Van 9 - Ôn tập về thơ

Tiết 127: ÔN TẬP VỀ THƠ.
GV thực hiện : Nguyễn Thị Kim Thanh
Trường THCS Tống Văn Trân – Nam Định
Kiểm tra bài cũ :
Nhìn tranh minh họa sau , nêu tên bài thơ ,tác giả tương ứng và đọc
thuộc một đoạn thơ mà em cho là hay nhất ở mỗi bài thơ đó ?
Con cò – Chế Lan Viên
Bếp lửa – Bằng Việt
Khúc hát ru những em bé lớn trên
lưng mẹ - Nguyễn Khoa Điềm
Viếng lăng Bác – Viễn Phương
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam đã học
trong sách Ngữ văn 9.
Tiết : 127
T
T
Tên
bài thơ
Tác
giả
Nă
m
ST
Thể
thơ
Tóm tắt nội
dung
Đặc sắc
nghệ thuật

1 Đồng
chí
Chính
Hữu
194
8
Tự
do
Vẻ đẹp chân
thực giản dị
của anh bộ
đội thời
chống Pháp
và tình đồng
chí sâu sắc,
cảm động.
Chi tiết,
hình ảnh
tự nhiên
bình dị, cô
đọng gợi
cảm.
Ôn tập về thơ
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt
Nam đã học trong sách Ngữ văn 9.
Tiết : 127
T
T
Tên bài
thơ

Tác
giả
Năm
ST
Thể
thơ
Tóm tắt nội
dung
Đặc sắc
nghệ thuật
2
Đoàn
thuyền
đánh
cá
Huy
Cận
1958
7
chữ
Vẻ đẹp tráng
lệ, giàu màu
sắc lãng mạn
của thiên
nhiên, vũ trụ
và con người
lao động mới.
Từ ngữ
giàu hình
ảnh sử

dụng các
biện pháp
ẩn dụ,
nhân hoá.
Ôn tập về thơ
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt
Nam đã học trong sách Ngữ văn 9.
Tiết 127
TT
Tên bài
thơ
Tác giả Năm
ST
Thể
thơ
Tóm tắt nội
dung
Đặc sắc
nghệ thuật
3
Con
cò
Chế
Lan
Viên
196
2
Tự
do
Ca ngợi tình

mẹ và ý
nghĩa lời ru
đối với cuộc
sống con
người.
Vận dụng
sáng tạo
ca dao.
Biện pháp
ẩn dụ,
triết lí sâu
sắc.
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt
Nam đã học trong sách Ngữ văn 9.
Tiết 127
TT
Tên bài
thơ
Tác
giả
Năm
ST
Thể
thơ
Tóm tắt nội
dung
Đặc sắc
nghệ thuật
4
Bếp

lửa
Bằng
Việt
1963
7
chữ
và 8
chữ
Tình cảm bà
cháu và
hình ảnh
người bà
giàu tình
thương,
giàu đức hi
sinh.
Hồi tưởng
kết hợp
với cảm
xúc, tự
sự, bình
luận.
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt
Nam đã học trong sách Ngữ văn 9.
Tiết 127
TT
Tên bài
thơ
Tác giả Năm
ST

Thể
thơ
Tóm tắt nội
dung
Đặc sắc
nghệ thuật
5
Bài
thơ về
tiểu
đội xe
không
kính
Phạm
Tiến
Duật
196
9
Tự
do
Vẻ đẹp hiên
ngang, dũng
cảm của
người lính
lái xe
Trường
Sơn.
Ngôn ngữ
bình dị,
giọng điệu

và hình
ảnh thơ
độc đáo.
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt
Nam đã học trong sách Ngữ văn 9.
Tiết 127
T
T
Tên bài
thơ
Tác
giả
Năm
ST
Thể
thơ
Tóm tắt nội
dung
Đặc sắc
nghệ thuật
6
Khúc
hát ru
những
em bé
lớn lên
lưng
mẹ.
Ng.
Khoa

Điềm
1971
Tự
do
Tình yêu
thương con
và ước vọng
của người
mẹ dân tộc
Tà Ôi trong
cuộc kháng
chiến chống
Mĩ.
Giọng thơ
tha thiết,
hình ảnh
giản dị,
gần gũi.
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt
Nam đã học trong sách Ngữ văn 9.
Tiết 127
TT
Tên bài
thơ
Tác giả Năm
ST
Thể
thơ
Tóm tắt nội
dung

Đặc sắc
nghệ thuật
7
Viếng
lăng
Bác
Viễn
Phương
1976
7
chữ
và 8
chữ
Lòng thành
kính và niềm
xúc động
sâu sắc đối
với Bác khi
vào lăng
viếng Bác.
Giọng
điệu trang
trọng,
thiết tha,
sử dụng
nhiều ẩn
dụ gợi
cảm.
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt
Nam đã học trong sách Ngữ văn 9.

