Atlas giải phẫu người - Phần nội tạng (Phần 5) docx

am
llm
hic
thd.
Df
d:;tt
m\lc
dich
d6,
baa
b€mh
nhan
phat
cac
am
"i"
hoac
"a",
roi
sau
d6
hit
sau
vao. B.1ng
cach
nay
chung
ta
se
c6
d1.1t;lc

cac dli
li~u
lien
quan
tOi
ba
nh6m
eej
thvc
hi~n
cac
chuc
nang
sinh
ly
cua
thanh
quan
(cac cd
ding
dtiy
thanh
tim,
va
hhfip
thanh
man
ho:;tt
d9ng
khi

ph
at
am,
va
cd
md
thanh
man
ho:;tt
09ng
khi
thb)
dong
thdi
cung
oanh
gia
d1.1t;lc
chuc
nang
eua
hai
khrip
nhdn-ph&u.
U.1ng
cach
kham
xet
n6i tr€m,
chung

ta
co
th~
nhin
thay
hinh
anh
cua
b9
may
thanh
am
nh1.1
sau:
-
Trong
khi
b~nh
nhan
thb
nh~
nhang
thl
ci~c
ne'p
thanh
am
(dtiy
thanh
tim)

hdi d
cach
xa
nhau
(gi-stng),
va
do d6
khe
thanh
man
c6
hinh
tam
giac
can,
day
huang
ra
sau
(nhin
thfty
day
d
phan
duoi
gudng
soi
thanh
quim).
-

Trong
hie
b~nh
nhan
hit
vao
th.$.t
sau,
thi
ca
hai
s~n
phJu
deu
lui
each
xa
nhau,
keo
theo
chung
hai
day
thanh
tim
(ne'p
thanh
am),
do 06
day

eua
tam
giac
thanh
man
tang
kich
thuoc
va
thanh
man
trd
thanh
hinh
nam
q.nh.
Trong
luc
phat
am
thi
cac
day
thanh
am
nam
song
song
va
hai

s~n
phJu
sat
l:;ti
gnn
nhau;
khe
thanh
m6n
c6
kich
th1.1oc
chieu
ngang
nha
nhat.
Tr€m
thvc
te,
thi
trong
luc
phat
am
cac
ne'p
thanh
am
(ddy
thanh

am)
rung,
l{li
giln
va
tach
xa
nhau
voi
tKe
d9
nhanh;
bAng
mih
thudng
thi
khong
th~
nhin
thay
nhung
ri€mg
tung
chuy@n dQng
nay,
nhU'ng
thay
dUQc
chuy~n
dOng

t6ng
h<;lp-
cua
chung
la
hinh
anh
oa-
m6
tii d
tren.
Vi
hi~n
tUc;lng
sinh
19
cua
hon
hQp
cac
hinh
anh,
nhung
dao
dong
V1.1qt
qua
tan
so
10

chu
ky/giay
khong
th~
nh.$.n tha'y
bang
mlit
thudng
oUQc,
nhung
hinh
anh
nay
c6
th@
thiy
du<;!c
nhC!
hi~u
qua
ho:;tt
nghi~m,
neu
sa
d\mg
mQt
nguon
anh
sang
phat

thi1.nh
nhip,
dieu
chinh
a mQt
tiln
s6
thich
hqp. BAng
cach
kham
duoi
den
ho~t
nghi~m,
voi
tan
so
va
bien
dQ
thay
d6i,
va
trong
dieu
ki~n
thanh
man
khep,

thi
c6
th~
phat
hi~n
du<;!c
cac
b~nh
ve
phat
am
a
ngay
giai
do:;tn
chuc
nang.
Vung
tuyen
giap-
khi qulm -
thvc
qulm
La
vung
nAm a
truoc
va
glua
c6,

bao
gom tuye'n
giap
(giap tn;mg),
khi
qudn
va
dO<;ln
c6
cua
thljc
qudn.
Vung
gicip-kh(Ahljc
qudn
cung
thu9c
ve
vung
dllai-mong,
va
co
mQt
khung
sQi
xd
t:;to
nen
bdi
mqe

cd
nong
voi
cd
bam
da
c6,
va
m(,1c
co"'
giila.
Ve
m~t
trinh
bay,
vung
gicip
tr(,1ng
co
th@'
phan
each
ro
r~t
voi
vung
khi-thlje
qudn.
Vung
giap

tr:;tng c6
hinh
th@'
In
hai
tam
giac nAm d
hai
ben
dudng
giua,
deu
lien
quan
ve
phfa
trong
voi
khi
qudn,
ve
phia
tren-ngoai
voi
b~ng
tren
eua
cd
vai-
mong,

va ve
phfa
duoi-
ngoai
voi
cd
lIc-acJn-
mongo
Tuyen
giap
trai
dai
tu
mQt
phan
ba
giua
eua
slfn
giap
ve
phia
tren,
xu6ng
Wi
t.$.n
vong
s/l-n
khi
qudn

thli
5
ho~e
thu
6,
tudng
ung
voi
cae
aot
song
c6'
5
aen
co'
7
(C(;-C,)
ve
phia
duaL
Vung
khi-thljc
qudn
hinh
chu
nh.$.t,
giai
h~n
b
phia

tren
bdi s/l-n
nh!in,
d
phia
duoi
bdi
khuye't
anh
m(,1ch
eanh
cua
bd
tren
xudng
lic,
va
d
hai
ben
bai
hai
dudng
th&ng n6i
giua
cac
khdp
lie-don
voi bd
ngoai

cua
c&m.
Tuyen
giap
La
mQt
Cel
quan
Ie, a
phv
nu
ph
at
tri@'n
hdn
so voi d
nam
gioi,
lam
eho
c6
e6
hinh
tron
deu
dJ:j.n
hdn
va
to
hdn.

Tuyen
giap
hinh
chu
H gam
c6
hai
thuy
ben,
hau
nhu
bAng
nhau,
hinh
thap
ba
m~t
(voi
mQt
e\l'C
nhQn {j
tren
va
mQt
evc
to (j
duoi
coi
nhu
day

thap).
Hai
thuji
ben
cua
tuyen
n6i voi
nhau
a
giua
bAng mQt eo
trung
gian.
Ngoai
ra,
con
e6 mQt
mom
thap
(gQi
Ia
thap
Lalouette),
thap
nay
khi
c6
thi
xufft
phat

tu
eo tuye'n
ho!}e
thuy
b~n
trai,
rai
di
len
tren
tOi
phia
xlldng
m6ng
(hinh
60).
Eo
tuye'n
giap:
eo
tuyen
giap
nAm d
phia
truoc
hai
vong
s/l-n
khi
qudn

tren
cung,
d6i
khi
e6
th~
nAm eao a
phia
tren
81
sun
nhan.
Vi
lien
quan
giua
eo tuye'n
giap
v{ji
khi
quan,
nen
thu
thu*t
rnb
khi
quan
co
hai
ki~u:

ki~u
tren-eo
va
ki~u
dudi-eo. Eo
tuyen
giap
n5.m
cach
khuye't t'inh
mc;zch
ednh
eua
xtMng
Ile
tit
2,5
de'n 3
em
vil
phia
tren,
va
d,ly
18.
rn9t
m6c
quan
trQng
d.n

phiii
biet
khi
him
thu
thul).t rnd
khi
quan.
Ve'
phia
trude,
eo tuye'n
giap
dUQ'e
ehe
phu
bdi eae ed zte-gicip, cae
mc;Lc
co'
nong
va
mc;ze
co'giila, ed bcim
da
c6',
va
da.
Cite
thuy
ben

tuyen
giitp:
die
thuy
ben
tuyen
giap
la
hai
kh6i
tuyen
dai
thea
ehleU
tren
duai,
vai
ba
m$t
b€m
la
mi;it cd
(tue
m~t
tntae-ngoai),
m(it
thanh-khf
qudn
(tue
rn$t

trong)
va
m(it
mr;teh
mau
(We
rn~t
sau);
moi
thuy
ben
co
rn9t
qte
tren
nh6
hdn
VR
mQt eife
dudi
to
dU<;le
coi Iii
day.
* M(it trudc-ngaai:
lien
quan
qua
mQt ldp
mt)

lien
kct
ma vdi ed zte-gicip, ed
zte
don-
m6ng
va
cd vai-m6ng, cae
ed
nay
deu
dUde
baa
hQc
bdi can eri'giila (fascia calli
media)

