Vật lý 9: Dòng điên xoay chiều

DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 3 PHA
LÀ GÌ ?
Là một hệ thống gồm 3 dòng điện
xoay chiều có cùng biên độ, cùng
tần số, nhưng lệch pha nhau 2π/3






N
S
1
2
3
Ba cuộn dây
của phần
ứng đặt lệch
nhau 1/3
vòng tròn
trên stato.
Phần ứng : stato
Phần cảm : là rôto,
là nam châm điện
NGUYÊN TẮC CẤU TẠO

Hãy nhắc lại nguyên tắc cấu tạo
của máy phát điện xoay chiều
một pha !

NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG
Hãy nhắc lại nguyên tắc hoạt
động của máy phát điện xoay
chiều một pha !
Máy phát điện xoay chiều 3 pha
hoạt động dựa trên hiện tượng
cảm ứng điện từ : khi từ thông
qua 3 cuộn dây biến thiên điều
hòa làm sinh ra 3 suất điện động
cũng biến thiên điều hòa, và 3
dòng điện xoay chiều ở mạch
ngoài.

Cho nam châm quay tròn đều thì
từ thông qua 3 cuộn đây sẽ biến
thiên điều hòa.
Vậy làm cách nào cho từ thông
qua 3 cuộn dây biến thiên điều
hòa ?
1
2
3
N
S
N
S

N
S
Vậy từ thông
qua 3 cuộn
dây biến
thiên lệch
pha nhau như
thế nào ?
NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG

1
2
3
N
S
N
S
N
S
Theo hình vẽ, từ
thông Φ
1
của cuộn
dây 1 đang đạt
cực đại.
Sau 1/3 chu kỳ
quay của rôto, thì
Φ
2
mới cực đại.

Sau 1/3 chu kỳ
nữa, thì Φ
3
cực
đại.
NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG
Đố : khi rôto
quay với chu
kỳ T, sau bao
lâu tới Φ
2
, Φ
3

đạt cực đại ?

Nếu nối các đầu dây
với 3 mạch ngoài
giống nhau thì 3 dòng
điện trong các mạch
cũng lệch nhau 120
o
về pha.
Vậy từ thông qua các cuộn dây lệch nhau
1/3 chu kỳ, tức lệch nhau 120
o
về pha. Và
suất điện động của chúng cũng lệch nhau
120
o

về pha
)
3
2π
tsin(ωIi
)
3
2π
tsin(ωIi
tsinωIi
03
02
01
+=
−=
=
NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG

)
3
2
sin(
)
3
2
sin(
sin
03
02
01

π
ω
π
ω
ω
+=
−=
=
tIi
tIi
tIi
i
1
i
2
i
3
ĐƯỜNG BIỂU DIỄN
CÁC DÒNG ĐIỆN
TRÊN CÙNG MỘT HỆ
TỌA ĐỘ.
T/3
T/3
O
T/2 T

CÁCH MẮC HÌNH SAO
Dây pha 1
Dây trung hòa
Dây pha 3

Dây pha 2
Ba điểm đầu của các cuộn dây nối với ba
mạch ngoài bằng ba dây dẫn khác nhau gọi
là dây pha (dây nóng).
Ba điểm cuối của các cuộn dây nối với nhau
trước, rồi nối với ba mạch ngoài bằng một
dây dẫn chung gọi là dây trung hòa ( dây
nguội).
Hiệu điện thế giữa một dây pha và dây
trung hòa gọi là hiệu điện thế pha U
p
. Hiệu
điện thế giữa hai dây pha gọi là hiệu điện
thế dây U
d
pd
UU 3=

CÁCH MẮC HÌNH SAO
Dây pha 1
Dây pha 3
Dây pha 2
Điểm cuối của cuộn này nối điểm đầu của
cuộn kia … tạo thành 3 điểm. Ba điểm đó
lại nối với các mạch ngoài bằng ba dây
pha. Tải cũng mắc hình tam giác.

1) So sánh cấu tạo máy phát điện một pha
và ba pha.
2) Trình bày nguyên tắc hoạt động của

máy phát điện xoay chiều ba pha.
3) Vẽ sơ đồ cách mắc điện hình sao và
hình tam giác.