Bài 9 - Sử 9

CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP
CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP
I – CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP BÙNG NỔ
1- Tình hình nước Pháp trước cách mạng: tiết 22, 23
A – Kinh tế :
Cuối thế kỷ XVII, Pháp vẫn là một nước phong kiến với
nền nông nghiệp lạc hậu, năng suất kém, nạn đói thường xuyên
xảy ra. Thủ công nghiệp còn theo quy chế phường hội.
Công nghiệp: phát triển như luyện kim , dệt…. Chiếm vò trí
quan trọng trong nền kinh tế. Xuất hiện một số cơ sở công nghiệp
có sử dụng máy móc
Ngoại thương phát triển nhưng nội thương bò kiềm hảm vì
thuế cao, hệ thống đo lường không thống nhất…….
Chế độ phong kiến chuyên chế đã cản trở gắt gao sự phát
triển công thương nghiệp Pháp vào thế kỷ XVIII.

Cuối thế kỷ XVII, Pháp vẫn là một nước phong kiến với nền
nông nghiệp lạc hậu, năng suất kém, nạn đói thường xuyên
xảy ra. Thủ công nghiệp còn theo quy chế phường hội.
:
•
Công nghiệp: phát triển như luyện kim , dệt…. Chiếm vò
trí quan trọng trong nền kinh tế. Xuất hiện một số cơ sở
công nghiệp có sử dụng máy móc
Ngoại thương phát triển nhưng nội thương bò kiềm hảm vì
thuế cao, hệ thống đo lường không thống nhất…….
Chế độ phong kiến chuyên chế đã cản trở gắt gao sự phát
triển công thương nghiệp Pháp vào thế kỷ XVIII.
B

-



Tầng lớp bình dân: đời sống thiếu thốn và eo hẹp
dựa vào sức lao động bản thân.

Nông dân: phải nộp đủ thứ tô thuế cho vua – quý tộc
– giáo hội, nên hầu như không còn lại gì cho bản thân
Như vậy, toàn bộ đẳng cấp thứ ba đều có mâu thuẩn sâu
sắc với chế độ phong kiến chuyên chế
b - Chính trò – xã hội :
* Lu-I XVI có quyền lực tuyệt đối.
* Xã hội chia thành 3 đẳng cấp:
+ Tăng lữ và quý tộc thuộc
+ Đẳng cấp thứ ba bao gồm:
- Tư sản:
đẳng cấp 1 và 2 , có đủ
mọi đặc quyền về kinh tế và chính trò
có thế lực về kinh tế nhưng không có thế
lực về chính trò.

C – Tư tưởng :
Thế kỷ XVIII, nhiều trào lưu tư tưởng mới đã ra đời, cổ
vũ cho nhân dân chống phong kiến chuyên chế và đặc
quyền của giáo hội  Trào lưu triết học ánh sáng với 3
đại biểu kiệt xuất là Môngtexkiơ, Vônte, Rutxô.
Những tư tưởng tiến bộ trên có tác dụng mở đường
cho CM 1789 bùng nổ tại Pháp

•
5/5/1789, hội nghò khai mạc trong không khí căng
thẳng
•
Đẳng cấp thứ ba rút khỏi hội nghò , tự tuyên bố la“Quốc
Hội”, có thẩm quyền thông qua các đạo luật về thuế.
•

•
9/7/1789, “Quốc hội” lại tuyên bố là “Quốc Hội Lập Hiến” có
nhiệm vụ soạn hiến pháp cho chế độ mới.
•
Nhà vua và quý tộc phản ứng mạnh, tập trung quân đội để
đàn áp  quần chúng phẩn nộ.
•
14/7/1789, quần chúng Pari vũ trang phá ngục Baxti, mở
đầu cuộc CMTS pháp.
2 – Cách mạng bùng nổ:
Do tài chính cạn kiệt, Lu-I XVI phải triệu tập hội nghò 3
đẳng cấp:

3 – Nền quân chủ lập hiến; (14/7/1789  10/8/1792 )
•
Ngọn lửa CM lan đến các thành phố khác và khắp nông thôn.
•
Thắng lợi 14/7/1789 đã đưa đại tư sản tài chính lên cầm
quyền
•
Quốc Hội lập hiến tuyên bố xoá bỏ một số nghóa vụ phong
kiến không quan trọng khiến nông dân bất mãn , tiếp tục nổi

dậy.
•
Cuối tháng 8/1789, Quốc hội thông qua “Tuyên ngôn nhân
quyền và dân quyền” với khẩu hiệu nổi tiếng :”Tự do, bình
đẳng và bác ái”
•
1791, công bố Hiến pháp, nền quân chủ lập hiến được thiết
lập và một Quốc Hội mới được bầu :”Quốc Hội Lập Pháp”.
•
Vua, quý tộc, tăng lữ tìm đủ mọi cách chống lại CM.
•
Tháng 4/1792, liên quân o – Phổ tràn qua biên giới Pháp, tình
hình vô cùng căng thẳng

