nguon goc loai nguoi

Nguồn gốc loài người và chủng tộc
Phần một
Q TRÌNH NHẬN THỨC VỀ NGUỒN GỐC LỒI NGƯỜI
Các vấn đề nguồn gốc lồi người, nguồn gốc sự sống và nguồn gốc vũ trụ ln là
những mối quan tâm thường xun của nhân loại từ rất lâu đời. Việc giải thích những
điều bí ẩn này phụ thuộc vào trình độ văn hóa, văn minh và sự hiểu biết của mỗi thời đại,
mỗi dân tộc. Lúc đầu là các huyền thoại và quan điểm tơn giáo, tiếp đến là những giả
thuyết của các nhà khoa học. Cuối cùng, sự phát triển của khoa học vơi nhiều thành tựu
mới làm sáng tỏa hơn vấn đề mà nhân loại quan tâm: con người ra đời từ lúc nào, ở đâu
và như thế nào?
Q trình nhận thức nguồn gốc lồi người là một vấn đề khoa học - khó khăn, khơng
những vì thời điểm xuất phát con người cách xa hàng triệu năm, mà vì đó còn là một hiện
tượng phức tạp phải có sự hợp tác nhiều khoa học mới giải quyết được. Và chỉ có đứng
trên quan điểm khoa học liên ngành mới có phương hướng giải quyết đúng đắn.
I/ Thần thoại và tơn giáo
Từ xa xưa, có nhiều huyện thoại trữ tình về nguồn gốc con người như chuyện bà Nữ
Oa (ở Trung Quốc) đã dùng bùn vàng nhặn ra con người và thổi vào đó sự sống; chuyện
thần Hanuman (huyền thoại Ai Cập) đã dùng đất sét tạo thành con người trên bàn xoay đồ
gốm rồi trao cho linh hồn và rất nhiều huyền thoại khác nữa.
Kinh thánh của đạo Thiên chúa trình bày về nguồn gốc các lồi vật và con người
một cách có hệ thống. Điển hình hơn cả là hình tượng Adam và Eva được biết đến rộng
rãi trên Thế giới. Theo Kinh thánh:
−Ngày thứ năm: xuất hiện các động vật thủy sinh và chim
−Ngày thứ sáu: xuất hiện các động vật khác và con người.
Kinh thánh cũng cho rằng Đức Chúa trời đã dùng đất sét nặn thành người đàn ơng
và lấy xương sườn của người đàn ơng để tạo ra người đàn bà. Từ khi nghe theo lời dụ dỗ
của rắn thần ăn trái cấm, biết tình u vợ chồng, họ đã bị đuổi khỏi vườn địa đàng và tạo
ra thế giới lồi người mn hình mn vẻ cho đến ngày nay.
Các huyền thoại và quan điểm tơn giáo, triết học rất nhiều nhưng đều chỉ dừng lại ở
nhân tố siêu hình. Việc giải thích đúng thực tế khách quan phải có các dữ liệu khoa học.
II/ Những nhận thức khoa học:

Chính những người Cổ Hy Lạp đã nêu lên các quan điểm khoa học đầu tiên về
nguồn gốc sự sống từ 6 thế kỉ Trước Cơng Ngun. Sau đó, nhiều thuyết khác ra đời dựa
vào các dữ kiện khoa học.
Có thể nói Linnê là người đầu tiên xếp con người vào hệ thống phân loại sinh giới.
Vào năm 1758, trong lần xuất bản thứ hai cuốn “Systema Naturae” (Hệ thống tự nhiên),
Trang 1
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
Linnê đã xếp người vào bộ Primates (bộ Linh trưởng), chung với khỉ vượn, các con vượn
cáo, dơi và các con lười. Chính Linnê đã đặt tên Homo cho giống người gồm hai lồi:
Homo sapiens và Homo troglodytes.
Năm 1760, Carl Hoppius, một học trò của Linnê mơ tả “lồi người thứ ba”: Homo
caudatus – người có đi. Điều này đã gây nên sự chấn động trong dư luận.
Thời này cho rằng con người còn nhiều bí ẩn chưa biết nên nhiều mơ tả khơng đúng
thực tế. Tuy nhiên, đối với Linnê chỉ một lồi Homo sapiens là chủ yếu, có 4 chủng người
khác nhau:
−Người Âu da trắng.
−Người Mỹ da đỏ.
−Người Á da vàng.
−Người Phi da đen.
Như vậy, đến cuối thế kỷ XVIII con người đã có vị trí trong hệ thống phân loại.
Tiếp đến các nhà khoa học đã nêu ra nhiều quan điểm khác nhau về nguồn gốc lồi
người, nhưng đáng chú ý là các quan điểm của Lamarck và Darwin. Sự ra đời tác phẩm
“Nguồn gốc lồi người bằng con đường chon lọc tự nhiên” của Darwin đã tạo nên bước
ngoặt lịch sử trong tư duy của nhân loại. Darwin đã đưa ra quan điểm và chứng minh
bằng thành tựu khoa học đương thời là, con người ra đời từ một giống vượn người. Q
trình chuyển vượn thành người, Darwin cho rằng do tác động của thay đổi khí hậu mà
lồi vượn đã phải thích nghi với cách kiếm ăn trong mơi trường mới, di chuyển bằng hai
chân rồi dần dần thành người. Học thuyết tiến hóa của Darwin ra đời đã gây nên những
cuộc tranh cải gay gắt. Nhiều người ủng hộ và khơng ít kẻ phản đối.
Thời Mác- Ăngghen, Ăngghen cho rằng: chính lao động là điều kiện cơ bản quyết

định sự chuyển biến của con vượn thành con người ngay trong q trình chuyển biến cơ
thể. Đây là phát hiện lớn của Ăngghen.
Mọi người vẫn quen với giả thuyết sự tiến hóa từ vượn sang người một cách dần
dần, bằng cách thích nghi của cơ thể với mơi trường trong q trình lao động. Về mặt
sinh học, con người khác động vật là đi bằng hai chân, giải phóng đơi tay, phát trển đại
não. Yếu tố then chốt tác động vào cơ thể vượn chuyển thành người là do chuyển sang ăn
thịt trong điều kiện khí hậu xấu đi. Đó là những điều mà Đại bách khoa tồn thư Liên Xơ
(1956) đã thừa nhận. Về mặt niên đại, thường cho rằng con người xuất hiện chỉ khoảng
40 - 80 ngàn năm trước, ở Châu Á.
Nhưng đầu những năm 60 của thế kỷ XX đến nay, đã có nhiều phát hiện khoa học
mới có liên quan tới nguồn gốc con người, trước hết là nguồn gốc sinh học và tự nhiên
của con người (từ khảo cổ học, di truyền học, vật lý thiên văn ), làm chấn động thay đổi
Trang 2
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
nhận thức truyền thống. Từ đó các giả thuyết khoa học về nguồn gốc con người lại xuất
hiện.
Và hiện nay giả thuyết khoa học của trường phái Machusin là nổi bật và đáng tin cậy
nhất. Giả thyết của Machusin "một giả thuyết độc đáo", mà nội dung chính của nó là: do
ảnh hưởng lớn của bức xạ đã gây đột biến các gen làm cho con người xuất hiện, trước hết
về mặt sinh học. Chính do sự xuất hiện cơ cấu sinh học mới (đi thẳng, vỏ đại não phát
triển) đã bước chuyển sang lao động có hệ thống, mở đầu thật sự lịch sử của lồi người.
Cái nơi của lồi người là ở Nam và Đơng Phi. Lần đầu tiên con người xuất hiện cách đây
khơng muộn hơn hơn 2 triệu năm (2.6 triệu năm trước). Đây là giả thuyết phong phú,
tổng hợp được các tri thức khoa học trước đó và có nhiều căn cứ khoa học. Có thể coi đây
là trường phái thứ ba, một đỉnh cao trong nhận thức lồi người.
III/ Quan niệm hiện đại về nguồn gốc lồi người.
Trong lịch sử khảo cổ học thì phát hiện của Liki ở Châu Phi là có tiếng vang lớn, lay
động bác bỏ phần lớn những điều đã quen thuộc. đó là những phát hiện của cha con Liki
vào những năm 60, đặc biệt là năm 1972, Liki tìm ra được các cơng cụ bằng đá và cái sọ
người ngun vẹn có tuổi 2,6 triệu năm (Cơbipơda). Như thế có nghĩa là con người đầu

