Tiết 46-Sinh sản vô tính ở động vật

TiÕt 46 - bµi 44
SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
B. SINH SẢN Ở ĐỘNG VẬT
B. SINH SẢN Ở ĐỘNG VẬT
GIÁO VIÊN GIẢNG DẠY: PHẠM VĂN AN
TỔ: HÓA – SINH – KỸ - TD

I. SINH SN Vễ TNH L Gè?
1. Khỏi nim:
Cho ví dụ về một số động vật có hình thức sinh sản
vô tính?
Sinh sản ở trùng biến hình

Câu đúng nhất về khái niệm sinh sản vô tính ở động vật
Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra
một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình không có sự
kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.
Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra
nhiều cá thể mới gần giống mình.
Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra
một hoặc nhiều cá thể mới có nhiều sai khác với mình,
không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.
Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản có sự kết hợp giữ tinh
trùng và trứng, tạo ra các cá thể mới giống mình.
A
B
C
D


I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
1. Khái niệm:

2. C s t bo:
Cơ sở tế bào của sinh sản vô tính ở động vật là gì?
I. SINH SN Vễ TNH L Gè?
1. Khỏi nim:
L s da trờn phõn bo nguyờn nhim, cỏc t
bo phõn chia v phõn hoỏ to t bo mi.
II. CC HèNH THC SINH SN Vễ TNH NG VT

Quan sát hình vẽ và cho biết ở động vật có những hình
thức sinh sản vô tính nào?
Nảy chồi
Phân đôi
Phân mảnh
Trinh sinh
A
B
C
D

1. Phân đôi:
Em có nhận xét gì về sự sinh sản của trùng biến hình?
I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Một tế bào
ban đầu
Nhân
phân chia

Tế bào chất
phân chia
Hai tế
bào mới


2. Nảy chồi:
1. Phân đôi:
I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Em có nhận xét gì về sự sinh sản của thuỷ tức?
Cá thể mẹ
Chồi bắt đầu
nhô ra
Cá thể mới
Cá thể mẹ
Cá thể
mẹ
Chồi
con
Lớn dần
Tách khỏi mẹ
Cá thể
mới


2. Nảy chồi:
1. Phân đôi:
I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT

3. Phân mảnh:

2. Nảy chồi:
1. Phân đôi:
I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
3. Phân mảnh:
Cá
thể
mẹ
Cá thể con
Cá thể con
Sự phân mảnh của giun dẹp
Từ mảnh vụn
của cơ thể
Nguyên phân
Cơ thể mới
nguyên vẹn

2. Nảy chồi:
1. Phân đôi:
I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
3. Phân mảnh:
Hiện tượng thằn lằn bị đứt đuôi mọc lại, cua mọc
càng lại có phải là hình thức sinh sản vô tính không?
Vì sao?
Không, vì nó chỉ tái sinh tạo thành một bộ
phận đã mất của cơ thể chứ không tái sinh
hình thành một cơ thể mới.

2. Nảy chồi:
1. Phân đôi:
I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
3. Phân mảnh:
4. Trinh sinh:
2n
2n
Ong chúa ( 2n ) Ong thợ ( 2n ) Ong đực ( 1n )
1n
1n
1n
1n
1n
<- Tinh trùng
Trứng
Em có nhận xét gì về sự tạo
thành ong thợ và ong chúa?
Ong đực được tạo ra như thế nào?

Ong đực (n) Ong thợ (2n) Ong chúa (2n)
Thụ tinh
Không thụ
tinh
Trinh sinh
Sinh sản hữu tính
Tinh trùng của
ong đực (n)
Trứng của ong

chúa (n)

SSVT khác
Cơ thể mới
TB sinh
dưỡng 2n
Ng.phân
Trinh sinh
Giao tử cái n
Cơ thể mới
Ng.phân
Trinh sinh khác với các hình thức sinh sản vô
tính khác ở điểm nào?
I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT

Trong các hình thức sinh sản vô tính, các cá
thể con nhận được bộ gen giống hệt cá thể mẹ,
vì vậy mang các đặc điểm giống mẹ.
Tại sao các cá thể con trong sinh sản vô tính
giống hệt cá thể mẹ?
I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT

Nuôi cấy mô sống được tiến hành như thế nào?
I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
III. ỨNG DỤNG:
1. Nuôi mô sống:
Tách mô từ cơ

thể động vật
Nuôi cấy
Môi trường có đủ chất
dinh dưỡng, vô trùng,
nhiệt độ thích hợp
Mô tồn tại,
phát triển
a. Khái niệm:

Nuôi cấy mô sống có ứng dụng gì trong thực tizn?

