ĐỊA LÝ TỈNH QUẢNG BÌNH -
ĐỊA LÍ QUẢNG BÌNH
Tỉnh Quảng Bình nằm ở Bắc Trung Bộ, Việt Nam, với diện tích tự nhiên 8.037,6 km2,
dân số năm 2004 có 829.800 người.
Bản đồ hành chính tỉnh Quảng Bình
Vị trí địa lý: Toạ độ địa lý ở phần đất liền là:
• Điểm cực Bắc: 18005' 12" vĩ độ Bắc
• Điểm cực Nam: 17005' 02" vĩ độ Bắc
• Điểm cực Đông: 106059' 37" kinh độ Đông
• Điểm cực Tây: 105036' 55" kinh độ Đông
Tỉnh có bờ biển dài 116,04 km ở phía Đông và có chung biên giới với Lào 201,87 km ở
phía Tây, có cảng Hòn La, Quốc lộ I A và đường Hồ Chí Minh, đường sắt Bắc Nam, quốc
lộ 12 và tỉnh lộ 20, 16 chạy từ Đông sang Tây qua cửa khẩu Quốc tế Cha Lo và một số cửa
khẩu phụ khác nối liền với Nước CHDCND Lào.
Địa hình: Địa hình Quảng Bình hẹp và dốc từ phía Tây sang phía Đông. 85% Tổng diện
tích tự nhiên là đồi núi. Toàn bộ diện tích được chia thành vùng sinh thái cơ bản: Vùng núi
cao, vùng đồi và trung du, vùng đồng bằng, vùng cát ven biển.
Khí hậu: Quảng Bình nằm ở vùng nhiệt đới gió mùa và luôn bị tác động bởi khí hậu của
phía Bắc và phía Nam và được chia làm hai mùa rõ rệt:
+ Mùa mưa từ tháng 9 đến tháng 3 năm sau. Lượng mưa trung bình hàng năm 2.000 -
2.300mm/năm. Thời gian mưa tập trung vào các tháng 9, 10 và 11.
+ Mùa khô từ tháng 4 đến tháng 8 với nhiệt độ trung bình 24oC - 25oC. Ba tháng có nhiệt
độ cao nhất là tháng 6, 7 và 8.
Tài nguyên đất: Tài nguyên đất được chia thành hai hệ chính: Đất phù sa ở vùng đồng
bằng và hệ pheralit ở vùng đồi và núi với 15 loại và các nhóm chính như sau: nhóm đất cát,
đất phù sa và nhóm đất đỏ vàng. Trong đó nhóm đất đỏ vàng chiếm hơn 80% diện tích tự
nhiên, chủ yếu ở địa hình đồi núi phía Tây, đất cát chiếm 5,9% và đất phù sa chiếm 2,8%
diện tích.
Tài nguyên động, thực vật: Quảng Bình nằm trong khu vực đa dạng sinh học Bắc
Trường Sơn - nơi có khu hệ thực vật, động vật đa dạng, độc đáo với nhiều nguồn gen quý
hiếm. Đặc trưng cho đa dạng sinh học ở Quảng Bình là vùng Karst Phong Nha - Kẻ Bàng.
Về động vật có: 493 loài, 67 loài thú, 48 loài bò sát, 297 loài chim, 61 loài cá có nhiều
loài quý hiếm như Voọc Hà Tĩnh, Gấu, Hổ, Sao La, Mang Lớn, Gà Lôi lam đuôi trắng, Gà
Lôi lam mào đen, Trĩ
Về đa dạng thực vật: Với diện tích rừng 486.688 ha, trong đó rừng tự nhiên 447.837 ha,
rừng trồng 38.851ha, trong đó có 17.397 ha rừng thông, diện tích không có rừng 146.386
ha. Thực vật ở Quảng Bình đa dạng về giống loài: có 138 họ, 401 chi, 640 loài khác nhau.
Rừng Quảng Bình có nhiều loại gỗ quý như lim, gụ, mun, huỵnh, thông và nhiều loại mây
tre, lâm sản quý khác. Quảng Bình là một trong những tỉnh có trữ lượng gỗ cao trong toàn
quốc. Hiện nay trữ lượng gỗ là 31triệu m3.
Tài nguyên biển và ven biển: Quảng Bình có bờ biển dài 116,04 km với 5 cửa sông,
trong đó có hai cửa sông lớn, có cảng Nhật Lệ, cảng Gianh, cảng Hòn La, Vịnh Hòn La có
diện tích mặt nước 4 km2, có độ sâu trên 15 mét và xung quanh có các đảo che chắn: Hòn
La, Hòn Cọ, Hòn Chùa có thể cho phép tàu 3-5 vạn tấn vào cảng mà không cần nạo vét.
Trên đất liền có diện tích khá rộng (trên 400 ha) thuận lợi cho việc xây dựng khu công
nghiệp gắn với cảng biển nước sâu.
Bờ biển có nhiều thắng cảnh đẹp, cùng với thềm lục địa rộng gấp 2,6 lần diện tích đất liền
tạo cho Quảng Bình có một ngư trường rộng lớn với trữ lượng khoảng 10 vạn tấn và
phong phú về loài (1650 loài), trong đó có những loại quý hiếm như tôm hùm, tôm sú,
mực ống, mực nang, san hô. Phía Bắc Quảng Bình có bãi san hô trắng với diện tích hàng
chục ha, đó là nguồn nguyên liệu quý cho sản xuất hàng mỹ nghệ và tạo ra vùng sinh thái
của hệ san hô. Điều đó cho phép phát triển nền kinh tế tổng hợp vùng ven biển.
