Lịch sử Điện từ học (Phần 6) potx

Lịch sử Điện từ học
(Phần6)
1800 – 1819
Thế kỉ 19 bắt đầu với một phát minhngoạn mục: chiếc pinđầu tiên, sáng
kiếncủa nữ thần báoứng củaLuigi Galvani,AlessandroVolta. Nhiều đột phá khoa
học đã xuất hiện trong những thập niên sau đó là ứng dụng,cải tiến hoặc thậm chí
là những khám phá được truyềncảm hứng bởi dụng cụ của Volta.
Vinh quang của Volta cóthể được ghi nhận, một phần, nhờ sự thất bại của
Galvani. Trước hết, nghingờ lí thuyết củaGalvani về “điện sinh vật” là sai,và sau
đó tin chắc vào điều đó, Volta đã bác bỏ lí thuyết đó một cách dứtkhoát với phát
minh racột volta. Volta nhận ra rằng khi hơi ẩm có mặt giữa hai kimloại khác
nhau, thì dòngđiện cóthể được dẫn. Và ông nhậnra rằng bạn càng có nhiều lớp,
thì bạncó thể làm phátra điệnnhiều hơn. Cột của ônggồm cáclớp bạcvà kẽm,với
các miếng giấy tẩm nướcmuốiở giữa.
“Cơ quan điện nhân tạo” này, như nhà phát minhra nó gọi nó, là thiết bị đầu
tiên tạora và duytrìdòng điệnvà tạo ra dòng điện qua một phản ứng hóa học. Là
một tiến bộ lớn so với các máy phát tĩnh điện, nó đã mở ra cánh cửachotất cả
những loại ứng dụng khác. Thuậtngữ volt,một số đo củadòng điện, đượcđặt tên
để ghi nhận thành tựucủa Volta.
Chỉ hai năm sauthànhtựu của Volta, nhà triết học người Italy Gian
Domenico Romagnosi đang làm thí nghiệm với chiếc pin mớithì ông thấy nó làm
lệch một cái kimtừ tính.Mặcdù ông đã nhậnra bản chất đángkinh ngạc của khám
phá của ông – một liên hệ giữa điện và từ - và mộttờ báo Italyđã báocáo nó,
nhưng tin tức chẳng hiểu sao đã thất bại không gây được sự chú ýcủa cộngđồng
khoa học. Tuy vậy, 17 nămsau, một ngườiĐan Mạch sẽ có mặt cùngkhámphá đó,
và đi vào lịchsử nhờ khám phá đó.
Các nhà phátminh hăng hái làm việc tìm kiếm các ứng dụngcho dòngđiện
mà Volta vừa khai thác được. Một trongnhững phương tiệnứng dụng đầu tiên là
bóng đèn, và từ đầu đến giữa thế kỉ 19, hai loại đèn điện,đèn hồ quang và đèn
nóngsáng, đã được phát triển. Đèn hồ quang cấp nguồn bằng pinxuất hiện trước,
và nhàhóa họcngười Anh Humphry Davyđã chứng minhđược mộtnguyên mẫu

sơ khai cho Viện Hoànggia Londonvàonăm 1810.Tuy vậy, những bóngđèn này
khôngtrở thành thực tiễn cho đến khi máy phát điện xuấthiện, và bị lấn át bởisự
thống trị của các đèn nóng sáng.
1800 - 1819
18
00
Nhà vật lí ItalyAlessandroVolta công bố trước
Hội Hoàng gia Londonphátminh củaôngra nguồn
điện liên tục đầu tiên và là tiền thâncủa pin,cột
volta, ôngchế tạo bằng cách xếp xen kẽ các lớpbạc,
giấy bìa cứng ẩm,và kẽm và nối lớpbạc và lớp kẽm
đặt ở hai đầu đối diện củacột với một dây dẫn.
18
00
Không bao lâu saucông bố của Volta về cột
volta, nhà hóa học WilliamNicholsonvànhà phẫu
thuật Anthony Carlisleđã chế tạo được phiên bản
Anh đầutiên của dụng cụ và phát hiện thấy dòng điện
mà nó tạo ra có thể phântách nướcthành haichất
khí, hydrogenvà oxygen.
18
02
Johann Wilhelm Ritter, nhà vật lí Đức, phát
minh ra pin khô, không bao lâu sau đó là pindự trữ
điện (1803).
18
02
Luigi Valentino, một học trò của Alessandro
Volta, lần đầu tiên sử dụng cột voltađể mạ điện.
18

02
Ở Italy, Gian DomenicoRomagnosi phát hiện ra
một mối liên quan giữa điện và từ khi ông quan sát
thấy một cột volta àm lệchmột kimtừ tính. Lời giải
thích cho khám phácủa ôngxuấthiện trênmột tờ
báo Italynhưng không được đa số cộng đồngkhoa
học chú ýtới.
18
06
Nhà hóa học Anh HumphryDavy khẳng định
chắc chắn trong một bài giảng rằnghiện tượng điện
phân cóthể sử dụng để phá vỡ tất cả các hợp chất
thành các nguyên tố của chúng và sauđó sử dụng quá
trình đó tách thành công được natri,kali và các kim
loại kiềmthổ.
18
10
Humphry Davytrìnhdiễn đèn hồ quang điện
carbon trướccácthànhviên củaViện Hoàng gia
London, một dạng đèn điện không trở thành thực
tiễn cho công dụng phổ biến mãi chođến hơnnửa
thế kỉ sau này.
18
13
Nhà khoahọc Pháp Siméon-Denis Poissoncông
bố phươngtrình của ôngcho điệnthế, là một sự hiệu
chỉnh củamột phương trình phát triển trướcđó bởi
người đồng bào của ông,Pierre-Simon LaPlacevà
vạch ramối liên hệ giữa sự phân bố điện tich và điện
thế.