*
M4t
sau
lrang: li€m
quan
voi
vong
SlJn
khf
quiin
thu
nh[{t, voi
s1,ln

nhlin,
va
s1,ln
giap.
(j
phia
sau,
rn~t
nay
di
qua
ra
sau
khi
quan,
J~i
gan
thlje
qudn,
va
lien
quan
vai
eae
thanh
phan
nam
trong
khe
giua

thuy
ben
tuyen
giap
va
thve
quan
la
day
than
kinh
thanh
quiin
dllJi
va
chuai
hQ.eh
bc;LCh
hllyifl
khi
quiin.
* M(it
sau
eua
thuy
b€m
tuyen
giap
lien
q

uan
vai b6
mc;zch
than
kinh
co',
d~e
bi~t
Ia
voi
d¢ng
mc;Lch
eanh
gar:
(eanh
chung).
*
C!Lc
tren
cua
thuy
ben
hdi
nh9n,
18.
vi
trf
d do, d(mg
mc;Lch
giap

tren,
nhanh
eua
d(jng
rnc;zch
canh
ngaai,
ehui
qua
bao
tuyen
glap
d~
VaG
trong
tuye'n
va
toa
ra
cae
nh,inh,
ehu
yeu
18.
d
ml)t
truoc·ngoai
eua
thuy
ben

eua
tuyen.
D9ng
rnQ.eh
giap
tren
e6
finh
rnQ.eh
eung
ten
va
cae
nhanh
cua
day
than
kinh
thanh
quan
tren
di
kern.
Nhd
nh
ngadi
cua
day
th:ln
kinh

nay
(gQi
la
nhanh
nhlin-gi6p)
di
eheeh
tit
tren
xu6ng
duCi-j
6
tren
rn~t
eua
thuy
ben
tuyen
giap
d~
tal
cd
nhan-gidp.
* Cl/c dllJi
cua
thuy
ben,
binh
thu'dng
nftrn c{\eh

1,5-2
em
d
phia
tren
xrtdng
ztc
(incisura
jugularis:
khuye't
tinh
rnl;leh
canh).
82
Miing lien
ket
bao
bQe
tuyen
gi:ip bao gam:
-
Baa
trong
ehinh
th
ue
(baa
rieng
eua
tuye'n

giap),
la
rnQt lop
rna
lien
ket
sQi
xd
dinh
eh~t
vdi
nhu
rna
tuyen;
- Bao
ngoai
quanh
tuyen
giap,
xuat
ph:it
tit
mf7c co'
giua.
Bao
quanh
tuyen
giap
(bao
xd

hoQ.c
baa
ngoai):
khac
voi baa
trang
chinh
thztc
(baa
trang
rieng)
eua
tuye'n
giap,
bao
ngadi
quanh
tuye'n
bao
bQc
than
tuyen,
va
dfnh
voi baa
trang.
Baa
ngaai
quanh
tuye'n

la
rnQt
la
rna
lien
ket
sQi
Xd,
ve
phia
sau-trong
thi
bao
nay
dai
biln
hdn
con
tren
cae
ph:ln
can
l~i
chi
la
rna
lien
ket
rfft
thua,

baa
ngaai
quanh
tuye'n do rna li€m
ket
la
til
nhieu
ngu6n
g6e
khae
nhau
dong
d;;ic
1?-1.
Baa
ngaai
quanh
tuye'n,
tren
tht,rc
te,
Iii
slj
n6i
tiep
giua
cae
mang
lien

ket
(j
each
nhau
dUdi day:
-
ve
phfa
truoe,
113
rnQ-e
bao
ed uc-giap,.
rn~e
nay
eilng
chi
Ia rn9t
ehe
eua
mc;ze
c6'
giita;
-
ve
phia
ngoai
va
phia
sau,

Iii
baa
mr;reh
than
kinh
eua
b6
tlnh-d¢ng
mc;Lch
ednh;
- baa
dqng
mQ.ch
canh
(vagina
caratica);
- vil
phia
trong,
baa
ngodi
quanh
luye'n
giap
113
nhung
la.
rna
lien
ke't

bao
quanh
thve
quan
va
khf
quan,
va
cilng
113
rnQt
ph:ln
eua
baa
tr;mg.
Bao
ngadi
quanh
tuyen
giap
can
dUQ'e
tang
cUdng
bdi
rna
quanh
rnQ.eh
rnau
eua

4-5
euong
mc;Lch
eua
tuyen.
Nftrn
sat
voi
phfrn
quanh
khi-tht,re
quan
eua
baa
ngoai
tuycn
giap
co
nhung
la
rna
hEm
ke't
dong
d~e
l<~l.i
dQc
dUdng di
eua
cae

ddy
than
kinh
qu(it ngrt(jc,
day
th:ln
kinh
nay
di
d
phia
ngoai
bao
tuyen
gi{ip, niim
giua
khi
quan
va
tht,re
quan.
De
vao
dU<;le
tdi
day
than
kinh
quoilt
ngU<;le,

tren
do~n
day
thfrn
kinh
nay
d
phftn
gii1a
va
tren
ella
c6,
thi
se
phai
pha
va
bao
ngoai
tuyen
giap
va
rnd
khaang
gian-baa
eua
tuye'n
(khoang
gii1a

bao
ngoai
quanh
tuyen
va
baa
trong
rieng
cua
tuyE(n). Nhie'u
13.
s<;li
xd
truoe
s6ng
di
kern
ea
d¢ng
mc;Lch
giap
drtdi
va
vong
tuyen
giap
eua
chu6i
than
kinh

giaa
cam.
0
vi
tri
eac
18.
rna
lien
ket
nay
n5.m
sat
nhau,
thi
chung
tQ.o
nen
rn9t
mang
duy
nhat
b5.ng
each
dinh
lien
voi
nhau,
va
tang

eUdng eho
bao
xd
eua
tuyen.
DQe
theo
nhilng
eau
true
nay.
nhung
chat
djch
tich
t\,l
ho;)c
ap
xe 0
khoang
gian-bao
tuyen
giap
co thli
Ian
trim
xu6ng
toi t:)n
phan
tr€m

trung
that,
vao
viillg
c(f
b('ic
thang-e(Jt so,zg
va
van
m~e
tntdc
.<;(;"1Ig
va
k/wang
trUde song.
-
ve
phia
tren.
baD
ngoai
quallh
tuye'n
aiop
tie"p
t\,lC
di
len
toi
xUdllg

mong
va
bam
\'£10 xlfdng
nay.
- d
phis
dudi
eua
eo
va
qte
dUdi
thuy
ben
tuyen
giap,
bao
tuyen
giap
qu~t
11).1
d~
ban
vong
quanh
eo
tuyen
va
cac

thuy
ben,
U)O
nen
me?t
tlli
eimg.
tui
nay
bam
vaa
khi
quan
(1
phia
sau,
va
tre?11
Ian
voi
phan
con
1,)1
eua
lit
InO
lien
ke!
trude-khi
quan.

