Thường biến ( thao giảng rất hay)

ThÇy gi¸o: Ph¹m V¨n Huýnh
Tæ bé m«n chung – tr êng THCS qu¶ng l u
GIÁO VIÊN: PHAM THI NHANH

Chồn Bắc cực
Mùa hè
Mùa đông

I. SỰ BIẾN ĐỔI KIỂU HÌNH DO TÁC ĐỘNG CỦA MÔI TRƯỜNG
I. SỰ BIẾN ĐỔI KIỂU HÌNH DO TÁC ĐỘNG CỦA MÔI TRƯỜNG

Đối tượng
quan sát
Điều kiện môi
trường
Mô tả kiểu hình
tương ứng
Nhân tố tác
động của môi
trường
1. Lá cây rau
mác
-
Trong nước
- Trên mặt nước
-
Trên cạn và trong
không khí
2. Củ su hào
-

Chăm sóc đúng kĩ
thuật
-Chăm sóc không
đúng kĩ thuật
3. Cây rau
dừa nước
-
Khúc thân mọc trên
bờ
- Khúc thân mọc ven
bờ
-
Khúc thân mọc trải
trên mặt nước
-
Hình bản dài
-
Phiến rộng, hình
mũi mác
-
Phiến hẹp, hình
mũi mác
-
Củ to


-
Củ nhỏ
-
Độ ẩm

-
Kĩ thuật chăm
sóc
-
Thân nhỏ, lá nhỏ
-
Thân và lá lớn
-
Thân và lá lớn
hơn phần rễ biến
đổi thành phao
-
Độ ẩm
TÌM HIỂU SỰ BIẾN ĐỔI KIỂU HÌNH

? Trong các yếu tố trên, yếu tố nào được xem như không biến
đổi.
Kiểu gen
? Vậy sự biến đổi kiểu hình trên là do nguyên nhân nào
Do ảnh hưởng trực tiếp của môi trường
? Thường biến là gì.
Thường biến là những biến đổi kiểu hình phát sinh trong đời cá
thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
? Sự biểu hiện ra kiểu hình của một kiểu gen phụ thuộc vào
những yếu tố nào?
A. Kiểu gen. B. Môi trường.
C. Kiểu gen và môi trường. D. Không phụ thuộc
C. Kiểu gen và môi trường.

Chồn Bắc cực

Mùa hè
Mùa đông

? Thường biến có khả năng di truyền hay không?
Không có khả năng di truyền
? Vậy thường biến đa số có lợi hay có hại cho bản thân sinh vật.
Đa số có lợi.

II. MỐI QUAN HỆ GIỮA KIỂU GEN, MÔI TRƯỜNG VÀ
KIỂU HÌNH

Hoa đỏ
P
t/c
Hoa tr ngắ
F
1
100% Hoa
đỏ
X
20
0
C
35
0
C
Hoa đỏ
Hoa tr ngắ
? Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và
kiểu hình.

Kiểu hình là kết quả tương tác giữa kiểu gen và môi trường.


VD về tính trạng chất l ợng
- Giống lúa nếp cẩm trồng ở miền núi hay đồng bằng đều cho hạt
gạo bầu tròn và màu đỏ
- Lợn ỉ Nam ịnh nuôi ở miền Bắc hay miền Nam và ở các v ờn
thú của nhiều n ớc Châu Âu vẫn có màu lông đen
- Hàm l ợng lipit trong s a bò không chịu ảnh h ởng rõ ràng của
kỹ thuật nuôi d ỡng

VD về tính trạng số l ợng
- Số hạt lúa trên một bông của một giống lúa phụ thuộc vào điều
kiện trồng trọt
- L ợng s a vắt đ ợc trong một ngày của một giống bò phụ thuộc
vào điều kiện ch n nuôi.
Bi tp: Nghiờn cu thụng tin trờn hóy in cỏc cm t: Kiu
gen, mụi trng vo ch trng hon thin cỏc cõu sau:
- Cỏc tớnh trng cht lng ph thuc ch yu
vo Cỏc tớnh trng s lng chu nh
hng nhiu ca
kiu gen
mụi trng