tiên xuất hiện ở Châu Phi hơn 2 triệu năm trước, chứ khơng phải là 800 ngàn năm trước.
Tiếp theo các phát hiện ở Sada, một bộ xương người tồn vẹn có tuổi 3,5 triệu năm
trước. Phát hiện dấu chân có dạng người đi thẳng ở Lêơnlơn, có tuổi ba triệu năm và
những cơng cụ bằng đá có tuổi là 2,1 - 1,9 triệu năm. Phát hiện ở Êtiơpi, những cơng cụ
bằng đá có gần ba triệu năm, và tổ tiên mới của con người có tuổi gần 4 triệu năm. Lại có
dạng người xưa hơn (khơng gắn với cơng cụ lao động) là 5,5 triệu năm, có di cốt là 9
triệu năm, thậm chí có dạng người có tuổi lâu hơn nữa (14-24 triệu năm) như dòng
Ostralopitec (do Raymond Dart phát hiện năm 1924 ở Châu Phi) .
Trang 3
Q trình tiến hóa của lồi người
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
Điểm mới mẻ ở những phát hiện này chủ yếu khơng phải là biết con người tồn tại có
tuổi 2 - 3 triệu năm mà điểm mới chính là trước khi xuất hiện con người thì trước đó, con
người về hình dạng, tức về mặt sinh học, đã xuất hiện sớm hơn con người về mặt xã hội
hàng triệu năm (cụ thể 1,5 - 2 triệu năm). Như thế, hình dạng người đi thẳng, não lớn rõ
ràng khơng phải do q trình lao động quyết định (như cách hiểu trước đây).
Qua xác định thực tế về mặt mơi trường địa lý thì những biến đổi quan trọng nhất
(như khí hậu ) lại khơng trùng với thời điểm con người tách ra từ lồi vượn (muộn hơn
mấy triệu năm và lúc đó khơng một con vượn nào thành người). Và D.Hudơn cũng đã
phát hiện ra rằng sự thay đổi lớn về khí hậu, băng hà, hay do chuyển sang ăn thịt, khơng
hề thay đổi được dạng sinh vật vượn sang dạng sinh vật người. Vậy cái gì tạo ra bước
chuyển biến đó? Khoa học khảo cổ đã xác định rằng: có một lồi vật, khởi đầu chia làm
hai nhóm, một là tổ tiên con người, người vượn và họ người (người hóa thạch và người
hiện đại), hai là, vượn Gorila, hắc tinh tinh như thế, con người có ba con với hắc tinh
tinh (cả hai cùng một gốc sinh ra, nhưng khơng phải con người ra đời từ hắc tinh tinh hay
vượn Gorila (số này hiện nay còn sống). Còn tổ tiên con người thì bị diệt chủng, mất tung
tích, chỉ có lồi người là tồn tại được.
Người ta cũng đã xác định rằng tổ tiên trực tiếp của con người là Ostralopitec, và
cũng là người sơ khai. Thời gian tồn tại của Ostralopitec là 5,5 - 1 triệu năm. Khoảng 2,2
triệu năm trước đây, một bộ phận của dòng Ostralopitec chuyển sang lao động có hệ

thống (khởi đầu lịch sử lồi người số còn lại sau đó bị diệt chủng cách đây 1 triệu năm).
Sự tiến hóa của con người về mặt xã hội bao gồm các bước người sơ khai (người khéo
léo, người đi thẳng ) và người hiện đại xuất hiện cách đây 40 ngàn năm.
Như thế giữa tổ tiên con người - dòng Ostralopitec (người vượn) và người sơ khai
chỉ có khác nhau là lao động, vì về mặt sinh học, tổ tiên con người cũng giống người sơ
khai - xuất hiện rất sớm. Khơng ít hơn 1,5 - 2 triệu năm, trước khi chuyển sang lao động
có hệ thống .
Thế nhưng nhà nghiên cứu trẻ tuổi Gudon và một số người khác cũng đã phát hiện
qua quan sát hắc tinh tinh sống trong tự nhiện và trong hồn cảnh thí nghiệm, rằng: hắc
tinh tinh cũng biết lao động, chế tạo cơng cụ đơn giản (song mang tính chất ngẫu nhiên,
khơng hệ thống và các cơng cụ chỉ bằng cành cây, chứ khơng chế tạo được cơng cụ bằng
đá, cơng cụ trung gian. Song cái ngẫu nhiên nào cũng có cái tất nhiên trong đó và cái tất
nhiên xun qua cái ngẫu nhiên mà bộc lộ ra.). Hắc tinh tinh cũng ăn thịt, biết chữa vết
thương, xây chỗ ở, cũng có quan hệ "giao tiếp", cũng biết phân tích tổng hợp, học được
350 cử chỉ tượng trưng của người, cũng biết sử dụng ngơn ngữ ngun thuỷ (hành động,
cử chỉ), và trong giao tiếp cũng hiểu được nguyện vọng của nhau, hiểu được ý người,
Trang 4
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
cách tổ chức sống theo quần xã với quan hệ tập tính chặt chẽ, thứ bậc (do tuổi cao, do
khơn hơn mà đứng đầu quần xã). Trong hồn cảnh giống nhau chúng cũng có những
phản ứng giống nhau. Đó là những tập tính mà trong cuộc sống đã tạo ra "cấu trúc quần
xã" của chúng. Những tập tính và cấu trúc này cũng gần với bậc thang tiến hóa đầu tiên
của tổ tiên lồi người. Nhưng dù sao chăng nữa, những tập tính và cấu trúc như vậy của
hắc tinh tinh lại khơng thể chuyển lên thành tập tính của con người, thành cấu trúc xã hội
lồi người được. Và thực tế cũng khơng diễn ra.
Người ta đã so sánh người và hắc tinh tinh thì máu hai loại này khơng có gì khác
nhau đáng kể. Song chúng khác nhau ở bên ngồi, ở người não lớn hơn, đi bằng hai chân
tất yếu (chứ khơng phải ngẫu nhiên), mặt người thanh, hàm nhỏ, khơng có răng nanh, thể
lực kém hơn, còn về cấu tạo di chuyển (cấu trúc gen) thì ở người có 46 nhiễm sắc thể còn
vượn bậc cao là 48 (vượn bậc thấp là 54 - 78) và khác cả cách cấu tạo phân tử AND.

Theo lý thuyết di truyền, thì chính các gen quy định các đặc điểm và đặc tính cơ thể. Rõ
ràng bí quyết sinh học ở con người là 46 nhiễm sắc thể với những cấu tạo độc đáo của nó.
Căn cứ vào số lượng nhiễm sắc thể, ta thấy rằng có nhiều lần đột biết gen từ lồi vượn lên
lồi người (từ 78 - 54 - 48 - 46). Như thế, về mặt sinh học, khơng phải tiến hóa dần dần
mà do đột biến gen. Song khơng phải khí hậu, hay ăn thịt, và cũng khơng phải do lao
động mà gây ra đột biến gen, tức là tạo ra biến đổi hình dạng cấu trúc sinh học, tạo ra
dạng sinh học người và tách tổ tiên người ra khỏi động vật, như trước kia quan niệm.
Ngày nay khoa di truyền học phóng xạ đã trả lời câu hỏi đó. Cụ thể, từ những năm
60 thế kỷ XX, sau khi phát hiện ra hiện tượng phóng xạ và sau vụ Mỹ thả hai quả bom
ngun tử xuống hai thành phố ở Nhật, các nghiên cứu khoa học cho hay là, các hiện
tượng bức xạ ion hóa là điều kiện chủ yếu làm đột biến gen có thể làm cho nhiễm sắc
thể giảm bằng cách kết dính một thể nhiễm sắc (cũng có thí nghiệm xác minh và qua thực
tế tiến hóa các lồi).
Như thế, phải có một lượng bức xạ nhất định tác động vào cơ thể lồi vượn người
như thế nào đó, tạo ra một đột biến nhiễm sắc thể, sao cho còn 46 nhiễm sắc thể và có cấu
tạo về đại thể như của con người hiện nay, xuất hiện con người về mặt sinh học. một cơ
cấu di truyền mới như thế là nguồn gốc sinh học của con người, nguồn gốc từ đó dẫn đến
con người xã hội tương lai. Nhưng để cho con người xã hội thật sự ra đời thì phải qua lao
động có hệ thống. Nhưng vì đâu mà con người phải có lao động để thành con người. Rõ
ràng sự xuất hiện một thể sinh học mới (đi thẳng hai chân sau, tay có khả năng cầm nắm,
não lớn, khơng có răng nanh, khơng có lơng, thể lực yếu ), theo Machusin, là tất yếu
phải chuyển sang lao động có hệ thống và sống thành xã hội, nếu khơng sẽ khơng thê tồn
tại được.
Trang 5
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
Chỉ thơng qua lao động, chế tạo cơng cụ thì mới hình thành nên ý thức con người và
quan hệ người, tạo thành xã hội lồi người. Lao động là nguồn gốc cơ bản, chủ yếu, tạo
nên con người xã hội, là qui luật cơ bản hình thành nên con người thật sự và xã hội lồi
người. Khoa học ngày nay càng chứng minh và làm sâu sắc phát hiện ấy của Ăngghen.
IV/ Mấy phân tích triết học về nguồn gốc lồi người