La
m6
liell
he!
dltd
j
-eo
tuycn
gi
ap
thli
hi~n
nhu
rncjl
1ft
rna
dltng
ngang
duy
nhat,
kea
dal
toi
t~)n
trung
tluJl
va
dUc;lC
me?t
so

tac
gia
gQi
la
\:).
uiap·ngoc:zi
tam
m~e.
a
giG:a
baa
ngoai
quorzh
tuye'l
giap
va
baa
trong
lIqle
81/
(baa
ricng)
Ikl.
hho(wg
quanh
luyelt
giap
ho~c
khoallg
luye'l

giap,
khoang
nay,
tuy
co
cac
me.1eh
mau
eli
qua,
nlll.tng
th(tt
s\11a
me?t
ldp
boc
tach
trong
phau
thu(tt,
tuy
nhien,
b
phia
tnfoc,
phia
duoi
va
phia
sau-ngoai

thl:
dE~
boc
tach
hdn.
Dall moi
eua
dUdng
vaa
d~
toi
kho~lng
boe
tach
eua
tuyen
Iii.
dic
cd
lic-
gicip.
vi
cd
nay
dinh
voi
baD
quarzh luye,z
giap
cht)t

ehe
hdn
sa
voi
phlin
con
l~i
cua
nl(lC
co'
giita,
Xac
dinh
dUc;lc
hai
cd
lic-giap
vn di
van
dUc;lC
m(tt
sau
cua
chung,
voi
lOp
rna
lien
ket
phl,l thue?c,

se
dAn
chung
vao
toi
klzoang
quanh
tuyen
giap.
Ngoai
r
a,
baa
quanlz
luye,z
giap
con
ket
noi
c
h
~t
chi! voi
ldp
cio
IIgoai
clla
khi
quan
va

tht,re
quan
va
kh6i
tuyen
va
cae
baa
eua
no voi
SIP~
nhJn
va
khi
quan.
Do do, a
day
vi~c
b6c
tuyen
trong
baa
(ne?i-bao)
th(tt
s\1
la
kh6ng
thli
thl!c hi(m
dUc;lC,

va
colaeh
van
khaang
gian
bao tuyen
iii.
hanh
de?ng
nguy
hi~m.
Tu
yen
c~
n
g
iap
(t
r
<;a.
ng)
lien
quan
m(tt
thiet
voi
tuyen
giap,
Cac
tuye'n.

C9n
giap
tr«;lllg
la
nh
ung
tuyen
nhi).
thong
thUdng c6 so'
IUQng
Ia
bon
tuyen,
moi
ben
co
hai,
me?t
tuyen
tren
va
rne?t
tuyen
duoi.
Cac
tuye'n.
c91l
giap
tr«;lng

!a
ndi
co
rat
nhieu
bien
th~
giai
phAu
hc;>c.
Doi
tuyen
dl1di co
th~
nam
ho~c
a
gAn
C1/e
dUdi
eua
cac
thuy
ben tUye'l
giap,
trong
goe
hQp
boi
tuyen

giap
va
tlli/e quiin,
ho~c
nAm b
trong
be
day
eua
baa
tuyen
gidp,
a
khu
v\1C
ben
trong
hdn,
gfin ndi
d(mg
nu;teh
gidp
dl1di
chui
vao
tuyen.
Doi tuye"n
c¢n
giap
tn;mg

tren,
khi
nAm 0
ngang
mltc
cua
m(\.t
truoc-ngoai
S{LIt
nh6n,
thi
dUc;lc
gQi
la
b
vi
tri
cao (Silveirs); nhUng cac
tuyen
nay
thudng
hay
b
vi
tri
thap
hdn,
ngang
mue
cua

vang Sl:ln
khi
quan
thlt
hai,
V!
tri
nay
dUc;lc
gc;>
i
13
vi tri ben trang (Crisoli).
Rat
hie-m
trUdng
hc;lP,
tuyen
co
th&
co
vi
tri
nqi·baa
ho(\c niji-tuye'n.
D~
co thli
giG:
l~i
cac

tuyen
c4n
giap
In;l1lg,
trong
ph
au
thu!).t
cAt
tuyen
giap
gan
toan
be?,
nglloi
ta
phai
chua
ra
dijng
m(lch
gidp
tren
va
chi
thAt
chc;>n
lQc
rieng
nhcinh

lntdc·ngodi
cua
dQng
mQ,ch
nay.

,,,
voj bao mq.eh
eua
co',
Tren
rnQt
thiet
do
.,
ngang
ce),
toan
bQ
nhung
ldp rna
lien
ket
mo
tn
d
trim
th~
hi~n
ra

nhu
me?t
la
mo
him
ket
'
nfun
ngang.
do d6 mQt
so
tac
gia
mo
ta
nhG:ng
cau
true
nay
nhtt
me?t
tht,rc thli
rieng
bi¢t.
gQi
In
can
co'
ngang,
de?C

l~p
doi voi
la
gilta
cua
ml).C
co
(m«;lc
co'
giiLa).
Ve
phia
ben
trong
va
phia
sau,
th
i
khoang
qIJarzh tuyeiz
giap
dan dan
thu
h~p,
va
mat
hAn do
bao
qualllz tuye'n

va
baa
rieng
cua
tuyen
dfnh
lien
voi
nhau,
t!;lO
n€m
m(>t
Iii
rna
lien
ke't
duy
nhat,
la
nay
dinh
iuon
ca
voi IJp ao
ngoai
cua
thanh
quan
va
khi

qufl.l1,
La rna
lien
ket
nay
th\1c
s\1
trb
thnnh
me?t
be?
may
nang
do,
ket
n6i
toan
be?
"
•
"
Hinh
60.
Chyp
nhap
nhay
quet
tuyen
giap
83

I
Cac
tuyen
qin
gwp
tn;mg
thudng
hay
dliQC
nuai
dliang
bai
cac
nhanh
cua
a9ng
m(J.ch
giap
dl1di
nhat;
mai
ti~u
dQng
m~ch
nuai
tuye"n
deu
la
mQt dQng mq.ch
tiji.n,

khang
c6
nguon
n6i
tiep
nao
bu
l~i
khi
b~
thAt.
Nhu
viji.y
khi
thAt
cac dQng
m~ch
cua
tuye"n
giap,
c6
th~
gay
ra
tinh
tr\1ng tuye"n
c~n
giap
tr~mg
bt

d.t
sinh
ly
do thie"u
cap
mau;
khi
dt
thuy
ben
tuyen
giap
toan
bQ
d
ngoai
baa
quanh
tuyen
thi
cung
c6
th~
dftn
toi
h$.u
qua
nhu
tren,
do d6,

khi
phftu
thu?t
phai
giu
l\1i
mQt "tudng"
nhu
rna a
phia
sau
(mQt
lOp
mong
nhu
rna d ph§.n
sau
thuy
ben
tuye"n
giap)
d~
bao
v~
nhung
nhanh
tuyln
cua
dQng
m~ch

giap
duoi, d6i
tuyen
e(in girip trc;mg dl1di,
va
day
than
kinh
thanh
quan
dudi.
),Ie"u
nhi.1ng
thanh
phan
n6i
tr€m
bi
t6n
th
liang,
thi
se
din
tal
bie"n
chung
sau
m6
1a

chung
co
cung
cd,
bien
chung
nay
c6
thJ
tranh
duqc
bttng
cach
chi
th&t
rieng
nhanh
trudc-ngodi
cua
dQng m\1ch
giap
tren
va
chua
l~i
nhanh
sau,
Cae
m~eh
mau

va
day
thi1n
kinh
eua
tuyen
giap
Tuyen
giap
la
mQt co
quan
rat
phong
phli
m\1ch
mau,
Kich
thuoc
cua
tuye"n
giap
thay
d6'i
tu)'
theo
luqng
mau
duqc
cung

cap,
trong
trudng
hqp
huyet
ap
-a
phan
dftu-c6'
tang
len
thi
tuyln
gicip
c6
th~
nh~n
dliqc
mQt
luqng
mau
thua
du,
rna
no
se
gui
trd
l\1i
tim,

xoang
canh
d~
tham
gia
vao
co
che"
dieu
hoa
luu
luqng
mau
nay.
Mai
dQng
mq.ch
trong
b6n
a9ng
mt;Lch
giap
deu
c6 mQt
kich
thuoc
long
m\1ch
ngang
voi mQt

a9ng
m(J.ch
quay.
Nhung
dQng m\1ch
giap
cung
cap
cho
tuyen
giap
mQt luQng
mau
b&ng voi
luqng
mau
rna
cac
a(Jng
mt;Lch
nao
cung
cap
cho
na~.
Tuyen
giap
co
nam
cuong

