Hiểu về khuyết tật tim bẩm sinh ppsx

Hiểu về khuyết tật
tim bẩm sinh

Đáng lẽ đó là thời gian hạnh phúc nhất trong đời bạn. Song thay vì
thế, trái tim bạn lại tan vỡ. Bạn vừa mới biết rằng con bạn có vấn đề về tim.
Ðiều đó đã xảy ra như thế nào? Bé có bị đau không? Tương lai của bé sẽ ra
sao?
Trước tiên đừng tự trách mình. Khuyết tật tim bẩm sinh xuất hiện ở
1/125 trẻ sinh sống. Tiền sử gia đình và nhiễm một số loại virus trong khi
mang thai có thể là nguyên nhân. Nhưng trong phần lớn các trường hợp, các
bác sĩ cũng không biết chính xác nguyên nhân khiến tim phát triển không
bình thường.
Thứ hai, đau thường ít gặp. Nhiều trẻ sơ sinh bị khuyết tật tim bẩm
sinh không có triệu chứng. Một số khuyết tật tim bẩm sinh gây ngủ nhiều
hoặc thở nhanh. Một số khác khiến trẻ nhanh mệt khi ăn. Tuy nhiên, hầu hết
trẻ không có cảm giác gì khác so với trẻ bình thường.
Cuối cùng, có nhiều khả năng là tương lai của trẻ vẫn rất sáng sủa.
Hầu hết khuyết tật tim bẩm sinh có thể được chữa trị hoặc cải thiện bằng
phẫu thuật. Nhiều trẻ bị khuyết tật tim bẩm sinh vẫn sống lâu và khoẻ mạnh.
Thách thức trước mắt của bạn là phải hiểu được ý nghĩa của những
thông tin mà các bác sĩ chia sẻ với bạn. Hình dung về quả tim và hiểu biết về
cách hoạt động của nó sẽ giúp bạn định hướng con đường đi trước mắt.
Tim và cơ chế hoạt động của tim
Tim có thể được coi một cách khá đơn giản là một túi cơ chia làm 4
buồng - 2 buồng trên và 2 buồng dưới. Vách ngăn là một bức tường chia bên
trái và bên phải. 2 buồng trên là tâm nhĩ trái và tâm nhĩ phải. 2 buồng dưới là
tâm thất trái và tâm thất phải.
Chức năng của tim là bơm máu, chủ yếu nhờ cơ rất khoẻ. Những cơ
này co bóp 120-150 lần/phút ở trẻ sơ sinh. Hãy thử co duỗi cánh tay trong
một phút và bạn sẽ hình dung được nhu cầu của quả tim. Ðể bơm máu chảy
theo đúng hướng, các van hoạt động như những cổng một chiều ở chỗ mở

của buồng tim.
Ðể hiểu được cơ chế hoạt động của tim, hãy theo dõi đường đi của
máu trong một trái tim bình thường. Máu từ cơ thể trở về tim qua tĩnh mạch
đổ vào tâm nhĩ phải. Khi tâm nhĩ phải co, máu chảy qua van 3 lá xuống tâm
thất phải. Khi tâm thất phải co, máu được tống vào động mạch phổi tới phổi.
Ở phổi, máu lấy oxy cần thiết cho cơ thể. Từ phổi, điểm dừng tiếp theo là
tâm nhĩ trái, và sau đó qua van 2 lá xuống tâm thất trái. Cuối cùng, máu
chứa oxy ra khỏi tim qua một mạch máu lớn khác gọi là động mạch chủ.
Ðộng mạch chủ và các nhánh của nó cung cấp máu giàu oxy cho mọi bộ
phận của cơ thể.
Giản đồ dòng chảy của máu này làm sáng tỏ một số điểm quan trọng
sau:
- Dòng máu bình thường qua tim là một chiều
- Máu cần chuyển từ tim đến phổi và sau đó quay trở lại tim
- Máu tim phải ít oxy; máu ở tim trái giàu oxy
Những gì có thể phát triển không đúng?
Tim được tạo thành trong 8 tuần đầu của bào thai. Khuyết tật có thể
xảy ra ở buồng tim, van tim hoặc mạch máu ra khỏi tim. Những khuyết tật
này có thể gây :
- Trộn lẫn giữa máu ở tim trái với máu ở tim phải
- Nghẽn hoặc tắc dòng máu
- Mạch máu ra khỏi tim có vị trí bất thường
- Kết hợp những vấn đề trên
Có trên 35 loại khuyết tật tim bẩm sinh hay gặp. Một số khuyết tật
không cần điều trị. Một số khác cần được mổ ngay. Dưới đây là một số loại
khuyết tật tim bẩm sinh.
Có lỗ thông trong tim
Một số khuyết tật có thể coi là lỗ thông ở vách ngăn tim hoặc đường
thông giữa các mạch máu lớn ra khỏi tim. Những lỗ thông này cho phép máu
giàu oxy và nghèo oxy trộn lẫn vào nhau. Nếu lỗ thủng rộng và máu bị trộn

