Danh nhan van hoa0 - Tuong thi tinh

Gi¸o viªn : NguyÔn Xu©n Tëng
§¬n vÞ : Trêng THCS Trung Kªnh – L¬ng Tµi
Em hãy nêu những thành tụ chủ yếu về văn hoá,giáo dục của Đại Việt
thời Lê Sơ?
Trả lời:
Kiểm tra bài cũ
-Giáo dục và khoa cử:
+Vua Lê Thái Tổ cho dựng lại Quốc Tử Giám ở kinh thành Thăng Long,
ở các đạo,phủ đều có trờng công,hằng năm mở khoa thi để tuyển chọn
quan lại.Đa số dân đều có thể đợc đi học
+Đạo nho chiếm vị trí độc tôn.Phật giáo,Đạo giáo bị hạn chế
+Thời Lê Sơ (1428-1527),tổ chức đợc 26 khoa thi,lấy đỗ 989 tiến sĩ và
20 trạng nguyên
-Văn học,khoa học,nghệ thuật:
+Văn học chữ Hán chiếm u thế.Văn học chữ Nôm giữ vị trí quan trọng
+Các ngành sử học,địa lí,y học,toán học có nhiều tác phẩm có giá trị
+Nghệ thuật sân khấu ca,múa,nhạc đợc phục hồi và phát triển
+Điêu khắc có phong cách khối đồ sộ,kĩ thuật điêu luyện
bài 20 -Tiết 43 : nớc đại việt thời lê sơ ( Tiếp theo )
IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc
1. Nguyễn tr I (1380-1442)ã
bài 20 -Tiết 43 : nớc đại việt thời lê sơ ( Tiếp theo )
IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc
1. Nguyễn tr I (1380-1442)ã
ức Trai đơng lúc Thái Tổ mới sáng nghiệp theo
về Lỗi Giang.Trong thì bàn kế hoạch ở nơi màn tr
ớng, ngoài thì thảo văn th dụ hàng các thành. Văn
chơng tiên sinh làm vẻ vang cho nớc, lại đợc vua
tin, quý trọng .
( Lê Thánh Tông Con ngời và sự nghiệp)
Em hãy nêu những đóng góp của Nguyễn

Trãi qua nhận xét trên đây của vua Lê Thánh
Tông?
bài 20 -Tiết 43 : nớc đại việt thời lê sơ ( Tiếp theo )
IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc
1. Nguyễn tr I (1380-1442)ã
Đánh thành là hạ sách ,ta đánh thành lâu
hàng tháng ,hàng năm không hạ đợc,quân
ta sức mỏi mà khí nhụt,nếu viện binh giặc
đến thì trớc mặt,sau lng đều có giặc đó
là con đờng nguy.Không bằng nuôi dài
chứa sức để chờ viện,viện diệt thì thành
phải hàng,thế là làm một mà đợc hai,kế
vẹn toàn đấy
Nay giữ cái thành cỏn con để chờ sáu điều
thất bại ta lấy làm tiếc cho các ông lắm.Cổ
ngữ có câu : Nớc xa không thể cứu đợc
lửa gần,giá viện binh có đến cũng có ích
gì cho sự bại vong ?

bài 20 -Tiết 43 : nớc đại việt thời lê sơ ( Tiếp theo )
IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc
1. Nguyễn tr I (1380-1442)ã
-Ông là một nhà chính trị ,quân sự
tài ba
-Ông có nhiều tác phẩm văn học,
sử học,địa lí có giá trị :
+Quân trung từ mệnh tập
+Bình Ngô đại cáo
+D địa chí
-Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân

Quân điếu phạt trớc lo trừ bạo
-Nguyện xin bệ hạ yêu thơng
và nuôi dỡng dân chúng để nơi
thôn cùng xóm vắng không một
tiếng hờn giận oán sầu
Đem đại nghĩa để thắng hung tàn
Lấy chí nhân để thay cờng bạo
-Ông là nhà t tởng lớn,t tởng của
ông tiêu biểu cho t tởng của thời đại
Ông là anh hùng giải phóng dân
tộc ,danh nhân văn hoá thế giới
bài 20 -Tiết 43 : nớc đại việt thời lê sơ ( Tiếp theo )
IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc
1. Nguyễn tr I (1380-1442)ã
2. Lê thánh Tông (1442-1490)
Lê Thánh Tông huý là T Thành sinh
ngày 20 tháng 7 năm Nhâm Tuất (25-
8-1442),con thứ t của Lê Thái Tông.
Năm 1445 ông đợc phong là Bình
Nguyên Vơng ; năm 1460, đợc lên
ngôi vua khi 18 tuổi.
-Ông là một vị vua anh minh
ức Trai tâm thợng quang khuê tảo
Dịch : Tấm lòng ức Trai sáng tựa sao
khuê
-Ông là một tài năng suất sắc
trên nhiều lĩnh vực kinh tế,
chính trị,quân sự.
-Ông là một nhà văn, nhà thơ lớn
của dân tộc.