Rõ ràng để giải quyết vấn đề nguồn gốc con người một cách khoa học, khơng chỉ
dựa vào thành tựu khoa học hiện đại, mà còn phải sử dụng phương pháp biện chứng Mác
xít để phát hiện các logic thật sự của q trình tiến hóa từ lồi vật sang lồi người. Có như
thế, mới bác bỏ được những nhận thức khơng đúng, cả về mặt khoa học cụ thể, cả về mặt
triết học.
Có ba vấn đề nổi bật:
1. Quan hệ giữa cái mơi trường tự nhiên phóng xạ và cái sinh học trong q
trình tiến hóa con người (nguồn gốc sinh học).
2. Quan hệ giữa cái sinh học và cái xã hội (nguồn gốc xã hội).
3. Quan hệ giữa tiệm tiến và nhảy vọt, đột bến trong q trình xuất hiện con
người và lồi người.
Như chúng ta đã biết là trước con người lao động đã xuất hiện dạng con người sinh
học từ 1,5-2 triệu năm. Và cũng biết rằng, cái thời điểm xuất hiện tổ tiên con người và
con người khơng trùng hợp với sự thay đổi lớn về khí hậu trên Trái Đất. Đồng thời, khoa
học di truyền vạch ra cơ chế quyết định sự bến đổi các lồi, sư đột biến gen, sự thay đổi
nhiễm sắc thể, chủ yếu do các hiện tượng bức xạ gây ra. Khoa học di truyền khẳng định
là lao động khơng thể tạo ra sự thay đổi trong bản chất các yếu tố sinh học, khơng được
ghi lại trong gen để di truyền rồi lại phát hiện được vùng có người hóa thạch ở Nam -
Đơng Phi có mơi trường bức xạ lớn. Sức tác động mức xạ của mặt trời ở các thời điểm
quả đất đổi cực địa từ, lại trùng hợp về mặt thời điểm trong sự biến đổi của tổ tiên con
người và lồi người
Những điều kể trên khẳng định rằng, sự xuất hiện con người về mặt sinh học khơng
phải là sự thích nghi dần dần với mơi trường bên ngồi, hoặc do lao động, hoặc do ăn thịt,
mà do tác động bức xạ tạo ra đột biến thể nhiễm sắc là hồn tồn khoa học. Mơi trường
bức xạ cao xảy ra nhanh chóng, gây nên sự thay đổi bên trong của cơ cấu sinh học, và
chính cái đó mới quy định tính chất và hình dạng bên ngồi của cơ thể. Những tác động
mà khơng gây ra được sự đột biến như vậy thì khơng có lồi mới. Cơ thể vượn người là
cơ sở, có khả năng thành cơ thể người. Song ở một thời điểm nào đó, có những tác nhân
bên ngồi (trong trường hợp này là bức xạ ngun tử) đã có vai trò quyết định làm thay
đổi lồi này sang lồi khác.

Trang 6
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
Rõ ràng đã có sự thay đổi trong cơ cấu sinh học phải do yếu tố tự nhiên quyết định
là chính, chứ khơng phải yếu tố xã hội.
Sự xuất hiện một thể sinh học mới (não lớn, đi thẳng, và các thay đổi khác) cụ thể ở
đây là thể sinh học người như thế mới hợp quy luật.
Quan điểm cho rằng, sự tiến hóa về não người từ 800cm
3
-1000cm
3
- 1200cm
3
-
1300cm
3
, là do quy luật suy nghĩ hay lao động là khơng đúng, mà thực ra là phải do thay
đổi cấu trúc di truyền mang lại. Khơng có bằng chứng để nói rằng, do lao động trí óc hay
chân tay nhiều thì óc - đại não phát triển.
Vai trò của lao động đối với cái sinh học, cái tự nhiên của con người.
Trước hết, khẳng định rằng lao động và hoạt động xã hội khơng quyết định các di
truyền sinh học người, mà chủ yếu là quyết định và tạo ra tính người, tạo ra bản chất xã
hội của con người, tạc vào cái cơ thể tự nhiên của con người, cái bản tính xã hội đó. Và
trên một mực độ nhất định, làm cho sự phát triển sinh học ấy được hồn thiện, phát triển
trên cái vốn có của nó. Ví dụ, lao động làm cho con người nhanh nhẹn, cơ bắp nổi lên,
bàn tay mềm dẻo hơn, con mắc phân biệt được màu sắc, đường nét tốt hơn, các giác quan
phát triển hơn, theo định hường xã hội. Khơng thể nó rằng con người xã hội là do đột
biến sinh học mà có (tức là thuần t thay đổi về sinh học). Ở đây khơng đơn thuần là
tăng lên các tập tính động vật, mà là sự đột biến về chất, khác về chất, qua một tác nhân
khác. Sự thay đổi sinh học đã là cơ sở tự nhiên cho tiến hóa xã hội như chính bản thân
giới tự nhiên vậy.

Ý thức xuất hiện do là yếu tố xã hội, do lao động và các yếu tố xã hội khác quyết
định. Song sự xuất hiện bộ óc người có đại não lớn với ít nhất là 15 tỷ tế bào thần kinh là
cơ sở sinh học cho sự xuất hiện ý thức, như một nguồn gốc của nó.
Thực ra sự khơn ngoan của một số động vật bậc cao là tiến ý thức của con người. Cơ
chế sinh học người trong bộ não đã tạo ra hình thức phản ánh, xử lý thơng tin nhất định.
Song sự hoạt động xử lý thơng tin, sự phản ánh tiền ý thức đã có bước nhảy vọt sang trình
độ khác hồn tồn về chất. Đó là do có hoạt động chế tạo cơng cụ có hệ thống cùng với
sự xuất hiện ngơn ngữ trừu tượng, hệ thống tín hiệu thứ hai. Và cũng nhờ lao động mà ý
thức con người có thể nắm được quy luật của thế giới vật chất, điều mà ngay hắc tinh tinh
khơn ngoan cũng khơng bao giờ có được.
Trong thực tế, hắc tinh tinh khơng phải là tổ tiên của con người mà chỉ là bà con một
nhánh song song nhưng từ tập tính và cơ cấu quần xã hắc tinh tinh cũng có thể đốn được
cơ cấu quần xã và tập tính của tổ tiên con người. Do đó, có thể nói rằng, tập tính cơ cấu
quần xã của tổ tiên con người (dòng Ostralopitec) là một nguồn gốc tự nhiên của con
người và lồi người. Nguồn gốc thứ hai là nguồn gốc cơ cấu sinh học di truyền đột biến,
Trang 7
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
nguồn gốc này có ý nghĩa trực tiếp và quyết định. Song nguồn gốc xã hội tức là lao động
có hệ thống của con người mới quyết định sự xuất hiện con người thật sự.
Sự phát triển tất yếu tự nhiên ấy là có quy luật, là cầu nối từ cái tự nhiên đến cái xã
hội. Rõ ràng cơ cấu sinh học người và nhu cầu tồn tại của cơ thể đó là nhân tố làm xuất
hiện lao động có hệ thống, có mục đích, chuyển từ lao động giản đơn, tự phát của động
vật bậc cao lên lao động lồi người. Đó là quan niệm hệ nhân - quả nội tại của sự phát
triển.
Q trình tiến hóa từ động vật bậc cao lên lồi người rất biện chứng, khơng những
theo ý nghĩa như đã trình bày ở trên mà còn theo ý nghĩa: đồng thời với những tiệm tiến,
có những đột biến sinh ra lồi mới, giống mới, có sự đứt đoạn trãi qua các bước trung
gian, vừa mang tính tất yếu vừa có tính ngẫu nhiên.
Q trình tiến hóa đó có lược đồ sau đây:
Từ một lồi vượn (tổ tiên động vật của con người) sinh ra (do dột bến nhiễm sắc thể)

