Atlas giải phẫu người - Phần chậu hông (Phần 3) ppt

- Cac
m(lch
bflCh huye't dftn
b~eh
huyet
til
tuyen
tien
li~t
ve
eae
hqch
ch¢u
ngoai
va
ch(iu
trong
va
cae
h(lch
cung.
- Cac
day
than
kinh
den
tuyen
til
dam
rot
than

kinh
ti€n
Ii~t,
1a
mQt
nhanh
eua
dam
rot
than
kinh
h(l vi,
bao
gam
cac sqi
th:1n
kinh
giao
cam
va
ph6
giao
cam.
Cae
b\mg
tinh
(Cae tuye'n
b9n9)
(Vesiculae seminales sive glandulae
vesiculosae)

Co
hai
b9ng
tinh,
cac bQng
nay
mQt
rn~t
dong
vai
tro
san
xuat
ra
dieh
che
tiet
d@
gop
ph~n
vaG
ca'u
t~o
tinh
dich,
va
m~t
khac
lit nhl1ng
b~

chua
nhl1ng
san
phAm
clla
dic
dudng
tinh.
M6i bQng
tinh
co
hlnh
non,
vai
be
m;ii.t
ngoai
kh6ng
phimg
nh§.n
rna
uon
v~n,
bQng
tinh
n~rn
chech
til'
tren
xuong

dlidi
va
vao
tr"ong, a tr€m
day
ella
tuye'n tie'n
Ii~t,
gil1a
bang
Quang
va
trrJc
trang
(hinh
236, 241,
242).
BQng
tinh
lien
quan
ve
phfa
truac
voi
day
bang
Quang; ve
phfa
sau

voi
phan
b6ng
clla
(rng
linh;
va ve
phia
ben
ngoai
vai
dam
rot {inh
mr;zch
tiin
li¢t.
Day
clla
cac bQng
tinh
lien
quan
voi tlii
cung
trl!c
trang-bang
Quang
(tili
cung
Douglas),

cO
ni~u
quan
cung
ben
ehSlY
vong
qua
(truac
khi
chui
vao
thanh
bang
quang);
dinh
clla bQng
tinh
lien
tiep
voi
iJ'ng
bai
xu{[t
(ductus
excretorius)9,
ang
nay
hqp
nhat

voi rIng
tinh
d~
hlnh
thanh
6ng
ph6ng
tinh.
Be
rn;ii.t
ben
trong
clla bQng
tinh
nhieu
ngoc
ngach
do
co
nhi€u
nep
niem
m:;tc
xen
Ian
voi nhl1ng
tili
phinh.
BQng
tinh

cau
t:;to
bai
nhung
ldp:
ao
lien
ket
xd
a
ngoai
cung,
ao
cd a gifi'a,
t:;to
n€m
bai
nhung
sqi
ed
dQc
d
nang
va
sqi cd
vang
a
sau,
ao
niern

mQ.c
(tunica
mucosa)
diu
t~o
bdi
cac
te
bao
che
tiet.
9 Vi bong tinh vua
la
mol
lUI
chua. vua
la
m911uyen che liet,
nen dng
di
tlt
b9ng linh ra
cOng
dllo;:tc
goi la 6ng bai xuat.
Cac
m1;l.ch
mall
va
day

thiln
kinh
ella
b9ng
tinh
BQng
tinh
duqc
cap
mau
bai
nhanh
clla
dQng
mQ,ch
bang
Quang dUdi
va
clla dl?ng
mflch
tn!c
trang
giita; cae
nnh
m:;tch
d5
vao
dam
rot
tlnh

mt;Lch
bang
Quang
va
tUn
li¢t;
Cae
m~ch
b~eh
huyet
dim b:;teh
huyet
ve
cach
h(Ich
ch¢u
trong;
cac
day
thAn
kinh
chi
phoi
bQng
tinh
xuat
philt
til' eac
dam
rOL

th6.n
kinh
ht;L
vi,
bang
quang,
va
tie'n
Ii~t.
Ni~u
di:lO
nam
gidi
(Urethra)
Ni¢u
dt;Lo
nam
gioi
b&t
dAu til' I6
ni~u
dg,o
clla
bang
quang
ho$.c
16
ni¢u
dr;zo
trong

(ori{tcium
urethrae
internun),
va
t<1tn
he't d
I6
ni¢u
d(Io
ngoai
(orificiurn
urethrae
externum)lO n§.m a
dAu
tll do
cua
quy
dau
dudng
v(it.
Ni~u
d~o
nam
duqc
phan
bi~t
thanh
b5n
dOl;ln
khilc

nhau:
dO<;ln
thanh
bang
quang,
rdt
ng&n, nllm a
day
bang
Quang (c5
bang
quang),
dOfln tie'n
li~t
(pars
prostatica)
dai
khoang
3 em, di
xuyen
qua
tuy€n
ti~n
li¢t;
dor;zn
mang
(pars
membranacea),
chui
qua

hoanh
ni¢u-dltlc;
va
dO<;ln
xop,
nam
trong
v¢t
x6p
cua
dUdng
v¢t
(hinh
240-242).
1)
Dogn
tien
lift,
co
lien
quan
thay
d5i
vai tuye'n
tUn
li~t.
Ni~u
d:;to
chui
qua

tuye'n,
dao
thanh
rnQt
dlldng
hAm a
trong
tuye'n
rdt
gAn
voi m$.t trllClc clla
tuyen,
th~m
chi
co
tntdng
hqp
if
phfa
trlldc
ni~u
d:;to
khong
eo
nhu
rna
tuyen.
2)
Dogn
mang,

do~n
nay
dllQc
gQi
ten
nhu
v$.y,
vi
thanh
cua
ni~u
d~o
dOliln
nay
dllqc
bao
quanh
bbi
cd
that
van
ngoai
ni?u
d(IO
va
m(Ic
day
Ch(LU,
va
lien

quan
b
phia
truoc
voi
ddy
chdng
ngang
clla
day
ch(iU,
va
vdi
dam
r6t
tlnh
m<;lch
bang
quang-tdn
li~t,
can
phfa
sau
thi
lien
quan
voi
eac
tuye'n
hdnh-ni~u

dQ,o
va
trung
tam
gan
clLa
day
ch(iu.
10
l!)
nifilu
df;1o
ngoai con 99i It!
ItJ
sao.
295
-N'!,
d~
(doon
mang)
Hinh
241
.
Tuyen
lien
li~1
dii ph"u lieh
va
eae
bQng

linh
(nhln
tlr
phia
sau)
BQng
Ilflh
-
T,""
~n
I~I
N~udao
Hinh
242
.
Tuyen
li
en
1i~1
va
cae
bQng
linh
3}
Doq.n
x6
p : nAm
kin
a
trong

uc,it
x6p
cun
dUl1ng
uQ,t.
Ni~u
d~o
chui
vao
v(it
xop
tli
m{it
tren,
a each
dau
sau
eua
vl)t
nay
khoang
0,5·1 em
ve
phia
trude.
296
Hinh
th~
cua
ni~u

d~o
nam
thay
d6i
tuy
thea
tin
'h
tr(lng
chuc
n~ng
va
blnb
anh
ch~p
dUQc
bAng
cac phuong phap kham
Xquang
hO{lc
d\mg
c\)
Ni~u
d~o
rong
,
trong
giai
do~n
gilta

nhung
lfin
ti~u
ti~n,
chi
nlnt
rnQt
khe
ao,
vi cac
lhanh
eua
ni~u
d~o
nAm
sal
vdi
nhau.va
neu
kham
thi
se
thay
c6
nhilng
khuc
h~p.
T
rang
tinh

tr~ng
blnh
thuong,
ni~u
d~o
nam
co
nhung
chieu
cong
t~o
thanh
binh
chu
S.
Chieu
cong a
phia
sau
lorn
ra
phia
tnloc,
do
ni¢u
dl).o
om
lify
khap
mu

khi
di
tit
trim
xuong
dudi
va
tit
sau
ra
tnldc
;
con
chicu
cong
d
phia
tnlac
thl
thi
If;li
loi
ra
tnloe
vi
ni~u
d~o
n
~
m

trong
phan
ru
xu
ong
cua dUdng
v~t,
philn
nay
treo
0:
duoi
khdp
mu.
Tuy
nhiem,
nhung
d~c
di~m
hlnh
thai
cua
ni~u
d~o
cling
phl,l
thuQc
VaG
kfeh ea
cua

ni~u
dfJ,o.
Nhu
vi),y.
khi
ni(!u
d~~o
r8ng
thi
cae
thanh
cua
no
sat
lfJ,i
vdi
nhau,
con
khi
ni~u
dfJ,o
co
day
nuoc
ti~u
,
thi
eo b6n
phon
hE;P

sau
diiy:
chB
h~p
(1
L6
ni~u
dc;o
ngodi,
(1
doq.1l
trong
vq.t
:cop
eua
dudng
vi).t toi goc
tnloc
mu,
d
dO(ln
miing
do
co cd
th~t
van
bao
xung
Quanh
,

va
a
Lo
ni~u
.
d(lo trang. Giua cae
phan
h~p
nay
In
nhung
phon
gian
to hdn,
trong
do co
vung
trong
tuye'n
tier/.
li~t.
Vi
co
nhung
phan
h~p
va
phan
gian
fqng

nhu
tren
,
nen
hinh
th~
trong
cua
ni~u
d~o
cling
thay
dbi
thea
tung
dOf.\n.
(J
d
o~n
ni~u
dfJ,o
tien
li~t,
co
ciie
mao
ni~u
d(lo
(crista
urethralis).

nAm a
thanh
sau
eua
ni~ll
d~o
va
to
ra
a
phan
giua, gqi
In
I,l
nui
ho~e
do'i
tinh
(colliclls
seminalis)
, trim
dinh
cua do"i
linh
(
I,l
nui)
co
10
mo

cua
lui
tUIl
li~t
ho~c
lui
b&.u
df!.c
tUn
li~t
(utriculus
prostaticus).
tui
tien
li~t
In
m9t
ong tit, di
Sall
VaG
tuyen
tien
1i~t.
va
1A
di tich
cua
eng
Muller
a

phoi
thai; a
hat
bEm
eua
{L
ruii co
hai
[0
ong
ph6ng
linh
rnd
voo
niQu
d~o
tien
li~t
,
k~
til
'
do~n
na
y
eua
ni
~
u
d~o

nam
gia
i.
dLtdllg
dan
tinh
vA
dLtdng
tiel
ni ~
u
hqp
nhat
lam
m9t.
gQi
la
dLtdng
ni~u·tinh
.
Cfin
ph
a i
neu
len
rang
I,l
nui
(verumontanum)
gioi

htln
(1
hai
ben
mqt
so
he
16m
thea
chieu
dQc,
gQi
1A
cac
xoang tien
li~t
(sinus prostaticus),
chinh
trang
nhung
xoang
na
y co
ld
ong
ph6ng
linh,
va
khoang
10

10
nh
c
hdn
cua
El~ng
mach
ch~u
trong
(ha
vi)
OOng
mach
chau
g6c
(eMu
chul)9)
.
Meu
quan
-

Cae
m(lch
Ilnh
Ca
tMI
h.rng
- #
:

DOng
m~ch
then
trong
On9
mach
bang
Quang
Iren
6ngtinh
~
~
~~
DQng
m<;lch
r6n
TM
va
day
TK
bit
~
-:il==
""'-
Cae
day
than
kinh
~ng
rung