III. MỨC PHẢN ỨNG
VD: Gièng lóa DR
2
® îc t¹o ra tõ mét dßng tÕ bµo (2n) biÕn
®æi cã thÓ t n ng suÊt tèi ®a gÇn 8 tÊn /ha/vô trong ®iÒu đạ ă
kiÖn tèt nhÊt, cßn trong ®iÒu kiÖn bình th êng chØ ®¹t n ng ă

suÊt bình qu©n 4,5 – 5,0 tÊn/ha/vô
? Sự khác nhau giữa năng suất bình quân và năng suất tối
đa của giống lúa DR
2
là do nguyên nhân nào.
? Mức phản ứng là gì.
Mức phản ứng là giới hạn thường biến của một kiểu gen
trước môi trường khác nhau.
? Mức phản ứng do kiểu gen hay môi trường quy định.
Do kiểu gen quy định.

Thường biến Đột biến
1
2. Không di truyền
3
4. Thường biến thường
có lợi cho sinh vật.
1. Biến đổi trong cơ sở
vật chất di truyền (ADN,
NST).
2
3. Xuất hiện ngẫu nhiên
4
Hoàn thành thông tin trong bảng sau để phân biệt
thường biến với đột biến:
Biến đổi kiểu hình
Có khả năng di truyền
Xuất hiện đồng loạt theo
hướng xác định
Đa số có hại

1
2
(13 chữ cái)
(13 chữ cái)
Th ờng biến khác với đột biến ở điểm này.
Th ờng biến khác với đột biến ở điểm này.
3
5
6
7
8
9
10
K H Ô N G D I T R U Y ề N
Một trong hai ngành ứng dụng thành tựu khi
Một trong hai ngành ứng dụng thành tựu khi
nghiên cứu th ờng biến.
nghiên cứu th ờng biến.
8chữ cái)
8chữ cái)
C H Ă N N U Ô I
M Ô I T R ừ ơ N G
Tác động của yếu tố này gây ra th ờng biến
Tác động của yếu tố này gây ra th ờng biến
ở sinh vật.
ở sinh vật.
9 chữ cái)
9 chữ cái)
S ố L ự ơ N G

Tình trạng này chịu ảnh h ởng của
Tình trạng này chịu ảnh h ởng của


môi tr ờng
môi tr ờng
7 chữ cái)
7 chữ cái)
4
K I ể U G E N
Mức phản ứng do
Mức phản ứng do
quy định.
quy định.
7 chữ cái)
7 chữ cái)
ồ N G L O ạ T
Đây là h ớng biến đổi của th ờng biến
Đây là h ớng biến đổi của th ờng biến
8 chữ cái)
8 chữ cái)
ộ T B I ế N
Trong biến dị ngoài th ờng biến
Trong biến dị ngoài th ờng biến
còn có.
còn có.
7 chữ cái)
7 chữ cái)
Đây là kết quả t ơng tác giữa kiểu gen
Đây là kết quả t ơng tác giữa kiểu gen

và môi tr ờng.
và môi tr ờng.
8 chữ cái)
8 chữ cái)
K I ể U H I N H
Th ờng biến, đột biến đều là một
Th ờng biến, đột biến đều là một
dạng của
dạng của
6 chữ cái)
6 chữ cái)
B I ế N D ị
Giới hạn th ờng biến của một kiểu gen
Giới hạn th ờng biến của một kiểu gen
gọi là
gọi là
10 chữ cái)
10 chữ cái)
M ứ C P H ả N ứ N G
T
H
ừ
N
G
B
I
ế
N
Ơ
Hàng dọc

Hàng dọc

-
Học và trả lời các câu hỏi ở sách giáo khoa
-
Đọc trước bài THỰC HÀNH nhận biết vài dạng đột
biến.
-
Sưu tầm thêm tranh ảnh về đột biến.