hai nhánh: 1) tổ tiên con người, người vượn Grolia; và 2) hắc tinh tinh nghĩa là, vẫn là
lồi vật. Trong nhánh thứ nhất, từ tổ tiên trực tiếp (Ostralopitec) của con người một số
thành con người và còn lại là người vượn. Người vượn dần dần bị diệt chủng, chỉ có con
người là tồn tại.
Trong lồi người cũng có nhiều loại và nhiều nấc: ví dụ, đầu tiên là người khéo léo
(người thực thụ đầu tiên), rồi người đi thẳng nêandectan, đến người hiện đại. Nhưng rồi
người sơ khai cũng được thay bằng người hiện đại (cách đây 40 ngàn năm), ở đây cũng
có những biến nhất định.
Tổ tiên con người Ostralopitec - là những cá thể người như chúng ta vậy. Song chỉ
có một số trong họ là thành người thực thụ (người sơ khai), còn lại chưa phải là người.
Họ cũng như tổ tiên con người xuất hiện đầu tiên ở Châu Phi, sau đó di cư sang các vùng
khác của thế giới (theo Machusin).
Nhận thức về nguồn gốc lồi người cũng khơng dừng lại ở đây, có thể có niên đại
mới và giải thích rõ thêm. Song những tính quy luật làm xuất hiện lồi người đã được
phát hiện về đại thể.
Nhưng tác phẩm "Nguồn gốc lồi người" của Machusin đã mang đến một thơng tin
mới, hiện đại và phong phú, gợi ra nhiều suy nghĩ về nguồn gốc lồi người và sự tiến hóa
của lồi người. Tất nhiên, trên lĩnh vực này vẫn còn nhiều điều bỏ ngỏ mà khoa học sẽ
còn tiếp tục phát hiện thêm những cứ liệu mới. Mỗi lần chúng ta hiểu rõ thêm nguồn gốc
tiến hóa của lồi người, là mỗi lần có thêm điều kiện để hiểu bản chất và động lực hoạt
động, phát triển của con người.
V/ Con người sẽ tiếp tục tiến hóa?
Trang 8
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
Nhờ sự phát triển nhanh của cơng nghệ sinh học, hiện nay người ta bắt đầu nói về
các “siêu nhân” trong thế kỉ tới. Điều này chưa biết có xảy ra hay khơng, nhưng nó có
đầy đủ cơ sở khoa học. Trong lịch sử tiến hóa của lồi người, từ 200.000 năm trở lại đây
con người về mặt sinh học hầu như khơng có biến đổi lớn. Tuy nhiên quyền lực trí tuệ
của lồi người hiện nay có khả năng tạo nên những biến đổi vượt giới hạn tiến hóa tự
nhiên, kể cả những biến đổi sinh học của con người. Ba xu hướng sau đây đang và sẽ diễn

ra trong thời gian sắp tới, những điều được coi là “rất đáng sợ” trong tiến trình phát triển
của cơng nghệ sinh học:
- Đưa các gen của người vào các sinh vật khác: con người đưa các gen của mình vào
các sinh vật khác để chúng có thể phục vụ đắc lực hơn cho mình. Đó là các virus, vi
khuẩn, nắm men, dê, heo, dò,… mang các gen tạo protein người để làm dược phẩm hoặc
cơ quan thay thế.
- Sinh vật hóa con người: con người có thể mang gen của các virus, vi trùng gây
bệnh để suốt đời khỏi bị các bệnh do chúng gây nên hay người có tim hỏng có thể được
thay bằng tim heo,… Con người tương lai có hệ miễn dịch của các lồi gián? Đây là lời
kết cảu bài báo (1995) về phát hiện về hệ miễn nhiễm của con gián tinh vi và nhạy hơn
con người.
- Máy móc hóa con người: xu hướng này bước đầu thể hiện ở chổ hiện nay bên
người kè kè máy điện thoại di động, đi xe gắn máy cũng có thể đàm thoại với ai đó từ xa.
Xu hướng này cho phép ta tưởng tượng ra rằng một lúc nào đó, có thể sẽ là con người có
máy điện tốn nhỏ gắn với não như có “sừng điện tốn” chăng? Sự tiến hóa của lồi
người sẽ chuyển sang giai đoạn mới: máy móc sẽ trở thành một bộ phận gắn chặt với cơ
thể của con người.
Vài điều vừa nên trên cho thấy rằng trong tương lai nào đó sẽ có sự can thiệp trực
tiếp vào bộ máy di truyền để cải thiện cơ thể sinh học của con người. Có thể xuất hiện
một chủng loại người mới có nhiều ưu việt hơn con người sản phẩm của thiên nhiên. Đó
là những con người tiến hóa của trí tuệ.
Trang 9
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
Phần hai
Q TRÌNH NHẬN THỨC VỀ CHỦNG TỘC
I/ Nguồn gốc hình thành chủng tộc:
Qu¸ tr×nh h×nh thµnh, thêi gian h×nh thµnh c¸c ®¹i chđng téc lµ vÊn ®Ị phøc t¹p. Hiện
nay cßn rÊt nhiỊu ý kiÕn kh¸c nhau vỊ ngn gèc loµi ngêi, vai trß cđa lao ®éng trong viƯc
chun biÕn tõ vỵn thµnh ngêi.
Víi sù ra ®êi cđa chđ nghÜa M¸c th× vÊn ®Ị ngn gèc loµi ngêi ®· ®ỵc gi¶i qut

®óng ®¾n, khoa häc. Trªn c¬ së chđ nghÜa duy vËt biƯn chøng vµ duy vËt lÞch sư, M¸c vµ
¡nghen ®· dùa vµo tµi liƯu cđa sinh vËt häc vµ c¸c khoa häc x· héi, dùa vµo c¸c häc
thut vỊ tù nhiªn vµ x· héi ®Ĩ gi¶i qut vÊn ®Ị h×nh thµnh con ngêi. Vai trß cđa lao
®éng ®· ®ỵc ¡nghen tr×nh bµy trong t¸c phÈm “T¸c ®éng cđa lao ®éng trong sù chun
biÕn tõ vỵn thµnh ngêi”. M¸c trong t¸c phÈm “HƯ t tëng §øc” còng chØ ra r»ng “Con ngêi
b»ng lao ®éng cđa m×nh ®· t¸ch ra khái tr¹ng th¸i thó vËt”.
Nh vËy cã thĨ kÕt ln r»ng: ngn gèc h×nh thµnh loµi ngêi lµ tõ vỵn th«ng qua lao
®éng s¶n xt.
B»ng nh÷ng thµnh tùu khoa häc ngµy nay, chóng ta biÕt r»ng con ngêi t¸ch ra khái
thÕ giíi ®éng vËt c¸ch ®©y trªn díi 2 triƯu n¨m. §Õn thêi kú ®¸ cò c¸ch ®©y chõng 5 v¹n
n¨m, con ngêi thc lo¹i h×nh hiƯn ®¹i xt hiƯn. Ngêi hiƯn ®¹i Homosapiens ®ỵc h×nh
thµnh tõ qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ cđa ngêi Nªan®Ðctan .Theo c¸c tµi liƯu cỉ nh©n häc cho biÕt,
ngêi Nªan®Ðctan ®· c tró trªn mét ph¹m vi rÊt réng ë ch©u A, ch©u Phi vµ ch©u ¢u. Tuy
nhiªn vÊn ®Ị ®Ỉt ra lµ chun biÕn tõ ngêi cỉ Nªan®Ðctan thµnh ngêi hiƯn ®¹i ®· diƠn ra ë
kh¾p c¸c vïng cã sù tån t¹i cđa ngêi Nªan®Ðctan. VÊn ®Ị nµy hiƯn nay vÉn cha cã sù
thèng nhÊt vµ vÉn tån t¹i 3 quan ®iĨm kh¸c nhau vỊ vÊn ®Ị nµy?
1/ Thut nhiỊu trung t©m: Thut nµy do nhµ nh©n chđng häc ngêi Mü ®Ị xíng
n¨m 1939. Theo «ng cã 4 trung t©m lµ §«ng Nam ¸, §«ng ¸, T©y Nam ¸ vµ Nam Phi.
Theo thut nµy, c¸c chđng téc loµi ngêi hiƯn nay kh«ng ph¶i lµ kÕt qu¶ cđa sù tiÕn ho¸
néi t¹i tõ mét gièng ngêi tèi cỉ duy nhÊt mµ lµ kÕt qu¶ tiÕn ho¸ ®ång thêi vµ biƯt lËp cđa
tõng lo¹i ngêi tèi cỉ kh¸c nhau. Quan ®iĨm nµy cã thĨ thĨ hiƯn b»ng s¬ ®å:
Trang 10
Người tối cổ
Người cổ
Homo Sapiens
Các đại chủng
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
Tuy nhiªn cã nhiỊu quan ®iĨm cho r»ng thut nhiỊu trung t©m kh«ng cã c¬ së khoa
häc, kh«ng phï hỵp víi thùc tÕ.
2/ Thut mét trung t©m: Thut nµy do c¸c nhµ khoa häc Liªn X« ®a ra ®Çu tiªn.