Bang
Quang
_
~
~
""il;.'':i'
True
trang
Hinh
243
.
Thanh
ben
ella
eh~u
hong
i'I
nam
gici'i
cae
ong
do
20-30
tuyen
cua
tuyen
tien
li~t
hdp
nhat

tao
nen
d6
vtlO.
.
Trong
dOf.l.n
mang
eua
ni~u
d~o
thi
c6
16
eua
cae
tuye'n
ni~u
d<;lo
md
vao.
d
doan
xop,
thi
c6
10
cua
tuytn
himh·

nieu
da~
(tuyell Cowper)
va
co
cae
h6'
M~rgag'ni
ho~c
h6'
ni~u
dt;lo
(lacunae
urelhrafes),
nflm a
phia
sau
hanh
eua v4t
.r6p (corpus
spongiosum).
Day
18.
nhun~
:wollg
frill
(foramina:
10
to) va
xoang

nho
(jorominula:
10
nhc)
cua
niem
mf.l.c,
va
dtlc;lc
gioi
h~n
bdi
cae
nep
niem
m~c,
trong
day
cun cae
xoang
nay
co
nhung
10
eua
tuye'n
IIICU
dao
(tuyen
Littre)

rna vao. 0
each
10
ni~u
d~o
ngoai
khoang
1·2 em
co
rnc)t
nep
niem
mac
n~m
ngang,
hlnh
fiem,
gQi
la
van
11(/
th
u;€n
(valvula
fossae
navicularis)
(Ciuerin).
nep nay
n6i
len

tit
thanh
sau
ella
ho
thuyen.
Khi
thong
ni~u
d~o
thi
phai
chu
y toi
nhung
chi
tiet
hlnh
thai
nay
clla
thanh
nieu
dao, va
phai
th1.Jc
hi~n
thong
mQt
cach

th<).t
th*n
trQng.
Ve
mat
cau
truc,
nu~u
d~o
cau
t:;to
boi
mot.
lOp
~iem
m~c
va
mc)t
lop cd. 0
do~n
tiin
Iiet,
thanh
clla
ni~u
d~o
ket
nOl
voi
nhu

m6
tuyen,
va
a
do~n
xop
thi
cling
ket
nm
ch~t
che
voi
cau
truc
coa
v(lt xop
coa
dUdng
v*t.
Lop
niem
m~c
cau
t~o
boi
bi~u
mo
dUang
tiet

ni~u
k6
tir
L6
lrong
ni~u
d(lo tOi.
~
nui. roi
tit
day
toi
h(/
thuye'n
thi
lqp boi
bieu
mo
tru
tang;
tir
h6'
thuye'n
Wi
L6
ni~u
dg.o
ngoai
"thi
bi~u

mo
l<1p
thuQc
ki~u
lat
tling,
voi
mot
lop mo lien
ket
d~m
giau
s<1i
xd·
chun
~a
m~ch
mau,
trong
do
co
dam
rai
tinh
mach
voi
nhung
ho
mau.Trang
lop

niEhn
mac
co
chua
nhieu
nhung
tuye'n
ni~u
dt:;Lo
(g1~nduLae
urethrale~),
thuQc
ki~u
nang·6ng
nhm
0
trong
bieu
rna
va
trong
niem
mac; cac
tuyen
nay
ch€
tiet
d~ch
nhay
baa

ve
~iem
mac
ni~u
d~o
khoi
b~
tr<1t
loet
do
tinh
cMit
aci"d
coa
nliCic
ti~u
thay
d5i
tuy
theo
ch€
do
an
uang.
297
Nieu
quan
- _ _
D~m9
mach

enau
ngoai
Dong
mach
rnO
chau
sau
Day
chang
r6n
ngoai
DOng
mach
lI1uun\b"ri(~~~~
~
~
~
E>~ng
m~ch
bang
N6i
ti~p
giCra
dOng
mach
vi
durn
va
dOng
mach

bit
Bong
tinh
~
1i:fL
=-
E>Ong
m~ch
cUng
giua
DOng
m~ch
eMu
g6c
(eMu
chung)
D6ng
mi;lch
eMu-thaI
h.rng
09n9
mach
ch~u
trong
(ha
vi)
e
r-
-
Dong

mach
mOng
tr~n
~
4<-
-
DOng
mach
cUng
ben
(ngoai)
~vvo"
mach
mOng
durn
(dOng
mach
ng6i)
DOng
mach
bit
d
l-
-
D¢ng
m~ch
bang
Quang
durn
1t;j1:=

=
DQng
mach
tn!e
trang
giO'a
.,
DOng
mach
th~n
trong
True
trang
Hinh
244
. D(lng
m~ch
ch~u
trong
(h~
vi)
i'I
nam
g;iJ;
DOng
mach
eMu
g6c
(ehau
chung)

phai
D¢ng
mi;lch
ch~u
goc
(ch~u
chung)
(rai
DOng
mi;lch
cung
giO'a
DOng
mach
chiiu-that
lung
DOng
mach
chau
trong
(ha
vi)
DOng
mach
m6ng
tr(!on
Dong
mach
Iii
cung

£long
mach
then
trong
OOng
mach
mOng
duOi
(£1M
ng6i)
OOng
~ch
cung
~n
(ngoai)
£lOng
mach
we
lIang
.,/'"
Tr!!c
trang
DOng
mach
ctlu
bung
"'\l~
Bu6ng
tn1ng
DOng

mach
bu6ng
tr(mg
DOng
mach
eMu
ngoai
06ng
mach
bang
Quang
Iren
Day
chling
r6n
ngoai
Tu
eung
Cae
dOng
mach
lil
eung

~~-
Bang
Quang
Amd<\lo
Hinh
245

.
Dc?ng
m~ch
ch~u
trong
(h~
vi)
i'I
n(lg;iJ;
298
Ldp
cd co
chua
nhung
sdi
cd
trdn
va
cd
vfl.11.
Nhung
sqi
cd
trdn
s£p
~e'p
theo
huong
dQc
thi

lien
tiep
voi
ldp cd
rOl
clla
bang
quang,
nhi1ng
sQi
cd
vong
t~o
thanh
lop
ben
ngo8.i
va
6
vung
b~t
dtiu
clla
nieu
dao
thi
hinh
th,)nh
nen
cd

thdt
bang
q'uang
tren
(sphincter
vesicae
superior)
ho$.c cd th&t
'/"pn
(lissosphinctcr),
cd
nay
co
m9t
phan
n(W1
ngay
trong
tuyen
tien
li~t.
Nhung
sQi
cd
vim.
t~o
nen
cd
th&t
van

nieu
dau
(r~ahdosphincter),
nfom d
ben
ngoai
tuy~n
tien
li~t,
i'J
do~n
ni9u
dc;w
mang,
va
con
du'Qc
gQi
lit
cd
thdt
bemg
Quang
dudi
(,~phincter
ves.i(·ue
inferior),
cd
nay
do

nhanh
ella
day
than
hinh
thf!n
chi
phoi.
Cae
m~ch
mall
va
day
than
kinh
eua
ni~u
df!o
_
Ni$u
d~o
tien
li~t
dUQe
dip
mau
bdi
nh:inh
eua
dQng mr;tch

tn!c
trang
giUa,
va
nhanh
cua
d(Jng mr;teh
bang
Quang
dudi;
ni~u
clQ.o
mang
duqc
eap
mau
bai
dQng
mqch
hanh
dudng
v4t;
eon
ni~u
d:;l.0
xop
thi
do dQng
mqch
ni9u

dqo
va
dQng mq,ch
mu
d/idng
v(it
cap
mau.
_
Cac
tlnh
mr;tch dfrn
mau
tu
ni€m
dao
tien
li~t
v&
dam
ro'i
tlnh
mach
tUn
iiet
tu
ni$u
d<'.lo
mang
v&

tlnh
mq,ch
thfn
tro~g:
va
til
ni$u
dQ.o
xop
v&
tlnh
mq,ch
mu
dudng
v(it,
euoi
cung
mau
tu
cae
dam
roi
va
eac
tlnh
m:~eh
nay
l~i
d6
ve

tlnh
mach
chtlu
[rong
(hinh
243-245).
.'
_
Br;tch
huyet
tU
nieu
dao
ti&n
liet
va
ni~lI
d::).O
mang
dUde
d~n
h.1u
v&
eae
'hach
b~"L
W
ni~u
d~o
x6p

thi
dUQc
dan
ve
'cae
hll-eh ch(iu
ngoai.
Cae eo
quan
sinh
dye
trong
?

'-'
eua
nil
glol
C~e
cd
quan
sinh
dlj.c
trong
eua
nu
gidi
dell
nam
d tron.?" ch(W be;

ve
phudng
dl~n
dinh
khu
co
the
dUQC
eoi
la
tQ.o
nen
vung
t(Lng
sinh
dl,lc
trong
eua
nll
gioi.
Vung
nay
du:qe
gioi
h~n
d
phia
truoe
bdi
uimg

bang
quang-ni~u
d(Lo,
ve
phia
sau
bdi
uimg
tn!c
trang,
v&
phai
hai
ben
bal
thanh
ch¢u
hong
va
Ian
rQng
xuong
dudi
toi
t$-n
am
hr?
Gioi
h~n
tren

eua
vung
t~ng
sinh
dV
e
trong
eua
nu
tU:dng
ung
g:in
dung
voi
mi;it
phAng
eua
la
tren
ch¢u
be
(eo
tren).
Tuy
nhien,
gioi
hsln
nay
co
thay

d6i
ra't
nhi&u,
ca
trong
nhung
di&u
ki$n
sinh
ly
(thai
nghen)
Hin
b~nh
lY.
Vung
tqng
sinh
dlJc
trong
eua
nu
co
th~
phan
chia
thanh
cae
vung
la

vung
am
dr;to,
tUdng
ling
voi
am
d~o,
vung
tu
cung
tudng
ling
voi
tv
eung,
va
uimg
ubi
tu
Cung-bu6ng
trung
tudng
ung
voi
hai
cd
quan
nay
(hinh

246,
247).
Vung
am
dao
Am
d~o
(Koipos)
D~
ph\lC
V\l
m\le
dieh
giang
dQ.Y,
a
phan
nay
chung
tai
se
rna
ta
toan
bo
am
dao
chg,u
be-day
ch(ru.

.'
1)
Hinh
th~
vi
tri
va
kich
thuoc:
Am
d(Lo
IS.
mQt
ong
cd-m<,le
hinh
trv
co
gian,
dan
hiji,
gill
vai
tro
trong
giao
h~p,
tieh
ehua
tinh

trung
d
gan
e6
til
eung,
va
la
dUdng
thai
nhi
ra
ngoai
khi
sinh,
va
rau
thai
ra
ngoai
sall
khi
de.
Am
d<,lo
hlnh
tr\l
b mQt
ph:in
ba

tren,
d~t
theo
huang
truoc-sau
d mQt
phtin
ba
giua
va
d~t
thea
ehi&u
ngang
d mQt
phan
ba
duoi.
Thanh
truoc
va
thanh
sau
eua
am
dao
nfom
sat
voi
nhau.

