Những đứa con trong gia đình_ TK

NHỮNG ĐỨA
CON TRONG
GIA ĐÌNH
(Nguyễn Thi)

I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Nguyễn Thi
(1928 - 1968)
tên thật là
Nguyễn Hoàng
Ca, quê Nam
Định, có tuổi thơ
tủi cực.

- Năm 1943, vào
Sài Gòn kiếm
sống, năm 1945
tham gia cách
mạng, 1954 tập
kết ra Bắc, 1962
trở lại miền Nam,
1968 hy sinh tại
mặt trận Sài Gòn.
Sài Gòn mùa xuân 1968

- Sự nghiệp sáng tác:
là 1 trong những cây
bút văn xuôi hàng
đầu của văn nghệ

giải phóng Miền Nam
chống Mĩ, là nhà văn
của người nông dân
Nam Bộ, với giọng
văn giàu chất hiện
thực, đằm thắm chất
trữ tình, nhân vật có
cá tính mạnh mẽ.
Chị Út Tịch, nhân vật của Nguyễn Thi

- Tác phẩm:
Trăng sáng, Đôi
bạn, Truyện và
kí.
- Được tặng giải
thưởng Hồ Chí
Minh năm 2000.

2. Xuất xứ
- Được sáng tác
2/1966, in lần đầu
trên tạp chí Văn
nghệ Quân Giải
phóng.
- Sau được in trong
tập "Truyện và kí"
(1978).
Chiến sĩ giải phóng quân

3. Tóm tắt truyện

Trong 1 trận đánh, Việt bị thương
nặng, lạc đơn vị, anh hồi tưởng về
gia đình và đồng đội. Cha mẹ Việt
đều bị giặc giết, Chiến và Việt
giành nhau đi bộ đội. Chú Năm cho
phép cả 2 lên đường, hai chị em
mang bàn thờ má sang gửi chú
Năm. Việc nhà sắp xếp chu toàn.
Anh Tánh cùng tiểu đội đã tìm
được Việt vẫn chắc tay súng, Việt
được đưa về điều trị. Anh định viết
thư cho chị Chiến.

4. Chủ đề
Tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn
của người dân Nam Bộ, yêu
nước, căm thù giặc sâu sắc. Đồng
thời, khẳng định truyền thống gia
đình và truyền thống dân tộc tạo
nên sức mạnh tinh thần to lớn cho
nhân dân ta chống lại kẻ thù xâm
lược.

II. Tỡm hiu vn bn

1. Tình huống truyện.

Nhân vật rơi vào một tình huống
đặc biệt: trong một trận đánh, bị
thơng nặng phải nằm lại giữa

chiến trờng. Anh nhiều lần ngất
đi tỉnh lại, tỉnh rồi lại ngất.

• Tình huống truyện đã đem
đến cách trần thuật qua
dòng hồi tưởng miên man
đứt, nối, vì vậy đem đến
cho tác phẩm màu sắc trữ
tình đậm đà, tự nhiên. Đồng
thời tạo điều kiện để nhà
văn thâm nhập vào thế giới
nội tâm nhân vật để dẫn dắt
truyện.

II. Tìm hiểu văn bản
1. Truyền thống gia
đình
- Các thế hệ trong gia
đình chịu nhiều đau
thương do tội ác kẻ
thù
+ Ông nội bị giặc giết
+ Cha bị chặt đầu
Nỗi sợ hãi của người dân trước họng
súng giặc Mỹ (ảnh chụp lại tại Khu
trưng bày Chứng tích Sơn Mỹ

Thảm sát Mĩ Lai

+ Má bị trúng đạn của

Mĩ
+ Thím Năm cũng bị
giặc bắn chết
-> Đau thương mất
mát đã hun đúc
ngọn lửa căm thù
trong tâm hồn
những người dân
Nam Bộ mộc mạc.
Vẻ đẹp người phụ nữ Nam bộ xưa

- Truyền thống yêu nước, đánh giặc ngoại
xâm:
+ Người cha là cán bộ Việt Minh anh dũng
đến giây phút cuối cùng.
+ Má Việt cũng là hiện thân của truyền
thống: dáng người chắc, khỏe, sực mùi
lúa gạo và mồ hôi.
-> Sự cần cù sương nắng nuôi con, cắn
răng kìm nén đau thương để sống, che
chở cho đàn con, tranh đấu với kẻ thù.