Quan ®iĨm nµy cho r»ng, c¸c chđng téc hiƯn nay lµ do kÕt qu¶ cđa mét qu¸ tr×nh tiÕn ho¸
néi t¹i, ngµy cµng hoµn thiƯn cđa mét dßng ngêi cỉ tríc ®ã. Tõ ngêi khÐo lÐo ®Õn ngêi
Pitªcantr«p, ®Õn ngêi Nªan®Ðctan, ®Õn ngêi H«m«sapiens vµ tõ ®ã ph©n ho¸ thµnh c¸c
chđng téc nh hiƯn nay. Ban ®Çu, ngêi hiƯn ®¹i chØ xt hiƯn trong mét khu vùc nhÊt ®Þnh
råi tõ ®ã lan to¶ ®i kh¾p n¬i. Theo Lªvin vµ K«ghinxki khu vùc ®ã bao gåm TiỊn ¸, Nam
¸, mét phÇn §«ng B¾c ch©u Phi. Ban ®Çu ë ®ã xt hiƯn 2 chđng téc c¬ b¶n lµ T©y Nam
vµ §«ng B¾c. Hai nhãm ngêi nµy bÞ ng¨n c¸ch bëi d·y Himalaya. Tõ 2 nhãm ®ã ®· ph©n
ho¸ thµnh c¸c ®¹i chđng.
3/ Thut 2 trung t©m: C¨n cø vµo ®Ỉc ®iĨm chđngtéc hiƯn nay, ®Ỉc bÞªt c¸c ®Ỉc
®iĨm kh«ng cã tÝnh thÝch nghi nh nhãm m¸u, h×nh th¸i r¨ng, ®êng v©n bµn tay th× ngêi ta
thÊy sù gÇn gòi gi÷a ngêi M«ng«l«it vµ ¤xtral«it, gi÷a ngêi ¥r«pª«it vµ Nªgr«it. Ngay tõ
thêi ®¸ cò ®· xt hiƯn 2 trung t©m h×nh thµnh chđng téc, sím nhÊt lµ §«ng B¾c Phi vµ
T©y Nam ¸. Vµ trªn c¬ së ®ã h×nh thµnh c¸c chđng téc ngêi hiƯn nay.
Quan ®iĨm nµy cã nhiỊu ®iĨm trïng víi nh÷ng ph¸t hiƯn míi vỊ cỉ nh©n häc vµ dÇn
cã søc thut phơc h¬n, nhng vÊn ®Ị hiƯn nay cha thèng nhÊt lµ thêi gian h×nh thµnh vµ
ph©n ho¸ chđng téc
Trang 11
Nhóm Tây Nam
Đại chủng xích đạo
Ơrơpêơtit
Nhóm Đơng Bắc
Mơngơlơit
Sơ kỳ đá cũ
Phương Đơng
Phương Tây
Mơngơlơit
Oxtralơit
Ơrơlơit
Nêgrơit
Nguồn gốc loài người và chủng tộc

II/ Nguyªn nh©n dÉn ®Õn viƯc h×nh thµnh c¸c chđng téc.
Sù h×nh thµnh chđng téc cã rÊt nhiỊu nguyªn nh©n nhng cã 3 nguyªn nh©n c¬ b¶n
sau:
1/ Sù thÝch nghi víi hoµn c¶nh tù nhiªn
Tù nhiªn ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh ®Ỉc ®iĨm chđng téc.
NhiỊu ®Ỉc ®iĨm chđng téc lµ kÕt qu¶ sù chän läc tù nhiªn vµ sù thÝch nghi víi m«i trêng,
v× lóc bÊy giê søc s¶n xt thÊp vµ nh÷ng thiÕt chÕ cđa con ngêi cha ®ỵc hoµn chØnh, cha
®đ søc chèng l¹i nh÷ng ®iỊu kiƯn kh¾c nghiƯt cđa thiªn nhiªn.
Mµu da lµ mét vÝ dơ râ rµng vỊ sù thÝch øng tù nhiªn. Mµu da ngêi ®Ëm nh¹t lµ do l-
ỵng s¾c tè mªlanin trong da qut ®Þnh. S¾c tè mªlanin cã kh¶ n¨ng hÊp thơ tia tư ngo¹i
mỈt trêi, do ®ã cã t¸c dơng b¶o vƯ c¸c kÕt cÊu quan träng trong da. Ngêi da ®en sèng ë
vïng xÝch ®¹o Ch©u Phi vµ T©y Th¸i B×nh D¬ng quanh n¨m ¸nh s¸ng chãi chang tÊt
nhiªn ph¶i cã nhiỊu mªlanin trong da vµ da ph¶i ®en. Tãc ngêi da ®en thêng xo¨n, lµ mét
h×nh thøc thÝch øng ®Ĩ chÊp nhËn víi m«i rrêng ®ã.
Ngêi M«ng«l«it (M«ng Cỉ) khe m¾t nhá thêng lµ m¾t mét mÝ hay cã mÝ gãc che
h¹ch níc m¾t. Nh÷ng ®Ỉc ®iĨm ®ã cã liªn quan víi ®iỊu kiƯn sèng trong vïng nhiỊu giã
c¸t ë Trung ¸ vµ Xibia. Còng cÇn nãi thªm r»ng, hoµn c¶nh tù nhiªn chØ cã t¸c dơng ®èi
víi qu¸ tr×nh h×nh thµnh chđng téc, khi kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa häc, kü tht ph¸t triĨn th×
sù thÝch øng tù nhiªn kh«ng cßn lµ nguyªn nh©n xt hiƯn chđng téc n÷a.
2/ Sù sèng biƯt lËp gi÷a c¸c nhãm ngêi
Do d©n sè Ýt, mçi qn thĨ ban ®Çu chØ vµi tr¨m ngêi ë c¸c m«i trêng kh¸c nhau ®·
t¹o nªn sù kh¸c biƯt vỊ mét sè ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o bªn ngoµi cđa c¬ thĨ. Theo c¸c nhµ d©n
téc häc, do sù sèng biƯt lËp, hä tiÕn hµnh néi h«n trong nhãm, ®iỊu ®ã ®ãng vai trß to lín
trong viƯc h×nh thµnh chđng téc. Di trun häc cho biÕt nÕu lÊy nhau trong néi bé th×
kho¶ng 50 thÕ hƯ, mçi thÕ hƯ kho¶ng 25 n¨m th× 1250 n¨m cã thĨ lµm biÕn ®ỉi mét sè ®Ỉc
®iĨm cđa chđng téc ban ®Çu
3/ Sù lai t¹o gièng gi÷a c¸c nhãm ngêi.
Lµ nguyªn nh©n quan träng vµ lµ u tè ®Ĩ h×nh thµnh, hỵp nhÊt c¸c chđng téc. Thêi
kú ®Çu, nh÷ng ®Ỉc ®iĨm chđng téc ®ỵc h×nh thµnh do sù thÝch nghi víi m«i trêng ®Þa lý,
nhng vỊ sau khi c¸c ®iỊu kiƯn kinh tÕ x· héi ph¸t triĨn th× c¸c u tè cã tÝnh chÊt x· héi