.
Kieh
thuoe
ella
am
d~o
thay
d6i,
ehieu
dai
trung
binh
la
8-9
em;
thiinh
sau
dili
hdn
thanh
truoe,
VI
thanh
nay
d
phi
a
tren
bam
vao

co'
tu
cung
a
mue
eao
hdn.
Am
dlil-0
eilng
nhU
ni~u
d<,lo
nfom che'ch
t~
.tr~n
xuong
duoi
va
tU
sau
ra
truoe,
hQp
Vdl
W
cung
m9t
goe
gQi

18
g6c
tu
cung-am
dc;to,
goe
nay
md
ra
truoc,
ve
phia
khrJp
ban
dQng
mu.
So
voi
dUdng
nAm
ngang,
am
d~o
t~o
thanh
mQt gae
khoang
60°.
299
Hinh

246
.
Hinh
anh
ch~p
X
quang
litcung·
voi
Ittcung
'fran
dttdng
di,
am
d~o
chui
qua
khe
!lieu-due
eua
hotmh
Ch(lU,
hoimh
nay
chia
d~(mg
"di
eua
am
d~o

thanh
hai
do(}.n:
dog,n
chou
be
a
phia
tn1n
hoanh,
nArn
trong
6
am
da~
,
va
phan
day
chiju,
dinh
voi
cd
ngang
sdu
eua
day
chiju
va
voj m(lc

day
chgu
giiia.
300
Phon chciu
be
ella
am
d~o
nAm
trong
mot
khoang·
gQi
18.
6
am
dt;w;
khoang
nay
dtictc giai
han
d
phia
tn.tClc
boi
bang
Quang
va
'nieu

da~'
d
phia
sau
bbi In!c trang; a
phia
trim
bbi
ttl'
cung;
va
a
phia
dlloi
thi
6
am
daa
dUde
dong
kin
boi
cae
thanh
eua
am
d~o
d"eu
di~h
vao

day
ch~u.
Gilla
thanh
eua
V6i
Ilr
cung
(6ng
dan
Irl1ng
.
v6i
Fallop)
Loa
v6i
Ilr
cung
(ph~u
v6i
II!
cung)
Nieu
quan
phai
Bu6ng
lrung
-
__
_

Day
chAng
n~ng
bullng
tn:mg
(
day
cnang
IIi
cung-bl!6n9
tning)
Day
chang
Iron
Iii
cung
"<
Amdao
L6
ngoai
nieu
dao
L6
ngoai
am
dao
DOng
mach
lhan
Tinh

maCh
than
Nieu
quan
Irai
Tii
cung
Bang
quang
Day
treo
bang
Quang
(6ng
nieu
nang)
NiE!U
quan
Nieu
dao
Quy
dau
am
vat
Tru
am
val
Hanh
lien
dinh

Cae
luy~n
IOn
cua
tien
dmh
(Iuy~n
Bartholin)
Hinh
247
.
B(>
may
tiet
ni~u
-
sinh
d~c
cua nil gidi
(SCI
do
nhin
chung
)
alii
dew
va
thanh
eua
6

am
d~o
co uitng
('(1Il1!
am
dgo
(paracolpium)
1ft
mQt
lOp
mn
lien kct.
Am
dl~o
co
th~
di
ehuy~n
de
dang
nhC!
clt)
long
leo
eua
1110
lien
ket
baa
xung

qllanh.
vii
theo
s~
di ehlly&n
eua
e6 ttl Cling,
('hI c6
dau
dl1di
am
d~o
la
co
djnh
vi
dfnh
lien
vno
(Itl),
eh{tu.
Am
d~o
dttqe
treo
giu
t~i
('ho
nhd
b(lm

vilO
c6'
tiL
cung,
nhd
khoi
mo
liell
I~el
c/uiu
be·duai
phiic
m(IC
dong
d(ie
If;li
( 'j
xung
quanh
die
m~eh
mau
(t~o
thanh
lei
1119C
cilng-tn!c
triillg-sinh
dl,lc-mu),
nhd

ket
noi
giua
am
d<;lo
voi
ni~u
d::lO,
bang
Quang
va
tr~e
trang.
Am
d~o
con
dU<;1e
do d
ben
dudi
hili
trung
lam
gan
eua
day
ch4u
(cae cd
nang
h9-u

man.
m~lc
dO.
khong
bam
tl'l,tc
tiep
\'ao
,im
dlw
nhl1ng om ch{l.t
lilY
thanh
sau
,im
d:.lO
nhu' mQt bl1y).
Voi
hinh
th~
eua
mQt
ong
hinh
tn:l,
am
dl;lO
e6
m¢t
dau

tren
va
mQt
dau
duai,
m<)t
m(it ben ngoai
va
mQt
mijt ben trong
(hinh
247-249,251).
Dau
tren
am
dl).o
bam
vao
ehu
vi co'tit
cung
d
vitng
noi
tiep
giua
mQt
phiin
ba
giua

vdi
mQt
phan
ba
dl1di
eua
e6
til:
eung.
VOl
vong
bam
nhl1 v*y,
cae
thanh
cua
am
d~o
hinh
thanh
In<)t
ranh
vong
tron
d
xung
quanh
CC>
ttl
cung,

gqi
la
vom
am
d~o.
Vom
am
d~o
dl1<;1C
phan
ra
thanh
b6n
tui
cung
am
dg o,
ttldng
ung
voi
nhung
thanh
eua
am
d~o,
la
liii
cimg
ho~e
uom

IrUGC
(fornix
anterior),
tui
cting
ho~c
vom
sau
(fornix
301
poslerior)
va
hai
tui
cung
ho<),c
vam
ben
phdi
vil bell
lrai
(fornix
lateralis
dexter
et
sinister)
. Vi
am
d~o
bam

a m$.t
sau
c6
tv
cung
cao
hon
so
voi
m?t
tn1oc,
n€m
lu
i
ciutg
sau
l:\
tlii
cung
sau
nhat
(20-25
mm),
tui
dl1lg
trudc
co
khi
chi
1a

mQt
ranh
nang.
Thal/h
sau
am
d<:J.o
dUQc
che
phu
bai
phue
mq.c
tqtc
trang-til
cung
(tuc
tlii
cli
ng
Douglas),
tui
nay
xu6ng
thap
hon
lui
cung
(valli)
sau

am
dao,
nen
co
th~
kham
tui
Douglas
qua
cach
tham
am
d~o
bAng
ng6n
thay.
hm~c
thl.jc
hi¢n
dan
luu
dich
ho$.c
mu
d
lui
Douglas
qua
am
d~o.

Cac
tui
cung
(v(lm)
am
rl~o
hai
ben
lien
quan
voi mo lien
h(/t
cq.
nh
til
cung
va
voi
cae
m«ch
til
cung,
trlQeh
am
cl{1o
va
dam
r6t
than
kinh

h(1.
vj
lru'de.
Cling
Vk)Y,
cac
tui
cung
(vom)
am
d~o
hai
ben
lien
quan
voi cae
ni¢u
quan,
di
qua
Vlll1g
nay
a
giua
am
d~o
va
bang
quang,
tn_toc

khi
chui
vao
thanh
bang
quang.
Dau
dl1Ji cua
am
dr;w
(phan
day
ch~u)
nhm
trong
lop
sau
eua
day
eh(iu,
hQp
hai
mo xo-co,
it
dan
hoi.
va
la
phan
gian

rQng
Mad~m
kern nhElt
cua
toan
b(>
am
d~o.
Dau
dlirJi
am
dr;w
lien
quan
a
phia
truck
voi
ni~u
d(1.o
va
a
phla
sau
voi 6'ng h(i.u mon,
va
each
vai
6ng
h(lU

man
bai
tam
giac
tnlc
trang-am
dr;w:
a
dinh
cua
tam
giac
nay,
am
d~o
dUQc
ket
n6i
vai
trl.jC
trang
bai ed
tn!e
trang-am
dr;w.
2)
Li
en
qu
a n

eu
a am d
<:t
0
Am
d~o
c6
nhung
lien
quan
sau
day:
a)
M(it
lrfide
(pars
anterior)
lien
quan
khac
nhau
tu
tren
xu6ng
duai:
Phan
tren
lien
quan
voi

vung
lam
giac
day
bang
Quang
(tam
giae
Lieutaud)
va
do~n
duoi
ella
ni~u
d(1.o;
tam
giac
bang
Quang
lien
quan
vch
tam
giae
am
d«o
Pawlick
(tam
giae
nay

Ja
m(>t
di¢n
a
trong
am
d~o
gidi
h~n
hai
cQt
am
d~o
truoc
che
d6i
va
mQt
nep
nga:ng).
Day
chang
ri~ng
buong
tn.mg
(day
chang
cung-bu6ng
trimg)
(rna

lien
ket)
treo
v6i
tll'
cung
cua
bu6ng
tflIng
6ng
ea
quan
hinh
l
!Joc
(ea
quan
RosenmUiler)
Amd(jo
:102
cung
Mac
chang
r(ing
Day
chang
Iron
ti't
cung
1~~j~

Bong
v6i
ti't
cung
;;
(do(jn
bong
v6i
tll'
cung)
loa
(pheu)
v6i
t
ll'
cung
va
cae
tua
Cae
mach
bu6ng
trlIng
M£u
co
cuong
buong
trimg
L
Mau

cO
cuong
phu
Th~
trang
.
Nang
trung
co
hOc
(thu-
phat)
-
The
vang
(hoang
the)
Hinh
248
.
B(>
may
sinh
dye
nil
gilli
MOl
sau
16
ngotli

cO
Iii
cung
L6
ngoai
cO
Iii
cung
MOi
tnroc
16
ngOOl
cO
'
Amdao
MO
dem
(mO
lien
k~l)
cua
b06,,,
t,"',,~
Day
ch~ng
neng
"_" "",,,
(d:Jy
cMng
Iii

cung-bu6ng
r
Mae
Ireo
v6i
Iv
cung
Co
quan
RosenmUiler
TMlrang
,
BOng
vOl
Iii
cung
bOng
vOi
tit
cung)
loa
(pheu)
vOl
Iii
a.ng
va
die
lua
loa
·Cae

mach
bu6r.g
tnmg
00
cu6ng
bu6ng
tnmg
cu6ng
phiJ
L
cae
nang
tnmg
00
hOC
(nang
thll
phill)
Thli
vang
(hoang
1M)
lap
nlem
mac
am
dao
Day
chang
trdn

lit
cung
Mac
chang
r~mg
Hinh
249
.
8{>
may
sinh
dye
nllgioi
(Cd
Illeung
va
am
d~o)
N~u
quim
Cae
mach
bu6ng
In:mg
Day
chang
Ireo
bu6ng
tn:mg
VOi\l.icu~