mt;Lch:
d m6i
ben
c6
hai
cu{/ng
ben
va
chi
rieng
mQt
cuong
dudi.
>I<
Cae
dl)ng
mgch
1.
D(mg
mg,ch gicip
tren
tach
ra
tu
m~t
truoc
cua
d9ng
mt;Lch
canh

ngoai
d
cach
phfa
tren
cua
ch6
phan
doi
cua
d(Jng mg,ch
canh
goc 5 cm.
Moi
dftu dQng
m~ch
giap
tren
di
ngang
a
trong
vung
tam
gicic aQng
84
mr;teh
canh,
roi
Wi

gan
tuye"n
glap
va
t$,n
het
b&ng
cach
chia
ra
hai
nhanh
cung
d
q(C
tren
cua
thuy
ben
tuytn
giap.
Trong
vung
tam
giac
a9ng
mQ.ch
canh,
dQng m\1ch gia.p
tren

lien
quan
ve
phfa
ngoai
voi
cac
lOp
co
m\1c
va
da
che
phu
vung
nay,
va
ve
phia
trong
thi
dQng mf,lch
ap
VaG
thanh
quan,
d
t.r€m
m~t
ngoai

cua
thanh
quan
dQng m\1ch
di
kern
voi
day
than
kinh
thanh
quan
tren.
o
dO\1n
gan
tuye"n
giap
(ciji.n.tuye'n),
dQng m\1ch
giap
tr€m
c6
Hnh
m(lch
cung
ten
di
kern
cung

voi
nhrinh
ngoai
cua
day
than
kinh
thanh
quan
tren,
tat
ca
h9P
thanh
cuong
mQ.ch
than
kinh
trfm
cua
tuye'n
giap;
cu6ng
nay
lien
quan:
d
phia
ngoai
voi cd

!Ie-
gicip
va
bftlng
tren
cua
cd
vai.m6ng;
d
phia
trong
voi
mung
gidp-mong
va
sl:ln
giap;
d
phia
truoc
voi
bd
sau
cua
cd gicip-m6ng;
va
d
ph
fa
sau

voi-
b6 tLnh-a9ng
mt;Lch
canh.
DQng m(lch
giap
tren
tach
ra
nhung
nhanh
b€m
sau
day:
nhanh
dl1di·mong
di
toi
cac cd
duoi-mong,
nhanh
giua
cd
uc-aon-
chum,
aQng mg,ch
thanh
quan
tren
chui

qua
mung
giap-mong
cung
voi
day
thftn
kinh
cung
ten
va
ph
an
nhanh
cho
thanh
cua
thanh
quan,
va
nhcinh
nhdn-giap
n6i
tie"p
voi
nhanh
cung
ten
ben
d6i

di~n.
Nhung
nhimh
cung
cua
dQng m(lch
giap
tren
la:
-
Nhanh
trong,
tie"p
h.lc
hliong
di
cua
dQng m\1ch
chfnh,
di
thAng
dung
-
xu6ng
phia
duoi,
d9C
theo
thuy
ben

tuye'n gicip
va
t~n
cung
b:lng
each
n6i
tiep
vdi
nhanh
cung
ten
ben
d6i
di~n,
t\10
thanh
nor tie'p tren-eo
(tuyen
giap);
-
Nhanh
sau,
ch\1Y
d9C
theo
m~t
sau
thuy
ben

tuye'n
giap
va
n6i
tiep
voi
nhanh
sau
cua
dQng mg,ch
giap
dudi
cung
ben;
-
Nhanh
ngodi,
toa
nhanh
d m(lt
truoc-
ngoai
cua
thuy
ben
tuye"n
giap;
DQng m(lch
giap
tren

nuoi
dUdng
hai
phftn
ba
tren
cua
tuye"n
giap
va
mot
phan
cua
eo
tuyen
giap,
cung
voi
thanh
cua
thanh
quan.
2.
D9ng
mt;lch gicip
dudi,
trong
hftu
het
cac

trudng
hQp
tach
ra
nhu
mQt
nhanh
ben
cua
than
d9ng
m(Lch gicip-co',
rat
hie'm
trudng
hqp
di;mg m\lch
nay
tach
ra
trlfc
tiep
tU
d9ng
m(}ch
dudi
don.
Dong
m\lch
giap

dUdi
cung
c6
th~
t\lo
nen
mot
than
chung
vdi
bat
cu
nhfmh
ben
na~
cua
dong
m{lch
dUdi
Qcm'u,.
Ve
m$.t ngo\li
khoa
thi
dang
chli
y
hl.
trudng
h<;lp

dQng
m\lch
giap
dUdi
tach
til
di}np
mQ,ch
duai
don
cung
mQt
than
chung
vdi d(jng m(Lch
d6t
s6ng.
NgL1di
ta
da
thay
c6
6%
56
trudng
hQp, d dO\ln goc
cua
than
chung
cua

d(mg
mqch
gidp
duiii vdi
df)ng
mr;tch
dot
s6ng
hinh
thanh
mQt
non
d(jng
mr;tch.
DL1dng
di
cua
dong
m\lch
giap
duai
dut;1c
chia
ra
la.m
ba
dO\ln.
DO\ln dftu
la
dO{ln

dung
dQc,
dong
m{lch
du't;1c
phil
bdi
m{lc
trUdC
song
va
rna
md,
va
di
qua
giua
b6 m{Zch
than
kinh
co'
vii
dQng mr;tch do't
song
(d
phia
trudc-ngoai),
rbi
t?o
thanh

dO\ln
cong
thu
nhat
duai-
trong,
d
phia
dudi
cu
dQng m(}ch
canh
rna
di;mg m{lch
giap
dUdi
kh6ng
bao
gid tai gftn
vi n6
di
cach
xa
cu d(jng mt;Ich
canh
tU 1
den
3
cm,
trung

binh
la
1,5
cm.
-
DO{ln
thu
hai
la
dO\ln nftm
ngang,
d(>ng
m\lch
giap
du'di t\lo
nen
m{lt
dO{ln
cong
thu:
hai
ra
phia
trL1ac,
va
b:it
cheo
mi)t
sau
cua

dQng mq,ch
canh
goc
va
m*t
trL1ac
cua
d(jng m(Lch
dot
seIng.
Tuy
nhien
trong
12%
56
trL1dng
hdp
d
ben
trai
va
3,5%
so
trL1dng
h0P d
ben
phai,
di;mg m{lch
giap
duai

b&t
cheo
phia
sau
dong
m\lch
dot
song,
tu),
thea
cac
bien
th~
ve
nguyen
uy
cua
d(jng m(}ch
piap
dudi
va
tuy
theo
muc
dot
so'ng
dL1ai
cung
(Co
ho$.c C

