TR NG TRUNG H C PH THÔNG BÌNH ƯỜ Ọ Ổ
AN
TỔ NGỮ VĂN
CHÀO CÁC EM
YÊU CẦU CẦN ĐẠT:
- Giúp học sinh:
- Cảm nhận được một tâm hồn người phụ nữ luôn
khát khao yêu thương, chân thành, nồng hậu và
dám bày tỏ khát vọng của mình trong tình yêu.
- Thấy được nghệ thuật của bài thơ: cấu tứ và hình
ảnh nhịp điệu…
- Giáo dục : các em có một tình yêu cuộc sống và
xây dựng cho mình một tình yêu trong sáng ở lứa
tuổi học sinh.
SOÙNG
SOÙNG
Xuaân Quyønh
Xuaân Quyønh
(1942 – 1988)
(1942 – 1988)
I. TÌM HIỂU CHUNG:
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1.TÁC GIẢ:(SGK)
1.TÁC GIẢ:(SGK)
a.Cuộc đời và sự
a.Cuộc đời và sự
nghiệp :
nghiệp :
-Tên
-Tên
thật là Nguyễn
thật là Nguyễn
Thò Xuân Quỳnh, quê
Thò Xuân Quỳnh, quê
ở xã Văn Khê, ngoại
ở xã Văn Khê, ngoại
thò Hà Đông, Hà Tây,
thò Hà Đông, Hà Tây,
trưởng thành ở Hà
trưởng thành ở Hà
Nội.
Nội.
- 1955 làm diễn viên
múa trong đoàn văn
công trung ương
trở thành nhà văn.
- 1963 làm báo, biên
tập viên báo chí.
- Cuộc đời XQ trải qua
nhiều thăng trầm.
Mộ bia của Xn Quỳnh
Mộ bia của Xn Quỳnh
và l
và l
ưu
ưu
Quang Vũ
Quang Vũ
-
-
Xn Quỳnh mất
Xn Quỳnh mất
trong một tai nạn
trong một tai nạn
giao thơng thảm
giao thơng thảm
khốc (1988) cùng
khốc (1988) cùng
chồng là Lưu Quang
chồng là Lưu Quang
Vũ và con gái.
Vũ và con gái.
- “Hồn thơ Xuân
- “Hồn thơ Xuân
Quỳnh” vừa thiết
Quỳnh” vừa thiết
tha vừa sôi nổi …
tha vừa sôi nổi …
+T t m – Ch i bi c (1963)ơ ằ ồ ế
+T t m – Ch i bi c (1963)ơ ằ ồ ế
+
+
Hoa dọc chiến hào (1968
Hoa dọc chiến hào (1968
)
)
+
+
Gió lào cát trắng (1974)
Gió lào cát trắng (1974)
+
+
Lời ru trên mặt đất (1978)
Lời ru trên mặt đất (1978)
+
+
Tự hát (1984)
Tự hát (1984)
+
+
Sân ga chiều em đi (1984)
Sân ga chiều em đi (1984)
+ Hoa cỏ may (1989)
+ Hoa cỏ may (1989)
b, Các tác phẩm tiêu biểu của
b, Các tác phẩm tiêu biểu của
Xuân Quỳnh : ( SGK )
Xuân Quỳnh : ( SGK )
2.TÁC PHẨM: “SÓNG”
2.TÁC PHẨM: “SÓNG”
a.Xu
a.Xu
ất xứ: (Sgk)
ất xứ: (Sgk)
Thuộc tập thơ :“Hoa dọc chiến
Thuộc tập thơ :“Hoa dọc chiến
hào” (1967-1968).
hào” (1967-1968).
b. Ý nghĩa hình tượng
b. Ý nghĩa hình tượng
“SÓNG”
“SÓNG”
“
“
Sóng
Sóng
”
”
là hình ảnh “
là hình ảnh “
ẩn dụ”
ẩn dụ”
của
của
tâm hồn người con gái đang yêu.
tâm hồn người con gái đang yêu.
Đề tài
Đề tài
:
:
Tình yêu
Tình yêu
-
Nhân vật trữ tình
Nhân vật trữ tình
: Người con gái đang yêu.
: Người con gái đang yêu.
-
Hình tượng nghệ thuật:
Hình tượng nghệ thuật:
Em
Em
Sóng
Sóng
BỐ CỤC: 4 PHẦN
BỐ CỤC: 4 PHẦN
P1:Suy nghó về sóng và tình yêu tuổi trẻ(1,2)
P2:Nguồn gốc của sóng và tình yêu(3,4)
P3:Sóng-Nỗi nhớ và em(5,6,7)
P4:Khát vọng tình yêu(8,9)
Ồn Ào
II/ĐỌC –HIỂU VĂN BẢN
1.SUY NGHĨ VỀ SÓNG VÀ TÌNH YÊU
-Sóng được miêu tả như sự tồn tại vốn có trong tự nhiên:
lúc thì dữ dội khi thì dịu êm,lúc ồn ào khi lặng lẽ,luôn đi từ sông
nhỏ ra bể rộng.
-Sóng là ẩn dụ của tâm trạng người phụ nữ đang yêu luôn có
tâm trạng trái ngược nhau luôn khao khát vươn tới tình yêu lớn.
-Tuổi trẻ luôn khao khát tình yêu đó là quy luật tình cảm được
Xuân Quỳnh nói một cách thẳng thắn chân thành.