(Ong
dan
tn:mg.
voi
Fallop)
Mac
chang
r6ng
Day
chang
Iron
Iii
cung
.;
Tn.rc
Irang
TUI
Cling
tnrc
trang-hi
cung
(lui
CiJng
Douglas)
Mac
chang
r(lng
Tli
cung
Day

chang
IrOn
lit
cung
Bang
Quang
Day
!reo
bang
quang
Hinh
250.
Ch~u
hong
nll
gioi
,
nhin
lit
phia
Iren
(cae
day
chang eua
III
eung)
303
b)
Miit
sau

cua
am
d~o
d
do~n
tren
tUdng ling voi
tui
cung
Douglas
(tui
nay
nftm
xen
vao
giua
vom
am
d~o
sau
va
tn,iC
trilng);
dOl;ln
giua
mQ.t
sau
am
diilO
hEm

quan
vai
ml)t
truac
tn,ie
trang
va
do~n
duai
thi
ke't noi
vai
trl):C
trang
bai
mot
vung
hinh
tam
giac,
gQi
la
tam
gicic tr/!c
trang-am
dc;w
(trigonum
rectovaginale), c6
day
d

phia
duai
va
di'nh d
phia
tren.
c)
Hai
m¢it ben
cua
am
d~o
lien
quan
a
mc)t phfrn
ba
tren
vai
day
cua
mq,c
chling
r~Jn{.f,
voi
nhung
m~eh
mau
va
day

than
kinh
n~m
trong
day
cua
m~c
chhng
Day
(We
In
eac
dam
rot
finh
mq,ch
bang
Quang
vii
lit
cung-am
dq,o,
cac
di}ng mq,ch
c6'
tit
cung-am
d(lo, d(jng mq,ch
tit
cung,

nhung
nhtmh
cua
dam
rOl
than
kinh
hq,
vf), d
m9t
phan
ba
giua,
m(lt
ben
am
d?-o
lien
quan
voi
c(in
(mc;rc)
day
ch(Lu
va
cac
cd
nang
h(iu
mOn,

cd
nay
In
ye'u to'
da
va
giu
am
dQ,o
quan
trQng, a
phan
ba
duai,
thanh
bEm
am
dl;lO
lien
quan
voi
hoanh
ni~u-d(lc,
3)
Hinh
th~
hEm
trong
va
cau

true:
),J'jem
ml}-c
phu
ml).t
trong
eua
am
d~o
co
m9t
so
nep
ngang
va
tren
dudng
giua
eua
moi
thanh
sau
va
truoe
co
mgt
nep
tron,
dung
dQc,

gQi
In
cae
ci}t
am
dC;lO
trudc
va
sau
(columna
rugarum
anterior
et
posterior),
Ve
phia
dudi,
ci}t
am
dc;ro
trudc
t*n
cung
d
phia
trude
l6
ngodi
am
dc;w

bal
mQt
cho
day
15i
len
gQi
la
Cll
nif-u
dc;w
cua
am
dc;ro
(carina
urethralis
vaginae),
cu
nay
nAm
ngay
0
phia
duai
cua
lo
sao
(16
ngoai
ni~u

d;;to),
Ve
phia
tren,
thi
C9t
am
dq,o
trudc
liili
tach
ra
thanh
hai
che,
hai
ehe
nay
giai
h~n
eung
voi
m9t
ne'p
ngang
a
mue
16
ngoai
cei

ttl
cung
m9t
tam
giae
gQi
la
tam
giac
Pawlick,
tudng
ung
vai
tam
giac
Lieutaud
cua
day
bang
quang,
NhUng
ne'p
nay
ro
net
hdn
a
con
gal
va

cac
doi
tu~ng
con
trinh
nguyen:
(hinh
251).
Ve
ml}t ea'u
true,
am
dQ.o
e6
ba
Idp : Idp
ngoai
la
ldp
ma
lien
ke't
(ao
Xd)
do mo
lien
ket
chun
tQ.o
thanh;

ldp cd
(tunica
muscularris)
cau
t~o
bai
eac
sQi
Cd
trdn
va
mo
lien
ket
chun,
cae
s<;Ji
cd
trdn
nay
a dfru
duoi
cua
am
d~o
tl}-o
nEm
cd thAt
trdn
am

d~o;
ltJp
niem
mc;rc
(tunica
mucosa)
lc;!p
boi
bi~u
mo
lat
tilng
kh6ng
co
tuyen
va
lop
dE;!m.
304
4)
Cae
mach
mau
va
day
thlin
kinh
cua
am
d.t;lo

-
Am
dQ.o
ph§.n
Ian
dUQc
dip
mau
bal
di.e
d9ng
mflch
am
d(lo,
cac
d(>ng
m~ch
nay
ll}-i
18
nhimh
cua
dqng
mIlch
tit
cung,
Ngoal
ra,
am
dl;lO

con
nh~n
cac
nhanh
cua
d9ng
mIlch
bang
Quang dltdi, di}ng mq,ch
tnlc
trang
giUa,
va
di}ng
mflch
thffn trong,
-
Cac
tlnh
mq,ch
xuat
ph
at
W
cac
lOp
niem
m~c
va
lap

cd,
hinh
thanh
cac
dam
rot
tlnh
mIlch
am
dc;ro
(plexus
venosus
vaginalis),
d$.e
bi~t
phat
tri~n
d
hai
thanh
ben.
Mau
W
d,e
dam
roi
nay
dUQc
dan
v~

dam
rol.
finh
mg,ch
tit
cung
d~
db
va~
tfnh
mg,ch
tit
cung,
v~
tlnh
mc;rch
bang
Quang
d@
db
va~
tlnh
m(Lch
bang
quang-tim
dc;ro,
va
v~
dam
r6l.

tnlc
trang
d~
db
vao
d,e
finh
mg,ch
tnlc
trang.
Tat
ca
cae
tInh
m~eh
nay
euoi
cung
db
vao
tlnh
mIlch chrlu
trang,
- Cac mg,ch
bc;rch
huytt
a
philn
tren
am

d~o
dan
b~eh
huyet
v~
cae
h(Lch
ch(iu trong,
a phfin
duai
am
dl}-o
thi
db
v~
cae hg,ch
cung
va
hg,ch bqn
n6ng
(hinh
258), Cae ml;lch
b~ch
huyet
eua
am
d~o
noi
tiep
voi

m~ch
b;;tch
huyet
cua
c6
t-i'1:
cung
va
am
h(>;
nhilng
m~ch
chl}-y
0
phan
sau
am
QI}-o
thi
noi
tiep
v6i
cac
mQ.ch
b~ch
huyet
cua
tr1.,1C
trang,
- Cae

sQ'i
than
kinh
thl/c
v¢t
chi
phO'i
am
d;;to
xuat
phat
W
dam
rOl
than
kinh
hq,
vi
dudi
va
dam
rc/i
tit
cung-am
dg,o,
Cac
nhanh
than
kinh
than

(soma) -
nhanh
v~n
dQng,
cam
giac
khong
thugc
hE;!
thvc
v~t
thi
den
W
dam
rol.
than
kinh
cung
thong
qua
day
than
kinh
t."1t?n
trang,
Vung til
cung
Vung
tit

cung
chua
dVng mQt t,!ng
chinh
IS.
tit
cung
(uterus,
hysteron),
Vung
t-i'1:
cung
hEm
quan
v~
phia
tru6c
voi
bang
quang,
v~
phia
sau
voi trl/c
trang,
ve
phia
hai
ben
vai

cac
vbi
tit
cung
(5ng
dAn
trung)
va
bu6ng
tritng,
ve
phia
duoi
v6i
am
dflO.
Til:
cung
n~m
Iqt
VflO
gH1a
eae
thanh
Xltd
ng
eua
ch(iu
be
ni':m

binh
thu'Clng
kh6ng
th~
sCI
nAn t.hay
tu:
cung
qua
than
h bl,lng
tru'dc.
Tuy
nhien,
trong
thbi
ky
thai
nghen
thl
kich
tllltdc
eua
til:
cung
tang
len,
va
b~t
dau

ttl
thang
thu: ba
eua
thCli
ky
thai
nghen,
tti
cung
vUQt
len
qua
gia:i
h::;tn
tren
eua
ch~
u
be
va
trd
thanh
mQt tr;wg
trang
{l
h{l1lg, do d6 c6
th~
Sd
nan

dUQc
qua
thanh
bl,lng
tnioc.
Mac
treo
vOl
li'r
cung
.
Tua
bu6ng
INng
(eua
loa
YOi)
Do~n
lrong
am
d~o
eua
eung
(mOi
sau
16
ngoai
c6
lu
cung)

ong
bai
xual
ella
luyen
li~n
~';nhlan !~
(tuyen
Bartholin)
Tii
eung
(U
terus, Hysteron)
o phl,l
nu
cia
trudng
thanh,
tit
cung
c6
hinh
qua
Ie
va:i
phsn
day
to
hdn
d

phia
t
ren
,
'Va
dinh
nho
d
phia
du
ai;
dinh
c6
m¢t
phan
nAm
d
trang
phan
tren
cua
am.
ac;LO
(
hinh
247).
1)
Hinh
th~
ngoai:

Ttl
cung
bao
gom
nhung
phan
sau
day
k~
ti't
tren
xuong
dUdi:
than
ttl
cung
(corpus uteri),
hinh
n6n
Cl.lt
hdi
d~~t
thea
chieu
tntac-sau,
do
d6 c6 m9t
rnc;it
intde
ho~c

rnc;it
bang
Quang (facies
vesicalis),
m¢t
mc;it
sau
ho(ic
m.c;it
ru(it
L66
bung
eua
yoi
Iii
0"

'*'j;;~;:e
Cae
mach
bu6ng
INng
M~e
chang
r¢ng
~
L6
ngoai
cO
Iii

cung.
:;;;
~" ~t-
C(JI
am
dao
lruae
',
/1
4
Lap
niem
mac
ella
thanh
am
dao
Lap
Cd
eua
thanh
am
d~o
.
<
~~I
r"rt-
CI,'l
I
am

d~o
sau
Cae
mimh
mang
trinh
raeh
L6
ngoa
i
ni~u
d~o
'f,ij-~::j't=
MO;
b"m
hO
!J i
Ian
am
hO
~UY
dau
am
val
:L _
MO
quy
dau
ani
v~t

Hinh
251
.
Tit
eung
,
am
d~o,
va
eae
ea
quan
sinh
dye
ngoai
(n
hin
phia
truac)
305
NOI
mac
lli
cung
Bu6ng
hi
cung
(bu6ng
than
Iii

cung)
Mat
sau
trim)
cung
Bu6ng
cO
III
tung
(6ng
cO
hi
cung)
Day
tli
cung
LOp
00
IIi
cun!l
-
'i~it;';:
Thanh
mi::;:~,;';:~~
-
"'~;;'~2
~
~
(mang
ngoa:i