5
)
co
[6
ngang
ma
d(jng
mt;Ich
dat
song
chui
vao.
Trong
dO{ln
nay,
d(>ng
m\lch
giap
dL1ai
dinh
vai
m{lc
co'sau
va
quai
than
kinh
giao
cam
va

lien
quan
gdn
vdi h(}ch
giao
cam
cd
giila.
d
day,
dong
m{lch
tach
ra
nhimh
cho
chu6i
giao
cdm
c6.
Dieu
nay
giai
thich
t{li
sao
khi
th&t
dong
m~ch

giap
duai
co
th~
gay
ra
nhung
t6n
thudng
d
chu6i
than
kinh
giao
cam
ca'.
'b Cac tac gia Phap
rna
tll m¢! nhanh cua d(Jng
mi;Jch
d!J(Ji
don,
gOI
la
tMn
giap-nhi
c6'-vai la
~o~n
~9ng
rn{lch chung,

t(r
~6
xuat phat 4 nhanh cung, rna m9t trang s6
nh~mh
nay la
dong
mi;Jch
gi'ap d!ldi'
- Tdi bd
trong
cua
a(jng m(Lch
canh
gtfc,
thi
dQng m\lch
giap
dudi
l!ili
t\lo
nen
dO\ln
cong
thu
b.a, 15m
len
phfa
tren,
va
sau

do
thi
ho$.c dQng
m\lch
giap
dudi
phan
nhanh
cung,
trong
70%
so
trudng
hqp,
ho$.c
di
them
3-4
cm
nua
nhu
mQt
than
dQng m{lch.
a dO\ln
thf.t.
ba
nay,
d{lng
m\lch

giap
dL1ai
tach
ra
nhanh
ben
cho tuye'n
c¢n
giap
trQ,ng,
va
c6
lien
quan
vai
day
than
kinh
'qui;it
ngu(Jc. DQng m\lch
bao
gid
cung
b:it
cheo
day
th§.n
kinh
d bd
sau

cua
tuye'n
giap.
Bien
th~
sau
day
hay
g$.p
hdn:
day
than
kinh
qu(it
ngu(Jc
phai
bcit
cheo
d
phia
trudc
than
dQng
m\lch
giap
duai
chu
khang
belt
eheo

nhanh
cung
cua
no;
con
day
than
kinh
qu(it
ngu(Jc
trdi
thi
n~m
a
phfa
trong
hdn
vii bAt
cheo
phia
sau
dong
m\lch
giap
dL1ai
d ph§.n
ba
trong
cua
n6. DO\ln

thu
hai
va
thu
ba
cua
dQng m\lch
giap
dL1ai
bao
gid
ciing
lien
quan
yai
mi)t
sau-dudi
cua
thuy
ben
tuye'n
gidp
va
dO\ln
thu
ba
cua
dQng
m\lch
nay

la
do~m
n&m
trong
bao
eua
tuyen
(nQi-bao).
DQng m\lch
giap
duai
tach
cac
nhanh
chokhiqudn,hau,vath¥cquan,khinhung
nhanh
nay
kh6ng
xuat
phat
tU mQt
trong
nhung
nhcinh
cung
cua
dQng
m\lch
giap
duai.

Nhung
nhanh
cung
eua
dQng m\lch
giap
duai
gam
co:
-
Nhdnh
sau
di
len
tren
thea
biJ
sau
eua
thuy
ben
tuyen
gitip
t\lo
thanh
noi
tiep
dQc
d
bd

nay;
-
Nhcinh
trong
vang
qua
c¥c
dum
cua
thuy
ben
tuye'n
gidp,
va
di
len
tren
d9C
theo
m(it
trong
eua
thuy
ben,
t\lO
thanh
cung
no1,
tie'p dudi-eo,
hiem

thfly.
Khi
co
cung
nay,
thl
cung
dUQc
hinh
thanh
bai
mQt
nhtinh
trudc-trong
eua
dQng m\lch
giap
dUdi,
ill
dge
bd
duai
cua
eo
tuytn
gidp.
-
Nhdnh
ngodi
toa

nhanh
nuai
duang
eho
m(it trudc-ngodi
cua
thuy
ben
tuyen
giap;
-
Nhdnh
sau,
tiep
t\lc
huang
di
cua
than
di)ng
m~ch
gidp
dUdi, ch\lY d9c
mfit
trong
cua
thuy
ben
tuye'n
giap,

n&m
giua
thuy
nay
va
khi
quan,
tren
dUdng
di
tach
ra
cac
nhanh
eho
tuyen.
Cac
nhanh
cung
cua
dQng
m\lch
giap
duai
vua
rna
ta
a
tren
cung

cap
85
mau
cho
n1'1a
duoi
cua
cac
thuy
b€m
tuyen
giap
va
n6i
tiep
vdi
nhau
d
trong
nhu
rna
tuy€(n
va
viii
nhanh
cung
cua
dgng
mc;Lch
gieip

tren.
RiEmg
phiin
eo
tuyen
thi
nllm
d vi
tri
"giao
di~m"
giua
b6n
dQng
m~ch
giap,
nhl1ng
chi
c6
it
nhanh
n6i
tiep
nilm
ngang
giua
chung
a
day,
vi

v~y
c6
th@
d.t
eo
tuyen
giap
rna
kh6ng
sQ
chay
mau
nhieu.
3.
'fJgng
mc;Lch
giap
gii1a hoi)c a(;ng
mClch
giap
dUdi
cung
(a(ing
mc;Lch
Neubauer)
la
mi)t
ti~u
di)ng
m<;lch

khi
c6
khi
khong
(co
trong
10%
s6trl1dng
hQp);
khi
co,
thi
dQng
m~ch
nay
tach
ra
tu
than
a(;ng
mrp:h
tay-aau
hol).c
tn,tc
tiep
tu
quai
a(ing
mflch
chil,

va
di
l€m
tren
d
trong
lei
ma
lien
kit
gieip-ngoqi
tam
mq,c tiii eo
tuyin
giap,
va
khi
co ai)ng
m{Lch
giap
gii1a na-y
thi
mQt
trong
hai
at)ng
mt;Ich
gieip dUdi
l<;li
thudng

khbng
co.
Trong
thiJ.
thu~t
md
khi
quan
qua
eo hoi.ie
dudi
eo
phai
tranh
dt
phai
dQng
m~eh
giap
giua
neu
thay
co.
*
Tinh
mq,ch:
ve
so' IUQng,
finh
mt;Ich

giap
gilta
co
th~
thieu,
co
th~
chi
co
mQt,
ho$.c
nhieu:
nhung
Iuon
luon
la
tInh
m<;lch
ng.§n,
xuat
phat
tU
mift
ngoai
cua
thuy
ben
tuyen
giap,
r6i

di
qua
phia
trudc
cua
dqng
nu/ch
canh
goc
va
db
tn1c
tiep
va~
tlnh
mc;Lch
canh
trong,
va
khong
di
kern
viii dQng
m<;lch
·nao
eua
tuyen
giap.
1tnh
mg,ch gicip dUdi

phat
sinh
tU
nhieu
re,
r6i
di
xu6ng
phia
dudi
d
trong
lei
ma
lien
kit
gicip-ngog,i
ttim
mg,c
d~
toi
d6
vao
g6c
finh
mc;tch
dUdi
aon-canh
trong
ho~c

van
finh
mc;Lch
tay-aau
trai.
*
Mq,ch
va
hq,ch
bq,ch
huyet
cua
tuyen
giap
va
tuyen
c~n
giap
tr<.'lng:
b<.'lch
huyet
tU
cac
phtln
ben
ngoai
va
tren-sau
~ua
cac

thuy
ben
tuyin
girip
dUQc
thu
nh~n
vao
nhung
than
b<;lch
huyet
47
ch<;lY
theo
cac
cuong
mg,ch
than
kinh
girip
tren
va
d6
van
dic
hqch
co'
sau
(nllm

d
phia
trong
tinh
m<.'lch
canh
trong).
B{lch
huyet
tU
philn
trUoc
va
philn
tren
cua
thuy
ben
k~
ca
tU
eo,
dUQc
thu
nhi;tn
vao
m9t
thfm
b€m
trong,

than
nay
khi
di
qua
m$.t
truoc
cua
tuyen
giap
co
th~
bi
ng§.t
quang
bdi mQt vili h{lch
47 Than
b~ch
huyel
ia nhiing
m~ch
b~ch
hUY~1
ion, thu
nh~n
nhieu nhanh nho hdn n6 va IhUang
diS
vao
h~ch b~ch
huY~1