II – ĐỈNH CAO CỦA CÁCH MẠNG: 10/8/1792  27/7/1794
1 – Giai đoạn từ 10/8/1792

2/6/1793:
•
Nước Pháp thất bại nhanh chóng trước liên quân Áo – Phổ.
•
Phái Giacôbanh đứng đầu là Rôbetxpie kêu gọi nhân dân khởi
nghóa.
•
10/8/1792, quần chúng khởi nghóa, bắt giam vua và hoàng hậu.
Nền quân chủ sụp đổ.
•
Một Quốc Hội khác do phổ thông đầu phiếu bầu ra: ”Quốc Ước”
•
20/9/1792, quân Pháp đánh thắng liên quân o – Phổ tại Vanmy.

•
Sau đó, Quốc Ước thông qua quyết đònh thủ tiêu nền quân chủ, lập
ra nền Công Hoà do phái Girôngđanh lảnh đạo, thực chất là giai
đoạn cầm quyền của tư sản công thương nghiệp.
* 7/1792, QH lập pháp tuyên bố tổ quốc lâm nguy, nhưng giới đại
TS trong QH không kiên quyết chống giặc.

•
21/1/1793, Lu-I XVI bò chém đầu.
•
Mùa xuân 1793, CM Pháp lâm vào khủng hoảng.
2 – Đỉnh cao của cách mạng: từ 2/6/1793


27/7/1794
•
Ngày 31/5 và 2/6/1793, quần chúng Pari dưới sự lãnh đạo của
Rôbetxpie lại khởi nghóa, đưa phái Giacôbanh lên cầm quyền, thiết
lập nền chuyên chính dân chủ cách mạng. Đó là đỉnh cao của CM.
•
Chính quyền Giacôbanh đã có những biện pháp kiên quyết và sáng
tạo:
+ Giải quyết những yêu sách của nông dân về ruộng đất như
chia đất thành từng mảnh nhỏ bán trả góp trong 10 năm,thủ tiêu các
đặc quyền phong kiến về ruộng đất……
+ Tách trường học khỏi giáo hội, quy đònh giá hàng hoá.
+ Ban hành lệnh tổng động viên để quân đội có đầy đủ sức
mạnh trấn áp thù trong giặc ngoài.
* Đến cuối 1973, các cuộc bạo loạn phản CM trong nước đều bò
dẹp tan.

.

•
Mùa thu 1794, quân Pháp đánh bại liên quân Áo – Phổ – Anh
– Hà lan.
•
Khi nguy cơ bò đẩy lùi, nội bộ phái Giacôbanh lại chia rẽ vì
không có một đường lối chung được mọi giai cấp, mọi tầng lớp
ủng hộ.
•
27/7/1794, phái Tecmiđo đảo chính , giết Rôbetxpie. CM dân
chủ kết thúc.

III – THOÁI TRÀO CỦA CÁCH MẠNG
1 – Tình hình nước Pháp từ 7/1794

11/1799
•
Chính quyền Giacôbanh sụp đỗ, tư sản Técmiđo lên cầm quyền,
đời sống nhân dân không được cải thiện
•
20/5/1795,nhân dân tràn vào Quốc hội để đưa yêu sách nhưng bò
đàn áp. Trong khi đó, phái bảo hoàng ngóc đầu dậy.
•
26/10/1795, Quốc Ước chấm dứt việc nắm quyền.
•
Từ 1795  1799, là thời kỳ đốc chính, nước Pháp luôn bò biến
động.
2 – Chế độ độc tài quân sự của Napôlêông:
Trong tình thế khó khăn, TS Pháp đã ủng hộ Napôlêông làm

cuộc chính biến ngày 9/11/1799, lập nền độc tài quân sự, đưa
nước Pháp sang một thời kỳ lòch sử mới.

IV – TÍNH CHẤT VÀ Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA CMTS PHÁP :
1 – Tính chất :
Là một cuộc CMTS triệt để , những nhiệm vụ chủ yếu của CM
đều được giải quyết:
•
Lật đổ chế độ phong kiến chuyên chế và mọi tàn dư phong
kiến đều bò thủ tiêu.
•
Nông dân được giải phóng và vấn đề ruộng đất được giải quyết
thỏa đáng
•
Những cản trở đối với công thương nghiệp bò xoá bỏ, thò trường
dân tộc thống nhất được hình thành.
2 – Ý nghóa:
•
CMTS Pháp đã mở ra một thời kỳ thắng lợi và cũng cố CNTB ở
Châu Âu và Châu Mỹ.
•
Là cuộc CMTS có ảnh hưởng sâu rộng và có ý nghóa quốc tế lớn
lao.