Máy phát điện xoay chiều

NỘI DUNG THUYẾT MINH MÁY PHÁT XOAY CHIỀU
NỘI DUNG THUYẾT MINH MÁY PHÁT XOAY CHIỀU
A.MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
A.MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
I.
I.


NHIỆM VỤ
NHIỆM VỤ
II.
II.


YÊU CẦU
YÊU CẦU
III.
III.


PHÂN LOẠI
PHÂN LOẠI
B.MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU KÍCH THÍCH BẰNG
B.MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU KÍCH THÍCH BẰNG


ĐIỆN
ĐIỆN
TỪ CÓ VÒNG TIẾP ĐIỆN
TỪ CÓ VÒNG TIẾP ĐIỆN
I.

I.
CẤU TẠO
CẤU TẠO
II.
II.
NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC
NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC
III.
III.
NHỮNG HƯ HỎNG THƯỜNG GẶP
NHỮNG HƯ HỎNG THƯỜNG GẶP
IV.
IV.
TRÌNH TỰ THÁO LẮP
TRÌNH TỰ THÁO LẮP
V.
V.
KIỂM TRA SỬA CHỮA
KIỂM TRA SỬA CHỮA
VI.
VI.
KIỂM TRA SỨC PHÁT ĐIỆN SAU KHI LẮP
KIỂM TRA SỨC PHÁT ĐIỆN SAU KHI LẮP
A. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
A. MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
I. NHIỆM VỤ
I. NHIỆM VỤ


Máy phát điện xoay chiều là nguồn năng

Máy phát điện xoay chiều là nguồn năng
lượng chính trên ô tô. Nó có nhiệm vụ cấp
lượng chính trên ô tô. Nó có nhiệm vụ cấp
điện cho phụ tải và nạp điện cho ắc quy
điện cho phụ tải và nạp điện cho ắc quy
trong lúc ô tô làm việc ở ngưỡng chế độ
trong lúc ô tô làm việc ở ngưỡng chế độ
nhất định
nhất định


II. Yêu cầu
II. Yêu cầu
•
Để đảm bảo những điều kiện làm việc đặc biệt trên động cơ ô tô,
Để đảm bảo những điều kiện làm việc đặc biệt trên động cơ ô tô,
máy kéo, máy phát điện phải thoả mãn những yêu cầu sau:
máy kéo, máy phát điện phải thoả mãn những yêu cầu sau:
•


Máy phát luôn tạo ra một hiệu điện áp ổn định (đơn 13,8v – 14.2v
Máy phát luôn tạo ra một hiệu điện áp ổn định (đơn 13,8v – 14.2v
đối với hệ thống điện 14v) trong mọi chế độ làm việc của phụ tải.
đối với hệ thống điện 14v) trong mọi chế độ làm việc của phụ tải.
•


Có công suất và độ tin cậy cao, chịu đựng được sự rung lắc, bụi
Có công suất và độ tin cậy cao, chịu đựng được sự rung lắc, bụi

bẫn, hơi dầu máy, hơi nhiên liệu và do ảnh hưởng bởi nhiệt độ khá
bẫn, hơi dầu máy, hơi nhiên liệu và do ảnh hưởng bởi nhiệt độ khá
cao của động cơ.
cao của động cơ.
•


Có công suất cao kích thước và trọng lượng nhỏ gọn. Đặc biệt giá
Có công suất cao kích thước và trọng lượng nhỏ gọn. Đặc biệt giá
thành thấp.
thành thấp.
•


Việc chăm sóc và bảo dưỡng trong quá trình sử dụng càng ít càng
Việc chăm sóc và bảo dưỡng trong quá trình sử dụng càng ít càng
tốt.
tốt.
•


Đảm bảo thời gian làm việc lâu dài.
Đảm bảo thời gian làm việc lâu dài.
III. Phân loại
III. Phân loại
•
Trong hệ thống điện ô tô hiện nay thường sử
Trong hệ thống điện ô tô hiện nay thường sử
dụng ba loại máy phát xoay chiều sau:
dụng ba loại máy phát xoay chiều sau:

