Tiết 60: Tập làm Văn

Kiểm tra bài cũ:
* Điền vào phiếu học tập những kiến thức cơ bản về yếu tố
nghị luận trong văn bản tự sự:
Nghị luận trong văn bản tự sự
Tác dụng
Nội dung Hình thức
Ng#ời viết (kể) và nhân vật nêu
lên các ý kiến, nhận xét cùng
các lý lẽ dẫn chứng để ng#ời
đọc( ng#ời nghe) phải suy ngẫm
về vấn đề nào đó.
- Th#ờng xuất hiện trong các cuộc
đối thoại, độc thoại.
- Th#ờng dùng các từ ngữ và kiểu
câu mang tính chất lập luận.
-Thể hiện sâu sắc tính cách nhân vật.
- Làm cho câu chuyện thêm tính triết lý.

TiÕt 60 – TËp lµm
v¨n:

1. Bài tập 1: (SGK tr 160) Đoạn văn: Lỗi lầm và sự biết ơn
Yếu tố nghị luận:
- Những điều viết trên cát sẽ mau chóng xoá nhoà theo
thời gian, nh#ng không ai có thể xoá đ#ợc những điều tốt
đẹp đã đ#ợc ghi tạc trên đá, trong lòng ng#ời.
- mỗi chúng ta hãy học cách viết những nỗi đau buồn,
thù hận lên cát và khắc ghi những ân nghĩa lên đá.

Yếu tố nghị luận làm câu chuyện hay hơn, sâu sắc hơn,
vấn đề đ#ợc kể sẽ lắng đọng hơn .

2. Sự khác nhau giữa hai loại văn bản:
Văn bản nghị luận và yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự?
văn bản nghị luận yếu tố nghị luận trong
văn bản tự sự
Ng#ời viết phải xây dựng hệ
thống luận điểm, luận cứ chặt
chẽ. Nội dung ý lớn, ý nhỏ phải
gắn bó với nhau trong toàn bài.
Chỉ là những yếu tố đơn lẻ, biệt
lập trong một tình huống, sự việc
hay với nhân vật cụ thể nào đó
của câu chuyện.

1.Bài tập 1: Câu chuyện : Cuộc họp lớp ấm tình ng#ời
Hãy thêm vào đoạn văn yếu tố nghị luận để câu chuyện hoặc lời nói
tăng thêm phần triết lý, có ý nghĩa giáo dục về lòng nhân ái?
Ví dụ:
Chi đội trởng Ngọc Anh xúc động nói:
- Thay mặt Ban chỉ huy chi đội, tôi xin cảm ơn các bạn.
Các bạn ạ, một miếng khi đói bằng một gói khi no . Khi
chúng ta biết cảm thông chia sẻ với nỗi đau của đồng loại
là chúng ta đã biết sống nhân văn hơn, chúng ta đã biết
xây dựng lòng nhân ái với những nghĩa cử cao đẹp trong
lòng đồng bào ta . Tình ng9ời luôn nằm sâu đằng sau
mỗi món quà vật chất nặng nghĩa tình. Chúng tôi sẽ gửi
đến đúng địa chỉ những ngời bạn của chúng ta món quà vô
giá này

2.Bài tập 1 ( SGK tr161):
Viết một đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt lớp. Trong buổi sinh hoạt
đó, em đã phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là ng#ời bạn rất tốt.
Gợi ý:
a. Buổi sinh hoạt đó diễn ra nh# thế nào? ( Thời gian? Địa điểm?
Ai là ng#ời điều khiển? Không khí của buổi sinh hoạt ra sao? )
b. Nội dung buổi sinh hoạt là gì? Em phát biểu về vấn đề gì? Tại
sao em lại phát biểu về vấn đề đó?
c. Em đã thuyết phục cả lớp rằng Nam là ng#ời bạn rất tốt nh# thế
nào?( Lý lẽ và dẫn chứng của em để thuyết phục các bạn?)

