Cân bằng của một vật có trục quay cố định

Tiết 30
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT
CÓ TRỤC QUAY CỐ ĐỊNH
MOMEN LỰC

I – CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ TRỤC QUAY
CỐ ĐỊNH. MOMEN LỰC
1. Thí nghiệm
Mục đích:
Dụng cụ:
Khảo sát chuyển động của vật có
trục quay cố định khi có lực tác dụng
vào vật.
+ Đĩa Momen
+ Hộp gia trọng
+ Thước đo, giá đỡ, dây treo

I – CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ TRỤC QUAY
CỐ ĐỊNH. MOMEN LỰC
Kết luận:
.
+ Khi tác dụng lực lên vật rắn có trục quay
cố định sẽ làm cho vật quay quanh trục.
1. Thí nghiệm
+ Vật rắn có trục quay cố định đứng yên vì
tác dụng làm vật quay của cân bằng với
tác dụng làm quay của
1
F
2

F
uur

I – CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ TRỤC QUAY
CỐ ĐỊNH. MOMEN LỰC
2. Momen lực
Tác dụng làm quay vật có phụ
thuộc vào độ lớn của lực và
khoảng cách từ giá của lực tới
trục quay hay không?

d
2
d
1
1
F
2
F
uur

Lần đo
F
1
F
2
d
1
d
2

Nhận xét
1
2
3
4
KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM

Khi vật nằm cân bằng, xét
mối quan hệ giữa F
1
và F
2
?

I – CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ TRỤC QUAY
CỐ ĐỊNH. MOMEN LỰC
2. Momen lực
Định nghĩa:
Biểu thức:
M = F . d
Đơn vị: niutơn met (N.m)
Momen lực đối với trục quay là đại
lượng đặc trưng cho tác dụng làm quay
của lực được đo bằng tích của lực với
cánh tay đòn của nó.

II – ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ
TRỤC QUAY CỐ ĐỊNH (QUY TẮC MOMEN LỰC)
1. Quy tắc
Muốn cho một vật có trục quay cố định ở trạng

thái cân bằng, thì tổng các momen lực có xu
hướng làm vật quay theo chiều kim đồng hồ phải
bằng tổng các momen lực có xu hướng làm vật
quay ngược chiều kim đồng hồ.

Trong trường hợp vật chịu nhiều lực tác dụng:
F
1
d
1
+F
2
d
2
+… = F
1
’
d
1
’
+ F
2
’
d
2
’
+ …
F
1
d

1
= F
2
d
2
hay M
1
= M
2
Biểu thức:
II – ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ
TRỤC QUAY CỐ ĐỊNH (QUY TẮC MOMEN LỰC)

F
1
F
2
d
1
d
2

Quy tắc momen lực còn được áp dụng cho cả
trường hợp một vật không có trục quay cố định
nếu trong tình huống tức thời vật xuất hiện trục
quay tức thời.
2. Chú ý:
II – ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ
TRỤC QUAY CỐ ĐỊNH (QUY TẮC MOMEN LỰC)

O
F
2
d
1
d
2
F
1
II – ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ
TRỤC QUAY CỐ ĐỊNH (QUY TẮC MOMEN LỰC)

P
1
P
2
II – ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ
TRỤC QUAY CỐ ĐỊNH (QUY TẮC MOMEN LỰC)