Bài 55: Tiến hóa về sinh sản (sửa)

KIỂM TRA BÀI CŨ
Nêu sự phân hóa và chuyên hoá của hệ hô hấp, hệ tuần
hoàn, hệ thần kinh trong quá trình tiến hóa của các ngành
động vật đã học.
- Hệ hô hấp: chưa phân hóa  trao đổi khí qua mang
 trao đổi khí qua da và phổi  trao đổi khí qua phổi.
- Hệ tuần hoàn: chưa có tim  Có tim không ngăn 
tim 2 ngăn  tim 3 ngăn  tim 4 ngăn.
- Hệ thần kinh: chưa phân hóa  hệ thần kinh mạng
lưới  chuỗi hạch đơn giản  chuỗi hạch phức tạp 
hình ống (phân hóa não bộ, tủy sống).

Tiết 58 – Bài 55:
TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
GVHD: Cô Dương Kim Nguyên
GSTH: Vũ Thị Thanh Hương

NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Sinh sản vô tính
2. Sinh sản hữu tính
3. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính

1. Sinh sản vô tính
Các bước sinh sản ở trùng roi
Trùng roi sinh sản bằng cách nào ?
Quan sát các hình sau:
Trùng roi sinh sản bằng cách phân đôi cơ thể

1. Sinh sản vô tính

Quan sát các hình sau:
Thuỷ tức
Các bước sinh sản ở thủy tức
Thủy tức sinh sản bằng cách nào ?
Thủy tức sinh sản bằng cách mọc chồi

Sinh sản vô tính ở Trùng biến hình
SSVT Hải quỳ Tế bào phân chia

Thế nào là sinh sản vô tính ?
1. Sinh sản vô tính
- Là hình thức sinh sản không có sự
kết hợp của tế bào sinh dục đực và tế bào
sinh dục cái.
Cơ thể mới Một cơ thể
(không có sự kết hợp giữa
tinh trùng và trứng)
Mọc chồi
(Thủy tức)
Phân đôi cơ thể
(Trùng roi)
Có mấy hình thức sinh sản vô tính ?
- Có 2 hình thức sinh sản vô tính:
+ Phân đôi cơ thể: trùng roi
+ Mọc chồi: thủy tức

Kiểu sinh sản
Tên động vật
Phân đôi
Mọc chồi

Trùng biến hình
Trùng biến hình
Trùng roi
Trùng giày
San hô
Thuỷ tức
Trùng roi
Trùng giày
San hô
Thuỷ tức
Các loài động vật sau sinh sản bằng hình thức nào?

2. Sinh sản hữu tính
Hoạt động giao phối ở bọ ngựa
Hoạt động giao phối ở
giun đất

2. Sinh sản hữu tính
Hoạt động giao phối ở
rắn
Hoạt động giao phối ở
ốc sên

Thụ tinh của trứng và
tinh trùng người
Quan sát hình thức giao phối và thụ tinh trên
và cho biết thế nào là sinh sản hữu tính?

2. Sinh sản hữu tính
- Là hình thức sinh sản có sự kết hợp của tế

bào sinh dục đực (tinh trùng) và tế bào sinh
dục cái (trứng). Trứng được thụ tinh sẽ phát
triển thành phôi.
- Sinh sản hữu tính trên cá thể đơn tính hay
lưỡng tính.

Hoạt động giao phối ở ếch
Hoạt động giao phối ở cánh cam
Quan sát hai hình
thức thụ tinh bên:
Em có nhận xét gì về
môi trường thụ tinh của
ếch và cánh cam?

- Có 2 hình thức thụ tinh:
+ Thụ tinh trong: cánh cam, thỏ…
+ Thụ tinh ngoài: cá, ếch…
2. Sinh sản hữu tính

(?) Hãy so sánh sinh sản hữu tính với sinh
sản vô tính qua bảng sau:


Hình thức
sinh sản
Số cá thể
tham gia
Vô tính
Hữu tính
2

1
2 cá thể - bố và mẹ
1 cá thể mẹ
Thừa kế đặc điểm cá thể
Từ nội dung bảng so sánh này em có rút
ra nhận xét gì?
Sinh sản hữu tính ưu việt hơn sinh sản vô tính.

A. Cấu tạo ngoài và ghép đôi ở giun đất
Lỗ sinh
dục cái
Lỗ sinh
dục đực
Quan sát hình A, em hãy cho biết : Giun
đất là cá thể lưỡng tính hay phân tính? Thụ
tinh trong hay thụ tinh ngoài?
Giun đất là cá thể lưỡng tính, thụ tinh ngoài.