86
cd
nang
(nAm d
giita,
trudc
thanh
quan).
Tdi
giUa
tuyen
giap
va
s\m
nhftn
thi
cac
than
na-y hQp voi
cae
m~ch
b<.'lch
huyet
cua
phiin
tren
thanh
quan
va
cung

d6
va~
chulJi
hc;LCh
linh
mg,ch
canh
trong.
Tu
phiin
dudi
cua
thuy
ben
va
tU eo
tuyen
giap,
cac
m<;lch
b\leh
huyet
co
mQt
nhom
di
ra
phia
ngoai
(nh6m

ngoai)
va
m9t
nhom
vao
trong
(nh6m
trong).
Nh6m
ngoai
di
kern
theo
finh
mg,ch gicip
giila
va
dan
b<.'lch
huyet
ve
cac
h~ch
ben
dudi
cua
chuoi
cd
stiu
(n~m

d
phia
trong
tInh
m<.'lch
canh
trong).
Nh6m
trong
thl
d5
vao
5-6
h<.'lch
trung
gian
(trude va
cc;tnh
khi
quan),
n&m
dQc
tren
dUdng
di
cua
day
than
kinh
quQ.t

nguf1C
va
day
than
kinh
phe'-vj;
Cac
h<;tch
nay
cung
nhi;m
blilCh
huyet
tU
phan
sau
va
dudi
cua
thanh
qudn
va
tu
phan
trE!ll
cua
khi
quan,
d~
cu6i

cung
d6
ve
chuoi
h\lch cb
sau
(phia
trong
tInh
m<;tch
canh
trong).
Cae
m<;lch
b<.'lch
huyet
thuQC
nhom
ben
trong
co
th~
co
dUdng di
khac
(kh6ng
de
vao
chuoi
h<.'lch

tinh
m\lch
dmh
trong),
tUe
IS.
db
vao cac
ht;Ich
b(Lch
huyr/t
trung
th{{t sau,
rBi
tU
day
d6
van
thiln
bt;Ich
huytt
phe'
quan-trung
th{{t.
MQt
bien
th~
thu
nam
18.

nhung
m<.'lch
b<.'lch
huyet
tu
tuyen
giap
d6
van
chuoi
h(Lch
b(Lch
huye't
sau
hd.u.
*
Cac
day
thdn
kinh
cua
tuyen
girip:
tuyen
giap
dUQc
chi
ph6i
bdi
cac

sQi
than
kinh
giao
cam
(e6)
khong
vo
myelin
di
theo
cac
m<.'lch
mau
va
bdi
nhUng
day
than
kinh
thanh
qudn
tren
va
audi.
Day
than
kinh
thanh
qudn

dUdi
lien
quan
vdi at)ng mt;Ich
giap
dUdi
(nhu
da
dUQc
mo
ta
d
phan
tren),
phai
dUQC
chu. y
tranh
kh6ng
ch{lm
tdi
day
than
kinh
nay
trong
phau
thuat
cAt
tuyen

giap,
vi
day
than
kinh
nay neu
bi
t6n
thUdng
se
gay
ra
rai
IO\ln
phat
am.
Do do,
trong
trudng
hQp
phai
thAt
mQt so'
nhanh
cua
cuf/ng mt;Ich duOi
eua
tuyen
giap
thi

phai
het
suc
tranh
khong
d~
cac
nhanh
cua
day
than
kinh
thanh
quan
dudi
b!
tan
thudng.
Khi
quan
do~n
ciS
Khi
quan
ti~p
lien
vai
thanh
quan
vi

khi
quan
18.
mQt
phArr
cua
dUdng
h6
hap
d110i.
6
nglidi
lOn,
khi
quan
biit
d§.u d
ngang
mue
kholmg
giua
cae
ddt
song
cd
thu
6
va
thu
7 (C

6
-C,),
nhu'ng
dOl chie'u
nay
cung
thay
d6i
it
nhieu
thea
tueli.
Khi
quim
t~n
hE{t
d
ch6
n6
chia
d6i
thanh
hai
pht
(juan
g6c.
Vi
tri
chia
doi

nay
ttidng
flng
voi
dOl
song
nglfc
thfl
4
va
thli
5.
Ve
mi;it
dtnh
khu,
khi
quim
du'Qc
pharr
ra
lam
hai
do:;tn:
dor;zn
co'
(pars
cervicalis
tracheae)
va

dO(ln
ngljc
(pars
thoracalis
tracheae).
6
ngudi
Idn,
khi
quan
dor;zn
cf/ da.i 5-7 em,
chiem
khoimg
mQt
llva
t6ng
chieu
dai
cua
ca.
khi
quan.
6
tre
em,
khi
quan
do~n
eel

ngAn
hdn,
chi
4-6
em.
Yang
s~n
khi
quan
thli
nhat
d
ngang
mue
d6t
song
c6 6 ho$.c 7,
th*m
chi
ngang
mue
dot
song
ngl,lc
thti
ohat
(thea
Corning-Hafferl).
Khi
quan

do~n
ciS
b~t
dau
til
bo
duoi
s,!n
nhiin,
co
mang
xd
kEh
noi
voi
5lJ.n
nay,
va
t<)n
het
d
muc
ml}t
ph§.ng
nAm
ngang
di
qua
bo
tren

cua
can
xlldng
uc.
Trong
do~n
nay,
khi
quan
n~m
tren
duong
giila
cua
ciS,
nhung
hdi
l~ch
sang
phiii
~hi
di
dan
xuong
phia
ngvc,
uon
theo
tu
the

cua
CQt
song,
tuc
la
di
chech
xu6'ng
dudi
va
ra
sau.
•
Lien
quan
quan
trqng
nhilt
cua
khi
quan
do~n
ngvc
la
vdi
ia
ma
lien
ktt
trllac-

khi
quan.
Day
la
mQt
la
rna
lien
ket
mau
(day
dl}c)
che
phu
m(it
trlldc-ben
cua
khi
quan.
Tuy
nhien,
co
th~
tach
m~t
sau
cua
Ut
rna
lien

ket
nay
ra
khoi
mi;it trlldc
khf
quan
d~
di
vao
khoang
trlldc-khi
quan,
khoang
nay
thong
xu6ng
tdi
t<}.n
trung
theft
va
la
mQt ldp boc
tach
phau
thu(Lt
1:9"
tudng;
cling

co
th~
thvc
hi~n
nQi
soi
trung
that
b~ng
cach
di
theo
lop
boc
tach
nay.
Vi~c
xac
dinh
Idp
boc
tach
n&m
giua
la
rna
lien
ktt
trlidc
khi

qudn
va
khi
quan
lam
cho
thu
thu<)t
md
khi
quan
trd
thanh
kh6ng
chay
mau.
M<;lt
trudc
cua
la mfi
lien
ktt
trlldc-khi
qudn
lien
quan
vai
tat
ca
cac

thanh
ph
an
cd,
t~ng
va
'm~ch-thAn
kinh
cua
vung
dlldi-
mong,
rna
la
rna
lien
ke't
nay
co
th~
bao
v~
trong
thu
thu<}.t
b9C
1{1
khf
quan.
•

ve.
phia
tnioc,
thong
qua
ia
ma
lien
ktt
trllac-khi
quan,
khi
quan
do~n
ciS
lien
quan:
d
muc
cac
vang
S\ln dAu
tien
(vang
thu
2, 3, 4) voi eo
tuyen
gieip,
vbi
lei

mo
lien
ke/;
giap-ngog.i
tam
mg.c,
rna
trong
be
day
co
chua
cac
h~ch
b~ch
huyet
(gQi
la
chu6i
hg.ch
trlldc
khi
quan,
nh~n
cac
m~ch
b~ch
huyet
tn
cac

h~ch
thanh
quan,
va
cac
m~ch
b~ch
huyet
tn
eo
tuyen
giap),
voi
cac
tlnh
mg.ch
giap,
voi
than
tlnh
m(1.ch
tay-ddu
khi
than
nay
di
vuqt
qua
len
tren

can
xllcJng uc,
va
doi
khi
vdi
d9ng
m(1.ch
gidp
giiia
(d(ing
m(1.ch
Neubauer)
khi
co d{lng
m~ch
nay.
•
Ve
phia
ngoai,
khi
quiin
do~n
ciS
lien
quan
voi
nhung
m~ch

mau
Ion
cua
ciS
d
moi
ben;
dQng mg.ch
canh
goc
hdi
lui
ra
sau
hdn
so
voi
khi
quan
va
b!
dily
ra
phia
ngoa.i
bdi
thuy
ben
tuyen
giap.