cµng ®ỵc t¨ng cêng, sù lai gièng ngµy mét ®Èy m¹nh, ®ãng vai trß quan träng ®Ĩ h×nh
thµnh c¸c lo¹i h×nh nh©n chđng míi.
III/ Ph©n lo¹i chđng téc:
Kh¸i niƯm chđng téc ra ®êi hÇu nh cïng mét lóc víi viƯc ph©n lo¹i chđng téc. Cã
nhiỊu c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nhau, t thc vµo nh÷ng ®Ỉc ®iĨm cơ thĨ trªn thĨ.
Trang 12
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
Francois Bernier lµ mét trong nh÷ng ngêi ®i ®Çu trong viƯc ph©n lo¹i chđng téc.
Theo «ng (n¨m 1684) cã thĨ chia nh©n lo¹i thµnh 4 chđng téc :
1/ Chđng téc c tró ë ch©u ¢u, B¾c Phi, TiỊn ¸, Ên §é
2/ Chđng téc c tró ë phÇn cßn l¹i cđa ch©u Phi
3/ Chđng téc c tró ë §«ng ¸ vµ Nam ¸
4/ Chđng téc c tró ë vïng B¾c cùc
Dùa trªn nh÷ng tµi liƯu gi¶i phÉu häc, nhµ y häc ngêi §øc ®· ph©n biƯt 5 chđng téc
(1775) :
1/ C¸pca (da tr¾ng) gåm ngêi ch©u ¢u, T©y ¸ vµ B¾c Phi
2/ M«ng cỉ (da vµng) gåm nh÷ng ngêi ch©u ¸ vµ ngêi Exkim«
3/ £ti«pi (da ®en) gåm ngêi ch©u Phi, trõ B¾c Phi
4/ Mü gåm ngêi Anh®iªng
5/ M· lai gåm nh÷ng ngêi sèng trªn c¸c ®¶o phÝa Nam Th¸i B×nh D¬ng
N¨m 1800 Cuvier còng ph©n chia 3 chđng téc (da tr¾ng, da vµng, da ®en) dùa vµo
c¸c mµu s¾c cđa da. Nh vËy, mét sè chđng téc chđ u trªn tr¸i ®Êt ®· ®ỵc ph¸t hiƯn tõ thÕ
kû XVIII. §ã lµ chđng ¢u (hay C¸pca hc ¥roopª«it), chđng Phi (£ti«pi hay Nªgr«it),
chđng ¸ (M«ng Cỉ hc M«ng«l«it) vµ chđng Mü (Amªrican«it). Ngoµi ra, ngêi ta cßn
ph¸t hiƯn mét vµi nhãm lo¹i h×nh nh Laplandi (cùc B¾c) Nam ¸ hc M· Lai. Riªng chđng
óc (¤xtral«it) cho tíi lóc nµy cha cã ai ®Ị cËp tíi. §Õn thÕ kû XIX chđng nµy míi ®ỵc
Th«ma Huxlaay (1870) ®a vµo hƯ ph©n lo¹i.
Sang thÕ kû XX b¾t ®Çu h×nh thµnh c¸c hƯ ph©n lo¹i nhiỊu cÊp. Mét trong nh÷ng hƯ
ph©n lo¹i cã c¬ së khoa häc vµ ra ®êi sím lµ hƯ ph©n lo¹i cđa J.Deniker (1900) theo c¸ch
ph©n lo¹i nµy, ph©n lo¹i cã 6 nhãm gåm 29 chđng téc ®ỵc s¾p xÕp nh sau : theo thø tù A,

B, C, D, E, F
A. Nhãm chđng téc cã tãc b«ng, ®en, mòi réng gåm 4 chđng téc B«sman,
Nªgrit«, Neg¬r¬, Mªlanªdiªn.
B. Nhãm tãc xo¨n vµ n cã 4 chđng téc : £ti«pien (£ti«pi), ¤tralieen (óc),
Dravidieen, Axir«it.
C. Nhãm tãc ®en, n, m¾t ®en gåm 7 chđng téc : In®« Aph¬gan, ArËp, BÐbe,
§Þa Trung H¶i, Ibªrieen-®¶o, T©y Nam ¢u, A®riatich.
D. Nhãm tãc hung, th¼ng hc n, m¾t mµu s¸ng cã 2 chđng téc : B¾c ¢u,
§«ng ¢u
E. Nhãm tãc ®en, th¼ng hc n, m¾t ®en cã 4 chđng téc : Ainu, P«liªndiªn,
Anh®«nªdiªn, Nam Mü
Trang 13
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
F. Nhãm tãc th¼ng gåm 8 chđng téc : B¾c Mü, Trung Mü, P©tg«n, Exkimoo,
L«parieen, Ug«-Exnix©y, Turan, M«ng Cỉ.
Tõ nưa sau thÕ kû XX nhiỊu hƯ ph©n lo¹i chđng téc tiÕp tơc ®ỵc c«ng bè vµ hoµn
thiƯn. Ngêi cã nhiỊu cèng hiÕn trong lÜnh vùc nµy lµ tiÕn sÜ nh©n häc vµ d©n téc häc Nga
N.N.Tchªb«xar«v (1951). Theo hƯ ph©n lo¹i cđa «ng, nh©n lo¹i ®ỵc chia thµnh 3 ®¹i
chđng : XÝch ®¹o hay óc-Phi (¤xtral«nªgrooit), ¢u (¥r«pª«it) vµ ¸ (M«ngg«l«it), mçi ®¹i
chđng bao gåm mét sè tiĨu chđng.
IV/ §Ỉc ®iĨm - sù ph©n bè c¸c chđng téc trªn thÕ giíi
1. §¹i chđng M«ng«l«it
§¹i chđng M«ng«l«it bao gåm phÇn lín c d©n
sèng ë ch©u Á vµ c¶ thỉ d©n da ®á ch©u Mü, nªn cßn
gäi lµ ®¹i chđng Á Mü.
M«ng«l«it b¾t ngn tõ ch÷ Mongol cã nghÜa lµ
M«ng Cỉ v× gèc cđa ®¹i chđng nµy cã lÏ lµ nh÷ng c
d©n cỉ sèng ë M«ng Cỉ vµ Nam Sibir. Ngêi M«ng Cỉ
hiƯn nay vÉn cßn cã nh÷ng nÐt ®iĨn h×nh cđa ®¹i chđng
M«ng«l«it.