- Máy phát điện xoay chiều kích thích bằng nam
- Máy phát điện xoay chiều kích thích bằng nam
châm vĩnh cửu, thường sử dụng trên các xe gắn
châm vĩnh cửu, thường sử dụng trên các xe gắn
máy.
máy.
- máy phát điện xoay chiều kích thích bằng điện
- máy phát điện xoay chiều kích thích bằng điện
từ có vòng tiếp điện, sử dụng trên các ô tô.
từ có vòng tiếp điện, sử dụng trên các ô tô.
- Máy phát điện xoay chiều kích thích bằng điện
- Máy phát điện xoay chiều kích thích bằng điện
từ không có vòng tiếp điện, thường sử dụng chủ
từ không có vòng tiếp điện, thường sử dụng chủ
yếu trên máy kéo và các xe chuyên dụng
yếu trên máy kéo và các xe chuyên dụng
B.MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
B.MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
KÍCH THÍCH BẰNG ĐIỆN TỪ CÓ
KÍCH THÍCH BẰNG ĐIỆN TỪ CÓ
DÒNG TIẾP ĐIỆN
DÒNG TIẾP ĐIỆN
I. CẤU TẠO:
I. CẤU TẠO:
1. Rotor phần cảm:
1. Rotor phần cảm:
Hình vẽ: Cấu tạo rotor
1.Chùm cực từ tính S

2.Chùm cực từ tính N
3.Cuộn dây kích thích
4.Trục rotor
5.Đường sức từ
6.ổ bi
7.Vòng tiếp điện
2.Stator phần ứng:
2.Stator phần ứng:


Các kiểu đấu dây
Các kiểu đấu dây
Sơ đồ cuộn dây ba pha mắc
Sơ đồ cuộn dây ba pha mắc
theo kiểu hình sao
theo kiểu hình sao
Dùng 6 diot
Dùng 6 diot
Dùng để chỉnh lưu dòng điện xoay chiều
Dùng để chỉnh lưu dòng điện xoay chiều
thành dòng một chiều trong máy phát.Bộ
thành dòng một chiều trong máy phát.Bộ
chỉnh lưu có thể dùng 6diot ,8diot hay
chỉnh lưu có thể dùng 6diot ,8diot hay
14diot.
14diot.
Bộ chỉnh lưu dùng 8 diot
Bộ chỉnh lưu dùng 8 diot

Bộ chỉnh lưu dùng 14 diot
Bộ chỉnh lưu dùng 14 diot
II.
II.


NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC:
NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC:
•


Khi rotor trường điện từ trên các cực của rotor sẽ lần
Khi rotor trường điện từ trên các cực của rotor sẽ lần
lượt cắt ngang qua các vòng dây dẫn của các bối dây
lượt cắt ngang qua các vòng dây dẫn của các bối dây
pha ở stator . Như vậy trong mỗi cuộn dây pha sẽ xuất
pha ở stator . Như vậy trong mỗi cuộn dây pha sẽ xuất
hiện một xuất điện động cảm ứng có dạng hình sin và
hiện một xuất điện động cảm ứng có dạng hình sin và
lệch nhau 120 độ
lệch nhau 120 độ
•
Sức điện động của máy phát phụ thuộc vào số vòng
Sức điện động của máy phát phụ thuộc vào số vòng
quay của rotor , cường độ từ trường của rotor hay từ
quay của rotor , cường độ từ trường của rotor hay từ
thông
thông
Φ
Φ

và kết cấu của máy phát.
và kết cấu của máy phát.


E = C .n.
E = C .n.
Φ
Φ




E : sức điện động .
E : sức điện động .


C : kết cấu máy phát.
C : kết cấu máy phát.


Φ
Φ
: Từ thông.
: Từ thông.
HÌNH CẤU TẠO VÀ NGUYÊN LÝ LÀM ViỆC
Nguyên lý chỉnh lưu dòng điện
Nguyên lý chỉnh lưu dòng điện
xoay chiều:
xoay chiều:





Đặc điểm của diot là nếu cực dương của diot có điện
Đặc điểm của diot là nếu cực dương của diot có điện
áp lớn hơn so với cực âm thì diot sẽ cho dòng điện đi
áp lớn hơn so với cực âm thì diot sẽ cho dòng điện đi
qua , ngược lại nếu điện áp cực dương nhỏ hơn so với
qua , ngược lại nếu điện áp cực dương nhỏ hơn so với
cực âm thì dòng điện bị chặn lại không qua được.Bộ
cực âm thì dòng điện bị chặn lại không qua được.Bộ
chỉnh lưu máy phát điện xoay chiều trong máy phát điện
chỉnh lưu máy phát điện xoay chiều trong máy phát điện
ba pha thường dùng 6diot chỉnh lưu như hình vẽ trên
ba pha thường dùng 6diot chỉnh lưu như hình vẽ trên
.Trong đó nối ba cực âm của các diot D1,D3,D5 với nhau
.Trong đó nối ba cực âm của các diot D1,D3,D5 với nhau
,một trong 3 diot trên sẽ cho dòng điện đi qua nếu nó
,một trong 3 diot trên sẽ cho dòng điện đi qua nếu nó
có điện áp cao nhất; Và nối ba cực dương của các diot
có điện áp cao nhất; Và nối ba cực dương của các diot
D2,D4,D6 với nhau,và một trong 3 diot này sẻ cho dòng
D2,D4,D6 với nhau,và một trong 3 diot này sẻ cho dòng
điện đi qua nếu cái nào có điện áp nhỏ nhất tại các điểm
điện đi qua nếu cái nào có điện áp nhỏ nhất tại các điểm
nối với các dây pha của máy phát.
nối với các dây pha của máy phát.
Hình vẽ nguyên lý chỉnh lưu dòng

Hình vẽ nguyên lý chỉnh lưu dòng
điện xoay chiều
điện xoay chiều
III.
III.