Bà Nguyễn Thị Định – Phó tư lệnh quân giải phóng miền Nam

+ Chú Năm: đại diện
cho truyền thống, lưu
giữ truyền thống
(trong câu hò, trong
cuốn sổ).
* Truyền thống yêu

nước mãnh liệt, căm
thù giặc và tinh thần
chiến đấu đã gắn kết
những con người
trong gia đình với
nhau và những đứa
con là sự tiếp nối
truyền thống của cha
mẹ.
Tượng đài Sơn Mỹ

2. Hai chị em Chiến và Việt
a. Nét chung
- Ngoại hình: đều có khuôn
mặt bầu bầu, chóp mũi hơi
hếch lên -> còn mang nét
hồn nhiên trẻ thơ.
- Cùng sinh ra trong một gia
đình chịu nhiều mất mát,
đau thương: chứng kiến
cái chết của ba và má.

-Có chung mối thù với bọn xâm lược, có
cùng nguyện vọng cầm súng đánh giặc.
-Tình yêu thương ruột thịt là vẻ đẹp tâm hồn
của họ. Thể hiện sâu sắc nhất trong cái
đêm giành nhau tòng quân và khi khiêng
bàn thờ ba má.
- Đều là những chiến sĩ dũng cảm trong
đánh giặc.

- Đều có những nét trẻ con (giành nhau bắt
ếch, giành nhau chiến công).

b. Nét riêng
+ Chiến:
- Hiện lên qua dòng hồi
tưởng của Việt
- Rất giống má: bắp tay
tròn vo, sạm đỏ, thân
người to và chắc
nịch -> vẻ đẹp của
những con người
sinh ra để gánh vác
và để chiến thắng.
Cô gái Nam Bộ

- Đặc biệt, trong cái
đêm sắp xa nhà đi
bộ đội: lo liệu,
toan tính việc nhà,
lời nói và cử chỉ y
hệt má.
-> Người mẹ sống
lại trong hình ảnh
Chiến.
Dũng sĩ Hồ Thị Thu (1968) năm 13 tuổi

- Chiến có tính cách
người lớn hơn Việt:
nhường nhịn em,

quan tâm mọi việc
của gia đình.
- Vào bộ đội, mang
theo tấm gương soi.
-> Nhân vật Chiến có
cá tính đặc sắc,
mang vẻ đẹp tâm
hồn của người con
gái Nam Bộ trong
một thời kỳ nhiều
mất mát hi sinh.
Chiến sĩ giải phóng quân miền Nam 1967

+ Việt:
- Hồn nhiên, vô tư: lăn kềnh ra cười khì khì, chụp
một con đom đóm, thường tranh giành phần
hơn với chị, vào bộ đội mang theo chiếc súng
cao su.
- Trước kẻ thù: Việt rất anh hùng.
Chiến sĩ giải phóng ngoại ô sài Gòn 1968

• Ngày từ bé đã dám xông vào thằng giết
cha mình.
•
Khi bị thương: vẫn quyết tâm sống chết
với kẻ thù.
-> Nhà văn xây dựng thành công hình
tượng nhân vật Việt. Trước chị, Việt nhỏ
bé hồn nhiên, trước kẻ thù Việt vụt lớn trở
thành anh hùng. Việt tiêu biểu cho những

chàng trai Nam Bộ trong cuộc kháng chiến
chống Mĩ cứu nước

3. Chi tiết hai chị em khiêng
bàn thờ ba má gửi chú
Năm
- Tạo không khí thiêng liêng
biến Việt thành người lớn:
thương chị, mối thù thằng Mĩ
đè nặng trên vai.
- Hình ảnh có ý nghĩa tượng
trưng thể hiện sự trưởng
thành của 2 chị em có thể
gánh vác việc gia đình và viết
tiếp dòng sông truyền thống
gia đình.

4. Nghệ thuật
-Tình huống truyện độc đáo:
truyện kể theo dòng nội tâm
của nhân vật khi hồi tưởng.
- Phương thức trần thuật: thuộc
ngôi thứ 3, nhưng lời kể và
giọng điệu theo ngôi thứ nhất
(Việt).
- Truyện mang chất sử thi rất
đậm đà: qua lịch sử 1 gia
đình thấy lịch sử 1 đất nước.