Trong
khe
niim
giua
dQng
rn(1.ch
canh
goc, thl,lc
quan,
va
khi
quan,
co dQng
m(1.ch
giap
dllili
di
qua
va.
phan
chia
thanh
cac
nhanh
cling
d
phia
duoi
Cl,lc
dlldi

cua
thuy
ben
tuyen
giap.
Day
thdn
kinh
qu(it
ngll<Jc
phai
n&m d
phia
sau
hdn,
d
trong
khoang
gioi
hJ;l.n
d
giua
khi
quan,
thvc
quan,
va
cQt
song,
trong

khi
day
thdn
kinh
qu(it
ngll(lc
treii
n~m
d
phia
truoc
hdn,
trong
goc hQp
bdi
m~t
ben
tht):c
quan
va
ml}t
sau
khi
quan.
Ca
hai
day
thAn
kinh
qui;it

nguqc
deu
bitt
cheo
d9ng
m~ch
gia.p
duoi
cimg
bim.
Tat
ca
cac
thanh
phAn
k~
tren
deu
duqc
che
phu
d
phia
truoc
bdi
lop
cd-m~c
va
da.
o

ngang
muc
Sl;Ln
nhdn
(C
6
),
khi
quan
con
lien
quan
voi
l6
tren
eua
thl,lc
quan.
•
Ve
phia
sau,
qua
thl,tc
quan,
khi
quan
lien
quan
voi

C9t
song
cd;
khi
quan
ket
n6i
voi thl,tc
quan
bbi
rna
5qi
chun
va
cac
sqi
cd
87
(gQi
1a
cac
day
chdng
khi-th¥c
quan).
Ca
hai
t~mg
nay
d~u

dU<;lC
baa
bQc
chung
trong
mQt
la
rna
lien
ke't
(gQi
Ia
m{Lc
ho~c
baa
t{Lng
Monteiro),
baa
nay
xuat
phat
tu
m~t
ngoai
n~n
sQ,
baa
phu
hau,
t~o

thanh
Ibp
cia
ngoai
cua
hcw,
rai
tiep
t\lC
baa
bQc
khi
quan
va
th1;tc
qulm
va
di
xuong
Wi
t~n
trung
thift.
Cau
true
ella
khi
qwin:
Khi
quan

co
hinh
thfi nhU' m{it
ong
hinh
tr\l,
nhU'ng m{it
ph
fin
tU'
sau
cua
ong
thi
d~t.
Khi
quan
dU'gc
cau
t~o
bbi:
-
Lap
niem
mqc
a
trong
cung.
Niem
m~c

nay
lien
tie'p voi
niem
m~c
cua
thanh
quan
6'
phia
tren,
va
phu
bdi
bie'u
mo
trLJ
t6ng
co
long
chuye"'n.
Ben
dubi
la
lop
duai
niem
mqc;
-
Lop

giua
la
lap Cd-slfn,
hQp
bai
16-20
vang
s\ln
khong
dfly du (vi
thieu
a mQt
phfln
tU'
sau,
nen
m6i
vang
s\ln
th~t
ra
la
hinh
m6ng
ng1;ta);
eae
vang
s\ln
nay
hdi

d~t
theo
ehi~u
ngang
a
do;;>.n
khi
quan
e6
va
thea
chiou
dQC
a
da~n
khf
quan
ngv:c;
vang
S\ln
thil
nhat
d(ic
bi~t
day
hdn
cac
vang
khac.
Cac

vang
s\ln
ket
noi
voi
nhau
bai
cac
day
ch6ng
chun
(mang
chun),
lien
tiep
voi
lOp
mang
SLJn
(ngo{Li
slJn)
cua
cac
yang.
Hai
dau
sau
cua
moi
vang

S\lll
dU'Qc
noi
voi
nhau
bdi
mQt
mang
cd
hQp
bdi
nhung
sqi cd
lrdn
n~m
ngang;
- Ldp
ngoai
cung
la
mQt
mang
sqi
xd
chun,
phu
a ml)t
ngoai
cac
vang

s\ln
va
ket
noi
chung
vbi
nhau
(gQi
la
day
chling
vong)
dong
thdi
phu
tie'p cii ml)t
sau
cua
khi
quan
(phfin
Cd),
toan
bQ
hQp
thanh
[dp ao
ngoai
eua
khi

quan.
Cae
m~ch
mall
va
day
than
kinh
dla
khi
quan
* D{)ng
mqch:
cac
d{ing
m;;>.ch
cua
khi
quan
dOf,ln
c6
tach
ra
tU
aQng
m{Lch
giap
dudi
cling
nhU'

tu
dQng mqch,
giap
giUa
(khi
c6 d{ing
mQ.ch
nay).
88
•
Tinh
m{Lch:
d.c
tlnh
m~ch
nilm
ngang
trong
khoang
giua
cac
vang
s\ln
cua
khf
quan,
va
d6
v~
eae

tInh
mt;Lch
giap
va
van
ludi
tInh
m{Lch
quanh
thl.jc qua.n.
• Cac
m{Lch
b{Lch
huye't
di
qua
cac
mang
sQi
xCI
va
a moi
ben
d~u
d6
van
chuoi
h~eh
nilm
dQc

cac
day
than
kinh
quijt
nguqc; a
phfa
dU'bi,
cac
h~ch
nay
lien
tiep
voi
cac
h{Lch
khi-phe'
quan.
• Cac
day
than
kinh:
khf
quan
chi a
se
ngu6n
cung
dip
day

th:in
kinh
cua
thanh
quan,
tilc
la
hai
doi
day
than
kinh
thanh
quan
tren
va
dudi.
-
Day
than
kinh
thanh
quan
tren,
chu
yeu
la
th:in
kinh
cam

giac,
xuat
phat
tU
h{Lch
dudi
(hQ.ch
r6i)
cua
day
than
kinh
phe'-
vi,
tu
day
di
chech
xuong
du6i
va
ra
trU'dc,
biit
cheo
eho
phan
doi
cua
aQng

mt;Lch
canh
goc a
ngang
milc
sitng
Zan
xudng
mong
(m6c
d~
gay
te),
rai
phan
ehia
thimh
hai
nhanh
cung:
nhanh
trong
va
nhanh
ngoai.
+
Nhanh
trong
(hol)c
nhanh

tren)
nhm
a
ben
dU'bi
a(jng
mqch
thanh
qudn
tren,
chui
qua
mang
giap-mong
va
phan
nhanh
chi
phoi
niem
ml;lc
ph§.n trE!ll
thanh
quan,
niem
m~e
eua
ph§.n
h6u
d g§.n,

va
day
ludi.
Nhanh
nay
thl.1dng
hay
noi
tiep
vbi
day
than
kinh
thanh
qudn
dudi
(qufit ngufJc)
tl;la
nen
quai
Galien.
+
Nhanh
ngoai
(hol)c
nhanh
dudi)
ch~y
iJ
phia

ngoai,
dQc
theo
ch6
bam
cua
cd
khit
hau
dum,
tach
ra
mQt
nhanh
u¢n
a¢ng
cd
nh6n-
giap,
chui
qua
mang
nh:1n-giap
r6i
phan
nhanh
cho
niem
ml;lc
ph:in

tien
dinh
thanh
quan,
nep
thanh
am,
va
vung
dudi
thanh
mon.
Ngoai
ra,
nhanh
ngoai
can
duy
tri
trl.1dng
11;tc
cua
tat
ca eae
eCl
cua
thanh
quan.
·
Day

th6n
kinh
thanh
quan
dudi
(qu¢t
ngut;Jc)
ehu
yeu
13.
day
v~n
dQng,
tach
ra
tu
day
than
kinh
phe'-vi:
day
bEm
phai
thi
tU
phia
duai
cua
dQng
m{Lch

dudi
don
phai,
day
ben
trai
thi
tU
duai
quai
d{)ng
m{Lch
chu.
Tli
nguyen
uy
m\y,
cac
day
thfrn
kinh
thanh
quan
duoi
di
lfm
phia
tr€m, nftm
trong
g6c