Nuôi, cắt da
Tách da
Ghep da
Ông A
Ông B
Đồng ghép
Tự ghép
Dị ghép

I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
III. ỨNG DỤNG:
1. Nuôi mô sống:
a. Khái niệm:
b. Ứng dụng:
Trong 3 dạng ghép này, dạng nào khó có thể
thực hiện được? Vì sao?
Là dạng dị ghép vì: khi mô lạ ghép vào cơ thể
nhận, cơ thể nhận có thể sinh ra các kháng thể

tiêu diệt hoặc ức chế các tế bào của mô ghép.

I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
III. ỨNG DỤNG:
1. Nuôi mô sống:
a. Khái niệm:
b. Ứng dụng:
Thay thế mô hoặc cơ quan trong cơ thể bị tổn
thương bằng mô hay cơ quan bình thường.
2. Nhân bản vô tính:
Thành tựu lớn nhất từ nhân bản vô tính cuối
thế kỉ 20 là gì?

Giáo sư Lan Wilmut
Cừu Doly ra đời
ngày 5/7/1996

Nhân bản vô tính Cừu Đôly
Dolly
Hoàn toàn giống
cừu cho nhân
Mang thai
Cừu cho trứng (n) chưa thụ
tinh đã tách nhân.
Cừu cho nhân
TB xôma (2n)

Nhân bản vô tính ở chuột Nhân bản vô tính ở chó
Nhân

bản vô
tính ở
khỉ

I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
III. ỨNG DỤNG:
1. Nuôi mô sống:
2. Nhân bản vô tính:
Nhân bản vô tính là hiện tượng chuyển nhân của một tế
bào xôma vào 1 tế bào trứng đã lấy mất nhân, rồi kích
thích phát triển thành phôi  phôi phát triển thành cơ
thể mới.
a. Khái niệm:
b. Ứng dụng:
Tạo ra các mô, các cơ quan mong muốn để thay thế cơ
quan bị bệnh, bị hư hỏng ở người.

I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
III. ỨNG DỤNG:
1. Nuôi mô sống:
2. Nhân bản vô tính:
a. Khái niệm:
b. Ứng dụng:
- Trong nông nghiệp: nhân bản động vật có ý nghĩa
trong việc khắc phục nguy cơ tuyệt chủng ở một số loài
động vật hoang dã.
- Trong y học: áp dụng kỹ thuật nhân bản vô tính để
tạo ra các cơ quan mới thay thế các cơ quan bị bệnh, bị

hỏng ở người.

I. SINH SẢN VÔ TÍNH LÀ GÌ?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
III. ỨNG DỤNG:
1. Nuôi mô sống:
2. Nhân bản vô tính:
a. Khái niệm:
b. Ứng dụng:
* Hạn chế:
+ Động vật nhân bản vô tính có cùng kiểu gen → khi
điều kiện môi trường thay đổi → Chết hàng loạt.
+ Sức sống không cao, không tạo ưu thế lai → không
tạo năng suất.

CỦNG CỐ BÀI HỌC
So sánh sinh sản vô tính ở thực vật và động vật
Động vật Thực vật
Khác
nhau
Giống
nhau
Giới
So
sánh
Gồm các hình thức:
phân đôi, nảy chồi,
phân mảnh và trinh
sinh
Gồm các hình thức:

sinh sản bằng bào tử
và sinh sản sinh
dưỡng
-
Đều không có sự kết hợp giao tử đực với
giao tử cái.
- Đều dựa trên hình thức nguyên phân để
tạo ra cơ thể mới.