tli
eung)
am
CIao
sau
(luI
cung
am
dao
saul
-Tul
cung
tM;
trang-Iii
cung
(WI
cung
Douglas)
~~~\:;:I",
'
::::::=
MOi
sau
16
ngoal
co
Iii
cung
1::1
l6

ng081
cO
hi
tung
Mal
bang
quang
(mal
tnroe
dllOi)
Tui
c(Jng
bang
quang-Iii
cung
Vom
am
doo
wac
(lUi
cung
Am
dao
wac)
i
tm
16
ngoal
cO
III

cung
_
1~f I,md'o
Hinh
252
,
Tit
cung ,
Ihiel
do
dllng
d9c
(facies
w[cstinalis),
giua
cae
rni)t
nay
Iii hai
h(!
phdi
va
trrii (margo
uteri
dexter
et
~ini8fl!r).
cac
bd
nay

10
m d tl'l
cung
ella
ng-udi
clllt[l
de
l:1n
nao.
va
loi d ttl
cung
iJ
ngu'di da
sinh
con
nhieu
Ian. Ph:1n
trim
Cling
cua
than
tl1
cung
dVQc
gQi
Ii'!.
day
lit
('tlflg

(fundus
uteri),
d
hai
dau
clla
day
tl'l
cung
Ill.
ci\c g6c
gQi
la
sung
tit
cung,
cac
:-;ltng
tti'
cung
lien
tiep
voi
hai
ubi
tu
cung
(hinh
2-19,
251)11.

Co'
tit
clwg
(ceruix
uteri)
la
phan
duo
i
('ung,
thu
nho
I~i
cua
tii ellng,
ct)
tu:
cung
hinh
lrt),
lien
tie'p a
phia
tren
voi
than
ttl'
l'lIng.
con d
dvai

thi
e6
rn(>t
phnn
ehui
vao
dilU
trim
ella
am
d~o.
Chieu
dui
clla
etl
tu
t'ung
khoimg
3
em,
dttQe
ehia
th;).nh
hai
phon
I;),
pha"
tren-am
d{;w
(portio

sIIprauagillalis ceruieis)
va
phan
trong
am
d«-o
(portio uagina/is ecruieis) D
uong
bam
cua
del" (ren
am
dq.o
vao
chu
vi
eua
ctl tl't
cung
1ft
m(>t
dtldng
vang
tron,
tuy
nhien,
dttdng
bam
nay
d

phia
sau
lim
cao
hdn
phia
tnide.
do do
tui
cilllg
am
dt;lO
sau
(fornix
l'oginale
posterior)
sau
hdn
tui
eung
tru'oe.
VitO
ntts
sau
cua
thbi
ky co
thai,
thi
gilta

lhan
va
co'
tu
eung
h1nh
thanh
mQt
d
o~n
trung
gian
gQi
la
eo
til
cung
(isthmus
uteri),
iii
m9t
ranh
vang
lron,
nhin
ro d
phia
tn1oe.
"
VOl

tll
cung,
99i
theo danh phap tiA'ng Lahnh la duclUs uteri.
nghia den Itl 6n9 cua
Ii'!
cung. tuy nhllln cac tac gia
Philp
va
Anh
cOn
99i 60g nay
b~ng
cac
tiln:
vOl
Fallop (trompe de
Fallope. fallopian trump). 6ng
dAn
/finlg
(OVIduct),
306
Til
eung
co
10
rnd
ra
am
dt;to,

gQi
iii
/0
ngoizi
c{/
tl~
cung,
10
nay
d nglidi
chva
htn
nao
sinh
con
thi
hlnh
tron.
!lining
a ngtldi
da
de
nhieu
Ian
thi
hlnh
IllQt
khe
nftm
ngang

gloi
h~n
boi
mdi
tri/de
(labium
anteior)
va
mdi
sau
(labium
posterior),
hat
m6i
g~p
nhau
a
hai
dau
gQi
1a
hai
nH~p;
d
ngltdi
da
sinh
con
nhieu
lan,

La
Ilgoai
eO'lu
cung
thvdng
khong
khcp
kin.
o
ph
l,l
n11
ehva
sinh
con,
chicu
caD
tU
cung
la
6·7
em.
chieu
r9ng
iA
4-5
em.
con
ehieu
day

Ia 2-2,5 cm;
nhung
iJ
ngudi d5
sinh
con
thi
dic
kich
thuoe
nay
t(tng thelll
tit
1-2 em, va d
ngudi
co
thai
thi
lil
eung
to
hdn
gap
nhicu
Hin.
tro
thimh
mQt
l?ng
tr

ong
6 b\1ng (nglidi
ta
thttdng:
linh
tu6i
thai
dl,tn
tren
chicu
cao
tu
cung
do dttQc d
tung
thoi
di~m
khae
nhau).
Tv
the
eua
til
cung
cling
co
tam
quan
trong
rat

IOn.
Tr{lC
cua
tluin
va
tr{lC
cua c6'
tu
cung
hQp
voi
nhau
thanh
rnc)t
goe,
gOi
10
goe
gap,
rna
ra
phia
truoe
ve
phia
khap mil.
va
thay
d6i W
140

11
den
170
11
, v{Ji
tV
the
nay,
ngttdi
ta
gQi
In
ta
cung
gal)
lntac
(gap
ra
trvae).
Trl,lc
dQc
eua
tV
cung
lJ;li
hQp
voi In,a:
d9C
eua
am

d{1O
mQt goc,
cung
rnd
ra
phia
truoe,
gQi
Ifl
goc
dl.
vao
khonng
90" ho(tc
100°,
va
d
tv
the
nay
thi
ngtldi
ta
gQi
18.
ill
cung
do"
tn/de
(hoi)e

nga
ra
phin
trude).
Tv
cung
va
am
d~o
hQp
nhat
vai
nhau
ve
tv
the
t~o
nEm
m9t
tl'\1e tl1dng
ung
Val
trlle cua
ch¢u
be, V1\
day
cung
Iii
trl;lC
theo

~t6
t.hai
nhi
chui
ra
kh6i
chQ.u
be
khi
diL
Tv
cung
1;\
m9t
t~ng
di
d9ng
du'<;lc,
than
tv
cung
c6
thd
thay
d6i tu'
the'
so voi
c6
tv
cung,

th(lng
qua
nhung
chuy~n
dQng xuy
ra
d
eo tli
cung,
d~
hOI)c
b!
diiy
ra
sau
khi
bang
quang
dAy,
ho.$.c
bi
d:1Y
ra
phia
tru'oc
khi
tn.1c
tran~
day,
hoc}c

theo
ca
hai
phia
khi
b1
d&y
bdi
nhung
quai
rU9t,
va
sau
d6
l~i
trd
vii
tu
the'
binh
thudng,
Tuy
nhicn,
trong
tinh
tr~ng
b~nh
ly,
thi
tv

cung
c6
khi
khong
trd
l~i
du'qc
tu
the'
blnh
thu'dng
nua,
va
dang
Ie
phai
gap
va ngii
ra
truClC
thi
1~i
nga
ra
sau
kct
h(,lp
v6i
R([P
ra

sau
ho,)c
sang
ben.
2)
Cae
phu'dng
ti~n
gill
tii'
cung:
Tv
cung
dUQc
treo
giG:
t?i
ch6 b6i
nhung
phc£(Jng
ti~n
treo
giit
tii
cung,
ket
noi
tv
cung
vilo

thanh
CUll.
chrj,u be,
va
bdi
nhung
phlldng
ti¢n
nang
&i
tv
cung
til
phia
du'oi.
A)
Gac
phu:ong
ti¢n
treo
giit
tri
cung
bao
gam
phuc
mc;tc,
mc;te
chiing
rQng (fig.

latum
uteri),
day
chdng
tron
ti't
cung
(lig.
teres
uteri)
va
day
chdng
tit
cung-cling
(hinh
250,
251),
-
Phuc
mqc
til
m~t
sau
tren
eua
bang
Quang
l~t
len

tv
cung,
tu
eo
rai
di
len
phll
m(it
tntCic clla
than
tit
cung
(t~o
thanh
tui
cung
bang
quang-tv
cung),
rai
phu
ph&n
aay
tit
cung,
l~t
ra
sau
dE!

phu
mfit
sau
than
tit
cung,
Wi
do?n
tren-am
d?o
eua
cd
ti't
cung,
va
tie'p
tl,lC
xuong
sau
hon
nua
d
phia
sau
am
df.!-o
rai
moi
qU.$.t
len

m.$.t
trtiOC
cua
trl!e
trang,
t?O
nen
tiii
cung
Douglas
(ttii
cung
tv
cung-tn.1c
trang).
- Cac
mc;te
chdng
rQng
(Zig.
latum
uteri)
Iii
hai
phu'ong
ti~n
ehinh
dE!
treo
giG'

tv
cung.
D6
la
hai
ne'p
phuc
m<:).c
hinh
g&n
vuong,
xuat
phat
tU
hai
la
phuc
m:;Le
phu
mat
tru'dc
va
sau
clla
tv
cung,
khi
Wi
hai
biJ

be~
cua
tli
cung
thi
sat
l<:).i
g~n
nhau
va
keo
dai
sang
hai
ben
Wi
t~n
thanh
bEm
eua
ch~u
be,
giong
nhl1
hai
canh
nha
xoe
ra
hai

ben
than
eua
tv
cung.
Moi
mJ;lC
chAng rQng
e6
hai
m{it
va
bon
bd, (a) Mfit trllde
phu
len
tren
day
chiing
trem ti't
cung
va
m{it
bEm
ella
bang
Quang;
(b) m(it
sau
lien

quan
voi bur5ng
trung,
va
tJ;lO
thanh
m9t
m<:).c
trco
gQi
1a
mc;tc
treo
bur5ng
trung
(mesovarium),
m:;LC
treo
nay
bam
va~
be
mat
bur5ng trUng
thea
m9t
dudng
gQi
la
alldng

Ji'arre- Waldeyer, nhu'
v.$.y
buang
trl1ng
la
co
quan
duy
nhat
trong-
ph
tic
m~c
nhling
khong
c6
phuc
m~c
bao
bQc
toan
b(P
(va
du'qc
treo
va~
thanh
hl,lI1g
sau
bi'li

day
chdng
treo buo'ng
trung);
(c) bd
tren
mc;tc
ch5ng
r9ng
1a
bd
tt,!
do,
ben
trong
ehfra vbi
tii
cung,
phuc
m~c
eua
m~c
chAng
r9ng
bao
bQc
Val
tv
cung
d

eac
mt\lt tru'dc,
tren
va
sau,
va
d mt\lt du'oi
cua
voi
thi
t<:).o
thanh
mc;tc
treo vbi
tii
cung; (d)
bd
dlldi
cua
mJ;lc
ch§.ng rQng
gian
rQng vi
hai
Ia
tru'Clc
va
sau
clla
mac

ch§.ng
nay
tach
dfin
ra
xa
nhau
khi
di
Wi
san
va
thanh
ben
ch¢u
be,
phan
nay
du'Qc
gQi
la
aay
mc;tc
ehdng
rQng,
chl1a
m9t
khoi
IOn
rna

lien
ket
rna
thu'a,
lien
tie'p voi kho? rna
lien
ket
ma
ch¢u
be-dlldi
phuc
mc;tc
va
dl1qc
gQi
1a
m6
cr;wh ti't
cung
(parametrium);
nAm
trong
khoi
m6
kien
ke't
rna
nay
can

c6
aam
r6'i
than
kinh
h(J.
vj,
ni~u
quan
va
d9ng
mc;teh
ti't
cung
bAt
cheo
nhau;
(d)
biJ
trong
cua
m~c
chAng
r9ng
tu'ong
ling
voi
biJ
ben
cua

than
ti't
cung
1a
noi
m~e
chAng
r9ng
bam
van
tv
eung;
dQc
theo
ba
nay
e6
do~n
len
