Sinh học 10: Cấu trúc các loại Virut

Năm 1892, nhà
khoa học người
Nga D.I.Ivanopxki
làm thí nghiệm
như sau:
D.I.Ivanopxki

Lá cây thuốc lá bị bệnh
đốm thuốc lá
Nghiền nát
Dịch chiết
Lọc qua
nến lọc VK
Dịch lọc
Quan sát d ới
kính hiển vi th
ờng
Nuôi cấy
trên MT
thạch
Nhiễm vào
cây thuốc
lá lành
Không
thấy mầm
bệnh
Không
thấy
khuẩn lạc

Cây bị
bệnh

Tác nhân gây
bệnh đốm
thuốc lá là gì?
Lá cây bị bệnh đốm thuốc lá

HIV/ AIDS
BÖnh Sars
T¸c nh©n g©y bÖnh
Cóm gia cÇm
Virut lµ g×?


I- đặc điểm chung
Từ cách tìm ra
virut, hãy cho
biết virut có
kích th ớc và
ph ơng thức
sống nh thế
nào?
-
VR có kích th ớc siêu nhỏ (đo
bằng nm), chỉ quan sát đ ợc d
ới kính hiển vi điện tử.
-
VR sống kí sinh nội bào bắt
buộc.

-
VR có cấu tạo đơn giản , là
thực thể sống ch a có cấu tạo
tế bào

I- đặc điểm chung
Nghiên cứu SGK mục I
trang 114 và chú thích
cho hình vẽ trên?
II- cấu tạo virut
1. Virut trần
Virut đốm thuốc lá
Lõi axit
nuclêic
Vỏ prôtêin
(capsit)
Nucleô
capsit
Vỏ
prôtêin
(capsit)
2
Lõi axit
nucleic
1
Em hãy mô tả cấu trúc
của virut trần?
-
VR có kích th ớc siêu nhỏ (đo bằng
nm), chỉ quan sát đ ợc d ới kính hiển

vi điện tử.
-
VR sống kí sinh nội bào bắt buộc
-
VR có cấu tạo đơn giản , là thực
thể sống ch a có cấu tạo tế bào

I- đặc điểm chung
Nghiên
cứu mục I
SGK trang
114, thảo
luận nhóm
và hoàn
thành nội
dung
phiếu học
tập?
-
VR có kích th ớc siêu nhỏ (đo bằng nm)
-
VR sống kí sinh nội bào bắt buộc
-
VR có cấu tạo đơn giản
II- cấu tạo virut
1. Virut trần
Th nh
phần
Đặc điểm
cấu tạo

Vai trò
Lõi Axit
nuclêic
Vỏ
Prôtêin
(capsit)
Lõi axit nuclêic
Vỏ prôtêin (capsit)

I- đặc điểm chung
Hệ gen của
virut có gì
khác so với
hệ gen của tế
bào sinh
vật?
-
VR có kích th ớc siêu nhỏ (đo bằng nm).
-
VR sống kí sinh nội bào bắt buộc
-
VR có cấu tạo đơn giản
II- cấu tạo virut
1. Virut trần
Th nh
phần
Đặc điểm
cấu tạo
Vai trò
Lõi Axit

nuclêic
Vỏ
Prôtêin
(capsit)
- Là 1 phân tử
ADN hoặc ARN
chuỗi đơn hoặc
kép
- Là hệ gen của
virut quy định
nên mọi đặc
tính của VR.
- Cấu tạo từ rất
nhiều
Capsôme
-Bảo vệ lõi
axit nucleic
Hệ gen (ADN)
Hệ gen của virut
Capsome
Lõi axit nuclêic

Thí nghiệm của Franken và Conrat
Chủng A
ARN
Prôtêin
Virut lai
Nhiễm
vào cây
Chủng B

Chủng A
Tách
Tách
Sự nhân lên
của virut
Em hãy giải thích tại sao virut phân lập đ ợc không phải là chủng B?
Trình bày nội dung thí nghiệm
của Franken và Conrat?

