Bài 28 tiêu hóa ở ruột non

TrêngTHCS:TRÇNPHóTPPhñlý-HµNam
Gi¸o viªn thiÕt kÕ
ĐỖ- HỮU
sinh học 8

Kiểm tra bài cũ
1) Em hãy cho biết các chất trong thức ăn phải biến đổi qua quá trình
tiêu hoá là chất nào?
Glu xít, Lipít, Prôtêin, A xít nuclêic
Các chất này đã biến đổi như thế nào trong khoang
miệng và ở dạ dày?
+ Glu xít trong khoang miệng một phần tinh bột chín đã biến
đổi thành đường man tôzơ
+Ở dạ dày prôtêin được phân cắt từ chuỗi dài thành chuỗi
ngắn từ 3-10 a xít amin
+Li pít chưa được biến đổi gì? A xít nuclêic?
Vậy quá trình quá trình tiêu hoá ở ruột non là gì?.

Bài 28: Tiêu hoá ru t non ở ộ
1) Ruột non
Quan sát hình 28-1 hãy cho biết
ruột non nằm ở vị trí nào của ống
tiêu hoá ?
Tiếp theo môn vị của dạ dày là ruột non
Tá tràng là đoạn đầu của ruột
non
Tá tràng
Em hãy so sánh cấu tạo của dạ
dày và ruột non?
Giống nhau :có cấu tạo 4 lớp

Khác : Thàmh mỏng hơn và lớp cơ chỉ có cơ dọc và cơ vòng

Bài 28: Tiêu hoá ru t non ở ộ
1) Ruột non
Tá tràng
Quan sát H 28-1 cho biết những
tuyến tiêu hoá nào tiết dịch tiêu
hoá vào tá tràng đoạn đầu của
ruột non?
Gan
Mật
Tuỵ
Dạ
dày
Gan : tiết dịch mật
Dịch mật trong túi mật được đổ vào
ống dẫn chung. Trong dịch mật
không có các enzim tiêu hoá mà có
các muối mật và muối kiềm làm cho
dịch mật có tính kiềm.
Tụy: tiết dịch tụy, trong dịch tụy có đủ các loại enzim phân giải tất
cả các loại thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà tế bào hấp thụ
được

H×nh 28.2. ¶nh tiªu b¶n líp niªm m¹c ruét non
vãi c¸c tuyÕn ruét vµ tÕ bµo tiÕt chÊt nhÇy.
Lớp niêm mạc
ruột non chứa
nhiều tuyến
ruột tiết dịch

ruột và các tế
bào tiết chất
nhày
Quan sát hình 28-2
hãy cho biết trong
lớp niêm mạc ruột
non có tuyến và
các tế bào tiết
nào ?

Căn cứ vào các thông tin trên dự đoán x em ở ruột non có thể
diễn ra những hoạt động tiêu hoá nào
1) Tinh bột đến dạ dày mới chỉ là đường đôi tế bào chưa hấp thụ
được
2) Prôtêin mới được biến đổi thành pôli pétít tế bào chưa hấp hấp
thụ được
3) lipít chưa có biến đổi gì
Vậy tiêu hoá ở ruột non diển ra như thế nào?

II. Tiêu hoá ở ruột non
Quan sát H28-3 cho biết những chất nào tiếp tục được biến đổi ở
ruột non ?
Những chất trong thức ăn còn cần được tiêu hoá tiếp ở ruột non là
Glu xít (tinh bột, đường đôi ) prôtêin, lipít.
Vậy tinh bột
và đường
đôi được
biến đổi
như thế
nào?

