Tiet 59: Su phan tich anh sang trang

                
 























































































































































































Phßng GD& T H ng HµĐ
Tr ng THCS Minh Hångườ
Gi¸o viªn:NguyÔn §øc T ëng
TIẾT 59- BÀI 53 : SỰ PHÂN TÍCH
ÁNH SÁNG TRẮNG

TL C©u 1: Trong bèn nguån s¸ng
th× nguån kh«ng ph¸t ra ¸nh s¸ng
tr¾ng lµ
KiÓm tra bµi cò:
C©u 1: Trong bèn nguån s¸ng sau
®©y nguån nµo kh«ng ph¸t ra ¸nh
s¸ng tr¾ng?
A. Bãng ®Ìn pin ®ang s¸ng.
B. Bãng ®Ìn èng th«ng dông.
C. Mét ®Ìn LED
D .MÆt trêi

Hình 1
Hình 2
Nguoàn saùng traéng
Hình 3
Nguoàn saùng traéng
Nguoàn saùng traéng

Nguoàn saùng traéng
Nguoàn saùng traéng
Nguoàn saùng traéng

Trong bài tr ớc, chúng ta đã chiếu
một chùm sáng trắng qua một
tấm lọc mầu ta sẽ đ ợc một chùm
sáng mầu. Phải chăng chùm
sáng trắng có chứa chùm sáng
mầu? Chúng ta nghiên cứu tiếp
bài hôm nay:
Tiết 59- bài 53 :
Sự phân tích

áNH Sáng TRắNG

Quan sát một khe sáng qua một
lăng kính.
I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
1. Thí nghiệm 1
Lăng kính là một khối chất lỏng
trong suốt có dạng nh hình bên.
Ba đ ờng gờ song song với nhau
gọi là 3 cạnh của lăng kính.
Cách làm thí nghiệm: Đặt lăng
kính sao cho các cạnh của nó
song song với một khe sáng
trắng. Đặt mắt sau lăng kính và
quan sát khe sáng của lăng kính .
Màn chắn sáng
Mắt quan sát ánh sáng đi qua khe hẹp,
mặt cắt lăng kính nằm ngang.

I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
C1 Hãy mô tả mầu sắc của
dải nhiều mầu nói trên.
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
1. Thí nghiệm 1
TLC1 Dải mầu có nhiều
mầu nằm sát nhau. ở bờ
này là mầu đỏ, rồi đến mầu
da cam, vàng, lục, lam,
chàm, tím.
Mắt quan sát AS đi
qua khe hẹp này
Hình phóng to hơn
Tia sáng trắng
Chùm tím
Chùm đỏ
Chú ý: Mắt nhìn trực tiếp thì tia tím ở trên, nh ng
sau đó lệch nhiều hơn nên trên màn tia tím ở d ới

I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
1. Thí nghiệm 1
2. Thí nghiệm 2
a. Lần l ợt chắn tr ớc khe
sáng một tấm lọc mầu đỏ,
rồi tấm lọc mầu xanh và
quan sát, dự đoán hình ảnh
sẽ quan sát đ ợc.
b. Chắn sáng bằng tấm lọc
nửa trên mầu đỏ, nửa d ới

mầu xanh. Dự đoán hiện t
ợng xảy ra. Tiến hành quan
sát.

I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
C2 Mô tả hình ảnh quan
sát đ ợc trong hai tr ờng hợp
trên.
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
1. Thí nghiệm 1
TLC2 Khi chắn khe K
bằng tấm lọc mầu đỏ ta
thấy có vạch đỏ, bằng tấm
lọc mầu xanh ta thấy có
vạch xanh; hai vạch này
không cùng nằm một chỗ.
Tia sáng trắng
Chùm xanh
Chùm đỏ
2. Thí nghiệm 2
Chúng ta quan sát mặt cắt của hình mô phỏng
Ta l u chùm sáng đỏ để so sánh và nhận xét.

I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
C3 Em hãy dựa vào các kết quả
quan sát đ ợc ở trên để nhận định
đúng sai ở hai ý kiến sau: .
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
1. Thí nghiệm 1
+ Lăng kính đã nhuộm các mầu

khác nhau cho ánh sáng trắng.
2. Thí nghiệm 2
+ Chùm sáng trắng có chứa sẵn
các ánh sáng mầu. Lăng kính chỉ
có tác dụng tách các chùm ánh
sáng đó ra, cho mỗi chùm đi theo
một ph ơng vào mắt.
TLC3 Bản thân lăng kính là một
khối chất lỏng không mầu,
nênkhông thể đóng vai trò nh tấm
lọc mầu đ ợc.
Nếu lăng kính có tác dụng nhuốm
mầu cho chùm tia sáng thì tại sao
chỗ này chỉ nhuốm mầu xanh,
chỗ kia chỉ nhuốm mầu đỏ?
Trong khi đó các vùng mà tia
sáng đi qua trong lăng kính có
tính chất hoàn toàn giống nhau.
Vậy chỉ có ý kiến thứ hai đúng.
Đ

I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
C4 Tại sao có thể
nói thí nghiệm 1
là thí nghiệm
phân tích ánh
sáng trắng?.
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
1. Thí nghiệm 1
2. Thí nghiệm 2

TLC4 Tr ớc lăng kính chỉ có một dải trắng. Sau
lăng kính ta thu đ ợc nhiều dải mầu. Nh vậy lăng
kính đã phân tích từ dải trắng nói trên ra nhiều dải
sáng mầu, nên ta nói TN1 là TN phân tích AS
trắng.
3. Kết luận
Khi chiếu một chùm sáng trắng hẹp đi qua một
lăng kính thì ta sẽ thu đ ợc nhiều chùm sáng
mầu khác nhau nằm sát cạnh nhau, tạo thành
một dải mầu nh cầu vồng. Mầu của dải này
biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Lăng kính có
tác dụng tách riêng các chùm sáng mầu có sẵn
trong chùm sáng trắng cho mỗi chùm đi theo
một ph ơng khác nhau.

