Bài 49 Cơ quan phân tích thị giác(có chỉnh sửa)

KIỂM TRA BÀI CŨ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hãy so sánh cấu tạo của phân hệ giao cảm và phân hệ
đối giao cảm.
Hãy trình bày cấu tạo và chức năng của hệ thần kinh sinh
dưỡng.


I. CƠ QUAN PHÂN TÍCH:
C¬ quan
thơ c¶m
D©y thÇn kinh
Bé phËn
ph©n tÝch ë
trung ¬ng
(Ph©n tÝch kÝch thÝch nhËn
®ỵc cho c¬ thĨ c¶m gi¸c)
(DÉn trun híng t©m)
(TiÕp nhËn kÝch
thÝch tõ m«i trêng)
Cơ quan phân tích gồm những bộ phận nào? Vai
trò của cơ quan phân tích ra sao?Phân biệt cơ quan
thụ cảm với cơ quan phân tích.

I. CƠ QUAN PHÂN TÍCH: gồm có
* Cơ quan phân tích gồm có:
- Cơ quan thụ cảm.
- Dây thần kinh.
- Bộ phận phân tích ở trung ương.
* Giúp cơ thể biết được tác động của môi trường.

II. CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC:

Cơ quan phân tích thị giác
Vùng
thị giác
Cơ quan phân tích thị giác gồm những bộ phận nào?
Cơ quan phân tích thị giác gồm những bộ phận nào?
Dây thần kinh thị giác
Tế bào thụ
cảm

I. CƠ QUAN PHÂN TÍCH: gồm có
* Cơ quan phân tích gồm có:
- Cơ quan thụ cảm.
- Dây thần kinh.
- Bộ phận phân tích ở trung ương.
* Giúp cơ thể biết được tác động của môi trường.
II. CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC:
*Cơ quan phân tích thò giác gồm:
- Tế bào thụ cảm thò giác ( ở màng lưới cầu mắt)
- Dây thần kinh thò giác .
- Vùng thò giác( ở thùy chẫm vỏ não)

Sơ đồ cấu tạo cầu mắt
Màng cứng
Màng mạch
Màng lới
Màng giác
(giác mạc)
Lòng đen

(mống mắt)
Lỗ đồng tử
Thể thuỷ tinh
Thuỷ dịch
Dịch thuỷ tinh
Nêu vị trí, hình dạng và các bộ phận chính của cầu mắt

* Quan sát hình 49.1 và 49.2 hoàn chỉnh thông tin về cấu tạo
cầu mắt:
Cầu mắt vận động được là nhờ …………………………………….
Cầu mắt gồm có 3 lớp: Lớp ngoài cùng là …………………………………
Có nhiệm vụ bảo vệ phần trong cầu mắt. Phía trước màng
cứng là màng giác trong suốt để ánh sáng đi qua vào trong
cầu mắt: tiếp đến là lớp
có nhiều
mạch máu và các tế bào sắc tố đen tạo thành một phòng tối
trong cầu mắt(như phòng tối của máy ảnh); lớp trong cùng là

Trong đó chứa

bao gồm 2 loại: tế bào nón và tế bào que.
cơ vận động mắt
màng cứng
màng mạch
màng lưới
tế bào thụ cảm thi giác

ThĨ thđy tinh
ThĨ thđy tinh
Lßng ®en

Lßng ®en
Lç ®ång tư
Lç ®ång tư
Thđy dÞch
Thđy dÞch
Mµng gi¸c
Mµng gi¸c
DÞch thđy tinh
DÞch thđy tinh
DÞch thđy tinh
DÞch thđy tinh
§iĨm vµng
§iĨm vµng
§iĨm vµng
§iĨm vµng
§iĨm mï
§iĨm mï
§iĨm mï
§iĨm mï
M ng l ià ướ
M ng l ià ướ
M ng l ià ướ
M ng l ià ướ
Mµng m¹ch
Mµng m¹ch
Mµng m¹ch
Mµng m¹ch
Mµng cøng
Mµng cøng
Mµng cøng

Mµng cøng
D©y thÇn
D©y thÇn
kinh thÞ gi¸c
kinh thÞ gi¸c
D©y thÇn
D©y thÇn
kinh thÞ gi¸c
kinh thÞ gi¸c
SƠ ĐỒ CẤU TẠO CẦU MẮT
(Mắt trái bổ ngang)

II. CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC:
*Cơ quan phân tích thò giác gồm:
- Tế bào thụ cảm thò giác ( ở màng lưới cầu mắt)
- Dây thần kinh thò giác .
- Vùng thò giác( ở thùy chẫm vỏ não)
1. Câú tạo cầu mắt:
a. Màng bọc:
- Màng cứng: Ngoài, bảo vệ cầu mắt, phía trước trong
suốt gọi là màng giác.
- Màng mạch: Ở giữa, phía trước là lòng đen.
- Màng lưới: Trong cùng gồm các tế bào hình nón, tế
bào hình que. Trên màng lưới còn có điểm vàng, điểm mù.
b. Mơi trường trong suốt: gồm có thủy dịch, thể thủy
tinh, dịch thủy tinh.

II. CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC:
1. Câú tạo cầu mắt:
2. Cấu tạo của màng lưới:

§iĨm
vµng
A – XA ĐIỂM VÀNG
B – TẠI ĐIỂM VÀNG
C – GẦN ĐIỂM VÀNG
§iĨm
mï
SƠ ĐỒ CẤU TẠO CẦU MẮT
(Mắt trái bổ ngang)
SƠ ĐỒ CẤU TẠO MÀNG LƯỚI

Đặc điểm
Tế bào
Hình dạng Sự phân
bố
Khả năng
tiếp nhận
kích thích
Tế bào
nón
Tế bào
que
Hình nón
Hình que
Chủ yếu ở
điểm vàng
Chủ yếu ở
xa điểm
vàng

Ánh sáng
mạnh và
màu sắc
Ánh sáng
yếu
D©y thÇn
kinh
TÕ bµo thÇn
kinh thÞ gi¸c
TÕ bµo nãn
TÕ bµo
que
Sơ đồ cấu tạo màng lưới
Mµng
m¹ch
Dựa vào nội dung sgk trang 156 và sơ đồ cấu tạo màng
lưới sau, em hãy hoàn thành bảng dưới đây:

V× sao vµo ban ®ªm lóc ¸nh s¸ng yÕu ta
kh«ng nhËn râ mµu s¾c cña vËt?
Vµo ban ®ªm chØ cã tÕ bµo que ho¹t ®éng
nh&ng tÕ bµo que chØ nhËn kÝch thÝch vÒ
¸nh s¸ng kh«ng nhËn kÝch thÝch vÒ mµu
s¾c.

Xỏc nh v trớ ca im vng v im mự
Điểm vàng
Điểm mù
Dây
thần kinh

V trớ ca im vng v im mự
Vì sao ảnh của vật hiện trên điểm vàng lại
nhìn rõ nhất, ảnh hiện trên điểm mù sẽ không
nhìn thấy gì?
Vì ở điểm vàng tập trung nhiều tế bào nón, mỗi chi tiết
của ảnh đợc một tế bào nón tiếp nhận sau đó liên hệ
với một tế bào thần kinh riêng rẽ. Còn điểm mù không
có tế bào thụ cảm thị giác.

II. CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC:
1. Câú tạo cầu mắt:
2. Cấu tạo của màng lưới:
* Màng lưới chúa các tế bào thụ cảm thị giác gồm:
- Tế bào nón: Tiếp nhận kích thích ánh sáng mạnh
và màu sắc.
- Tế bào que: Tiếp nhận kích thích ánh sáng yếu.
* Điểm vàng: Là nơi tiếp nhận ánh sáng và nơi tập trung
nhiều tế bào nón.
* Điểm mù: Khơng có tế bào thụ cảm thị giác.
3. Sự tạo ảnh ở màng lưới:

A B
Trình bày quá trình tạo ảnh ở màng lới
ánh sáng phản chiếu từ vật qua thể thuỷ tinh
tạo ảnh ngợc, nhỏ hơn vật trên màng lới.
3. S to nh mng li:

A
BA
A B

Hình 1
Hình 2
Hình 3
Qua thí nghiệm trên,
em có thể rút ra kết
luận gì về vai trò của
thể thuỷ tinh trong
cầu mắt
Nhờ có khả năng
điều tiết của thể
thuỷ tinh mà ta có
thể nhìn vật ở xa
hoặc ở gần.
Sự Điều tiết của thể thuỷ tinh
Sự Điều tiết của thể thuỷ tinh

S thớ nghim v s iu tit
cong ca th thy tinh
F
|
Màn ảnh (Tợng
trng màng lới)
ảnh ngợc, nhỏ, rõ.
1
Vật ở vị trí A
F
|
ảnh ngợc, lớn
hơn nhng mờ.
1

Vật ở vị trí B
F
|
ảnh ngợc, lớn,
rõ
2
Vật vẫn ở vị trí
B
Trục mắt
Thấu kính (tợng trng cho
thể thuỷ tinh)
Vật ở vị trí A
(a)
(c)
(b)

`
Vùng
thị giác
Cơ quan
thụ cảm
Cơ quan phân tích thị giác
Dây thần
kinh thị giác

II. CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC:
1. Câú tạo cầu mắt:
2. Cấu tạo của màng lưới:
3. Sự tạo ảnh ở màng lưới:
- Thể thủy tinh (như một thấu kính hội tụ) có khả năng

điều tiết để nhìn rõ vật.
- Ánh sáng phản chiếu từ một vật qua mơi trường
trong suốt tới điểm vàng màng lưới tạo nên một ảnh ngược
thu nhỏ của vật và kích thích tế bào thụ cảm thị giác theo
dây TK thị giác về vùng thị giác ở vỏ não, cho ta nhận biết
về hình dạng độ lớn và màu sắc của vật.

KIEÅM TRA ÑAÙNH GIAÙ
KIEÅM TRA ÑAÙNH GIAÙ
Chọn các cụm từ ( tế bào thụ cảm thị giác , màng lưới,
trung ương , thể thủy tinh, vùng thị giác ), thích hợp để
hoàn chỉnh các câu sau đây:
Cơ quan phân tích thị giác gồm: trong cầu
mắt, dây thần kinh thị giác và của vỏ đại não.
Ta nhìn được là nhờ các tia phản chiếu từ vật đến mắt
qua tới điểm vàng màng lưới sẽ kích thích
các , ở đây truyền về
cho ta nhận biết về hình dạng độ lớn và màu sắc của vật.
màng lưới
vùng thị giác
thể thủy tinh
tế bào thụ cảm thị giác trung ương

HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ
HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ
-Học bài .
- Làm các câu hỏi ở SGK.
- Đọc bài đọc thêm.
-Bài sau: Vệ sinh mắt.
Đọc SGK và tìm hiểu một số bệnh và tật

của mắt

Chúc các em học giỏi
Kính chúc sức khỏe qúi thầy cô
Kính chúc sức khỏe qúi thầy cô
Trân trọng kính chào
Trân trọng kính chào