B. Hình dạng giun đũa
Giun cái có lỗ sinh dục cái
Giun đực có lỗ sinh dục đực
Quan sát hình B, em hãy cho biết : Giun
đũa là cá thể lưỡng tính hay phân tính? Thụ
tinh trong hay thụ tinh ngoài?
Giun đũa là cá thể phân tính, thụ tinh trong.

3. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính
Sự thụ tinh.
Hoạt động giao phối ở ếch
Hoạt động giao phối ở

cánh cam

Cá đang đẻ trứng Cừu đẻ con
3. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính
Ở động vật có những hình thức sinh sản hữu tính nào?

3. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính
Phát triển phôi
Biến
thái ở
sâu
bọ
Phát triển trực tiếp ở người
Động vật có quá trình phát triển phôi như thế nào?

3. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính
Tập tính bảo vệ trứng và nuôi con
Chim mớm mồi cho con Mèo cho con bú sữa
Hãy kể tên những hình thức bảo vệ trứng và nuôi
con của động vật mà em biết?

3. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính
Sinh sản hữu tính và chăm sóc con của động vật :
+ Hình thức thụ tinh: ngoài và trong
+ Hình thức sinh sản: đẻ trứng và đẻ con
+ Phát triển phôi: biến thái, phát triển trực tiếp.
+ Tập tính bảo vệ trứng: không làm tổ, đào hang,
lót ổ ấp trứng
+ Nuôi con: con non tự kiếm mồi, mẹ mớm mồi, bú
sữa mẹ.

Tên loài
Tên loài
Thụ tinh
Thụ tinh
Sinh sản
Sinh sản
Phát triển phôi
Phát triển phôi
Tập tính bảo
Tập tính bảo
vệ trứng
vệ trứng
Tập tính
Tập tính


nuôi con
nuôi con
Trai sông
Châu chấu
Cá chép
Ếch đồng
Thằn lằn
đuôi dài
Chim bồ câu
Thỏ
Những câu
lựa chọn
-

-
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh ngoài
-
-
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
-Đẻ con
-Đẻ con
-
-
Đẻ trứng
Đẻ trứng
-Biến thái
-Biến thái
-
-
Trực tiếp không nhau
Trực tiếp không nhau
thai
thai
-Trực tiếp có nhau thai
-Trực tiếp có nhau thai
-Đào hang, lót ổ
-Đào hang, lót ổ
-Làm tổ, ấp trứng
-Làm tổ, ấp trứng
-Không (đào hang và
-Không (đào hang và
làm tổ)

làm tổ)
-Bằng sữa diều, mớm
-Bằng sữa diều, mớm
mồi
mồi
-
-
Bằng sữa mẹ
Bằng sữa mẹ
-Con non (ấu trùng hay
-Con non (ấu trùng hay
nòng nọc) tự đi kiếm mồi
nòng nọc) tự đi kiếm mồi
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh ngoài
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Biến thái
Biến thái
Không
Không
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng

Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ con
Đẻ con
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Biến thái
Biến thái
Trực tiếp không
Trực tiếp không
nhau thai
nhau thai
Biến thái
Biến thái
Trực tiếp không
Trực tiếp không
nhau thai
nhau thai
Trực tiếp không
Trực tiếp không
nhau thai

nhau thai
Trực tiếp có
Trực tiếp có
nhau thai
nhau thai
Không
Không
Làm tổ, ấp trứng
Làm tổ, ấp trứng
Đào hang, lót ổ
Đào hang, lót ổ
Bằng sữa diều,
Bằng sữa diều,
mớm mồi
mớm mồi
Bằng sữa mẹ
Bằng sữa mẹ
Không
Không
Không
Không
Không
Không
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi

Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Bảng. Sự sinh sản hữu tính và tập tính chăm sóc con ở động vật
3. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính

(?) Hãy đọc bảng theo cột dọc và cho biết chiều
hướng tiến hoá trong sinh sản hữu tính ( về thụ
tinh, sinh sản, phát triển phôi, tập tính bảo vệ
trứng và nuôi con)?
+ Thụ tinh: TT trong tiến hoá hơn TT ngoài
+ Sinh sản: Đẻ con tiến hoá hơn đẻ trứng.
+ Phát triển phôi: Phát triển trực tiếp tiến bộ hơn
phát triển qua biến thái
+ Tập tính bảo vệ trứng và nuôi con: Làm tổ, nuôi
con bằng sữa mẹ là tiến bộ nhất.
+ Thai sinh tiến hoá nhất .