lẫn nhiều, da trẻ hoặc vùng dưới móng tay có thể bị tím nhẹ.
Thông liên thất (VSD)
Ðôi khi được gọi là VSD, là lỗ thông ở vách ngăn giữa tâm thất trái và
tâm thất phải. Máu chảy từ tâm thất trái sang tâm thất phải. Ðiều này làm
cho tim phải làm việc vất vả hơn, chuyển nhiều máu hơn đến phổi và có thể
gây tăng áp lực máu ở phổi. Các thông liên thất nhỏ có thể đóng mà không
cần điều trị. Khuyết tật lớn hơn cần phải phẫu thuật.
Thông liên nhĩ (ASD)
Ðôi khi được gọi là ASD, là lỗ thông ở vách ngăn giữa tâm nhĩ trái và
tâm nhĩ phải. Lỗ thông cho phép máu chảy từ tâm nhĩ trái sang tâm nhĩ phải.
Tương tự như thông liên thất, tim phải phải chịu thêm gánh nặng đo phải
đưa lượng máu thừa này tới phổi. Có thể phẫu thuật hoặc đặt ống thông để
điều trị khuyết tật này.
Còn ống động mạch
Ðôi khi được gọi là PDA, khiến tim làm việc quá tải và có thể dẫn đến
suy tim. Trước khi sinh, phổi của thai nhi không hoạt động. Ống động mạch
là đường nối thông giữa động mạch chủ và động mạch phổi cho phép máu
của thai nhi không đi qua phổi. Khi trẻ bắt đầu thở, đường thông này cần
phải đóng lại. Ở hầu hết các trường hợp, điều này xảy ra một vài giờ sau khi
sinh. Nếu không, máu giàu oxy dùng cho cơ thể sẽ trực tiếp quay lại phổi.
Trước kia thường phải phẫu thuật để đóng ống thông này, nhưng hiện nay
trẻ có thể được dùng thuốc để đóng ống động mạch.
Tắc dòng máu
Khi mạch máu hoặc van tim bị hẹp, tim phải làm việc vất vả hơn để
đẩy máu đi qua. Hãy hình dung bạn cố bơm nước qua 1 cái lỗ nhỏ so với
một cái lỗ lớn. Có 3 loại tắc nghẽn hay gặp là:
Hẹp động mạch phổi là hẹp ở van động mạch phổi, mà qua đó máu
chảy từ tâm thất phải sang động mạch phổi. Tình trạng này khiến tim làm
việc quá sức. Cơ tâm thất phải dày lên. Nếu áp lực tâm thất phải quá lớn, có
thể cần điều trị. Ðối với nhiều trẻ em, điều trị bằng thông tim rất có hiệu quả.

