Sự tán sắc ánh sáng

BÀI 35. TÁN SẮC ÁNH
SÁNG
Ghi chú: Trong bài có sử dụng phần mềm thí nghiệm ảo Crocodile Physics
605 vì vậy phải cài đặt nó trước khi sử dụng bài giảng này.
IV. Ứng dụng
V. Củng cố
I. Thí nghiệm
II. Ánh sáng
trắng và ánh
sáng đơn sắc
III. Giải thích
hiện tượng tán
sắc ánh sáng
TÁN SẮC ÁNH SÁNG
I. Thí nghiệm
a. Sơ đồ thí nghiệm về sự tán sắc ánh sáng
Hãy quan sát thí nghiệm mô
phỏng và nhận xét kết quả
quan sát được!
(nhấp chuột vào biểu tượng bên
cạnh)
b. Kết quả thí nghiệm
Khi đi qua LK chùm sáng trắng của Mặt
Trời bị phân tích thành các chùm sáng có màu
sắc khác nhau giống như màu cầu vồng (7
màu chính là đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm,
tím.
Hiện tượng này gọi là
sự tán sắc ánh
sáng.

Dải màu cầu vồng được gọi là quang phổ
của Mặt Trời.
IV. Ứng dụng
V. Củng cố
I. Thí nghiệm
II. Ánh sáng
trắng và ánh
sáng đơn sắc
III. Giải thích
hiện tượng tán
sắc ánh sáng
TÁN SẮC ÁNH SÁNG
a. Thí nghiệm của Niu-tơn về ánh sáng đơn sắc
Hãy quan sát thí nghiệm
mô phỏng và nhận xét kết
quả quan sát được!
Kết quả TN cho thấy: - Khi đi qua lăng kính,
chùm ánh sáng có màu xác định (
chùm đơn
sắc
) chỉ bị lệch về phía đáy mà vẫn giữ nguyên
màu, tức là không bị tán sắc.
-
Góc lệch của các chùm tia đơn sắc khác nhau
khi truyền qua LK là khác nhau.
Như vậy:
Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không
bị tán sắc mà chỉ bị lệch khi qua LK.
II. Ánh sáng
trắng và ánh

sáng đơn sắc
b. Tổng hợp các ÁS đơn sắc thành ÁS trắng
Nhiều TN đã chứng tỏ:
Có thể tạo được chùm
sáng trắng bằng cách chồng chập các chùm
sáng với đủ bảy màu chính như màu cầu vồng.
c. Kết luận:
Ánh sáng trắng là hỗn hợp của
nhiều ÁS đơn sắc, có màu từ đỏ đến tím
IV. Ứng dụng
V. Củng cố
I. Thí nghiệm
II. Ánh sáng
trắng và ánh
sáng đơn sắc
III. Giải thích
hiện tượng tán
sắc ánh sáng
TÁN SẮC ÁNH SÁNG
- Ánh sáng trắng là hỗn hợp của nhiều ánh
sáng đơn sắc, có màu từ đỏ đến tím.
III. Giải thích
hiện tượng tán
sắc ánh sáng
- Chiết suất của thủy tinh có giá trị khác nhau
đối với ánh sáng đơn sắc có màu khác nhau,
giá trị nhỏ nhất đối với ánh sáng đỏ và giá trị
lớn nhất đối với ánh sáng tím.
- Ta biết: D = i
1

+ i
2
– A
(với góc A và i nhỏ, D = A(n – 1))
⇒Góc lệch D phụ thuộc vào n, tia tím bị lệch
nhiều hơn tia đỏ.
- Như vậy:
Sự tán sắc ánh sáng là sự phân
tách một chùm ánh sáng phức tạp thành các
chùm ánh sáng đơn sắc khác nhau.
IV. Ứng dụng
V. Củng cố
I. Thí nghiệm
II. Ánh sáng
trắng và ánh
sáng đơn sắc
III. Giải thích
hiện tượng tán
sắc ánh sáng
TÁN SẮC ÁNH SÁNG
- Hiện tượng tán sắc ánh sáng được ứng dụng
trong máy quang phổ để phân tích một chùm
sáng phức tạp thành cách thành phần đơn sắc.
IV. Ứng dụng
- Hiện tượng tán sắc ánh sáng được ứng dụng
để giải thích các hiện tượng xảy ra trong khí
quyển như: cầu vồng,
Hãy quan sát mô phỏng
về sự hình thành câu
vồng trong khí quyển

IV. Ứng dụng
V. Củng cố
I. Thí nghiệm
II. Ánh sáng
trắng và ánh
sáng đơn sắc
III. Giải thích
hiện tượng tán
sắc ánh sáng
TÁN SẮC ÁNH SÁNG
Câu 1: Hiện tượng tán sắc xảy ra
V. Củng cố
A. chỉ với lăng kính thủy tinh
B. chỉ với các lăng kính chất rắn hoặc chất lỏng
C. ở mặt phân cách hai môi trường chiết quang
khác nhau.
D. ở mặt phân cách một môi trường rắn hoặc
lỏng, với chân không (hoặc không khí)
C. ở mặt phân cách hai môi trường chiết quang
khác nhau.
IV. Ứng dụng
V. Củng cố
I. Thí nghiệm
II. Ánh sáng
trắng và ánh
sáng đơn sắc
III. Giải thích
hiện tượng tán
sắc ánh sáng
TÁN SẮC ÁNH SÁNG

Câu 2: Một chùm sáng đơn sắc, sau khi
qua một lăng kính thủy tinh, thì
V. Củng cố
A. không bị lệch và không đổi màu.
B. chỉ đổi màu mà không bị lệch.
D. vừa bị lệch, vừa bị đổi màu.
C. chỉ bị lệch mà không đổi màu.
C. chỉ bị lệch mà không đổi màu.
IV. Ứng dụng
V. Củng cố
I. Thí nghiệm
II. Ánh sáng
trắng và ánh
sáng đơn sắc
III. Giải thích
hiện tượng tán
sắc ánh sáng
TÁN SẮC ÁNH SÁNG
I. Thí nghiệm
II. Ánh sáng
trắng và ánh
sáng đơn sắc
III. Giải thích
hiện tượng tán
sắc ánh sáng
IV. Ứng dụng
V. Củng cố