Các mạch điện tử cơ bản

C . MạCH LÔ GíC
Khái niện chung về mạch lô gíc

Cơ sở toán học cho các thiệt bị lôgíc là đại số lôgíc.
(đại số Bun - G Boole 1815-1854)

Trong đại số lôgic, mọi câu hỏi , trả lời đều chỉ lựa chọn
một trong hai khả năng phủ định nhau.

Các biến lôgíc chỉ có hai giá trị : 1 (H) - cao
0 (L)- thấp

Các mức điện áp :
* Mức 1 ( cao ) : điện áp nằm trong
khoảng 2,4Vữ5V
* Mức 0 ( thấp ) : điện áp nằm trong
khoảng 0Vữ2,4V

1 .Cổng Và

Định nghĩa : Cổng và thực hiện hàm lôgíc và
A.B = Q
Ký hiệu :
A
B
&
Q = A.B
A
B
&

Q = A.B

Giải thích : A , B , Q , .

Ví dụ 1 (phép nhân lôgíc) :
A B
Q
Mở
MởMở
Mở Đóng Đóng
Đóng
Đóng
Tối
Tối Sáng Tối
A
B
Q=A.B


Bảng trên viết theo mức lô gíc:
0 1
A
B
Q=A.B
0
0 0
0
0
0
1

1
1
1

Hàm lôgíc Và thể hiện phép nhân lôgíc

Kết luận : Biến ra Q chỉ ở mức lôgíc cao (1) khi tất cả các
biến vào ở mức lôgíc cao (1)
Ví dụ 2:
Hoạt động của mạch:

Khi Đ
1
( hoặc Đ
2
, hoặc cả Đ
1
và Đ
2
) ở mức lô gíc thấp thì
Đ
1
mở , xuất hiện I
a
, làm tăng sụt áp trên R
1
Q ra ở
mức lô gíc thấp : Q = E
c
- (I

a
+I
0
) . R
1

Khi cả hai điốt ở mức lôgíc cao, nên đều đóng Q ra ở
mức cao : Q = E
c
- I
0
.R
1
Đ
1
Đ
2
R
2
R
1
E
c
Q
I
a
I
0
A
B

2 .Cổng đảo:

Định nghĩa : Cổng đảo thực hiện hàm lôgíc đảo Q = C
C
Q = C
C
Q = C

Giải thích : C, Q, dấu _ :
Ví dụ 1: C
Q
C
Q= C
Không ấn
TốiSáng
Có ấn
bảng trạng thái
C
Q= C
0
01
1
bảng lôgíc :

Ký hiệu :

VÝ dô 2:
Ho¹t ®éng cña m¹ch :
R

c
Q
I
c
E
c
C
•
Khi U
c
> 0 (møc cao) ⇒ T
më ⇒ Q = E
c
- I
c
. R
c

(møc thÊp -L )
•
Khi U
c
= 0 (møc thÊp) ⇒
T ®ãng ⇒ Q = E
c
(møc
cao - H )

3 .Cổng Và-đảo

Định nghĩa : Cổng và- đảo thực hiện hàm lôgíc và
-đảo , Q = A.B
Ký hiệu :
A
B
&
Q = A.B
Ví dụ 1:
Lập bảng trạng thái Bảng lôgíc
theo quy ớc sau :

Biến A , B : có ấn - mức
1 ,không ấn- mức 0

Biến Q : sáng - mức1 ;
không sáng - mức0
B
&
Q = A.B
A
B
A
Q
A
B
Q = A.B
A.B
0
0
0

00
0
01
1
1
1
1
1
1
1
0

4 . ThÝ dô vÒ m¹ch l« gÝc :
Hép ng¾t ®iÖn tù ®éng khi ®iÖn ¸p v ît qu¸ 220v ( H×nh 5
- 42 trang 70 )
B¶ng m¹ch
Cuén d©y r¬le
220v
K
Ho¹t ®éng cña m¹ch :
Khi ®iÖn ¸p cña nguån v ît qu¸ 220v, b¶ng m¹ch l«gÝc ®iÒu
khiÓn ®ãng ®iÖn cuén d©y r¬le, lµm ng¾t tiÕp ®iÓm K lµm æ
c¾m mÊt ®iÖn.
æ c¾m


Giải thích cấu tạo của mạch :

Hoạt động của mạch :
*Khi điện áp của nguồn nhỏ hơn hoặc bằng 220v: T

không mở , tiếp điểm K đóng , ổ cắm có điện .
220v
Sơ đồ bảng mạch lôgíc
A
R
1
P
N
c
T
M
Đ
Z
R
5
R
4
R
2
Đ
5
R
3
Đ
4
Đ
1
I
II
III IV

B
K
*Khi điện áp của nguồn lớn hơn 220 v: Bảng mạch điều
khiển cho T mở , cuộn dây hút P có điện , hút mở tiếp
điểm K , ổ cắm mất điện .