Vĩnh biệt cửu trùng đài ( Trích “Vũ Như Tô” ) pdf

Vĩnh biệt cửu trùng đài
( Trích “Vũ Như Tô” )
- Nguyễn Huy Tưởng –

A. Mục tiêu cần đạt.
1. Kiến thức Giúp học sinh :
- Nắm được những đặc điểm của thể loại bi kịch. Hiểu và phân tích được
xung đột kịch, tính cách, diễn biến tâm trạng, bi kịch của Vũ Như Tô và Đan
Thiềm trong hồi V của vở kịch
- Nhận thức được quan điểm nhân dân của NHT đồng thời thấy được thái độ
ngưỡng mộ, trân trọng tài năng của tác giả đối với những nghệ sĩ có tâm
huyết và tài năng lớn nhưng lại lâm vào tình trạng mâu thuẫn không thể giải
quyết được giữa khát vọng nghệ thuậy lớn lao và thực tế xã hội không tạo
điều kiện để họ thực hiện khát vọng ấy
- Nắm được những nét đặc sắc về nghệ thuật của vở kịch qua đoạn trích
2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng đọc - hiểu tác phẩm kịch
3. Thái độ: Khơi gợi tình cảm nhân văn của con người
B.Chuẩn bị của GV và HS:
- SGK, SGV ngữ văn 11 chuẩn
- Giáo án.
- Bảng phụ
C. Cách thức tiến hành
- Phương pháp đọc – hiểu, đọc diễn cảm kết hợp phân tích, so sánh
qua hình thức nêu vấn đề, trao đổi và thảo luận.
- Tích hợp phân môn Làm văn, Tiếng việt và đọc văn
D.Tiến trình dạy học
1.ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt
*Hoạt động1:
- GV gọi HS đọc phần tiểu
dẫn SGK sau đó tóm tắt nội
dung chính
- GV chốt lại

A.Tiểu dẫn
1.Tác giả ( 1912- 1960)
- Quê quán: làng Dục Tú, huyện Từ Sơn, Bắc
Ninh, nay thuộc xã Dục Tú huyện Đông Anh,
Hà Nội
- Hoàn cảnh xuất thân:trong một gia đình nhà










*Hoạt động 2
- GV phân vai cho HS đọc
hồi V

*Hoạt động 3
(?) Phân tích những mâu

thuẫn xung đột cơ bản của
vở kịch cũng như đoạn trích
- HS chia nhóm nhỏ ( Theo
bàn) trao đổi thảo luận trả
nho
- Cuộc đời (SGK)
-Năm 1996 được nhà nước tặng giải thưởng
HCM về văn học nghệ thuật
2.Sáng tác
- Tác phẩm chính: sgk
- Có thiên hướng khai thác đề tài lịch sử và
có đóng góp nổi bật ở thể loại tiểu thuyết và
kịch
- Văn phong giản dị, trong sáng, đôn hậu,
thâm trầm, sâu sắc
- Vở kịch “ Vũ Như Tô”: sgk
B.Đọc- hiểu đoạn trích
I.Đọc văn bản
- Giải thích từ khó
II.Tìm hiểu văn bản
1.Những mâu thuẫn xung đột cơ bản
- Mâu thuẫn giữa nhân dân lao động khốn
khổ lầm than với bọn hôn quân bạo chúa và
phe cánh của chúng sống xa hoa truỵ lạc.
lời câu hỏi, cử người trình
bày trước lớp
- GV chốt lại


Tiết 2

*Hoạt động1
(?) Nêu tính cách và diễn
biến tâm trạng Vũ Như Tô?
- HS chia nhóm nhỏ, trao
đổi thảo luận trả lời câu hỏi
cử người trình bày trước lớp
- GV chuẩn kiến thức







Mâu thuẫn này vốn có từ trước, đến khi Lê
Tương Dực bắt Vũ Như Tô xây Cửu trùng đài
thì nó biến thành xung đột căng thẳng, gay
gắt
- Mâu thuẫn thứ hai: Mâu thuẫn giữa quan
niệm nghệ thuật cao siêu, thuần tuý của muôn
đời và lợi ích trực tiếp, thiết thực của nhân
dân

2.Tính cách và diễn biến tâm trạng của Vũ
như Tô
- Vũ Như Tô là một kiến trúc sư thiên tài, là
hiện thân cho niềm khát khao say mê sáng tạo
cái đẹp: Một thiên tài “ ngàn năm chưa dễ có
một” “ chỉ vẩy bút là chim hoa đã hiện lên”
có thể “ sai khiến gạch đá như viên tướng

cầm quân, có thể xây dựng lâu đài cao cả, nóc
vờn mây mà không hề tính sai một viên gạch
nhỏ”
- Là một nghệ sĩ có nhân cách lớn, có hoài










*Hoạt động 2
(?) Đan Thiềm là người như
thế nào?
- GV phát vấn HS trả lời






bão lớn, có lí tưởng nghệ thuật cao cả. Mặc
dù bị Lê Tương Dực doạ giết Vũ như Tô vẫn
kiên quyết từ chối xây Cửu trùng đài. Ông
cũng không phải là người hám lợi (Khi được
vua ban thưởng lụa là, vàng bạc ông đã đem
chia hết cho thợ). Lí tưởng, ước mơ xây một

toà đài cao cả, nguy nga, tráng lệ thật đẹp đẽ
và chân chính nhưng lại cao siêu, thuần tuý
hoàn toàn thoát li khỏi hoàn cảnh lịch sử xã
hội của đất nước, xa rời đời sống nhân dân
- Tâm trạng bi kịch đầy căng thẳng của ông:
xây Cửu trùng đài là đúng hay sai? là có công
hay có tội?
=> Vũ Như Tô là một nhân vật bi kịch bởi đã
mang trong mình không chỉ những say mê
khát vọng lớn lao mà còn cả những làm lạc
trong suy nghĩ và hành động.Khi ông và Đan
Thiềm bị bắt, Cửu trùng đài bị đập phá, thiêu
huỷ thì ông mới bừng tỉnh xiết bao đau đớn,
kinh hoàng.


*Hoạt động 3:
- GV hướng dẫn HS làm bài
tập luyện tập




4.Củng cố, dặn dò, hướng
dẫn
- Gv yêu cầu hs đọc ghi nhớ
sgk
- Gv hướng dẫn hs chuẩn bị
tiết: “ Thực hành về sử dụng
một số kiểu câu trong văn

bản”
- Gv rút kinh nghiệm bài dạy



3.Nhân vật Đan Thiềm
- Là người đam mê cái tài, tài sáng tạo ra cái
đẹp
- “Bệnh Đan Thiềm” là mê đắm tài hoa siêu
việt của người sáng tạo nghệ thuật, sáng tạo
ra cái đẹp
- Vì đam mê tài năng mà nàng luôn khích lệ
VHT xây CTĐ, sẵn sàng quên mình để bảo
vệ cái tài ấy
- Là người luôn tỉnh táo trong mọi trường
hợp.Biết chắc đài lớn không thành, tâm trí
nàng giờ đây chỉ còn tập trung bảo vệ tính
mạng cho Vũ nàng khẩn khoản khuyên Vũ
trốn đi nhưng không được
=> kẻ tri âm, liên tài có thể chết, sẵn sàng
chết vì đài cao, tài lớn, vì người tri âm
* Ghi nhớ: sgk

III.luyện tập
Gợi ý:




- Không thể đưa ra một lời giải đáp thoả

đáng, chân lí, đúng sai không thuộc riêng về
một phía nào