh hoạ
II. Định luật bảo toàn
năng lợng
Năng lợng không tự nhiên
sinh ra hoặc tự mất đi mà
chỉ chuyển hoá từ dạng này
sang dạng khác hoặc
truyền từ vật này sang vật

khác
4. Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố
+ Yêu cầu HS làm C6, C7
Sgk-158
+ Yêu cầu HS đọc nội dung
ghi nhớ - Có thể em cha
biết Sgk-
+ Biện pháp tích hợp bảo
vệ môi trờng :
- Cần sử dụng năng lợng
- Làm câu C6, C7 Sgk-158
III. Vận dụng:
C6: Vì trái với định luật
bảo toàn năng lợng. Động
cơ hoạt động đợc là có cơ
năng. Cơ năng này không
thể tự sinh ra. Muốn có cơ
năng này bắt buộc phải
cung cấp cho máy một
Năm học 2009 - 2010 147
Giáo án vật lý 9 - Trần Quốc Dũng - Trờng THCS Sơn Trung
mặt trời một cách rộng rãi
hơn
- Con ngời cần tuân theo
quy luật khách quan của
chuỗi năng lợng đó.
năng lợng ban đầu.
C7: Nhiệt năng do củi đốt
cung cấp một phần vào nồi
làm nớc nóng, phần còn lại

truyền cho môi trờng xung
quanh theo định luật bảo
toàn năg lợng. Bừp cải tiến
có vách cách nhiệt, giữ cho
nhiệt ít bọ truyền ra ngoài,
tận dụng nhiệt để đun 2
nồi.
+ Hớng dẫn về nhà:
- Học, nắm vững nội dung của bài, áp dụng Trả lời câu hỏi - BT:60.1.60.2,60.3 .GV h-
ớng dẫn tại lớp bài 60 .4
- Gv gọi 1 hs TB và yếu phát biểu lại định luật
- Chuẩn bị T67: Sản xuất điện năng - nhiệt điện và thuỷ điện
( dặn cán bộ lớp 9Avà 9 C bố trí nghế ngồi cho thầy cô dự giờ thao giảng cho T67 )
Năm học 2009 - 2010 148