khi-thvc
quim,
day
ben
phai
thi
di
hdi
chech
can
day
ben
trai
thi
di
theo
huang
thing
dung.
Cac
day
thi'in
kinh
thanh
quan
duoi
deu
di
qua
m¢t

sau
cua
thuy
ben
tuyen
gicip,
nhung
lien
quan
voi
d9ng
mf1ch
thanh
qudn
dudi
khac
nhau
gii1a
day
thftn
kinh
ben
phri.i
va
ben
trai;
sau
d6
cac
day

thftn
kinh
nay
di
qua
phia
duoi
cd
khit
hdu
dudi,
roi
chui
vao
trong
thanh
quan
va
cung
cap
nhanh
cho
tat
ca
cac
cd
cua
thanh
quan
(ngo;;ti

tru
cd
nhan-
giap),
dQng
tac
cua
cac
cd
nay
la
khep
ho~c
rna
thanh
man,
do do c6
vai
tro
phat
am
va
thd.
Day
th6n
kinh
thanh
quan
dudi
can

chi
phoi
niem
m~c
a
phftn
sau
thanh
quim
va
noi
tiep
voi
nhanh
trong
cua
day
thftn
kinh
thanh
quan
tren.
Tren
dUdng di,
day
than
kinh
qu~t
nguQc con
tach

ra
nhu-ng
nhanh
ben
la
than
kinh
tim
giila,
cac
nhanh
khi
quan,
thl/c
qudn,
va
hau.
ThlfC
qui'ln
dO<:ln
ci5
Thl/c
qudn
1a
mQt
ong
cd-m~c,
noi
voi
hau

(h9ng)
ij
tren
va
voi
df1
day
d duoi.
Dva
tren
cac
vung
rna
thvc
quan
di
qua,
c6
th~
phan
thanh
ba
do~n
sau:
do~n
ce,
do~n
ngvc
va
do~n

bl:lllg.
(Chung
toi
se
trinh
bay
chi
tiet
hdn
ve
sv
phan
chia
cac
do~n
cua
thvc
quan
trong
phfrn
n6i"
ve
thvc
quan
do;;tn ngvc).
DOf1n
c{/
cua
thl/c
qudn

nftm d lop
sau
nhat
cua
vitng
dudi-mong,
phia
sau
khi
quan
do~n
c6.
Do~n
c6
eua
thvc
quan
dai
5-6 em,
b~t
dfru d
ngang
mue
btl dudi
s,!-n
nhtin,
each
voi
cung
rang

dudi 15-16 em
ve
phia
duoi
(nAm
ngang
muc
dot
sfing co'
thu
6),
va
t?n
cung
d
ngang
muc
m~t
phAng
nAm
ngang
di
qua
bd
tren
cua
xudng
rIc.
Thvc
quan

nftm
tren
dudng
giUa c6
nhung
htl}
l~ch
sang
trai.
Ba
trai
cua
thvc
quan
vUQt
qua
sang
trai
so
vai
m(it
ben
trcii
cua
khi
qudn;
can
bd
phili
cua

thvc
quan
thi
nftm
trong
g6c
nhi
di~n
h9P
bdi
khi
qudn
va
c9t so'ng
co'.
Thvc
quan
cung
voi
khi
quan
dl1Qc
baa
bQc
bdi
mQt
lOp
ao
m6
lien

ket,
t;;tO
nen
mQt
baa
sQi
xd,
lien
tiep
voi bao cua
huu
(ao
lien
ket
baa
quanh
hfrU)
va
keo
dai
xuong
trung
that
tai
t$.n cd
hoanh.
Baa
rna
lien
ket

nay
chua
dVng
cD.
day
than
kinh
qu(it
nguqc
(nhanh
cua
day
tha'n
kinh
ph€:vi), n.1m
trong
g6e
giua
khi
va
thvc
quan.
Thve
quan
do~n
c6
lien
quan:
d
phia

truoc
voi
thimh
sau
cua
khi
qudn,
ehi
c6
mQt phftn
rat
hfi!p
gfrn
bd
trai,
vUQt
sang
trai
hdn
so
veri
khf
quan
thi
kh6ng
d
sau
khi
quan.
Phfa

truac
cua
phftn
thVe
quan
vUQt
sang
bfm
trili
so voi
khi
quan
nay
lien
quan
voi nhu-ng
thanh
phi'in:
day
than
kinh
qui;it
ngur;Jc
trai,
d(mg
m£!ch
giap
dum
trai,
tInh

m~ch
cung
ten
di
kern
dQng m;;tch,
chu6i
hf1ch
b£!ch
huyit
nAm
dQc
day
than
kinh
qui;it
ngur;Jc,
va
m~it
sau
cua
thuy
ben
tuyin
gidp
trai.
Phia
sau,
thvc
quan

lien
quan
voi
m:)t
truoe
cua
ci}t
song
co:
dUQc
che
phu
bai
cac cd
va
mf1c
trude
so'ng.
Ed
trai
thvc
quim
khong
bi
khf
quan
ehe
d
phfa
truoe,

la
bd
d€;
di
vao
dt1
md thVc
quan
tU
b€m
ngoai,
day
la
bd ph§.u
thu$.t
cua
thvc
quan.
Ed
phai
eua
thVc
quan
nAm fln
sau
2-3
mm
trong
g6e
hQp

bdl
khi
quan
va
cQt
s6ng
cd,
lien
quan
a
phia
tn2n voi
day
than
kinh
qug,t ngurJc
phdi,
vi
day
than
kinh
nay
tu
dtUii di
len
di'in
dan
l~i
gi'in bd
thve

qUEm,
voi d(mg
mr;zch
gicip dUdi
phdi
va
nhung
nhanh
eua
dQng m;;tch
nay,
toa
ra
nhu
nan
qu~t
d gilla
khi
qudn
va
CQt
song
co'.
Hai
bd
cua
thvc
quan
e6
lien

quan
m$.t
thiet
voi
chu6i
giao
cam
co'
(h(lch
giao
cam
89
cd
gii1a), voi d(jng
mt;Lch
canh
goe,
tlnh
mt;Lch
canh
trong
va
day
than
kinh
ph€:vi.
Do
trai
cua
tht;1c

quan
d
phan
duoi
cua
Cd
con
lien
quan
voi ong ngljc
41l
Cite
m~eh
mau
va
day
th§.n
kinh
eua
thlj'e
quan
do~n
e6
Tht;1c
quan
do~n
c6
chu
yeu
duqc

nuOl
dLidng
bdi
cac
dQng
mt;Lch
giap
dl1di,
thong
qua
cac
nhanh
thljc
quan
tren
cua
dQng
mQ.ch
nay:
cac
tlnh
m:;tch gam co
tlnh
mr;z.ch
thljc
qudn
tren,
dftl1
mau
d6

vao
cac
tlnh
mr;z.ch
giap
tren.
Br;z.ch
huye't
cua
tht;1c
quaD
dOQ.n
Cd
thi
d6
ve
cac
ht;Lch
cd
sau.
Cac
day
than
kinh
chi
phoi
tht;1c
quan
dOQ.n
c6

la
nhanh
cua
day
than
kinh
phe'-vi
(X),
than
kinh
thi~t-hau
(IX)
va
nhuDg
sqi
cua
than
giao
cam
C6'4'J •
• a
ong
dan b\lch
hUYEH
Ion nha"ttrong
CCI
the. thu
nh~n
htlu het
loan

b¢ bach huyet trong cd
th~
<'Ig
ali
vl:lo m¢t tfnh m\lch "
nen co (phan dl10i cung cua co).
49
Phan th!!ln kinh giao cam
cli
bao g6m 3
h~ch
than kinh n6i
voi nhau boi nhung /hilng (day than
k.inh
cO
to) trung gian 99i
chung
103
/Mn
glao cam
co
hol;ic
chlJ~1
giao cam cd.
90