2.LÝ GIẢI NGUỒN GỐC CỦA SÓNG VÀ TÌNH YÊU
-Sóng là từ gió còn tình yêu bắt đầu từ đâu em không biết
.Tác giả đã nói lênquy luật sâu xa của tình yêu thật khó lý giải
ngọn nguồn của nó. Đây là tâm trạng băn khoăn của người
con gái đang yêu
-Tác giả dùng điệp từ ,kiểu câu liên hoàn,cách nói phủ định
SÓNG
SÓNG
ÊM DỊU
ÊM DỊU
SĨNG DỮ DỘI
SĨNG DỮ DỘI
Làm sao cắt nghóa
Làm sao cắt nghóa
được tình yêu
được tình yêu
Có nghóa gì đâu một buổi chiều
Có nghóa gì đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu.
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu.
(Xuân Diệu)
(Xuân Diệu)
Tôi gửi lại đây cái buồn vô cớ
Tôi gửi lại đây cái buồn vô cớ
Và mang về cái nhớ bâng q
Và mang về cái nhớ bâng q
Xin chớ hỏi làm sao như thế
Xin chớ hỏi làm sao như thế
Tôi vốn không rành mạch bao giờ
Tôi vốn không rành mạch bao giờ
(Nguyễn Duy)
(Nguyễn Duy)
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Cả trong mơ còn thức
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh- một phương
Hướng về anh- một phương
Ở ngoài kia đại dương
Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở
Dù muôn vời cách trở
1, Nhận xét nghệ thuật đặc sắc của hai khổ
thơ : (5,6,7).(nhóm:1).
2,Tìm một số câu ca dao nói về nỗi nhớ và
lòng thủy chung trong tình yêu. Khổ thơ nào
dài nhất trong bài thơ ?(nhóm:2)
3, Tìm khổ thơ nào trong bài thơ không có
sóng biển, kết cấu của khổ thơ nhằm khẳng
định điều gì ?(Nhóm:3)
CÂU HỎI THẢO LUẬN
CÂU HỎI THẢO LUẬN
3.S
3.S
ÓNG-NỖI NHỚ VÀ EM
ÓNG-NỖI NHỚ VÀ EM
-Con sóng nhớ bờ thao thức vỗ suốt đêm ngày không nguôi
không ngủ.Em cũng như sóngnhớ anh cả trong mơ còn thức.
-Nỗi nhớ phá vỡ mọi giới hạn thjời gian,không gian.Nó chiếm
cả tầng sâu và bề rộng choán đầy cõi lòng cô gái,nhớ cả trong
ý thức lẫn vô thức.
-Xuân Quỳnh đã mạnh bạo bày tỏ một cách chân thành nỗi
nhớ người yêu của mình một cách chân thành bằng một khổ
thơ dài và phương thức ẩn dụ,cách dùng cặp đôi song song
(sóng và em),hình thức đối lập(Lòng sâu-mặt nước,thức -ngủ)
Nhớ ai bổi hổi bồi hồi,
Như đứng đống lửa, như ngồi đống than.
(Ca dao)
Những ngày khơng gặp nhau
Lòng thuyền đau rạn vỡ
Nếu từ giã thuyền rồi
Biển chỉ còn sóng gió
Nếu phải cách xa anh
Em chỉ còn bão tố
( THUYỀN VÀ BIỂN- XN
( THUYỀN VÀ BIỂN- XN
QUỲNH )
QUỲNH )
-Tình yêu của em là thuỷ chung duy nhất chỉ có
phương anh
•
Khi đã yêu là phải tin,phải biết hi sinh,san
sẻ và khi có niềm tin,lòng chung thuỷ ta sẽ
có sức mạnh vượt qua mọi trở ngại trong
cuộc đời.
•
*đoạn thơ dùng nghệ thuật ẩn dụ, đối lập,
điệp từ, điệp cấu trúc cú pháp và cách nói
theo lối giãi bày tâm sự.
4.KHÁT V NG TÌNH YÊUỌ
-Thời gian cuộc đời là vô hạn,thời gian đời người là hữu hạn.
Xuân Quỳnhý thức được sự ngắn ngủi của ời người và tình
yêu hạnh phúc là mong manh.Chị muốn nắm giữ hạnh
phúc hiện tại nên ước được hoá thành trăm con sóng nhỏ
hoà vào biển lớn tình yêu của nhân loại để hát mãi khúc hát
của tình yêu.Chính khao khát này thúc đầy Xuân Quỳnh
sống và yêu mãnh liệt để chiến thắng cái hữu hạn
của đời người.
Đã hôn rồi hôn lại
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thơi dào dạt
(Xuân Diệu)
“
“
Làm sao
Làm sao
được
được
tan ra
tan ra
Thành
Thành
trăm con
trăm con
sóng nhỏ
sóng nhỏ
Giữa
Giữa
biển lớn
biển lớn
tình u
tình u
Để
Để
ngàn năm
ngàn năm
còn vỗ”.
còn vỗ”.
( Xn Quỳnh)
( Xn Quỳnh)
Tác giả khẳng định :
Tác giả khẳng định :
Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai cũng có
Là máu thịt đời thường ai cũng có
Cũng ngừng đập lúc cuộc đời không
Cũng ngừng đập lúc cuộc đời không
còn nữa
còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi.
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi.
(Tự hát – Xuân Quỳnh)
(Tự hát – Xuân Quỳnh)
III. TỔNG KẾT:
III. TỔNG KẾT:
1. Ý NGHĨA HÌNH TƯỢNG SÓNG:
-Hình tượng sóng là ẩn dụ cho tâm trạng của người phụ nữ
đang yêu.
-Sóng là những cảm xúc ,những sắc thái tình cảm vừa
phong phú vừa đa dạng vừa thiết tha sôi nổi của một trái tim
rạo rực yêu thương.