+ Lập hội Tao Đàn do ông làm
chủ soái.
+ ông có nhiều tác phẩm thơ văn
có giá trị : Quỳnh uyển cửu ca,
Châu cơ thắng thởng ,Chinh tây
kỉ hành
bài 20 -Tiết 43 : nớc đại việt thời lê sơ ( Tiếp theo )
IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc
1. Nguyễn tr I (1380-1442)ã
2. Lê thánh Tông (1442-1490)
Lòng vì thiên hạ những sơ âu
Thay việc trời, giám trễ đâu,
Trống dời canh còn đọc sách
Chiêng xế bóng, chửa thôi chầu
Trích : Tự thuật
-Ông là một tài năng suất sắc
trên nhiều lĩnh vực kinh tế,
chính trị,quân sự.
-Ông là một nhà văn, nhà thơ lớn
của dân tộc.
+ Lập hội Tao Đàn do ông làm
chủ soái.
+ ông có nhiều tác phẩm thơ văn
có giá trị : Quỳnh uyển cửu ca,
Châu cơ thắng thởng ,Chinh tây
kỉ hành
-Ông là một vị vua anh minh
bài 20 -Tiết 43 : nớc đại việt thời lê sơ ( Tiếp theo )
IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc
1. Nguyễn tr I (1380-1442)ã

2. Lê thánh Tông (1442-1490)
3. Ngô sĩ liên (thế kỉ Xv)
-Ông là nhà sử học
-Ông là một trong những tác giả bộ
Đại Việt sử kí toàn th (15 quyển)
bài 20 -Tiết 43 : nớc đại việt thời lê sơ ( Tiếp theo )
IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc
1. Nguyễn tr I (1380-1442)ã
2. Lê thánh Tông (1442-1490)
3. Ngô sĩ liên (thế kỉ Xv)
4. L=ơng thế vinh (1442- ?)
-Ông là nhà toán học
-Ông có nhiều công trình nổi tiếng :
Đại thành toán pháp,Thiền môn
giáo khoa
Trạng nguyên Lơng Thế Vinh
§Òn Thê NguyÔn Tr·i ( ChÝ Linh H¶i D¬ng )–
Tîng Ng« SÜ Liªn ë Trêng PTTH Ng« SÜ Liªn ( Hµ T©y )
Bài tập 1 : Hãy cho biết tên danh nhân văn hoá dân tộc có liên quan đến
dữ kiện lịch sử sau đây ?
1.Đây là vị quân s số 1 của Lê Lợi.
2.Ngời đã khai lệ ghi danh bia tiến sĩ ở văn miếu
Quốc Tử Giám ở kinh đô Thăng Long.
3. Ngời đã ghi lại một cách có hệ thống lịch sử nớc ta từ thời Hồng
Bàng đến năm 1427
4.Đây là ngời đã minh oan cho đại công thần Nguyễn Trãi vào năm
1464,trong vụ án Lệ Chi Viên.
5.Đây là một thiên tài toán học của nớc ta ở thế kỉ XV.
6.Đây là danh nhân văn hoá thế giới của nớc ta ở thế kỉ XV
7. Ngời đích thân mang quân đi ổn định bờ cõi và trừng phạt những kẻ

đã quấy nhiễu vào lãnh thổ Đại Việt.
8.Vị vua làm cho nớc Đại Việt mạnh nhất ở Đông Nam á
Ngô Sĩ Liên
Vua Lê Thánh Tông
Ng Trãi
Lơng Thế Vinh
Vua Lê Thánh Tông
Vua Lê Thánh Tông
Nguyễn Trãi
Lê T. Tông
Bài tập 2.
Hãy cho biết các tác phẩm sau đây là của những tác giả nào ?
1.Đại thành toán pháp Tác giả
2. Quốc âm thi tập Tác giả
3. Đại Việt Sử Kí Toàn Th Tác giả
4. Hồng Đức quốc âm thi tập Tác giả
5. D địa chí Tác giả
6. Thiền môn giáo khoa Tác giả
7. Chí Linh sơn phú Tác giả
Lơng Thế Vinh
Nguyễn Trãi
Ngô Sĩ Liên
Lê Thánh Tông
Nguyễn Trãi
Lơng Thế Vinh
Nguyễn Trãi
H=ớng dẫn về nhà
-Học bài và làm bài trong sách bài tập
-Trả lời các câu hỏi bài 21 : Ôn tập chơng IV
Thánh Tông là một ông vua thông minh, thờ mẹ rất có

hiếu, ở với bề tôi lấy lòng thành. Ngài trị vì đợc 38 năm,
sửa sang đợc nhiều việc chính trị, mở mang sự học hành,
chỉnh đốn các việc vũ bị, đánh dẹp nớc Chiêm nớc Lào,
mở thêm bờ cõi, khiến cho nớc Nam bấy giờ đợc văn
minh thêm ra và lại lừng lẫy một phơng, kể từ xa đến
nay cha bao giờ cờng thịnh nh vậy
(Trần Trọng Kim trong cuốn Việt Nam sử lợc)
Vua sáng lập chế độ văn vật khả quan, mở mang
đất đai bờ cõi khá rộng, thực là bậc vua anh hùng
tài lợc, dẫu Vũ Đế nhà Hán, Thái Tông nhà Đ
ờng cũng không thể hơn đợc .
(Đại Việt Sử Kí Toàn Th)