eua
a9ng
mc;tch
ti't
cung,
cac
aam
rot
anh
mqch,
cac

m~ch
bach
huye't
va
day
th.1n
kinh;
(d)
biJ
ngodi
c~a
m~c
chAng
r9ng
mang,
de
di
chuYE!n,
va
bao
gam
hai
do~n:
do~n
tren,
tu'ong
ung
vdi
bd
ngoai

clla ml,lc treo vbi ti't
cung
(m~c
treo
voi
tv
cung
1.:3.
ph&n
tren
cung
clla
mJ;lc
ch5ng
r9ng,
hinh
thanh
nhu'
sau:
hai
la
tru'de
va
sau
clla
mJ;lc
eh~ng
r9ng
bao
bQc

cac m{it trUoc,
sau,
tren
clla
voi
tv
cung,
roi
den
sat
nhau
d
m.$.t
dvoi
cua
voi
dE!
t~o
thanh
m~e
treo
treo
voi
tv
cung;
m~e
treo
Val
til
cung

con
du'Qc
gQi
la
canh
tren
cua
ml,lc
chiing
r9ng;
trong
mJ;lC
treo
c6
chua
cae
d9ng
mc;tch
vbi
tii
cung,
113.
sau
ella
m~c
treo
l:;Li
lien
tie'p
voi

la
tren
cua
ml,lc treo bu6'ng
trung;
m:;Lc
treo
nay
du'QC
gQi
la
canh
sau
cua
ml,lc
chftng
r9ng,
trong
d6
co
cae
m~eh
,~
Th~1
ra, bul'ing
Irung
Irong qua Irinh phat
IriE~n
da
('Illqc

phuc
miilC
coa
m'i'C
ch:.ing
n~ng
(We
la phuc m?e coa
ch~u
be)
bao b9c loan b¢ cae
m~l;
tuy nhifln, Iren
mol
phan
h'ln
be mat
coa bul'ing Irung phuc m?c nay
bi~1
hoa chi con
I?I
mol
lop
bidu
m6
pM,
lam eho vung nay
Illang
nhll
khOng

e6
phue
m'i'C
phO,
va dieu nay la m¢t
51!
thich nghi
('Ie
cho cac nang
trung chin
e6
the va ra, giai ph6ng trung chin, lue
0'6
loa voi
IrUng den
ap
vao
m~1
bu6ng trung va d6n lay !rUng dan vao
buong
Iii
eung,
307
N6i
li~p
giO'a
dQng
m~eh
ILr
eung

va
dOng
m~ch
buong
Irlmg
V6i
lu
eung
(6ng
dan
lrimg,
v6i
Fallop)
Bu6ng
tnlng
Nh~lnh
v6i
lu
eung
ella
d¢ng
Ir(tng
Cae
nMnh
buong
Irlmg
mach
ILr
eung
mi;leh

eh~u
Irong
Cae
dOng
mach
am
dao
Hinh
253
.
Cae
dc)ng
m~eh
eua
buong
tnmg
villti
eung
mau
cua
huang
tnlng).
Do~n
dlil1i
cua
he
ngoai
dinh
Vl1i
thanh

ben
cua
eh(1U
be,
~udng
(tng
Vl1i
rn~t
trong
cua
co
bit
trong, d
day.
hai
hi trul1c
va
sau
cua
m~e
ch~ng
ri)ng
I~t
len
thanh
cua
chf.tu he d
phia
trul1c
va

phia
sau,
va lien
tiep
Vl1i
phuc
m~c
phu
cite
thilnh
nay.
Ben
trong
cac
lit
phuc
rn~c
cua
m~c
ch~ng
f¢ng
co
cac Lhanh ph&n n6i len,
t~o
thanh
cile
canh
cua
mQC
ch6ng

r(jng:
canh
lrt!fl
tlidng
ung
vl1i
mq.c ireo ubi
tiL
cung
(mesosalpinx)
vi
uoi
tiL
cung
nS.m
d
trong
bo
tren
cua
m~c
nay;
canh
trudc do
day
chiing
t ron ti't
cung
d¢i lit
truce

len, va
canh
sau
lUdng
ling
vai
nu;rc
treo
bu6ng
trung.
r iu

hr
:.J"'ou-"r>?-c
'\" h1.'I'>

Y;"'~

~
'",y:,
lUdng mo
lien
ket
rnd,
lien
t\IC
vai rno rna
cll~
die
vung

Ian
c~n.
NAm
trong
kh6i rna
ella
mac
chAng
r¢ng
con
c6
nhung
thanh
phAn
s~u:
ni~u
quan,
do~n
ngan~
eua
d(jng
mach
tii
cung, d(Jng nlflch
buong
trang,
d6m
rot
bu6ng
trUng, cac

m~ch
b~ch
huye't,
va citc
day
than
kinh
ti't cung·buo'ng
trang.
Mot
so
tac
gia
rna
ta
nhung
SQi
cd
trdn
va
308
SQi
lien
ket
nAm d
day
m~e
chAng r¢ng,
tl;1O
thanh

day
chang
ngang
cua Mackenrodt.
.
Day
chang
tron ti't
cung
(lig. teres
uteri)
113.
rnc)t
dai
sQi
lien
ket
va
Cd,
bAt d§.u
tlt
g6c
(sung)
ttt
cung,
d
dlil1i
cho voi ttt
cung
IiHn

tiep
vai ttt cung.
Tu
sung
ti't cung,
cac
day
chAng
tron
di
cheeh
ra
phia
tru{jc,
va
ra
ngoai (nAm
trong
conh
trudc cua
nlQC
chiing r(jng), di
cheo
d
m(i.t
ben
cua
bang
quang,
rai bAt

cheo
cac mq.ch ch(iu ngooi,
L~O
nen
m¢t
vong
cung
vci
chieu
10m
huang
xu6ng
dubi
va vao
trong,
roi
chui
vao
to
bfJn
sciu
cua
({ng
bt;n;
sau
khi
di
het
chieu
dili

cua
ong
bc;m,
day
chAng
tron
di
ra
khoi
ong
qua
IJ
(J(~n
nong
va
t*n
het
bAng cac h6 sqi
pam
VR()
I!n.i
mil
v~
vl)n
I/t.n.wr.
lj(>n
1 0'
, ,,'l
cua
go

mu
(mons
Venens:
go VIf m1,.
Cac
day
chang
trOn ti't
cung
cau
t:;to
hdi
mQt
khung
sQi
lien
ket
chun,
cac
sQi
cd
trdn,
mQt
ti~u
d¢ng
m:;tch,
la
nhanh
clla di}ng
mflch thl.l(lng

v#
dubi,
mQt
t'inh
rn~eh
thu
hoi rnau ve
tinh
m~ch
thuQng vi
duai,
cac
m:;tch
h:;tch
huyet,
cac
sQi
than
kinh
xuat
phat
til
dam
rot
than
kinh
li't cung,
va
tu
cac

day
than
kinh
sinh
dlfC-dui, ch¢u-hrf
vi
va
ch¢u-b~n.
- Cac
day
chang
tit
cung-cung
va
tit
cung-thiit
lung:
ciu
tJ;lo
bbi
nhung
sqi
lien
ket
va
cac
S<;li
cd
trdn.
Day

ch:1ng
ttt
cung-
cung
xuat
phat
til
phfin eo
tit
cung
r6i
m9t
phan
(cac
S<;li
cd
trdn)
di
Wi
trl,tc
trang,
va
m9t
phAn
khac
(cac
S<;li
lien
ket)
di

tai
m~t
trudc
cua
xU(jng
cung.
Cac
day
chang
tit
cung-cung
t~o
nen
hai
nep
hinh
li~m,
n6i
len
i'J
dUdi
phuc
mrfc ch(iu be; bd dUdi
ngoai
cua
dic
day
ch~ng
nay
lien

tiep
vdi
can
(lei
ma
lien
kit)
cung-tn,tc
trang-sinh
dl,lc-mu.
B)
Cae
phuong
ti¢n
nang
diJ
tri
cung:
g6m cae
day
chiing
cimg-trrjc
trang-
sinh
d¥e-mu
(da
du<;lc
mo
ta
b phftn

tren),
nhung
cau
truc
lien
ket
giua
til
cung
voi
cac
t~ng
khac
va
day
eh(iu.
- Ve cac
lien
ket
vdi
nhung
t~ng
a gftn,
can
phai
noi
Wi
dog,n
tren
am

dg,o
cua
cd
tit
cung,
phftn
nay
cua
c6
tv
cung
m9t
m~t
lien
ket
vdi
day
bang
quang
bai
lrip
ma
lien
kit
ch¢u
be-dudi
phuc
m(lc, n:1m d
phia
dUdi

cua
tui
cimg
bang
quang-tit
cung,
va
m~t
khac
lien
ket
vdi trrjc
trang
bdi
lei
mo
lien
ktt
cung-tn,tc
trang-sinh
dljc-mu.
- Deiy
ch¢u,
tuy
khong
li€m
ket
tn,ie
tiep
voi

til
cung,
nhung
thong
qua
am
d(lo
cung
la
m9t
phudng
ti~n
rat
quan
trong
nang
da
tl.'t
cung
tU
phia
dudi.
Tom
l~i,
tll:
cung
duqc gill
vung
tJ;li
ch6

nhd
sl,i
tham
gia
cua
nhieu
cau
truc
giai
phl1u,
trong
d6
phai
k~
tai:
am
dr;LO
va
day
ch¢u
la
yeu
to
n6i
b~t
trong
cac phu'dng
ti$n
gili
ttt

cung,
cae
day
ch&ng
tron
tit
cung
la
doi trQng
cua
nguy
cd
nga
ra
sau
cua
tli
cung;
cac
day
chang
tit
cung-cung
h"m
che
tl.'t
cung
nghieng
qua
ve

phia
truDc,
va
mrfc
chang
rqng
cung
voi
lei
mo
lien
kit
cimg-trrjc
trang-sinh
dlfc-mu
ngan
can
khong
cho
tll:
cung
nga
sang
ben.
Nhung
t6n
thudng
b$nh
ly
xay

ra
i'J
phuc
h<;lp
cau
truc
nay
co
th~
gay
ra
roi
lo~n
ve
tu
the
cua
tl.'t
cung
va
sa
tli
cung,
In
nhung
b~nh
ly
cfin
den
dieu

tri
ngoai
khoa.
3)
Lien
quan
eila
tit
eung:
kha
phu:c
t~p.
a)
Than
tit
cung,
hinh
n6n
C1,lt,
hdi
d~t
then
chi~u
truoc
sau,
nen
co
hai
m~t
d~u

co
phlic
m~c
phil.
M{it
trude
lien
quan
voi
bang
quang
va
du<;lc
ngan
cach
voi
bang
quang
bai
tui
cung
bang
quang-tit
cung;
m{it
sau
lien
quan
voi
tn!c

trang
va
du'<;le
ngan
cach
vdi trl,ic
trang
bdi
tui
cung
trrjc
trang-tit
cung
(tlii
cimg
Douglas),
trong
tui
nay
co
th~
co
nhung
quai
rUQt
non
chui
van
ho~c
d6i

khi
ca
ket
trang
sigma;
hai
bi!
ben
cua
ttt
cung,
kh6ng
co
phlie
m~c
phu,
tUdng
ung
voi mg,c
chdng
rQng
cung
ben,
va
lien
quan
vdi cae dQng m(lch
tit
cung;
day

tit
cung
d
phia
tren
cung
co
phlic
m~c
phu,
tiep
giRp voi
cac
quai
rUQt
non
va
kef
trang
sigma.
b) cd
tit
cung
hinh
tr1,l
vai
hai
ph§.n
tren
IS.

phAn
am
d~o
va
phfin
trong
am
d~o.
-
Phdn
tTin-am d(lo
dai