NHỮNG HƯ HỎNG THƯỜNG
NHỮNG HƯ HỎNG THƯỜNG
GẶP:
GẶP:
•
Thông thường máy phát điện xoay trên ô tô làm việc có độ tin
Thông thường máy phát điện xoay trên ô tô làm việc có độ tin
cậy cao hơn máy phát điện một chiều . Khi máy phát điện xoay
cậy cao hơn máy phát điện một chiều . Khi máy phát điện xoay
chiều có chế độ làm việc không bình thường thì phải xem xét kỹ
chiều có chế độ làm việc không bình thường thì phải xem xét kỹ
hiện tượng để phán đoán vị trí hư hỏng rồi từ đó mới tiến hành
hiện tượng để phán đoán vị trí hư hỏng rồi từ đó mới tiến hành
kiểm tra cụ thể để khắc phục .Sau đây là một số hiện tượng hư
kiểm tra cụ thể để khắc phục .Sau đây là một số hiện tượng hư
hỏng :
hỏng :
a.
a.
Máy phát điện bị nóng quá mức qui định :
Máy phát điện bị nóng quá mức qui định :
b.
b.

Điện áp phát ra không ổn định :
Điện áp phát ra không ổn định :
c.
c.
Máy phát không phát ra điện:
Máy phát không phát ra điện:
d.
d.
Máy phát không nạp điện cho acquy: (ampemet chỉ sự phóng điện
Máy phát không nạp điện cho acquy: (ampemet chỉ sự phóng điện
của acquy khi tốc độ quay của động cơ lớn.
của acquy khi tốc độ quay của động cơ lớn.
e.
e.
Máy phát không phát đủ công suất:
Máy phát không phát đủ công suất:
f.
f.
Máy phát khi quay có tiếng kêu:
Máy phát khi quay có tiếng kêu:
IV.
IV.
TRÌNH TỰ THÁO LẮP
TRÌNH TỰ THÁO LẮP


1.TRÌNH TỰ THÁO:
1.TRÌNH TỰ THÁO:

a.Tháo ra khỏi động cơ:
a.Tháo ra khỏi động cơ:


Tháo các đầu dây đến máy phát:
Tháo các đầu dây đến máy phát:


- Tháo cáp âm ắc quy
- Tháo cáp âm ắc quy


- Tháo cáp và giắc nối máy phát
- Tháo cáp và giắc nối máy phát
-nới lỏng đay ốc giữ pully
-nới lỏng đay ốc giữ pully
-giảm lực căn dây đai, tháo dây đai ra
-giảm lực căn dây đai, tháo dây đai ra
khỏi pully
khỏi pully
-tháo máy phát ra khỏi động cơ
-tháo máy phát ra khỏi động cơ
b.Tháo chi tiết:
b.Tháo chi tiết:
-vệ sinh bên ngoài
-vệ sinh bên ngoài
-tháo đai ốc giữ pully
-tháo đai ốc giữ pully
-Vam lấy pully ra ngoài(tránh chờn
-Vam lấy pully ra ngoài(tránh chờn

ren đầu truc)
ren đầu truc)
-Vam lấy then bán nguyệt ra
-Vam lấy then bán nguyệt ra
-Làm dấu nắp trước, nắp sau với stator
-Làm dấu nắp trước, nắp sau với stator
-Tháo bốn vít giữ nắp trước, nắp sau
-Tháo bốn vít giữ nắp trước, nắp sau
-
-
Tháo nắp trước ra khỏi stator(phía có
Tháo nắp trước ra khỏi stator(phía có
pully)
pully)
-Tháo rotor
-Tháo rotor
(1)nắp trước (2) rotor (3)khung bộ
(1)nắp trước (2) rotor (3)khung bộ
nắn dòng
nắn dòng
-tháo các đầu dây stator với giàn diot
-tháo các đầu dây stator với giàn diot
-tháo giàn diot ra khỏi nắp sau
-tháo giàn diot ra khỏi nắp sau
(1)vỏ cách điện (2)giá đỡ chổi than
(1)vỏ cách điện (2)giá đỡ chổi than
(3)nắp sau
(3)nắp sau