U biểu mô kết giác mạc pdf

U biểu mô kết giác mạc


U biểu mô kết giác mạc là một bệnh ít gặp ở Việt nam tuy vậy khi xuất hiện
các khối u này gây ảnh hưởng nhiều về mặt thẩm mỹ, một phần chức năng thị giác
cũng như vận động của nhãn cầu, nó bao gồm các khối u ở biểu mô kết mạc, giác
mạc và những khối u ở vùng rìa kết giác mạc.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học trên thế giới sự xuất hiện của các
khối u này thường có liên quan đến một số yếu tố như : tiếp xúc nhiều với tia cực
tím, nhiễm HPV typ 16 và 18, nghiện thuốc lá, đeo kính tiếp xúc kéo dài
Triệu chứng lâm sàng tại mắt khi có xuất hiện khối u : bệnh nhân có cảm
giác đỏ mắt, ngứa mắt, cộm mắt, chói chảy nước mắt, thị lực giảm Đồng thời
trên bề mặt nhãn cầu xuất hiện các khối u, các khối u này có nhiều hình dáng khác
nhau có khi là các nốt, các nhú sùi như quả dâu hoặc các mảng màu trắng nổi gồ
lên …. Vị trí hay xuất hiện khối u là ở vùng rìa kết giác mạc, ngoài ra khối u cũng
có thể xuất hiện ở kết mạc nhãn cầu, giác mạc, ở cùng đồ, cục lệ và kết mạc mi
nhưng hiếm gặp hơn. Kích thước khối u cũng khác nhau tùy theo từng bệnh nhân.
Về mặt giải phẫu bệnh người ta chia u biểu mô bề mặt nhãn cầu ra làm 2
nhóm lớn: u biểu mô lành tính và u biểu mô ác tính. Các khối u lành tính thường
xuất hiện ở độ tuổi thanh niên và trung niên, các khối u ác tính gặp ở người cao
tuổi và xuất hiện ở nam nhiều hơn nữ. Để chẩn đoán xác định u lành hay ác, loại u
gì để có thể tiên lượng và phương pháp điều trị thích hợp thì phải dựa vào xét
nghiệm giải phẫu bệnh.
Các khối u lành tính bao gồm: u nhú, u sừng gai, loạn sản sừng nội biểu mô
lành tính di truyền, tổn thương sừng hóa không đặc hiệu….đặc biệt là dạng khối u
có loạn sản tế bào từ mức độ nhẹ đến vừa tuy lành tính nhưng nó có khả năng ác
tính nếu không được điều trị . Các khối u ác tính có 2 mức độ: ung thư biểu mô tại
chỗ là khi các tổn thương chưa xâm lấn quá lớp màng đáy của biểu mô và ung thư
xâm lấn như ung thư biểu mô tế bào vảy, ung thư biểu mô tế bào đáy, u lymphô
biểu mô giống ung thư biểu mô
Điều trị u biểu mô kết giác mạc có nhiều phương pháp: phẫu thuật, lạnh

đông, xạ trị, hóa trị liệu. Người ta có thể chỉ sử dụng phương pháp điều trị phẫu
thuật đơn thuần ở các trường hợp u lành tính hoặc phối hợp sử dụng phương pháp
phẫu thuật kết hợp với hóa trị liệu (hay dùng) hoặc xạ trị ở một số ít các trường
hợp. Đối với các trường hợp u kết giác mạc lành tính người ta có thể chỉ sử dụng
phương pháp phẫu thuật đơn thuần hoặc kết hợp thêm với điều trị lạnh đông. Đối
với các trường hợp ung thư biểu mô tại chỗ và ung thư biểu mô xâm lấn người ta
thương sử dụng phương pháp phẫu thuật kết hợp lạnh đông, hóa trị hay xạ trị để
hạn chế tối đa sự tái phát của khối u và sự di căn của khối u.
Như đã nói ở trên khối u kết giác mạc dù lành tính hay ác tính đều gây ảnh
hưởng nhiều về mặt thẩm mỹ chức năng thị giác cũng như vận động nhãn cầu
ngoài ra ở một số trường hợp ác tính nếu không được điều trị kịp thời khối u xâm
lấn vào tổ chức hốc mắt và di căn ra các bộ phận khác của cơ thể gây nguy hiểm
cho tính mạng, chính vì vậy bệnh nhân khi thấy xuất hiện khối những nốt nhú hoặc
những đám trắng nổi gồ lên ở mắt thì người bệnh nên đến cơ sở y tế để có thể
khám và điều trị phẫu thuật một mặt để đảm bảo thẩm mỹ, phục hồi chức năng thị
giác cũng như vận động của nhãn cầu. Mặt khác dựa vào mẫu bệnh phẩm lấy từ
khối u để xác định khối u lành tính hay ác tính và ác tính đến mức độ nào để lựa
chọn phương pháp phối hợp để điều trị một cách triệt để và an toàn cho bệnh nhân.
Bs.ThS.Nguyễn Thu Thủy