Tiết 4: Hạt nhân nguyên tử, nguyên tố hóa học

GV. Nguyễn Văn Tánh
Trường THPT Buôn Ma Thuột






Mục tiêu bài học:
Mục tiêu bài học:
Học sinh biết:
•
Khái niệm về số đơn vị điện tích hạt nhân, phân biệt
khái niệm số đơn vị điện tích hạt nhân (Z) với khái
niệm điện tích hạt nhân (Z+).
•
Kí hiệu nguyên tử:
Học sinh hiểu:
•
Khái niệm về số khối, quan hệ giữa số khối và
nguyên tử khối.
•
Quan hệ giữa số đơn vị điện tích hạt nhân, số proton
, số electron trong nguyên tử.
•
Khái niệm về nguyên tố hoá học và số hiệu nguyên
tử

Chuẩn bị
Chuẩn bị

•
Giáo viên: Chuẩn bị các phiếu học tập
•
Học sinh: Nắm vững đặc điểm của các hạt
cấu tạo nên nguyên tử.

Kiểm tra bài cũ
Kiểm tra bài cũ
Bài 1: Các hạt cấu tạo nên hạt nhân của
hầu hết các nguyên tử là:
A. electron và proton
B. Proton và nơtron
C. nơtron và electron
D. Proton, nơtron và electron
Hãy chọn đáp án đúng
B

Bài 2: Nguyên tử khối của Neon là 20,179.
Hãy tính khối lượng của một nguyên tử
Neon theo kg.
Bài 3: Kết quả phân tích cho thấy trong
phân tử khí có 27,3% C và 72,7% O
theo khối lượng. Biết nguyên tử khối của
C là 12,011. Hãy xác định nguyên tử khối
của Oxi.
2
CO

I.
I.

Hạt nhân nguyên tử
Hạt nhân nguyên tử

Phiếu học tập số 1:
Phiếu học tập số 1:
*
*
Nguyên tử được cấu tạo bởi
Nguyên tử được cấu tạo bởi
các loại hạt cơ bản nào? Hãy nêu
các loại hạt cơ bản nào? Hãy nêu
đặc tính của các hạt cấu tạo nên
đặc tính của các hạt cấu tạo nên
nguyên tử? Từ đó rút ra kết luận điện
nguyên tử? Từ đó rút ra kết luận điện
tích của hạt nhân do điện tích loại
tích của hạt nhân do điện tích loại
hạt nào quyết định?
hạt nào quyết định?

+ Nếu nguyên tử có Z proton thì số đơn vị điện
tích hạt nhân là Z,điện tích hạt nhân bằng
Z+.
+ Ví dụ: Nguyên tử Cacbon có 6 proton, số
đơn vị điện tích hạt nhân nguyên tử C là 6,
điện tích hạt nhân là 6+. Vỏ electron của
nguyên tử có 6 electron.
•
+ Vậy trong một nguyên tử:
Số đơn vị điện tích hạt nhân = số proton = số electron

1.Điện tích hạt nhân:

Phiếu học tập số 2:
* Nguyên tử Nitơ có 7 electron ở lớp vỏ, cho
biết điện tích hạt nhân, số proton của nguyên
tử Nitơ?

2. Số khối:
2. Số khối:
•
Số khối của hạt nhân bằng tổng số proton(Z) và
số nơtron (N).
A= Z + N
•
Ví dụ: Hạt nhân của nguyên tử Cacbon có 6
proton và 6 nơtron ; hạt nhân nguyên tử Nhôm có
13 proton và 14 nơtron. Hãy xác định số khối của
nguyên tử Cacbon và nguyên tử Nhôm?

Phiếu học tập số 3:
Phiếu học tập số 3:
•
Hạt nhân nguyên tử Oxi có 8 proton và 9 nơtron.
Số khối của nguyên tử Oxi này là bao nhiêu?
•
Ở lớp vỏ của nguyên tử Lưu huỳnh có 16
electron. Biết số khối của nó bằng 33. Hãy tính
số proton,số nơtron của nguyên tử đó.
•
Nguyên tử Clo có điện tích hạt nhân là 17+. Số

khối của nguyên tử bằng 35. Hỏi hạt nhân
nguyên tử này có bao nhiêu nơtron?

II. Nguyên tố hoá học:
II. Nguyên tố hoá học:

1. Định nghĩa:
1. Định nghĩa:
•
Nguyên tố hóa học là những nguyên tử có cùng
điện tích hạt nhân.
Thí dụ: Tất cả các nguyên tử có cùng số đơn vị
điện tích hạt nhân là 6 đều thuộc nguyên tố
Cacbon. Các nguyê tử Cacbon đều có 6 proton và
6 electron.
•
Những nguyên tử có cùng điện tích hạt nhân đều
có tính chất hoá học giống nhau.

Phiếu học tập số 4:
Phiếu học tập số 4:
•
Hãy phân biệt khái niệm nguyên tử và
nguyên tố?

2. Số hiệu nguyên tử:
2. Số hiệu nguyên tử:
Số đơn vị điện tích hạt nhân nguyên tử của một
nguyên tố được gọi là số hiệu nguyên tử của
nguyên tố đó, được kí hiệu là Z.

Số hiệu nguyên tử cho biết:
-
Số proton trong hạt nhân nguyên tử
-
Số đơn vị điện tích hạt nhân nguyên tử
-
Số electron trong nguyên tử

Phiếu học tập số 5:
Phiếu học tập số 5:
•
Số hiệu nguyên tử của Sắt là 26. Cho biết số
proton trong hạt nhân, số electron trong vỏ
nguyên tử, số đơn vị điện tích hạt nhân của
nguyên tử Sắt?

3. Kí hiệu nguyên tử
3. Kí hiệu nguyên tử


•
Kí hiệu nguyên tử
•
A là số khối, Z là số hiệu nguyên tử .
•
Thí dụ: cho biết nguyên tử Clo có số
khối là 35 và số hiệu nguyên tử là 17
A
X
Z

35
17
Cl

Phiếu học tập số 6:
Phiếu học tập số 6:
•
Hãy cho biết số đơn vị điện tích hạt nhân, số
proton, số nơtron , số electron, số khối, điện tích
hạt nhân của các nguyên tử có kí hiệu sau :
23 40 16
11 20 8
Na Ca O

Củng cố
Củng cố
•
Hãy cho biết mối liên hệ giữa số proton, số đơn
vị điện tích hạt nhân và số electron trong một
nguyên tử. Giải thích và cho ví dụ.

Bài tập ở lớp
Bài tập ở lớp
Bài 1: Kí hiệu nguyên tử biểu thị đầy đủ đặc trưng cho
nguyên tử của một nguyên tố hoá học vì nó cho
biết:
A. Số khối A
B. Số hiệu nguyên tử Z
C. Nguyên tử khối của nguyên tử
D. Số khối A và số hiệu nguyên tử Z

Chọn đáp án đúng
D

Bài 2: Cho biết số đơn vị điện tích hạt nhân, số
proton , số nơtron và số electron của các
nguyên tử có kí hiệu sau:
12 54
6 26
C Fe

Bài tập về nhà:
•
Từ bài 3 đến bài 6/SGK
•
Từ bài 1.18 đến bài 1.24/SBT

Chúc các em học
tốt