Bài tập 2
Ví dụ: Sáng nay, trong buổi sinh hoạt lớp với chủ đề Ai là ngời bạn tốt nhất? , lớp
trởng Cẩm Tú sau khi nhận xét chung tình hình của lớp trong tháng, bạn đã thông qua
kết quả đánh giá 5 ngời bạn tốt nhất do các tổ bình bầu. Cẩm Tú vừa dứt lời, cả lớp vỗ
tay đồng thanh nhất trí. Nhng riêng lòng tôi cứ day dứt về trờng hợp của Nam. Nam
không đợc Ban cán bộ lớp xét duyệt vì lý do bạn đi học muộn một buổi trong tuần
chào mừng ngày NGVN. Sau khi cân nhắc, suy nghĩ, tôi quyết định phát biểu ý kiến của
mình về trờng hợp của Nam. Tôi nói:
- Tha các bạn, lớp ta ai cũng biết Nam là một học sinh học giỏi, một cán bộ lớp
hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đ9ợc giao. Nam vốn ít nói, nh9ng lại rất chan hoà
với bạn, sẵn sàng giúp đỡ các bạn một cách âm thầm nh9 giảng lại bài cho bạn
Thanh bị ốm, đ9a Vân về tận nhà khi xe bạn bị hỏng giữa tr9a hè, chân thành, tế
nhị góp ý khi bạn ch9a nghiêm túc trong giờ kiểm tra Lý do Nam đi học muộn
cũng bởi sáng hôm đó, trên đ9ờng đi học bạn đã giúp em Hà lớp 6B bị ốm bất th9
ờng cấp cứu vào bệnh viện. Tôi nghĩ: ng9ời bạn tốt là ng9ời không những biết chia
sẻ khó khăn với bạn bè, sẵn sàng giúp đỡ ng9ời khác mà còn dám thẳng thắn phê

bình giúp bạn tiến bộ. Tôi khẳng định: Nam là ng9ời bạn rất tốt của chúng ta!
Tôi vừa dứt lời, cả lớp hớng về phía Nam vỗ tay rào rào tán thởng. Thậm chí có
bạn còn đề nghị Nam là đội viên xuất sắc trong đợt thi đua này. Vâng, phẩm chất ng9
ời bạn tốt phải thể hiện từ ý nghĩ, cử chỉ đến việc làm cụ thể chứ đâu phải chỉ ở lời
nói!

Bài tập 3( bài tập 2 SGK tr 161): Viết đoạn văn kể về những việc làm
hoặc những lời dạy bảo giản dị mà sâu sắc của ng#ời bà kính yêu đã
làm cho em cảm động ( trong đoạn văn có sử dụng yếu tố nghị luận).
Gợi ý:
a. Ng#ời em kể sẽ là ai?
b.Ng#ời đó đã để lại một việc làm, lời nói hay một suy nghĩ
trong em? Điều đó diễn ra trong hoàn cảnh nào?
c. Nội dung cụ thể là gì? Nội dung đó giản dị mà sâu sắc nh#
thế nào?
d. Suy nghĩ về bài học rút ra từ câu chuyện trên?

Trong văn bản tự sự, có thể đan xen những tình
tiết chứa đựng ý nghĩa t# t#ởng của tác phẩm.
Đó là những suy ngẫm riêng chân thực, và đem
lại sự thú vị cho ng#ời đọc.
Yếu tố nghị luận phải đ#ợc kết hợp một cách
hài hoà, tự nhiên với lời kể, cách viết ngắn gọn
mà sâu sắc.

Bài tập về nhà:
1.Trong cuốn Khám phá sức mạnh bản thân ( Nhà xuất bản tổng hợp Thành
phố Hồ Chí Minh năm 2007), có một câu chuyện thơ thuật lại lời đối đáp trong
gia đình nhà chim nh# sau:
- Hãy ra khỏi tổ các con!

- Không! Ngoài kia chắc lạnh lắm!
- Hãy bay! Đợi đến khi nào nữa?
- Không! Chúng con sẽ rơt mất!
- Dũng cảm lên, đừng sợ!
- Có sao không hả cha?
Những chú chim bé bỏng
Run rẩy trèo lên tổ
Chim bố cời, xô xuống,
Và chim non biết bay!
Hãy viết lại câu chuyện trên bằng lời kể của em, thêm yếu tố nghị
luận trong bài viết, và nêu tác dụng của nó trong việc thể hiện t# t#
ởng của tác phẩm
( Đoạn văn dài khoảng một trang giấy viết.)


Bài tập về nhà:
2.Hãy kể lại một câu chuyện có nội dung nói về một lần mắc
lỗi và sự hối hận của mình với cô giáo. ( Trong câu chuyện có sử
dụng yếu tố nghị luận.)