Thuật Nói Chuyện Hàng Ngày (7) pot

Thuật Nói Chuyện Hàng Ngày
Hoàng Xuân Việt
Chương 7
Đừng Cướp Lời
Khỏi cần nói, bạn đã biết nói chuyện nghĩa là trao đổi với nhau. Một
người giãi bày tâm sự hay thuyết trình tư tưởng của mình xong, rồi mới
tới người khác. Nhờ sự luân phiên này, hai đầu óc mới hiểu nhau, hai
quả tim mới thông cảm nhau và câu chuyện mới thú vị. Nhưng tiếc làm
sao, nggười cướp lời bất kể điều hệ trọng này. Trong cuộc nói chuyện,
họ muốn nói chuyện một mình,muốn làm một nhà diễn thuyết, bắt ai nấy
phải nghe. Bởi sự hăng hái vô lễ chạy rần rần trong đường gân thớ thịt
của họ, thúc đẩy họ chận lời của kẻ khác, để nói cho thõa thích. Bạn có
một tin về chiến sự rất hay, muốn thuật lại cho họ, bạn vừa nói vài tiếng
là họ chụp lời bạn và "thuật" tiếp, làm bạn ngượng ngiu. "cụt hứng". Bạn
đang cắt nghĩa cho ai một phương pháp doanh nghiệp hay một bài toán
triết học nào đó, họ chận lý luận của bạn lại, bảo nói bậy, để họ đính
chính và cắt nghĩa chọ Trong gia đình có việc bất mãn nhau, người
chồng mới cất giọng la vợ, với điệu táp ngược bảo chồng im miệng để
bà nói cho mà nghe. Bà nói chưa đầy chục tiếng chồng hớt lý luận của
vợ và ông thuyết như mưa. Giũa một đám đông bạn và chúng tôi bàn
chuyện hàn huyên hay công việc làm ăn với nhau. Người cướp lời ở đâu
cũng biết chạy lại, Không cần xin lỗi hỏi bạn lung tung, rồi quay qua
chúng tôi để khoe vật này vật kia của họ.

Có rất nhiều nguyên nhân làm cho người ta khi nói chuyện hay cướp lời
kẻ khác.

Thiếu trầm tĩnh. Có người không bao giờ để kẻ khác nói hết ý vì có tính
nóng, thiếu điềm đạm. Lúc kẻ khác nói có một đôi điều họ biết, tự nhiên
họ thấy cần nói ra cho lẹ. Và bởi thiếu tự chủ để chờ đợi, nên họ giựt lời.
Nếu đối phương có ý kiến chống chọi với họ, họ nóng nảy chận lời hơn

nữa. Trong cuộc giao tế hằng ngày, có biết bao người nói chuyện thiếu
trầm tĩnh này. Họ hớt lời nói trên môi của kẻ khác, mà còn trợn mắt, gật
đầu lia lịa, tất cả biểu lộ một tâm hồn thiếu hẳn sự tự chủ và làm nô lệ
một cách khắt nghiệt cho thần kinh hệ.

Người cướp lời chúng ta, chỉ quá say mê với một hai quan niệm nào đó.
Chúng tôi có một người anh bà con rất say mê Kinh Thánh. Nhiều khi
đến thăm anh, chúng tôi muốn nói với anh nhiều điều quan hệ về nghề
văn, về cuộc làm ăn, nhưng chúng tôi phải thất vọng, vì anh cướp lời
chúng tôi, để giảng hết việc Thiên Chúa tạo A Dong đến No E đóng tàu,
rồi anh tính Giêsu sinh ra năm mấy, Thánh Gioan tông đồ viết Kinh
Khải truyền ở đâu. Toàn là những vấn đề hay, nhưng phiền là anh chỉ
nhớ có bấy nhiêu đó, và muốn ai nói chuyện với anh, thì phải bàn về
những chuyện đó. Chung quanh chúng, ta có biết bao người như thế.
Trong đầu họ có điều gì say mê, thì tất cả những tâm tình ý tưởng của kẻ
khác đều phụ thuộc. Họ bắt thiên hạ phải im đi, để họ bàn hết người yêu
của họ đến những vật họ trìu mến va những môn họ sở trường.

Có người muốn chặn đứng câu chuyện của ta chỉ vì họ không có can
đảm làm thinh. Họ thấy trong thái độ ấy, có cái gì tỏ ra rằng, họ ngu dốt,
nếu tôn bạn lên bực thầy, khiến họ đau xót nên họ cũng ừ ào với bạn, rồi
giật lời bạn, để nói khác điều bạn quả quyết một chút. Khi nói như vậy,
họ tưởng mình khỏi mất thể diện, vừa học thêm điều mới lạ, mà vừa
chứng tỏ cho kẻ nói với mình biết rằng, mình không hẳn ngu dốt.

Rất thường, là hạng người cướp lời để khoe khoang. Họ lấy những cuộc
nói chuyện làm cơ hội thuận tiện. Ai đàm thoại với họ, không sao tỏ bày
tâm tưởng của mình được. Tâm hồn họ nóng nảy, muốn đưa ra ánh sáng
vốn học và tài ba của mình, nên thúc đẩy họ chận họng người đối thoại
để khoe những thành công, những kiến thức đó. Bạn biết tật háo danh

cũng mạnh như bệnh dâm dục. Nên người cướp lời, thường không để
cho kẻ đối thoại bàn luận lâu. Họ cố gắng giật cơ hội để nói, hầu mua
lấy sự tán thành và khen ngợi. Trong khi họ muốn bộc lộ cõi lòng như
vậy, kẻ khác nói với họ điều gì, dù quan trọng đến đâu, họ cũng không
đếm xỉa. Thì họ cũng ừ ừ vậy, nhưng đầu óc họ đang sắp đặt chuyện để
nói, và có cơ hội là họ chụp lời bạn để thuyết ngay.

Xin bạn cho chúng tôi khỏi kể thêm những nguyên nhân khác, khiến
nhiều người hay cướp lời người khác. Ngần ấy cũng cho bạn thấy sự bất
lễ và sự va chạm lòng tự ái thiên hạ của họ rồi. Họ vô tình, độc đoán,
chiếm đoạt quyền nói trong câu chuyện, tức là khiến kẻ này bất mãn.
Chúng tôi tin bạn là người có lương tri, không cố ý sa vào những lỗi lầm
của những hạng người này. Nhưng bạn nên đề phòng, kẻo đôi khi vì
nóng tính mà chạm tự ái kẻ khác. Bạn nói là bạn cố ý cho họ đồng ý với
bạn, có cảm tình với bạn. Mà bạn làm thinh họ cũng thích bạn lắm. Làm
thinh thì khỏe hơn nói, sao bạn không chọn mánh lới sau này. Từ đây
xin bạn điềm đạm trong lúc nói chuyện nhé. Hãy dán câu này trước bàn
viết của bạn: "Cướp lời người, chẳng những gây ác cảm, mà còn tổn hơi
và sau cùng bị mọi người xa lánh".