Tiết 127
TT
Tên bài
thơ
Tác
giả
Năm
ST
Thể
thơ
Tóm tắt nội
dung
Đặc sắc
nghệ thuật
8
Ánh
trăng
Ng.
Duy
1978
5
chữ
Gợi nhớ
những năm
tháng gian
khổ của
người lính,
nhắc nhở
thái độ sống
“Uống nước

nhớ nguồn”.
Giọng tâm
tình, hồn
nhiên.
Hình ảnh
gợi cảm
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại
Việt Nam đã học trong sách Ngữ văn 9.
Tiết 127
TT
Tên bài
thơ
Tác giả Năm
ST
Thể
thơ
Tóm tắt nội
dung
Đặc sắc
nghệ thuật
9
Nói
với
con
Y
Phươn
g

198
0

tự
do
Tình cảm gia
đình ấm cúng
truyền thống
cần cù sức
sống mạnh
mẽ của quê
hương và
dân tộc, sự
gắn bó với
truyền thống.
Từ ngữ,
hình ảnh
giàu sức
gợi cảm.
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt
Nam đã học trong sách Ngữ văn 9.
Tiết 127
TT
Tên
bài
thơ
Tác giả Năm
ST
Thể
thơ
Tóm tắt nội
dung
Đặc sắc

nghệ thuật
10
Mùa
xuân
nho
nhỏ
Thanh
Hải
1980 5
chữ
Cảm xúc
trước mùa
xuân của
thiên nhiên,
vũ trụ và khát
vọng làm
mùa xuân
nho nhỏ dâng
hiến cho đời.
Hình ảnh
đẹp, gợi
cảm, so
sánh và ẩn
dụ sáng
tạo gần gũi
dân ca.
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt
Nam đã học trong sách Ngữ văn 9.
Tiết 127
TT Tên bài

thơ
Tác giả Năm
ST
Thể
thơ
Tóm tắt nội
dung
Đặc sắc nghệ
thuật
11
Sang
thu
Hữu
Thỉnh
1977 5
chữ
Những cảm
nhận tinh tế
của tác giả về
chuyển biến
nhẹ nhàng
của thiên
nhiên từ cuối
hạ sang thu.
Hình ảnh
thơ giàu
sức gợi
cảm.
Tiết 127
1. Bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại

2. Ghi lại tên các bài thơ theo từng giai đoạn dưới đây:
+ 1945 – 1954 :
+ 1954 – 1964 :
+ 1964 – 1975 :
+ Sau 1975 :
Đồng chí.
Đoàn thuyền đánh cá, Bếp lửa, Con cò.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính,
Khúc hát ru những em bé lớn lên trên lưng
mẹ.
Ánh trăng, Mùa xuân nho nhỏ, Viếng lăng Bác,
Nói với con, Sang thu.
Tiết 127
1. Bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại
2. Ghi lại tên các bài thơ theo từng giai đoạn dưới đây:
3. Nhận xét về những điểm chung và nét riêng
- Điểm chung :
- Khác nhau :
Khúc hát ru…
Con cò Mây và sóng
Thể hiện sự thống nhất của
tình yêu con với lòng yêu
nước, gắn bó với cách
mạng và ý chí chiến đấu
của người mẹ dân tộc Tà ôi
trong hoàn cảnh gian khổ
ở chiến khu Tây Thừa
Thiên trong thời kì kháng
chiến chống Mĩ.
Khai thác và

phát triển hình
tượng con cò
trong ca dao
hát ru để ngợi
ca tình mẹ và ý
nghĩa của lời
hát ru.
Hoá thân vào lời
trò chuyện hồn
nhiên, ngây thơ
của em bé với mẹ
để thể hiện tình
yêu mẹ thắm
thiết của trẻ thơ.
ca ngợi tình mẹ con đằm thắm, thiêng liêng.
Tiết 127
1. Bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại
2. Ghi lại tên các bài thơ theo từng giai đoạn dưới
đây:
3. Nhận xét :
4. Nhận xét về hình ảnh người lính và tình đồng đội
của họ trong các bài thơ : Đồng chí, Bài thơ về tiểu đội
xe không kính, Ánh trăng.
- Điểm chung :
Ba bài thơ đều viết về người lính cách mạng với vẻ
đẹp trong cách sống và tâm hồn họ.
- Khác nhau :
Tiết 127
1. Bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại
2. Ghi lại tên các bài thơ theo từng giai đoạn dưới đây