Một ống thông (catheter) mảng, mềm dẻo có một quá bóng được đặt vào
động mạch phổi. Khi bóng được bơm căng, van tim được nong ra. Một cách
điều trị khác là phẫu thuật. Khi phẫu thuật, van tim sẽ được mở rộng để
lượng máu chảy qua đó thích hợp.
Hẹp động mạch chủ là tình trạng hẹp của van động mạch chủ, qua đó
máu chảy từ tâm thất trái vào động mạch chủ. Hẹp động mạch chủ khiến tâm
thất trái phải làm việc nhiều hơn. Cơ tim dày lên, và tâm thất giãn. Tuỳ
thuộc vào mức độ hẹp, trẻ có thể không có triệu chứng, có thể dễ mệt hoặc
đau ngực khi gắng sức. Thông tim được sử dụng điều trị thành công một số
trường hợp hẹp động mạch chủ. Trong thủ thuật này, ống thông có một quả
bóng được đặt vào động mạch phổi. Khi bóng được bơm căng, van tim sẽ
được nong ra. Phẫu thuật là cần thiết để điều trị những trường hợp hẹp động
mạch chủ nghiêm trọng.
Hẹp eo động mạch chủ là tình trạng hẹp (thắt) của động mạch chủ.
Nói chung nó hạn chế lượng máu tới phần dưới của cơ thể. Ðôi khi bệnh
không được chẩn đoán cho mãi đến khi trẻ lớn. Bệnh gây huyết áp cao ở
phần trên cơ thể. Có thể sử dụng thông tim để điều trị hẹp eo động mạch
chủ. Nếu bệnh tái phát, phải đặt stent động mạch chủ hoặc phẫu thuật.
Dị dạng mạch máu
Một số khuyết tật tim bẩm sinh bao gồm các mạch máu vào và ra khỏi
tim được hình thành hoặc nằm ở vị trí bất thường.
Chuyển gốc động mạch xảy ra khi động mạch phổi và động mạch
chủ nằm trái vị trí. Trong bệnh này, động mạch phổi xuất phát từ tâm thất
trái và động mạch chủ xuất phát từ tâm thất phải. Ðây là một khuyết tật nặng
và đe dọa ngay tính mạng của trẻ. Nếu trẻ cũng có lỗ thông giữa tim trái và
tim phải - đảm bảo có một lượng máu đưa oxy đi nuôi cơ thể - thì trẻ có thể
sống để chờ phẫu thuật.
Kết hợp nhiều khuyết tật
Một số trường hợp tim bẩm sinh là kết quả của nhiều khuyết tật.
Tứ chứng Fallot chiếm khoảng 10% tổng số ca khuyết tật tim. Trong

thực tế, bệnh này là sự kết hợp của 4 khuyết tật: lỗ thông ở vách tâm thất,
hẹp chỗ thông giữa thất phải và động mạch phổi, có thay đổi ở chỗ nối giữa
động mạch chủ với tim và dày cơ tim ở tâm thất phải. Bệnh được điều trị
bằng phẫu thuật. Với trẻ lớn, khuyết tật được chỉnh sửa hoàn toàn bằng phẫu
thuật. Nếu trẻ còn nhỏ, phẫu thuật ban đầu chỉ là giải pháp tạm thời và
khuyết tật sẽ được sữa chữa hoàn toàn ở lần phẫu thuật sau.
Tương lai của trẻ
Tác động của dị tật tim bẩm sinh đối với sức khoẻ của trẻ phụ thuộc
khác nhau vào khuyết tật. Một số khuyết tật không gây ra vấn đề gì. Một số
khác chỉ trở thành vấn đề khi trẻ lớn. Một số gây ra vấn đề nghiêm trọng
ngay lập tức hoặc sớm sau khi sinh.
Sau khi đánh giá cẩn thận, bác sĩ sẽ thảo luận về những lựa chọn điều
trị thích hợp. Để chuẩn bị cho những gì còn nằm phía trước, hãy giữ liên lạc
và đặt câu hỏi khi bạn không hiểu lời khuyên của bác sĩ. Con bạn vẫn có
nhiều cơ hội có một cuộc sống đầy đủ và khỏe mạnh.