Em có nhận xét gì về sự biến đổi của Glu xít (tinh bột , đường đôi) Ở
ruột non ?
Tinh bột, đường đôi Đường đôi
Đường đơn
Enzim Enzim
Có tác dụng của enzim tuyến tụy và tuyến ruột tinh bột tiếp tục
được bíến đổi thành đường đôi và cuối cùng là đường đơn

Prô têin
Enzim Enzim
Péptít A xít amin
Em hãy cho biết Prôtêin được biến đổi như thế nào?
Dưới tác dụng của các enzim trong các dịch tiêu hoá ( dịch mật,
dịch tuỵ) prôtêin tiếp tục được phân giải thành các chuỗi petít
và cuối cùng là các a xít amin

Lipít Các giọt lipít nhỏ A xít béo và Gli xê rin
Dịch mật
Enzim
Em có nhận xét gì về quá trình biến đổi lipít ở ruột non ?
+ Vai trò của dịch mật:
-Trung hoà tính a xít của thức ăn (cóHCl) tạo môi trường
kiềm giúp cho các enzim trong dịch tuỵ và dịch ruột hoạt
động được
Nhũ tương hoá lipít: phân giải lipít thành những giọt nhỏ
làm cho bề mặt tiếp xúc của lipít với enzim tăng lên
Dưới tác dụng của enzim lipaza của dịch ruột và dịch tuỵ
các giọt lipít nhỏ được phân giải thành a xít béo và gli xê
rin

các nhóm thảo luận theo các câu hỏi thảo luận trang 91
trả lời :
1) Thức ăn xuống tới ruột non vẫn còn chụi sự biến đổi lí học .
+Thức ăn được hoà loãng và trộn đều với các dịch tiêu hoá ( dịch
mật, dịch tụy, dịch ruột )
+Các khối lipít được muối mật len lỏi vào và tách chúng thành
những giọt lipít nhỏ biệt lâp với nhau, tạo dạng nhũ tương hoá
2) Những chất trong thức ăn còn cần được tiêu hoá tiếp ở ruột non
là Glu xít (tinh bột, đường đôi ) prôtêin, lipít.
a) Tinh bột,
đường đôi
Enzim Đường
đôi
Enzim
Đường đơn
b) Prôtêin
Enzim
Enzim
Petít
A xít amin
c) Lipít
Enzim
Dịch mật
Các giọt lipít nhỏ
-
A xít béo
-
-Gli xê rin

Câu 3) Vai trò của lớp cơ trong thành ruột non:
+ Nhào trộn thức ăn cho ngấm đều dịch tiêu hoá.
+ Tạo lực đẩy thức ăn dần xuống các phần tiếp theo của ruột non.
IV. Đánh giá kiểm tra
Tổng kết
Thức ăn xuống đến ruột non đươc biến đổi tiếp về mặt hoá học là
chủ yếu. Nhờ có nhiều tuyền tiêu hoá hỗ trợ như gan, tụy, các
tuyến ruột,nên ở ruột non có đủ các loại enzim phân giải các
phân tử phức tạp của thức ăn ( Glu xít, prôtêin, lipít) thành các
chất dinh dưỡng có thể hấp thụ được (đường đơn, gli xê rin và a
xít béo,a xít amin )

Chon câu trả lời đúng
Cơ quan tiêu hoá nào đóng vai trò quan trọng nhất
trong sự tiêu hoá thức ăn ?
a) Miệng và dạ dày: nhờ hai bộ phận này thức ăn mới từ
thể rắn chuyển sang thể lỏng được.
b) Các tuyến tiêu hoá :Tiết dịch tiêu hoá phân giải thức ăn
từ những phân tử phức tạp thành các chất dinh dưỡng.
c) Ruột non :Dài nhất, có đủ các loại enzim, phân giải tất cả
các loại thức ăn thành các chất dinh dưỡng.
d) Các cơ quan đều có vai trò ngang nhau. mỗi cơ quan có
một chức năng riêng.
Dặn dò :
-Lập bảng tóm tắt sự tiêu hoá thức ăn về mặt lí học, hoá
học ở các bộ phận (cơ quan) tiêu hoá : miệng, dạ dày ,ruột
non