I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
Ii. Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa cd
1. Thí nghiệm 3
Quan sát mặt ghi
của một đĩa CD d ới
dạng ánh sáng
trắng.
C5 Hãy mô tả hiện t
ợng quan sát đ ợc.
TLC5 Khi chiếu AS trắng vào mặt ghi của một đĩa
CD và quan sát AS phản xạ, ta thấy nhìn theo ph
ơng này có AS mầu này, theo ph ơng khác có AS
mầu khác.

I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
Ii. Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa cd
1. Thí nghiệm 3
C6:
+ AS chiếu đến
đĩa CD là AS
mầu gì?
+ AS từ đĩa CD
đến mắt ta có
những mầu
nào?
+ Tại sao có thể
nói TN3 là TN
phân tích AS
trắng?
TLC6 . + AS chiếu đến đĩa CD là AS trắng
+ Tuỳ theo ph ơng nhìn ta có thể thấy AS từ đĩa CD
đến mắt ta có mầu này hay mầu kia.
+ Tr ớc khi đến đĩa CD, chùm sáng là chùm sáng
trắng. Sau khi phản xạ trên đĩa CD, ta thu đ ợc nhiều
chùm sáng mầu khác nhau truyền theo ph ơng khác
nhau. Vậy TN 3 cũng là TN phân tích AS trắng.

I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
Ii. Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa cd
IiI. Kết luận chung
Có thể có nhiều cách phân tích một chùm sáng trắng
thành những chùm sáng mầu khác nhau.

Tia sáng trắng
Chùm tím
Chùm đỏ

I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
Ii. Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa cd
IiI. Kết luận chung
IV. Vận dụng
C7: Có thể coi dùng
tấm lọc mầu nh một
cách phân tích AS
trắng thành AS mầu đ
ợc không?
TLC7: Chiếu chùm AS trắng qua tấm lọc mầu
đỏ ta đ ợc AS đỏ. Ta có thể coi tấm lọc mầu đỏ
có tác dụng tách khỏi chùm sáng đỏ ra khỏi
chùm sáng trắng. Nếu thay tấm lọc mầu đỏ
bằng tấm lọc mầu xanh thì ta lại đ ợc AS xanh.
Cứ nh thế thay tấm lọc mầu khác, ta sẽ biết
chùm sáng trắng có những AS nào.
Đây cũng là một cách phân tích
AS trắng.

I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
Ii. Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa cd
IiI. Kết luận chung
IV. Vận dụng
C8: Đặt một g ơng nằm chếch một

góc khoảng 30
0
vào khay n ớc.
Đặt tr ớc trán một mảnh giấy nhỏ
trên có vạch một vạch đen nằm
ngang. Bố trí sao cho vạch đen
nằm song song với đ ờng giao
nhau của mặt g ơng và mặt n ớc.
Hãy nhìn ảnh của vạch đen qua g
ơng trong n ớc. Mô tả và giải thích
hiện t ợng quan sát đ ợc.
Phần n ớc nằm giữa mặt n ớc và mặt g ơng
tạo thành lăng kính n ớc
G ơng

I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính
Tiết 59 sự phân tích áNH Sáng TRắNG
Ii. Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa cd
IiI. Kết luận chung
IV. Vận dụng
Phần n ớc nằm giữa mặt n ớc và mặt g ơng
tạo thành lăng kính n ớc
TLC8:
Xét dải sáng hẹp phát ra từ vạch đen trên
trán, chiếu xuống mặt n ớc.
Dải này khúc xạ vào n ớc, phản xạ trên g
ơng, trở lại mặt n ớc, lại khúc xạ ra ngoài
không khí và đi vào mắt ng ời quan sát.
Dải này coi nh đi qua lăng kính n ớc, nên
nó bị phân tích thành nhiều dải sáng

mầu sắc nh mầu cầu vồng.
Do đó khi nhìn vào phần g ơng trong n ớc
ta sẽ không thấy vạch đen mà thấy một
dải nhiều mầu.

GHI NHớ

Có thể phân tích một chùm sáng trắng
Có thể phân tích một chùm sáng trắng
thành những chùm sáng
thành những chùm sáng
mầu khác
mầu khác


nhau
nhau
bằng cách cho chùm
bằng cách cho chùm
AS trắng
AS trắng
đi
đi
qua một lăng kính hoặc phản xạ trên
qua một lăng kính hoặc phản xạ trên
mặt ghi của một đĩa CD.
mặt ghi của một đĩa CD.

Trong chùm
Trong chùm

sáng trắng
sáng trắng
có chứa
có chứa
nhiều
nhiều
chùm sáng
chùm sáng
mầu khác nhau màu
mầu khác nhau màu
.
.

Bµi häc kÕt thóc t¹i ®©y.
Bµi häc kÕt thóc t¹i ®©y.

Cám ơn các em!
Cám ơn các em!



BÀI TẬP:
A
D
C
B
•
Sự phân tích ánh sáng trắng sẽ
Sự phân tích ánh sáng trắng sẽ
không thể

không thể


quan sát được trong thí nghiệm nào sau đây:
quan sát được trong thí nghiệm nào sau đây:
Chiếu một chùm sáng trắng qua
một lăng kính .
Chiếu một chùm sáng trắng đến một gương phẳng .
Chiếu một chùm sáng trắng qua một tấm kính lọc
màu.
Chiếu một chùm sáng trắng đến mặt ghi của một đóa
CD.