Tài liệu viết báo cáo khoa học

VIẾT BÁO CÁO
KHOA HỌC
TS. Lê Đình Phùng
ĐẠI HỌC NÔNG LÂM HUẾ
KHOA HỌC PHẢI ĐƯỢC
CHIA SẺ
Khi nào viết
•
Càng sớm càng tốt
–
Làm rõ suy nghĩ
–
Đặt nghiên cứu trong bối cảnh sâu hơn và rộng hơn
–
Xác định phần thiếu trong nghiên cứu
Hình thức chia sẽ khoa học
•
Tạp chí khoa học
•
Báo cáo khoa học
•
Báo cáo hội thảo
•
Tóm tắt hội thảo
•
Luận văn
•
Tổng quan
•
Báo tin
•

Trình bày lời
•
Trình bày poster
Khung trình bày
•
Nguyên tắc ABC
•
Bảo bối 03 W và 01 H
•
Các phần của báo cáo khoa học
•
Sử dụng bảng biểu và đồ thị
•
Trình bày con số
•
Viết và hiệu đính
•
Nâng cao chất lượng viết
NGUYÊN TẮC ABC
BÃ BỐI 3 W + 1H
Nguyên tắc ABC
•
Chính xác và hướng tới khán giả
Accurate and Audience adapted
•
Ngắn gọn
Brief
•
Rõ ràng
Clear

Bảo bối 3 W + 1 H
Ai
Ai
Tại
sao
Tại
sao
Cái gì
Cái gì
Như
thế
nào
Như
thế
nào
Người viết
Người viết
Khán giả
Khán giả
Câu hỏi
Bảo bối 3 W + 1 H
WHO
WHY
WHAT
HOW
Bảo bối 3 W + 1 H : AI?
•
Báo cáo/viết cho ai?
•
Báo cáo/viết cho ai đọc

–
Nhà khoa học lĩnh vực hẹp
–
Nhà khoa học lĩnh vực rộng
–
Sinh viên
–
Công chúng
–
Nhà hoạch định chính sách
–
Nhà tài trợ
Bảo bối 3 W + 1 H: TẠI SAO?
•
Tại sao thông tin quan trọng?
•
Tại sao phải trao đổi thông tin?
Bảo bối 3 W + 1 H: CÁI GÌ?
•
Khám phá quan trọng nhất
•
“Take home” message
•
Trình bày cái gì?
–
Mới
–
Tổng quan
•
Kiến thức đã có

•
Khán giả có thể hỏi gì?
•
Khán giả hiểu ngôn ngữ kỹ thuật nào?
Bảo bối 3 W + 1 H: Như thế nào?
•
Cách tốt nhất để truyền tin?
•
Làm thế nào để đáp ứng nhu cầu khán giả
•
Khán giả sẽ dùng kiến thức mới như thế nào?
CÁC PHẦN CỦA MỘT BÁO
CÁO KHOA HỌC
Các phần của báo cáo khoa học
Tên
•
Bài báo nói về cái gì?
•
Khuyến khích người đọc bài báo
•
Được đọc nhiều nhất
•
Tên nên chứa đựng thông tin, chính xác và cụ thể
•
Tên nên nói về vấn đề nghiên cứu
•
Tên không nói về kết quả nghiên cứu
•
Đặt từ quan trọng nhất lên trước
Tên

•
Số từ nên/thường được hạn chế
•
Tên có thể thay đổi trong quá trình viết
•
Không nên dùng từ viết tắt
•
Không nên dùng từ không phổ biến
•
Xóa những từ dư thừa
–
Nghiên cứu về
–
Tìm hiểu về
–
Đánh giá về
–
Điều tra về
Tên
•
Các cách khác nhau để viết tên đề tài
–
Nêu biến độc lập, biến phụ thuộc và quần thể

Ảnh hưởng của… đến… của….
–
Tên là một câu hỏi

Trồng sắn có phá hoại môi trường ở vùng miền núi miền Trung?
–

Tên trả lời một câu hỏi

Trồng sắn phá hoại môi trường….
Tóm tắt
•
Thường đặt sau phần tên tác giả và thông tin về
tác giả
•
Một số quy định (Việt nam) đặt cuối cùng của báo
cáo
•
Được đọc nhiều và đọc trước
•
Quyết định đọc tiếp hay không đọc tiếp toàn bộ bài
báo
•
Người đọc cần phải hiểu tóm tắt một cách đọc lập
mà không cần xem bài báo
Tóm tắt
•
Tóm tắt nên có đầy đủ các phần của một bài báo
(ngoài trừ tổng quan)
–
Mục tiêu
–
Phương pháp tiếp cận
–
Kết quả nghiên cứu chính
–
Một hoặc hai kết luận chính

–
Một ứng dụng chính
•
Hạn chế số từ: 250 từ
•
Dùng thì quá khứ/ có thể có hiện tại
•
Nên sử dụng một thì trong toàn bộ tóm tắt
Tóm tắt
•
Tóm tắt (abstract) chỉ có 01 paragraph
•
Summary có thể có nhiều hơn một paragraph
•
Không nên dùng từ viết tắt (xem chuẩn quy định)
•
Một số tạp chí cho phép dùng từ tóm tắt chuẩn của
họ
•
Không trích dẫn tài liệu tham khảo
•
Khi nào viết
–
Viết sau cùng
–
Kết thúc bởi abstract
Đặt vấn đề
•
Thuyết phục người đọc về tầm quan trọng của nghiên
cứu

•
Viết ngắn gọn, nếu có phần tổng quan
•
Viết dài hơn, nếu không có phần tổng quan
•
Nên đề cập đến một số thông tin tổng quan quan
trọng
•
Nêu lổ hổng trong nghiên cứu
•
Kết thúc phần đặt vấn đề bởi mục tiêu nghiên cứu
•
Không được nêu kết quả nghiên cứu ở phần đặt vấn
đề
Đặt vấn đề
Paragraph 1
Chúng ta biết cái gì?
Paragraph 2
Chúng ta chưa biết cái gì?
Paragraph 3
Tại sao chúng ta đã thực hiện nghiên cứu này?
Đặt vấn đề
•
Paragraph 1
–
Kiến thức hiện tại về lĩnh vực nghiên cứu
–
Dẫn đến paragraph thứ 2
•
Paragraph 2

–
Tóm tắt những công trình nghiên cứu do người khác làm
–
Những hạn chế của những công trình đó
–
Những câu hỏi cần phải được trả lời
–
Dẫn đến paragraph thứ 3
•
Paragraph 3
–
Chúng ta đã làm cái gì?
–
Vì sao chúng ta làm?
Vật liệu và phương pháp nghiên cứu
•
Làm thế nào để đạt được kết quả nghiên cứu
•
Bất kỳ chỉ tiêu nào có trong kết quả nghiên cứu
phải được mô tả trong vật liệu và phương pháp
nghiên cứu
•
Mô tả chi tiết đến mức người khác có thể lặp lại
nghiên cứu