I- đặc điểm chung
II- cấu tạo virut
1. Virut trần
Th nh phần Đặc điểm
cấu tạo
Vai trò
Lõi Axit
nuclêic
Vỏ Prôtêin
(capsit)
- Là 1 phân tử
ADN hoặc ARN
chuỗi đơn hoặc
kép
- Là hệ gen của
virut quy định nên
mọi đặc tính của
VR.
- Cấu tạo từ rất
nhiều
Capsôme

-Bảo vệ lõi
axit nucleic
2. Virut có vỏ ngoài
-
VR có kích th ớc siêu nhỏ (đo bằng nm)
-
VR sống kí sinh nội bào bắt buộc
-
VR có cấu tạo đơn giản

Axit
nuclªic
Vá
protein
(Capsit)
Virut trÇn
Virut cã vá ngoµi
Em h·y cho biÕt virut cã vá ngoµi
cã g× kh¸c so víi virut trÇn?
Gai
glicoprotein
Vá ngoµi

I- đặc điểm chung
II- cấu tạo virut
1. Virut trần
Th nh phần Đặc điểm
cấu tạo
Vai trò
Lõi Axit

nuclêic
Vỏ Prôtêin
(capsit)
- Là 1 phân tử
ADN hoặc ARN
chuỗi đơn hoặc
kép
- Là hệ gen của
virut quy định nên
mọi đặc tính của
VR.
- Cấu tạo từ rất
nhiều
Capsôme
-Bảo vệ lõi
axit nucleic
2. Virut có vỏ ngoài
-
2 thành phần chính: Lõi axit nucleic
và Vỏ Prôtêin
-
Vỏ ngoài
Vỏ
ngoài
của
virut có
cấu tạo
và vai
trò nh
thế nào?

Từ đó hãy cho biết thành
phần cấu tạo của virut có
vỏ ngoài?
-
VR có kích th ớc siêu nhỏ (đo bằng nm).
-
VR sống kí sinh nội bào bắt buộc
-
VR có cấu tạo đơn giản

I- đặc điểm chung
II- cấu tạo virut
1. Virut trần:
2. Virut có vỏ ngoài
-
2 thành phần chính: Lõi axit
nucleic và Vỏ Prôtêin
-
Vỏ ngoài:
+ Là lớp lipit kép và protêin bảo
vệ virut.
+ Trên mặt có các gai glicôprotein
làm nhiệm vụ kháng nguyên và
giúp virut bám lên bề mặt tế bào
chủ.
Lõi axit nuclêic
Vỏ prôtêin
-
VR có kích th ớc siêu nhỏ (đo bằng nm)
-

VR sống kí sinh nội bào bắt buộc
-
VR có cấu tạo đơn giản
Tại sao
virut HIV
lại chỉ xâm
nhập đ ợc
vào tế bào
thuộc hệ
miễn dịch
ở ng ời?

I- đặc điểm chung
II- cấu tạo virut
1. Virut trần
2. Virut có vỏ ngoài
Lõi axit nuclêic
Vỏ prôtêin
IIi- hình tháI virut
Dựa vào
hình thái ng
ời ta có thể
chia virut
thành những
loại nào?
-
Cấu trúc xoắn
-
Cấu trúc khối
-

Cấu trúc hỗn hợp
-
2 thành phần chính: Lõi axit
nucleic và Vỏ Prôtêin
-
Vỏ ngoài
-
VR có kích th ớc siêu nhỏ (đo bằng nm)
-
VR sống kí sinh nội bào bắt buộc
-
VR có cấu tạo đơn giản

Virut b¹i liÖtVirut kh¶m thuèc l¸ Phage T2
D¹ng xo¾n
D¹ng khèi
D¹ng hçn hîp
Ph©n biÖt cÊu tróc xo¾n, cÊu tróc
khèi vµ cÊu tróc hçn hîp?

Tính chất Virut Vi khuẩn
Có cấu tạo tế
bào
Chỉ chứa ADN
hoặc ARN
Chứa cả ADN và
ARN
Chứa ribôxôm
Sinh sản độc lập
So sánh virut và vi khuẩn

+
_
+
+
+
_
_
_
+
_

Căn cứ
phân loại
Loại virut
Lõi
axitnucleic
Có hay
không có vỏ
ngoài
Hình thái
Vật chủ
Thảo luận chung cả lớp hoàn thành bảng sau:
VR ADN và VR ARN
VR trần và VR có vỏ ngoài
Khối, xoắn, hỗn hợp
VR thực vật, động vật, VR vi
sinh vật

Cñng cè
Ch¬i 1 trß ch¬i « ch÷

Cñng cè
Virut
Capsome
Axit nuclªic
Capsit
Virut trÇn
Xo¾n, khèi, hçn hîp
Vá ngoµi
kÝ sinh néi bµo b¾t buéc
Nuclª«capsit
Glicoprotein
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10