§¹i chđng M«ng«l«it cã mµu da tõ h¬i vµng ®Õn
n©u nh¹t nªn cßn gäi lµ ®¹i chđng da vµng. Tãc ®en vµ
th¼ng, l«ng vµ r©u Ýt ph¸t triĨn. M¾t ®en, mÝ trªn rÊt
ph¸t triĨn, cã mÝ lãt (nÕp mi M«ng Cỉ). Khu«n mỈt to, bĐt, gß m¸ cao, x¬ng gß m¸ ph¸t
triĨn. Mòi réng trung b×nh, sèng mòi kh«ng cao, m«i dµy trung b×nh. §Çu trßn hc ng¾n,
r¨ng cưa h×nh xỴng, ch©n tay ng¾n.
§¹i chđng M«ng«l«it chiÕm h¬n mét nưa d©n sè trªn thÕ giíi. §¹i chđng nµy ra ®êi
ë trung t©m Ch©u Á råi di lªn ph¬ng B¾c, xng ph¬ng Nam vµ sang ch©u Mü, t¹o thµnh
3 nhãm : M«ng«l«it ph¬ng B¾c, M«ng«l«it ph¬ng Nam vµ M«ng«l«it ch©u Mü.
Nhãm B¾c M«ng«l«it cã 2 lo¹i h×nh : Xibiarian vµ §«ng ¸ bao gåm c d©n M«ng Cỉ,
B¾c Trung Qc, TriỊu Tiªn, NhËt B¶n… cã tÇm vãc cao lín, da mµu s¸ng.
Ngêi M«ng«l«it thiªn di xng phÝa Nam råi hỵp hut víi ngêi ¤xtral«it ë ®Êy lµm
thµnh nhãm Nam M«ng«l«it gåm ngêi Choang, ngêi ViƯt, ngêi Th¸i, ngêi Miama vµ ngêi
M· Lai sèng ë Nam Trung Qc vµ §«ng Nam ¸.
C¸ch ®©y kho¶ng h¬n 2 v¹n n¨m, ngêi M«ng«l«it ë §«ng B¾c Á thiªn di sang ch©u
Mü qua eo biĨn Bªrinh trong thêi kú b¨ng hµ t¹o thµnh nhãm thỉ d©n ch©u Mü
(M«ng«l«it Ch©u Mü), cßn gäi lµ ngêi da ®á hay ngêi In®ian. Hä cã mµu da vµng sÉm, cã
¸nh ®á, tãc ®en vµ th¼ng, ngêi Ýt l«ng, mỈt réng vµ bĐt, mÝ m¾t trªn Ýt ph¸t triĨn, mòi dµi
Trang 14
Chủng tộc Mơngơlơit
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
vµ kho»m. Hä cã mét sè ®Ỉc ®iĨm kh¸c víi ngêi M«ng«l«it Ch©u Á, cã thĨ do nh÷ng ngêi
M«ng«l«it di c tõ ch©u ¸ sang mn h¬n, nªn ®· cã ®iỊu kiƯn hçn chđng víi ngêi §Þa
Trung H¶i hc ngêi ¤xtral«it (ngêi b¶n xø ch©u §¹i D¬ng). Do sù thÝch nghi víi m«i tr-
êng ®Þa lý, nªn cã sù kh¸c nhau ®«i chót gi÷a thỉ d©n B¾c Mü, Trung Mü vµ Nam Mü nªn
nhiỊu ngêi chia nhãm ngêi M«ng«l«it ch©u Mü lµm 3 lo¹i h×nh : M«ng«l«it B¾c Mü,
M«ng«l«it Trung Mü vµ M«ng«l«it Nam Mü.
HiƯn nay, ngêi da ®á ch©u Mü ®· bÞ tiªu diƯt gÇn hªt, chØ cßn mét Ýt dån l¹i sèng ë
miỊn hoang m¹c phÝa T©y Nam Hoa Kú vµ trong rõng rËm lu vùc s«ng Amad«n.
2. §¹i chđng ¥r«p«it

§¹i chđng ¥r«p«it cßn gäi lµ ®¹i chđng ch©u ¢u
hc ®¹i chđng da tr¾ng v× hä sèng tËp trung chđ u ë
ch©u ¢u vµ cã nhiỊu lo¹i h×nh da tr¾ng. §¹i chđng nµy
chiÕm kho¶ng 40% d©n sè thÕ giíi, ph©n bè chđ u ë
ch©u ¢u, B¾c Phi, T©y Á, Ấn §é.
§¹i chđng ¥r«p«it cã nh÷ng ®Ỉc ®iĨm h×nh th¸i
chđ u sau : Da tõ tr¾ng ®Õn ng¨m ®en, l«ng trªn m×nh
ph¸t triĨn, ®Ỉc biƯt lµ r©u. Tãc mỊm, mµu vµng nh¹t
®Õn ®en, th¼ng hay n lµn sãng. M¾t to, m¾t thêng
mµu xanh nh¹t, mµu tro hc n©u nh¹t. MỈt hĐp vµ dµi,
gß m¸ kh«ng cao, mòi cao vµ hĐp, m«i thêng máng, c»m dµi l¹i vĨnh. TÇm vãc ngêi thêng
cao hc trung b×nh. §Çu thêng trßn, r¨ng hµm trªn cã nóm.
§¹i chđng ¥r«p«it ra ®êi ë ch©u ¸, ®Þa bµn ®Çu tiªn cã lÏ lµ Ên §é, sau më réng ra
T©y ¸, B¾c Phi vµ Nam ¢u, t¹o thµnh nh¸nh Nam ¥r«p«it hay nhãm “Ấn §é - §Þa Trung
H¶i” bao gåm ngêi Ấn §é, Iran, Ả RËp, Do Th¸i, Thỉ NhÜ Kú, Ai CËp, Anbani, Italia,
Ph¸p…
Sau thêi kú b¨ng hµ tan, ngêi ¥r«p«it di c lªn ph¬ng B¾c, t¹o thµnh nh¸nh B¾c
¥r«p«it hay cßn gäi lµ nhãm “ §¹i T©y D¬ng – Ban TÝch” cã th©n h×nh cao lín h¬n vµ
mµu da, mµu m¾t, mµu tãc s¸ng h¬n nh¸nh phÝa Nam. Hä thêng cã da tr¾ng, tãc vµng,
m¾t xanh, bao gåm ngêi B¾c §øc, Hµ Lan, Anh, §an M¹ch, Th §iĨn, PhÇn Lan, Nga.
Cµng lªn ph¬ng B¾c th× mµu da, mµu tãc, mµu m¾t cµng s¸ng h¬n, tÇm vãc cao lín h¬n.
Nh¸nh B¾c ¥r«p«it gåm 2 lo¹i h×nh: Ph¬ng B¾c vµ §«ng ¢u (Nga, PhÇn lan).
Nh÷ng khu vùc mµ hai chđng téc ¥r«p«it vµ M«ng«l«it sèng gÇn nhau, hỵp hut
sinh ra nh÷ng chđng téc lai nh ngêi C«d¾c, Kiªcghidi… ë Trung ¸.
3. §¹i chđng Nªgr«it
Trang 15
Chủng tộc Ơrơpơit
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
§¹i chđng Nªgr«it sèng tËp trung chđ u ë lơc
®Þa ch©u Phi vµ cã mµu da ®en nªn cßn ®ỵc gäi lµ ®¹i

chđng Phi hay ®¹i chđng da ®en.
Tỉng céng sè d©n cđa ®¹i chđng nµy chØ chiÕm
1/10 d©n sè thÕ giíi, ph©n bè chđ u tõ sa m¹c
Xahara trë vỊ phÝa Nam lơc ®Þa Phi, ngoµi ra cßn cã ë
miỊn Nam Ên §é, c¸c ®¶o thc Ên §é D¬ng vµ ch©u
Mü.
§Ỉc ®iĨm nh©n chđng ®iĨn h×nh cđa ®¹i chđng
nµy lµ cã da mµu tõ tèi ®Õn ®en sÉm, tãc ®en, xo¨n tÝt,
l«ng trªn th©n rÊt Ýt, m¾t ®en, to, mòi réng, m«i rÊt
dµy, mỈt hĐp, vãc ngêi thêng cao, ch©n dµi (trõ ngêi
lïn Pichmª ë Trung Phi), ®Çu dµi, r¨ng hµm trªn cã nóm phơ.
§¹i chđng Nªgr«it chia lµm 3 tiĨu chđng : Nªgr«, Nªgril« vµ Bus¬men.
- TiĨu chđng Nªgr« hay Xu®an lµ tiĨu chđng ®iĨn h×nh nhÊt, chiÕm hÇu hÕt nh÷ng
®Ỉc ®iĨm h×nh th¸i chung cđa chđng téc ®· nªu trªn. Hä cã mµu da rÊt tèi hc ®en, tÇm
vãc cao, sèng chđ u tõ phÝa Nam Xahara tíi xÝch ®¹o, mµ diĨn h×nh lµ d©n c sèng ë c¸c
lu vùc s«ng Nigiª, s«ng C«ngg« vµ thỵng s«ng Nin.
- TiĨu chđng Nªgril« chđ u sèng trong vïng rõng xÝch ®¹o Trung Phi, ®¹i biĨu lµ
ngêi Picmª - cã tÇm vãc thÊp bÐ, cao trung b×nh 141 – 142cm, ch©n ng¾n, da s¸ng h¬n
ngêi Nªgr«, líp l«ng trªn mỈt kh¸ ph¸t triĨn, ®Çu to vµ trßn, mỈt ng¾n, hèc m¾t rÊt to, m«i
kh«ng dµy l¾m, tr¸n d«, mòi réng.
- TiĨu chđng Bus¬men hiƯn nay cßn rÊt Ýt, gåm cã ngêi Bus¬men vµ ngêi Hèttentèt
sèng ë vïng b¸n hoang m¹c vµ hoang m¹c ë T©y Nam Phi vµ Nam Phi. Hä cã da mµu l¸
kh«, tÇm vãc trung b×nh hc thÊp, ch©n ng¾n, mỈt bĐt h¬n, ®Ỉc biƯt cã mÝ trªn rÊt ph¸t
triĨn, cã nÕp mÝ M«ng Cỉ.
Ngoµi ra ë ch©u Phi cßn cã lo¹i h×nh ®Ỉc biƯt n÷a, ®ã lµ ngêi £ti«pia ë §«ng Phi
(chđng téc §«ng Phi). Hä cã nhiỊu nÐt gièng ngêi Nªgr«it nh mỈt hĐp, m«i dµy, tãc xo¨n,
Ýt l«ng trªn th©n m×nh… nhng l¹i cã mét sè nÐt gièng ngêi ¥r«p«it nh mòi hĐp vµ th¼ng.
Hä lµ kÕt qu¶ cđa sù hçn chđng gi÷a ngêi ¥r«p«it víi ngêi Nªgr«it nªn cã khu«n mỈt
gièng ngêi ¢u, nhng da tèi h¬n. V× vËy, nhiỊu ý kiÕn cho r»ng ®©y lµ mét chđng téc lai
gi÷a hai ®¹i chđng Nªgr«it vµ ¥r«p«it.