3. Nhận xét :
4. Nhận xét về hình ảnh người lính và tình đồng đội
- Điểm chung :
- Khác nhau :
Đồng chí viết về người lính ở thời kì đầu đầu cuộc
kháng chiến chống Pháp. Xuất thân từ nông dân nơi
những làng quê nghèo khó, tình nguyện và hăng hái ra đi
chiến đấu. Tình đồng chí của những người đồng đội dựa
trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ, cùng chia sẻ những gian
lao, thiếu thốn và cùng lí tưởng chiến đấu. Bài thơ tập
trung thể hiện vẻ đẹp và sức mạnh của tình đồng chí ở
những người lính cách mạng.
Tiết 127
1. Bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại
2. Ghi lại tên các bài thơ theo từng giai đoạn dưới đây
3. Nhận xét :
4. Nhận xét về hình ảnh người lính và tình đồng đội
- Điểm chung :
- Khác nhau :
Bài thơ về tiểu đội xe không kính khắc hoạ hình ảnh
những chiến sĩ lái xe trên tuyến đường Trường Sơn trong
thời kì kháng chiến chống Mĩ. Bài thơ làm nổi bật tinh thần
dũng cảm, bất chấp khó khăn nguy hiểm, tư thế hiên ngang,
niềm lạc quan và ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam của
người chiến sĩ lái xe – một hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ trẻ
trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
Tiết 127
1. Bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại
2. Ghi lại tên các bài thơ theo từng giai đoạn dưới đây
3. Nhận xét :

4. Nhận xét về hình ảnh người lính và tình đồng đội
- Điểm chung :
- Khác nhau :
Ánh trăng nói về những suy ngẫm của người lính đã đi
qua cuộc chiến tranh, nay sống giữa thành phố, trong hoà
bình. Bài thơ gợi lại những kỉ niệm gắn bó của người lính
với đất nước, với đồng đội trong những năm tháng gian
lao của thời chiến tranh, để từ đó nhắc nhở về đạo lí nghĩa
tình, thuỷ chung.
Tiết 127
1. Bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại
2. Ghi lại tên các bài thơ theo từng giai đoạn dưới đây
3. Nhận xét :
4. Nhận xét về hình ảnh người lính và tình đồng đội
5. Nhận xét bút pháp xây dựng hình ảnh trong các bài
thơ :
- Bài Đồng chí : hình ảnh “Đầu súng trăng treo” ở cuối
bài rất đẹp và giàu ý nghĩa biểu tượng, nhưng cũng rất thực,
và tác giả đã bắt gặp trong những đêm phục kích địch ở
rừng.
- Bài Đoàn thuyền đánh cá lại chủ yếu dùng bút pháp
tượng trưng, phóng đại với nhiều liên tưởng, tưởng tượng,
so sánh mới mẻ độc đáo.
Tiết 127
1. Bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại
2. Ghi lại tên các bài thơ theo từng giai đoạn dưới đây
3. Nhận xét :
4. Nhận xét về hình ảnh người lính và tình đồng đội
5. Nhận xét bút pháp xây dựng hình ảnh :
- Bài Đồng chí : hình ảnh “Đầu súng trăng treo”.

- Bài Đoàn thuyền đánh cá.
- Bài thơ về tiểu đội xe không kính sử dụng bút pháp hiện
thực, miêu tả rất cụ thể, chi tiết từ hình dáng chiếc xe không
kính đến cảm giác và sinh hoạt của người lái xe.
- Bài Ánh trăng đưa vào nhiều hình ảnh và chi tiết thực, rất
bình dị, nhưng chủ yếu dùng bút pháp gợi tả, không đi vào
chi tiết mà hướng tới ý nghĩa khái quát biểu hiện của hình
ảnh.
Tiết 127
1. Bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại
2. Ghi lại tên các bài thơ theo từng giai đoạn dưới đây
3. Nhận xét :
4. Nhận xét về hình ảnh người lính và tình đồng đội
5. Nhận xét bút pháp XD hình ảnh trong các bài thơ :
6. Phân tích một hình ảnh thơ mà em thích.

- Bài thơ khép lại ở hình ảnh:
“Trăng cứ tròn vành vạnh
đủ cho ta giật mình”
- Trăng hiện lên đáng giá biết bao, cao thượng vị tha biết chừng nào. Ở
đây có sự đối lập giữa “tròn vành vạnh” và “kẻ vô tình”, giữa cái im lặng
của ánh trăng với sự “giật mình” thức tỉnh của con người.
Trăng tròn vành vạnh, trăng im phăng phắc không giận hờn trách móc mà
chỉ nhìn thôi, một cái nhìn thật sâu như soi tận đáy tim người lính đủ để
giật mình nghĩ về cuộc sống hoà bình hôm nay. Cái “giật mình” là cảm giác
và phản xạ tâm lí có thật của một người biết suy nghĩ, chợt nhận ra sự vô
tình, bạc bẽo, sự nông nổi trong cách sống của mình. Cái “giật mình” của
sự ăn năn, tự trách, tự thấy phải đổi thay trong cách sống. Cái “giật mình”
tự nhắc nhở bản thân không bao giờ được làm người phản bội quá khứ,
phản bội thiên nhiên. Câu thơ thầm nhắc nhở chính mình và cũng đồng

thời nhắc nhở chúng ta, những người đang sống trong hoà bình, hưởng
những tiện nghi hiện đại, đừng bao giờ quên công sức đấu tranh cách
mạng của biết bao người đi trước