Nghệ thuật trong ánh sáng (Phần II) pot

Nghệ thuật trong ánh
sáng (Phần II)
b. Chiếu sáng tập trung theo một hướng chủ đạo (Chiếu sáng trực tiếp)
 Chiếu sáng nhấn
Một không gian nội thất dù hẹp hoặc rộng ánh sáng khuyếch tán tràn ngập trong
không gian đó. Trên nền của ánh sáng do chiếu sáng đa hướng tạo ra, thì chiếu
sáng nhấn cho thấy nổi bật các độ vật hay đối tượng được trưng bày trong nội thất.
Chiếu sáng nhấn chỉ áp dụng để chiếu sáng cho diện tích hoặc không một không
gian đơn lẻ có giới hạn, hoặc nói cách khác là chiếu sáng nhấn là chiếu sáng cho
một vùng nhỏ theo hướng nhất định. Đặc biệt là trong không gian trưng bày hoặc
triễn lãm, bảo tàng … chiếu sáng nhấn rất đặc trưng cho mỗi đối tượng riêng biệt
nhằm làm tăng thêm giá trị của đối tượng tác phẩm được trưng bày.
Chiếu sáng đa hướng khuyếch tán có xu hướng làm đẹp và mang tới cường độ
sáng đồng đều trong toàn bộ không gian nội thất. Chiếu sáng tập trung, chiếu sáng
nhấn thì ngược lại, nói lại tạo được phong cách riêng và cảm giác hấp dẫn thú vị
cho không gian nội thất nhờ khả năng lôi cuốn thị giác tập trung vào những khu
vực đã được định trước.

Ví dụ: Trong 1 không gian trưng bày này, tất cả đều chiếu sáng khuyếch tán nhẹ
mờ, một bức tường được chiếu sáng nhấn, và những chỗ có ánh sáng nhấn tạo ra
các “miếng vá” bằng ánh sáng, các nhịp điệu thị giác cho ta cảm giác phong phú
không đơn điệu, mà hơn thế còn là cảm giác kỳ lạ ấn tượng rất khác như khi nhìn
vào bức tường phẳng được chiếu sáng đồng đề với cùng 1 cường độ ánh sáng. Đèn
Halogen điện áp thấp rất phù hợp với kiểu chiếu sáng nhấn bởi 3 đặc điểm chính
của nó.
 Sinh ra ánh sáng đối lập với ánh sáng nền của kiểu chiếu sáng đa hướng có
gam màu ấm.
 Có kích thước nhỏ nhưng lại sinh ra ánh sáng có cường độ cao, tạo ra bóng
đổ đậm và sắc nét.
 Bóng đèn Halogen có phần phía sau được tráng phủ một lớp vật liệu có đổ
bóng cao để phản xạ ánh sáng,và điều này giúp cho việc điều chỉnh ánh

sáng sinh ra dễ dàng chiếu vào khu vực cần được chiếu sáng định trước,để
nhấn mạnh khu vực đó.
Hệ thống chiếu sáng nhấn, có thể được lắp trên trần nhà chiếu xuống hoặc có thể
là những bóng đèn với phích cắm, để dễ dàng di chuyển nó đến nơi cần được chiếu
sáng.
Những không gian thích hợp cho việc áp dụng kiểu chiếu sáng nhất đó là những
không gian có giá trị nghệ thuật cao, cần được chiêm ngưỡng như bảo tàng, triển
lãm, trưng bày. Hay không gian có màu sắc chi tiết trang trí phong phú đa dạng.

Những góc phòng-nơi thường ít gây chú ý của 1 căn phòng được nhấn sáng hắt lên
tường bởi hệ thống đèn nhân tạo. That sự dễ dàng hơn trong việc quản lý ánh sáng
vì bất kì một vị trí nào trong không gian nội thất hệ thống chiếu sáng có thể di
chuyển dược khắp nơi trong căn phòng.

Nói riêng ánh sáng đa hướng khuyếch tán trong những không gian trưng bày tạo
ánh sáng nền và chủ yếu là trần được nguồn sáng tạo phản quang trong những tấm
trần được giật cấp về hiệu ứng ánh sáng.
Trong không gian trưng bày triển lãm trên trần được nhấn sáng tạo độ nhấn nhá
trong không gian chung ảnh hưởng của ánh sáng khuyếch tán nhẹ đểu. Không chỉ
riêng trần mà lối đi ánh sáng này là rất cần thiết.
Một ví dụ khác -ánh sáng nhấn trong những cột kính mờ, nguồn sáng từ đưới
chiếu lên. Không gian chung mọi vật sẽ trở nên nhẹ nhàng và dàn đều nếu thiếu đi
những góc sáng nhấn. Khi sử dụng nguồn sáng này đúng nơi, đúng chỗ và kết hợp
với một vật liệu khác như kiếng hay là đá tự nhiên sẽ tạo nên hiệu ứng về ánh
sáng, có khi hiệu ứng cuối cùng lại ngoài sức tưởng tượng ngoài chủ ý của nhà
thiết kế.
 Chiếu sáng công năng
Ngay từ khi bắt đầu cuộc sống xã hội, con người đã thực thi rất nhiều các hoạt
động, nhưng có điều là họ không quan tâm đến điều kiện ánh sáng cho từng hoạt
động này. Nếu như ta chiếu sáng công năng tốt, thì sẽ tạo điều kiện tốt để ta nhìn