kholmg 15-20 mm,
lien
quan
ve
phia
truac
vdi
day
bang
quang;
ve
phia
sau
voi
tui
cung
Douglas
va

voi trrjc trang; a
hai
ben
voi
day
m(Lc
chdng
rQng,
trong
day
cua
m~c
cholng
nay
co
dQng
m(Lch
tit
cung,
cae
dam
roi
tInh
m~ch,
va
do~n
cuoi
cua
ni~u
qudn.

DQng mg,ch
tit
cung,
di tU
ngoai
van
trong
va
qu~t
len
tren;
con
nicu
qudn
thi
di thAng
tit
tren
xuong
duai,
ra
truoc
va
vao
trong,
bAt cheo
phia
tren
cua
dQng mg,ch

tit
cung
d~
chui
vao
thanh
sau
eua
bang
quang.
Lien
quan
giua
dQng mg,ch
til
cung
voi
ni~u
quan
d
vung
day
m(Le
chang
rQng
rat
quan
trQng, vi
trong
phAu

thu~t
dt
ttt
cung
neu
ph~u
thui).t
vien
kh6ng
chu
y
d§.y
du,
thi
co
th~
lam
t6n
thudng
tdi
ni~u
quan.
Do
do
trong
ph~u
thu~t
nay
cfin
phii

tach
rieng
d9ng
mJ;lch
tll:
cung
ra
d~
thAt
bU9C
truDC
khi
dt.
-
Phdn
trong
am
dg,o
cua
c6
tv
cung
dai
til
8
tdi
12
mm
va
co du'dng

kfnh
tit
20
den
25
mm,
hinh
non,
a
dinh
co
lo
ngoai
co'
tit
cung.
4)
Hinh
th~
ben
trong
eila
tit
eung
co
nhling
d~c
hnh
sau
day:

- BU6'ng
tif
cung
(cavum
uteri),
ho~c
bu6ng
than
tit
cung:
tren
thiet
d6
dung
ngang
co
hinh
m9t
tam
giac
can
vai
day
d
phia
tren
hdi congo
Be
m~t
cua

thanh
trudc
va
thanh
sau
cua
bu6ng
than
ttt
cung
nh~n
va
ap
sat
vao
nhau.
a
cac
goc
cua
bu6ng
309
than
tv
cung
co
ba
10:
hai
10

a
hai
goc
tren
phai
va
trai
gQi
la
l6
tit
cung
cua voi
til
cung.
qua
do uoi
tit
cung
thong
voi
buang
t11
cung;
con
10
d11'ai
thong
vai
6ng

c6'
til
cung,
gQl
1a
l6
trong
cua
c6'
tit
cung.
-
Ong
c6'
tit
cung
(canalis
cervicis uteri)
ho:;ic
bu6ng
c6'
tit
cung,
hinh
thoi
a
ng11'di
chua
sinh
de;

6'ng
c6'
til
cung
thong
d
phia
trEm
vdi
buang
than
tv
cung
qua
[0
trong
cd
tli
cung,
con
phia
duoi
th1
thong
voi
am
dao
bdi
io
ngodi

c6'
til
cung.
TrEm
be
ml)t
cua
~a
hai
thanh
truck
va
sau
eua
6ng
e6
tv
cung
deu
co mQt ni/p dpc d
giila,
tU
nep nay
di
sang
hal
ben
co
nhieu
nep

ngang
lam
eho
nhin
to:"m
b9 giBng
hinh
anh
eua
m9t
diy
co
canh,
gQi
Ia
cay
ddi ti't
cung
(arbor vitae
uteri)
hol)e ni/p
hinh
C9
(plicae
palmatae);
a
phl,l
n-G'
da
sinh

con
nhieu
Ifrn
thi
bu6ng
c6'
tli
cung
co
hinh
non
Cl.}-t.
5)
Cau
true
cua
tl't
cung:
Tv
cung
hinh
thanh
bdi
ba
lop,
t<;10
nen
thanh
tli
cung.

a)
Ldp
thanh
mr;Lc
(tunica
serosa)
la
phuc
m0-c
phu
a
mQ-t
ben
ngoai
cua
tv
cung,
duoi
phue
m'.1c
nay
c6
m9t
ldp
mo
lien
ket
mong
gQi
la

ldp dUdi
thanh
m{lc (tela
subserosa);
b) LdP cd
(tunica
muscularis):
tl;lo
nen
bdi
cac
S9i cd
trdn
c6
chieu
h11'ong
thich
h9P
voi
chuc
nang
cua
tv
cung;
cac
sQi
cd
nay
xep
thanh

hinh
cung
b
quanh
eo,
day
va
hai
sung
ti't
cung,
va
lien
tiep
voi
cae
sQi
cd
cua
mllc
chang
rf;Jng.
Lop
cd
cua
tv
cung,
gQi
la
ed mllc

(myometrium)
ca'u
t~l.O
bai
cac
sQi
cd
trdn
xep
tam
ba
lop:
ldp
ngoai
cung,
dUdi
thanh
mile,
la
nh-G'ng
sQi
cd
dQC
va
ngang;
!(Jp giU'a
bao
gam
nhieu
S<;li

cd
n6i
tiep
phong
phil
voi
nhau,
gi-G'a
cac
s<;li
cd
1'.11
co
nhieu
m'.1ch
mau,
chu
yeu
ta
nnh
m'.1ch;
ldp
trong
cung
gom
cac
sQi
cd
dQC
va

Yang, s5.p
xep
thanh
nh-G'ng b6 cd
hinh
xo5.n 6c, a
gi-G'a
c;'tc
b6
cd
nay
chua
nhieu
mo
lien
ket,
rna
trong
thdi
ky
c6
thai
thl
nga'm
nhieu
dich,
lam
cho
cac
SQi

cd co
th~
truc;lt
len
nhau
'khi
kfch
th11'dc
cua
tv
cung
tang
len.
Cac
SQi
cd
vang
chiem
30%
kh6i
IU<;lng
Cd
eua
than
tv
cung.
trong
khi
a eo
va

e6
tv
cung
chi
c6 10-
15%
s6'l11'c;lng
sqi
cd
vang.
310
c)
LdP
niem
mt;Ie
(tunica mucosa) con
gQi
la
nQi
m{lc
til
cung,
d11'Q"e
lat
bai
bi~u
rna tn,!
c6
long
ehuyJn,

cac
long
chuy~n
nay
h11'bng
ve
phia
am
d'.1o;
bi~u
rna
tr\!
lat
toan
bi?
be
ml)t
eua
cae
thanh
eua
bu6ng
tit
cung,
k~
d.
6ng (bu6'ng)
c6'
til cung; nh11'ng
khong

phu
a
m$.t
ngoai
cua
ph:in
c6
tv
cung
n:lm
trong
am
d(Jo,
ph:in
nay
dUc;le
phu
bai
bi~u
mo
lat
t:ing
nh11'ng
khong
sung
hoa.
GWa
phfrn
niem
mac

phu
bu6'ng
c6'
tit
cung
ho$.e
6ng
c6
tv
eung
vbi
bi~u
m61at
t:lng
phu
ml)t
ngoai
e6
tv
cung
c6
mi?t
d11'dng
ranh
gioi
gQi
la
uung
tie'p gicip
c6'

tit
cung-am
d(lO.
Lop
niem
m'.1e
eua
buong
than
tv
cung
cau
t'.1o
bdi
bi~u
mo
tr\l
ddn
e6
long
chuy~n
co
nhieu
tuyen
gQi
la
tuye'n
tit
cung
(glandulae

uterinae),
cae
tuye'n
til
cung
nay
thu9C
ki~u
tuyen
ang
ddn
hO$.e
ph
an
nhanh,
day
tuyen
an
sau
van
tai
lOp
cd
tv
eung,
tuyen
nay
c6
d$.e
tinh

ph"" thui?e
hormon
rat
m0-nh.
Lop
niem
ml;le
cua
ring
c6'
til
cung
khae
vbi
niem
m'.1e
eua
buong
than
tV
cung
vi
thu9C
10'.1i
tuyen,
vai
nhieu
te
bilO
tiet

nhay
va
kern
ph\!
thui?c
hormon
hdn.
Cac
tuyen
eua
ang
c6
tv
cung
ph
an
nhieu
nhanh,
thuge
ki~u
nang
tuyen
voi
nhieu
te
bao
tiet
nhay.
Neu
ang

e6
tv
cung
bi
bit
kin
thi
se
lam
ph
at
sinh
cac
nang
gQi
la
nang
Naboth
(ovula
Nabothi).
6)
Cae
m~ch
mau
va
day
thiin
kinh
eua
tl't

cung
(hinh
253)
a)
Tv
cung
du'Qc
ca'p
mau
chu
yeu
boi
d(jng m(lch
til
cung
(a.uterina),
m9t
nhanh
cua
dQng
m(lch
chlju
trong
(h<;1.
vD,
va
ph:in
nao
bbi dQng
milch

bu6ng
trung
(a.
ovarica)
va
dQng m{lch
day
chdng
tron.
- D(jng m(Jch
til
cung
xuat
phat
tU
than
df;Jng
m(lch ch(iu
trong
(h0-
vD,
hol)c
rieng
bi~t,
ho$.c
cung
m9t
than
chung
vai

dQng m(lch ron,
b
trong
hff
bu6ng trUng. DUdng di
cua
d9ng
m<;1ch
tv
cung
co
th~
phan
lam
ba
dO'.1n:
sau
mllc
chang
rQng,
dum
m(lc
chdng
rQng
va
trang m(lc
chdng
r9ng.
Nhin
chung

di?ng
m0-ch
di
theo
m9t
dUdng
eong
rna
ehieu
16m
huang
len
tren,
vdi
chieu
dai
khoimg
15
cm,
va
t*n
cung
b
phia
dudi
bu6'ng
trung
b:lng
each
nOI

tiep
vdi
dQng
m(Jch buang trung.
Trong
donn
thanh,
Wc
doan
sau
mac
chfl.ng rQng, dQng
mSl-ch
tti'
cung
tU
nguyin
uy,
di
chech
xuong
duai
va
ra
trudc,
sat
van
thimh
ben
cua

chfju
be,
va
hEm
quan
vai
cae
di)ng
lnQ-ch
ron
va
dQng
mc;tch
b?t
a
phla
truoc,
voi
thanh
ch(iu
be
d
phla
ngoai,
rai
rdl
khoi
thanh
nay
d

ngang
muc
gai
ngai
(gai
hong),
trong
dOQ.n
thanh,
d9ng
m~ch
tli
cung
lien
quan
d
phfa
trong
voi
ni¢u
quan,
d dft);
m~u
quan
vftn
dfnh
va~
phuc
mSl-c.
Trong

d09-n
ngang,
Wc
dOQ.n
dUal
mSl-C
ch<in~
r(mg, dQng
mSl-ch
ttt
cung
di
tu
ngoai
vitO
trong.
bao
quanh
bai
mQt
khoi
rna
lien
kct,
la
phan
keo
dai
cua
lop

ao
lien
ket
baa
quanh
dOng
mSl-ch
chQ.u
trong,
rai
tu
day
ctQng
m?ch
di
van
day
cua
mq,c
chdng
rQng,
dQng
m?ch
di
ngang
qua
day
m~c
chAng
l'Qng

d~
chuy~n
thanh
do~n
tiep
thea
1a
do<',m
trong
mQ.c
chling
rQng;
dOJ;ln
nay
di
ve
phla
c6 tti'
cung
roi
qu~t
l€m
tren
di
d9C
bd
ben
cua
ttt
cung,

tOi
sung
ttt
cung
thi
chia
t
himh
hai
nhanh
cung
noi
tiep
vdi
hai
nhanh
Wdng
ling
cua
a(jng mq,ch
buang
trung.
Gilia
d(jng
mc;rch
til
cung
va
ni¢u
qudn

c6
nhling
lien
quan
quan
tr9ng:
dQng
mJ;lch
ttl
cung
va