4. §¹i chđng ¤xtral«it
§¹i chđng ¤xtral«it bao gåm ®a sè c¸c thỉ d©n sinh sèng ë lơc ®Þa ¤xtr©ylia vµ trªn
c¸c ®¶o l©n cËn phÝa Nam Th¸i B×nh D¬ng, hä cã da mµu sÉm (®en hc n©u ®en), líp
Trang 16
Chủng tộc Nêgrơit
Nguồn gốc loài người và chủng tộc
l«ng trªn ngêi rÊt ph¸t triĨn, ®Ỉc biƯt cã r©u rÊt rËm. MỈt ng¾n vµ hĐp, gß m¸ thÊp, tr¸n
v¸t, gê trªn ỉ m¾t kh¸ ph¸t triĨn, mòi réng, sèng mòi gÉy, m«i dÇy vµ hµm trªn vÈu, ®Çu
dµi. Vãc d¸ng ngêi trung b×nh (trõ ngêi lïn Nªgrit« gÇn gièng ngêi lïn Picmª ë ch©u
Phi). VỊ ®Ỉc ®iĨm hut häc, hä cã nhãm m¸u kh¸c h¼n ngêi Nªgr«it ë ch©u Phi.
§¹i chđng ¤xtral«it gåm nhiỊu tiĨu chđng cã ®Ỉc ®iĨm h¬i kh¸c nhau t theo vïng
nh : Ngêi Mªlanªdiªng, ngêi Nªgrit«, ngêi ¤xtraliªng…
- Ngêi Mªlanªdiªng lµ ®¹i diƯn ®iĨn h×nh cđa ®¹i chđng ¤xtral«it. Hä hiƯn sèng r¶i
r¸c ë ch©u §¹i D¬ng trªn ®¶o Papua, Niu Ghinª vµ mét sè ®¶o phÝa Nam Th¸i B×nh D¬ng.
- Ngêi Nªgrit« cã th©n h×nh thÊp bÐ, gièng ngêi lïn Picmª ë ch©u Phi. Hä sèng chđ
u ë Niu Ghinª, Niu Hªbrit, T©n Cali®«ni vµ mét sè ®¶o kh¸c.
- Ngêi ¤xtraliªng mµ ®¹i diƯn lµ nh÷ng thỉ d©n trªn lơc ®Þa ¤xtr©ylia. Hä cã ®Ỉc
®iĨm h×nh th¸i gÇn gièng ngêi Mªlanªdiªng, còng cã l«ng trªn ngêi vµ r©u rËm, tãc n
lµn sãng, tr¸n v¸t h¬n. HiƯn nay hä chØ cßn kho¶ng vµi v¹n ngêi, sèng biƯt lËp trong
nh÷ng vïng nói hoang vu ë trung t©m lơc ®Þa.
Ngoµi ra, trªn qn ®¶o P«linªdi thc Nam Th¸i B×nh D¬ng cã mét lo¹i h×nh ngêi
®Ỉc biƯt, ®ã lµ ngêi P«linªdiªng, hiƯn sèng trªn c¸c ®¶o nh Hawai, Samoa, Tahiti… Hä cã
mét sè ®Ỉc ®iĨm nh©n chđng ®iĨn h×nh cđa ngêi ¤xtral«it nh tãc xo¨n, m«i dÇy, tr¸n h¬i
v¹t… Theo nghiªn cøu cđa c¸c nhµ nh©n chđng häc th× ®©y lµ chđng téc trung gian gi÷a 2
®¹i chđng ¤xtral«it vµ M«ng«l«it, v× c¨n cø vµo vÞ trÝ ®Þa lý c tró cđa ngêi Mªlanªdiªng
vµ nh÷ng ®Ỉc ®iĨm h×nh th¸i cđa hä.
KẾT LUẬN
Trang 17
Sự phân bố các chủng tộc trên Thế giới
Nguồn gốc loài người và chủng tộc

Trªn thÕ giíi tÊt c¶ c¸c téc ngêi hiƯn ®¹i ngµy nay ®Ịu cã tỉ tiªn tõ vỵn vµ ngêi vỵn
vµ cã mét qu·ng ®êng tiÕn hãa nh nhau. Kh«ng cã mét chđng téc nµo thiÕu n¨ng lùc s¸ng
t¹o. NhiỊu nỊn v¨n minh cỉ ®¹i rùc rì ®Ịu do ngêi da mµu t¹o ra nh nỊn v¨n minh s«ng
Nin, s«ng Ấn, s«ng H»ng… Thêi trung cỉ khi c¸c qc gia ch©u Phi míi h×nh thµnh th× ë
ch©u Phi ®· cã nhiỊu nỊn v¨n hãa rùc rì. NhiỊu nỊn v¨n minh thÕ giíi ®· bÞ tiªu diƯt,
hoang tµn lµ do tội ¸c cđa thùc d©n da tr¾ng. Sù tån t¹i d©n téc l¹c hËu hay hiƯn ®¹i chØ lµ
hËu qu¶ cđa lÞch sư ¸p bøc giai cÊp vµ ¸p bøc d©n téc.
Sù kh¸c nhau vỊ ®Ỉc ®iĨm h×nh th¸i hoµn toµn kh«ng cã ý nghÜa qut ®Þnh ®èi víi
đêi sèng con ngêi. Tất c¶ c¸c chđng téc ®Ịu cã kh¶ n¨ng nh nhau trong viƯc chinh phơc tù
nhiªn, c¶i t¹o x· héi vµ s¸ng t¹o ra khoa häc kü tht, v¨n hãa. CÊu t¹o bé ãc ch©n tay,
còng nh c¸c ®Ỉc ®iĨm sinh lý ë c¸c chđng téc ®Ịu gièng nhau.
Trong thêi ®¹i hiƯn nay, khi hƯ thèng thc ®Þa tan r· th× ngn gèc ph¸t triĨn c¸c
chđng téc ®· ®ỵc lµm s¸ng tá. Chđ nghÜa chđng téc ®· bÞ phª ph¸n, c¸c d©n téc bÞ coi lµ
thÊp kÐm ph¶i lµm n« lƯ ®· v¬n lªn x©y dùng ®Êt níc m×nh ngµy cµng giàu ®Đp. §iỊu nµy
lµ mét minh chøng râ rƯt chøng minh chđ nghÜa chđng téc lµ hoµn toµn sai lÇm, thiÕu c¬
së khoa häc.
MỈc dï kh¸c nhau vỊ ®Ỉc ®iĨm, vỊ c¬ thĨ, vỊ ng«n ng÷, t«n gi¸o nhng trªn thÕ giíi
hiƯn nay kh«ng cã chđng téc nµo lµ kh«ng cao q, kh«ng cã chđng téc nµo lµ thn
khiÕt. Mäi chđng téc ®Ịu b×nh ®¼ng vµ cã nh÷ng quyền lỵi nh nhau. Ph©n biƯt chđng téc
chØ lµ “mét trë ng¹i lín vỊ t tëng ®èi víi sù tiÕn bé loµi ngêi”.
Trang 18