rõ, tập trung vào hoạt động đang được thực thi để tạo năng suất chất lượng công
việc và tránh sự mệt mỏi có hại cho thị lực. Cũng giống với chiếu sáng nhấn, chiếu
sáng công năng luôn tạo ra ánh sáng hướng về 1 phía nhất định. Nhưng có điều
khác hơn là ở chiếu sáng công năng đòi hỏi bóng đèn hay nguồn phát sáng không
được phép lộ ra đề có thể nhìn thấy. Bóng đèn của loại chiếu sáng này nên được
dấu trong các chao đèn đặc, ngăn không cho ánh sáng lọt qua và mặt phía bên
trong chao có tráng lớp vật liẹu có độ bóng cao, độ phản xạ ánh sáng rọi theo một
hướng. Điều trên có thể áp dụng làm giảm độ chói của bóng đèn gây hại cho mắt,
cũng như tăng cường độ sáng tập trung vào công việc đang được tiến hành. Chiếu
sáng công năng có thể chỉ là một lỗ hổng nhỏ trên trần để dấu đèn lấy sáng rọi
xuống thẳng vào mặt bàn làm việc, vùng hoạt động công năng.
Trong phòng họp, giao tiếp khách hàng cũng như trong không gian làm việc việc
chiếu sáng cho công năng nhằm tạo cho con người làm việc hiệu quả hơn.

Ở các không gian cần được áp dụng chiếu sáng công năng thì ánh sáng tốt là ánh
sáng của chiếu sáng đa hướng (chiếu sáng gián tiếp) vì ánh sáng này làm giảm bớt
độ đậm và sắc nét của bóng các đồ vật. Trong nội thất văn phòng, nhà ở, hay
những công năng khác thì cần được chú ý đến việc chiếu sáng công năng cho từng
phòng và giúp cho việc hoạt động được dễ dàng mà không hại cho thị giác.
c. Chiếu sáng trang trí
Chiếu sáng trang trí mà Kevin MC. Cloud gọi “nhân cách hóa” là chiếu sáng “ích
kỷ” vì nó luôn luôn chỉ muốn mọi người bị lôi cuốn và phải nhìn ngắm thưởng
thức nói.
VD: ánh sáng cho chiếu qua các mảng thủy tinh nhiều màu của các chai lọ và khi
ánh sáng tới một bề mặt nào thì bề mặt đó sẽ có nhiều màu sắc tương phản với
màu thủy tinh ở các cái lọ.
Nó có thể là một bộ đèn chùm kiểu nến, hay các tuyến đèn Neon màu sắc được
uốn thành các hình trang trí tùy thích và nó luôn được chỉ là vật mang tính trang trí
trong không gian nội thất, trên các bề mặt tường hay trong một thành phần trưng
bày nào đó.

Chiếu sáng trang trí luôn phải đi kèm với các loại chiếu sáng khác đặc biệt là chiếu
sáng đa hướng khuyếch tán. Do mang tính chất trang trí nên khác với các kiểu
chiếu sáng khác, vấn đề hiệu quả nghệ thuật cũng như công năng chiếu sáng của
chiếu sáng trang trí thường không quan trọng. Loại chiếu sáng trang trí chỉ đóng
vai trò quan trọng ảnh hưởng trực tiếp tới tâm lý thụ cảm thị giác của con người.
Vì thế nó có thể là vật trung gian kết nối các đối tượng, các thành phần hoặc tạo
điểm nhấn trung tâm cho không gian nội thất. Nhưng trong nội thất ít dùng loại
chiếu sáng này vì nó sẽ tạo ra vấn đề loan bóng đổ làm ảnh hưởng xấu cho không
gian nội thất.
Những hình thức chiếu sáng kết hợp với chất liệu thuỷ tinh màu được đặt rãi rác
trong không gian nội thất- một kiểu trang trí bởi ánh sáng màu.
Trên một mặt phẳng kiếng, những chùm sáng với rất nhiều màu sắc chiếu lên
kiếng. Không gian dùng ánh sáng khuyếch tán nhẹ màu nhạt làm nổi bậc lên ánh
sáng đa sắc.