ni~u
quan
b£t
cheo
nhau
theo
hinh
chli
X
tren
mQt
do?n
dai,
d
ngang
muc
do,).n
tren
am

dQ.o
cua
c6
til
cung.
Sau
khi
bilt
cheo
ni~u
quan,
dQng mJ;lch
t11'
cung
di
thea
mQt
dudng
cong
vdi
chieu
15m
huang
len
tren
va
ra
ngoai,
de
di

van
giua
hai
la
ella
m?c
chang
fQng.
Trcn
dudng
di, dQng
m?ch
tu
cung
tach
ra
nhieu
nhanh
ben,
trong
do
phai
k~
tOi
cac
nhil.llh
18.
d(jng m(1ch
phuc
m(1c,

ni?u
quan,
bang
quang,
va
am
dq,o
(a.
vaginalis), dQng
ml,lch
nay
cap
mau
cho
c6 tti
cung
va
phan
tren
[tm d?o.
Ngaui
ra
d9ng
m?ch
con
tach
fa
nhieu
nhc'mh
bcn

ngoan
nghoeo
cho
c5
ttt
cung
va
than
til
cung.
Cac
nhanh
cho
tti
cung
nay,
khi
te'li
bd
ben
tti
cung
thi
chia
lam
hai
nhanh
di
vao
cac

thanh
truoc
va
sau
cua
tu
cung,
rai
thu
nha
Min
cho
toi
dUdng
giua
cua
thanh
tV'
cung,
do d6 dUdng
nay
18.
vung
ngheo
m?ch
mau
cho
phep
r?ch
qua

thanh
tV'
cung
111a
khong
chay
nhieu
mau.
Hai
nhanh
cung
cua
dQng
m?ch
tu
cung
la
nhcinh
buang
trung,
di
vao
mg,c treo
bU6'ng
trung
de
n6i
tiep
voi
nhanh

tUdng
ling
cua
a(jng mg,ch
buang
trung
tSl-a
nen
cung
d(jng m(1ch
cc;rnh
buang
trung,
va
nhcinh uoi
til
cung
di
van
mq,c treo voi
til
cung
d~
neli tie'p
vdi
nhanh
tUdng
ung
cua
a(jng mf;lch bu6'ng

trung
t~o
n€m
cung
a(jng
m(1ch
duoi
voi
tit
cung.
-
'1'11'
cung
con
nhl)n
them
nhanh
tU
dQng m
t:lch
buang
trung
va
tU dQng
m<',l.ch
day
chAng
tron.
b)
Mau

finh
mc;tch
mOl
dfru
dUQc
thu
nh~n
vao
trong
cac
xoang
tlnh
mf;lch
til
cung
(cac
khoang
chua
mau
co
thanh
1a
nQi
rna, nAm a
trong
ldp
cd
cua
tti
cung),

sau
d6
mau
tInh
ml;lch
(16
va~
cac
aam
r6'i
tlnh
mq,eh
til
cung
(plexus
venosus
uterinus),
nlim
d
gilia
hai
Hi
cua
m:;tc
chling
rQng,
va
di
b~m
dQng mQ.ch

tu
cung;
tu
day,
mau
tInh
m?ch
cua
ttl
cung
se
duc;lc
dftn
ca
ve
tlnh
mf;lch ch(iu
trong
va
ve
cac
tlnh
mq,ch
cua
vbi
tit
cung
va
bu6'ng
trung.

TInh
mQ-ch
buo'ng
trung
ben
phai
thi
d5
vao
tlnh
mc;tch
chu
dUdi,
con
tInh
m~eh
buang
trung
ben
trai
thi
d6
van
tlnh
mg,ch
th(in
trdi.
Cac
tInh
mJ;lch

cua
day
chAng
tron,
kern
quan
trQng
hdn
va
d5
van
tInh
m?ch
tht1c;lng
vi
duoi.
c)
Br;rch
huytt
cua
ti't
cung
dUQc
d§.n
ve
cac
nh6m
h:;tch
b?ch
huyet

khac
nhau:
-
B?ch
huyet
tU
ph
an
aay
til
cung,
thi
dt1Qc
dfin
tai
cac
mSl-ch
cua
bu6ng
trung
va
thong
qua
cae
ml;lch
cua
day
ch~ng
treo
buang

trung
(ho~c
day
chAng
th:lt
lung-
buang
trung),
di
thea
m?ch
bu6ng
trung,
d~
d6
vao
cac
h(1ch bfLch
huyet
thilt
lung.
-
BSl-ch
huyet
tu
sitng
tit
cung,
dUQc
dftn

thea
eac
m?ch
di
theo
day
chiing
tron
dti tOi
ong
bc;n,
rai
di
d9C
ong
b~n
va
d6
vg
cac
hf;lCh
bg,ch
huyet
b~n
n6ng.
-
B?ch
huyet
cua
phan

thdn
tit
cung
va
phan
tren
cd'
til
cung
thi
d5
vao
cac
m~ch
bSl-ch
huyet
di
kern
dQng mt:lch
tu
cung
d@
do'
vaa
cac
hc;tch
cg,nh
tit
cung,
r6i

tU
day
l?i
dUQc
dftn
toi
cac
hflCh ch(iu
trong,
nAm d
xung
quanh
dQng
m~ch
nay.
311
-
B~ch
huyet
d
phlln
dl1di
co'
tit
cung
va
phirn
tren
am
dr;w

duqc dfin vg cac
h<;Lch
ch(iu
ngodi,
ch(iu
trong
va
ch4u
goc
va
cn
h<;Lch
cung
(hinh
258),_
d)
Cac sqi
than
kinh
giao
cam
va
ph6
giao
cam
chi
ph6i
ttl
cung
xu.fft

phat
tit
dam
r6'i
than
kinh
chu
dl1di
va
tit
cac
d6i
day
than
kinh
cung
thu
ba
va
thu
tu_
Cac
sqi
th§.n
kinh
den
tU
dam
r6i
chu

duai
t~o
n€m
dam
r{j'i
tit
cung-am
d(lO,
va
c6
them
nhung
sQi
thfin
kinh
ph6
giao
cam
cua
day
than
kinh
t(Jng ch(iu
be
tai
tham
gia. 0
hai
ben
c6

tll
cung,
c6
nhigu
te
baa
thftn
kinh
th1.jc
v$.t
n~m
xen
ke
voi
nhau,
t~o
nen
h<;Lch
than
kinh
co'
tll
cung
Frankenhauser.
Tu
h~ch
thftn
kinh
nay
cac

sqi
than
kinh
co
va
kh6ng
baa
myelin
se
di
tai
am
d~o,
t1't
cung
va
bang
quang.
Cac
phfrn
phv
cua
ttl
cung
nh$.n
cac
sQi
thfrn
kinh
tu

dam
rot buo·ng
trltng.
Nhung
sQi
th§.n
kinh
tU
ddy
than
kinh
t<;Lng
ch(lu
be
di
tai
ttl
cung
thi
nAm
trong
nep
trr,tc
trang-tit
cung.
Vung
voi
til
cung-buong
tr(mg

V6i Ilt
cung
(Tubae uterinae)
Voi
tll
cung
(ho<)c
ong
dlin
trl1ng
ho<)c
voi F'allop;
xem
them
chu
thfch
9)
IS.
hai
ang
cd-ml;lc,
dai
10-12
cm, nAm d bd
tren
cua
m(1c
chling
r(mg. Voi
tu:

cung
bAt dfru
tit
sitng
tit
cung,
rai
di
ngang
ra
phfa
ngoai,
tC:li
phan
giua
cua
bu6ng
trltng,
thl
cong
thanh
m9t
quai
voi
chieu
16m
huang
van
phfa
trong,

am
lay
buang
trl1ng.
Moi voi
tu:
cung
c6
nhung
do~n
sau
day:
-
Do~n
pheu
ho<)c
phiu
uoi
tit
cung
(infundibulum
tubae
uterinae)
con
gQi
Ia
loa voi
tit
cung,
vi c6

hinh
nhu
m9t
pheu
ho$.c loa,
day
Ioe r(lng,
t~o
nen
bdi
10-15
ni/p
ho<)c
tua
voi
(fimbria
tubae).
Trong
66
cac
tua
voi
nay,
c6 mQt
tua
dai
nh.fft
gQi
la
tua

bu6ng
trl1ng
(fimbria
ouarica),
tua
nay
di
theo
diiy
chling
uoi-bu6ng
trung,
va
dinh
312
voi
day
chAng
nay.
0
trung
tam
cua
ph@u
VOL
tit
cung
c6
la
6'

blfng
(ostium
abdominale)
cua
voi,
10
nay
thong
0"
phuc
m(lc voi
ben
ngoai.
-
Do~n
bong
ho~c
bOng voi tit
cung
(ampulla
tubae
uterinae),
chiem
2/3
toan
bQ
chieu
dai
cua
mM voi

tu:
cung,
va
thu
nha
dfrn vg
phfa
do~n
eo,
bong
uoi
tit
cung
c6
dudng
di ngoAn
nghoeo
vong
quanh
buo'ng
'rung
(hinh
248,
249,
251,
255).
-
Do~n
eo
ho~c

eo uoi
tit
cung
(isthmus
tubae
uterinae):
la
do~n
h~p
d
ngoai
ttl
cung,
eo voi
tu:
cung
di
tai
tu:
cung
d
giua
day
chling
tron
tit
cung
va
ddy
ch&ng

rieng
buo'ng
trung
(con
gQi
la
ddy
chiing
tit
cung-
buo'ng trl1ng).
-
Do~tn
tit
cung
hol}c dO(ln
thanh
(pars
uterina
seu
intertitialis);
IS.
do~n
voi
tu:
cung
chui
qua
bg
day

cua
thanh
t1't
cung,
rai
mer
van
bu6ng
t1't
cung
bdi m(lt
16,
gQi
lil
[6
tit
cung
(ostium
uterinum)
cua
voi
tu:
cung,
10
nay
nAm d g6c
tren
cua
buo'ng
tit

cung.
Voi
tit
cung
dUQc
c6
dinh
chAc
han
d
ph:ln
trong
60
vai
ph:ln
ngoai.
Tham
gia
van
cac
phudng
ti~n
giu
VOl
tu:
cung
c6
day
ch&ng treo buo'ng trl1ng
va

day
chdng
uoi-
bu6"ng
trung.
Voi til
cung
chi
1a
mQt
5ng
h~p
duong
kfnh
khoang
1-2
mm
nhung
phinh
to
hem d
dO(ln b6ng,
va
m~t
trong
thanh
6ng
c6
nhung
nep

dQc
gQi
la
nep
uoi
tit
cung
(plicae
tubariae),
ch~y
6uOt tU
16
tit
cung
teli
ZO
6"
blfng
cua
uoi
tit
cung
lam
cho
tinh
trung
di
chuy~n
trong
voi

dU<;:lC
thu<).n lqi.
Cac
nep
dQc
r.fft
nhigu,
va
toi
do~n
b6ng
uoi
tit
cung
thi
phan
nhanh
(nen
gQi
la
me
d(lo uoi
tit
cung).
D~a
theo
duong
di
cua
voi

tll
cung,
nguCli
ta
rna
ta
mQt
phan
nlim
ngang
cua
voi, di
tu
sitng
tit
cung
toi
cr,tc
dl1ai
cua
buo·ng
trung,
bao
gam
eo
va
mQt ph§.n
b6ng
VOl
ti't

cung,
nAm b bd trEm
cua
m(lc
chling
r{jng;
phan
tiep
thea
18.
ph§.n con
l~i
cua
b6ng
voi
ttl
cung,
ch~y
vong
quanh
buo'ng
trl1ng,
r6i
cung
voi loa uoi
tit
cung
t~o
nen
tui

bu6ng
trung
1a
m9t
tui
rna
buang
trung
n~m
b
trong
do.