Bài 24: từ trường của ống dây
có dòng điện chạy qua
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Làm thế nào để tạo ra từ phổ của
nam châm thẳng?
Câu 2: Chiều của đường sức từ của thanh
nam châm thẳng như thế nào?
Câu 3: Hãy vẽ và xác định chiều của đường
sức từ trong hình vẽ sau:
S N
S
S
S
S
N
N
N
N
Tiết 22 – Bài 24
Bài 24:
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ
DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
1) Thí nghiệm
12 V
+
-
Goõ
Goõ
nheï
nheï
C1:
C1:
So sánh từ phổ của ống dây và từ phổ của thanh nam
So sánh từ phổ của ống dây và từ phổ của thanh nam
châm, cho biết chúng có gì giống nhau, khác nhau.
châm, cho biết chúng có gì giống nhau, khác nhau.
Từ phổ của ống dây
Từ phổ của thanh nam châm
* Giống nhau: Phần từ phổ ở bên ngòai ống dây có
dòng điện chạy qua và bên ngòai thanh nam châm
giống nhau
* Khác nhau: Bên trong ống dây các đường sức từ
gần như song song
12 V
+
-
C2:
C2:
Các đường sức từ là những đường cong khép kín
Các đường sức từ là những đường cong khép kín
C2: Nhận xét hình dạng các đường sức từ?
C2: Nhận xét hình dạng các đường sức từ?
12 V
+
-
C3:
C3:
Các đường sức từ cùng đi vào ở một đầu và cùng
Các đường sức từ cùng đi vào ở một đầu và cùng
đi ra ở đầu còn lại.
đi ra ở đầu còn lại.
1 2
5
4
6
3
S
S
S
S
N
N
N
N
C3: Nhận xét chiều đường sức từ ở hai đầu ống dây so với
C3: Nhận xét chiều đường sức từ ở hai đầu ống dây so với
ở hai cực của thanh nam châm.
ở hai cực của thanh nam châm.
Ống dây có dòng điện chạy qua cũng có hai
cực như một nam châm thẳng
Bài 24:
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ
DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
1) Thí nghiệm
2) Kết luận :
Phần từ phổ bên ngòai ống dây có dòng điện
chạy qua rất giống phần từ phổ bên ngòai
thanh nam châm
Tại hai đầu ống dây cũng có hai từ cực. Đầu
có đường sức từ đi ra gọi là cực Bắc, đầu có
các đường sức từ đi vào gọi là cực Nam
Bài 24:
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ
DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
II. QUY TẮC NẮM BÀN TAY PHẢI
Phần từ phổ bên ngòai ống dây có dòng điện
chạy qua rấtgiống phần từ phổ bên ngòai thanh
nam châm
1) Chiều của đường sức từ của ống dây có dòng
điện chạy qua phụ thuộc vào yếu tố nào?
12 V
+ -
Gõ nhẹ
Gõ nhẹ
S
S
S
S
N
N
N
N
-
+
12 V
+
-
12 V
+ -
Kết luận: Chiều đường sức từ của ống dây phụ
thuộc vào chiều của dòng điện chạy qua các
vòng dây.
S
S
S
S
N
N
N
N
S
S
S
S
N
N
N
N
Bài 24:
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ
DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
II. QUY TẮC NẮM BÀN TAY PHẢI
Phần từ phổ bên ngòai ống dây có dòng điện
chạy qua rấtgiống phần từ phổ bên ngòai thanh
nam châm
1) Chiều của đường sức từ của ống dây có dòng
điện chạy qua phụ thuộc vào yếu tố nào?
2) Quy tắc nắm bàn tay phải
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn
ngón tay hướng theo chiều dòng điện
chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái
choãi ra chỉ chiều các đường sức từ
trong lòng ống dây
2) QUY TẮC NẮM BÀN TAY PHẢI
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay
hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng
dây
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng
theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay
cái choãi ra chỉ chiều các đường sức từ trong lòng ống
dây
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng
theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay
cái choãi ra chỉ chiều các đường sức từ trong lòng ống
dây
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng
theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay
cái choãi ra chỉ chiều các đường sức từ trong lòng ống
dây
Bài 24:
I. TỪ PHỔ, ĐƯỜNG SỨC TỪ CỦA ỐNG DÂY CÓ
DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA
II. QUY TẮC NẮM BÀN TAY PHẢI
Phần từ phổ bên ngòai ống dây có dòng điện
chạy qua rấtgiống phần từ phổ bên ngòai thanh
nam châm
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón
tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các
vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều
các đường sức từ trong lòng ống dây
C4:
C4:
Cho ống dây AB có dòng điện chạy qua. Một
Cho ống dây AB có dòng điện chạy qua. Một
nam châm thử đặt ở đầu B của ống dây, khi đứng
nam châm thử đặt ở đầu B của ống dây, khi đứng
yên nằm đònh hướng như hình vẽ.
yên nằm đònh hướng như hình vẽ.
Xác đònh tên
Xác đònh tên
các từ cực của ống dây.
các từ cực của ống dây.
A
A
B
B
S
S
S
S
N
N
N
N
III. VẬN DỤNG:
C5:
C5:
Trên hình vẽ có
Trên hình vẽ có
một kim nam châm bò vẽ sai
một kim nam châm bò vẽ sai
chiều.
chiều.
Hãy chỉ ra đó là kim nam châm nào và vẽ
Hãy chỉ ra đó là kim nam châm nào và vẽ
lại cho đúng. Dùng qui tắc nắm tay phải
lại cho đúng. Dùng qui tắc nắm tay phải
xác đònh
xác đònh
chiều dòng điện chạy qua các vòng dây.
chiều dòng điện chạy qua các vòng dây.
S
S
S
S
N
N
N
N
2
4
5
1
3
C6:
C6:
Hình vẽ cho biết chiều dòng điện chạy qua các
Hình vẽ cho biết chiều dòng điện chạy qua các
vòng dây. Hãy dùng qui tắc nắm tay phải để
vòng dây. Hãy dùng qui tắc nắm tay phải để
xác
xác
đònh tên các từ cực của ống dây.
đònh tên các từ cực của ống dây.
A
A
B
B
S
S
S
S
N
N
N
N
1. Hãy ghép nối các câu sau:
A.Từ phổ là
B. Chỗ nào đường sức
từ dày thì
C.Hai đầu ống dây có
dòng điện chạy qua
D.Chiều đường sức
từ của ống dây
Củng cố:
1. phụ thuộc vào chiều
của dòng điện chạy
qua các vòng dây.
2. từ trường mạnh, chỗ
nào thưa thì từ
trường yếu
3. hình ảnh cụ thể về
các đường sức từ.
4. cũng là hai từ cực
2. Chọn câu sai:
A. Hai đầu của ống dây cũng là hai từ cực.
B. Đường sức từ của ống dây là những
đường cong không khép kín.
C. Trong lòng ống dây cũng có các đường
sức từ được sắp xếp gần như song song
với nhau.
D. Tại hai đầu của ống dây, các đường sức
từ có chiều cùng đi vào một đầu và cùng
đi ra ở đầu kia.
Củng cố:
Học thuộc nội dung đã ghi
Làm các bài tập từ bài 24.1 đến bài
24.5 SBT trang 29, 30
Chuẩn bị bài 25: sự nhiễn từ của sắt,
thép – Nam châm điện. Lưu ý vì sao
người ta dùng lõi sắt non để chế tạo
nam châm điện