Mặt nước nuôi trồng thuỷ sản: Với 5 cửa sông, Quảng Bình có vùng mặt nước có khả
năng nuôi trồng thuỷ sản khá lớn. Tổng diện tích 15.000 ha. Độ mặn ở vùng mặt nước từ
cửa sông vào sâu khoảng 10-15km giao động từ 8-30%o và độ pH từ 6,5- 8 rất thuận lợi
cho nuôi tôm cua xuất khẩu. Chế độ bán nhật triều vùng ven biển thuận lợi cho việc cấp
thoát nước cho các ao nuôi tôm cua.
Tài nguyên nước: Quảng Bình có hệ thống sông suối khá lớn với mật độ 0,8 - 1,1
km/km2. Có năm sông chính là sông Roòn, sông Gianh, sông Lý Hoà, sông Dinh và sông
Nhật Lệ. Có khoảng 160 hồ tự nhiên và nhân tạo với dung tích ước tính 243,3 triệu m3.
Tài nguyên khoáng sản: Quảng Bình có nhiều loại khoáng sản như vàng, sắt, titan, pyrit,
chì, kẽm và một số khoáng sản phi kim loại như cao lanh, cát thạch anh, đá vôi, đá
mable, đá granit Trong đó, đá vôi và cao lanh có trữ lượng lớn, đủ điều kiện để phát triển
công nghiệp xi măng và vật liệu xây dựng với quy mô lớn. Có suối nước khoáng nóng
105oC. Trữ lượng vàng tại Quảng Bình có khả năng để phát triển công nghiệp khai thác và
chế tác vàng.
Dân số và lao động: Dân số Quảng Bình năm 2004 có 829.800 người. Phần lớn cư dân
địa phương là người Kinh. Dân tộc ít người thuộc hai nhóm chính là Chứt và Bru-Vân
Kiều gồm những tộc người chính là: Khùa, Mã Liềng, Rục, Sách, Vân Kiều, Mày,Arem,
v.v sống tập trung ở hai huyện miền núi Tuyên Hoá và Minh Hoá và một số xã miền Tây
Bố Trạch, Quảng Ninh, Lệ Thuỷ. Dân cư phân bố không đều, 86,83% sống ở vùng nông
thôn và 13,17% sống ở thành thị.
Quảng Bình có nguồn lao động dồi dào với 433.618 người, chiếm khoảng 52,26% dân số.
Về chất lượng lao động, theo điều tra dân số thời điểm 1/4/1999 có: 10.720 người có trình
độ từ cao đẳng trở lên, trong đó 4.676 cao đẳng, 6.042 đại học và trên đại học. Lực lượng
lao động đã qua đào tạo gần 33.000 người chiếm 8% số lao động.
Văn hoá và tiềm năng du lịch: Dãi đất Quảng Bình như một bức tranh hoành tráng, có
rừng, có biển với nhiều cảnh quan thiên nhiên đẹp, thắng cảnh nổi tiếng: đèo Ngang, đèo
Lý Hoà, cửa biển Nhật Lệ, phá Hạc Hải, Cổng Trời… và Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ
Bàng được công nhận là Di sản Thiên nhiên thế giới.
Quảng Bình là vùng đất văn vật, có di chỉ văn hoá Bàu Tró, các di chỉ thuộc nền văn hoá
Hoà Bình và Đông Sơn, nhiều di tích lịch sử như: Quảng Bình Quan, Luỹ Thầy, Rào Sen,
Thành Nhà Ngo, thành quách của thời Trịnh - Nguyễn, nhiều địa danh nổi tiếng trong hai
cuộc kháng chiến chống xâm lược của dân tộc như Cự Nẫm, Cảnh Dương, Cha Lo, Cổng
Trời, Xuân Sơn, Long Đại, đường Hồ Chí Minh v.v Trong quá trình lịch sử, đã hình
thành nhiều làng văn hoá nổi tiếng và được truyền tụng từ đời này sang đời khác như “Bát
danh hương”: “Sơn- Hà- Cảnh - Thổ- Văn- Võ- Cổ - Kim”. Nhiều danh nhân tiền bối học
rộng, đỗ cao và nổi tiếng xưa và nay trên nhiều lĩnh vực quân sự, văn hoă - xã hội như
Dương Văn An, Nguyễn Hữu Cảnh, Nguyễn Hàm Ninh, Hoàng Kế Viêm, Võ Nguyên
Giáp
TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN
TỈNH QUẢNG BÌNH
C
ả
ng c
á
Nh
ậ
t L
ệ
Quảng Bình có bờ biển dài 116,04km với 5 cửa sông, trong đó có hai cửa sông lớn là
Gianh và Nhật Lệ. Bờ biển có nhiều thắng cảnh đẹp, cùng với thềm lục Cảng cá Nhật
Lệ địa rộng gấp 2,6 lần diện tích đất liền tạo cho Quảng Bình có một ngư trường rộng
lớn với trữ lượng khoảng 10 vạn tấn và phong phú về loài (1650 loài), trong đó có
những loài quý hiếm như tôm hùm, tôm sú, mực ống, mực nang, sò huyết, rắn biển
Phía Bắc Quảng Bình có bãi san hô trắng với diện tích hàng chục ha, đó là nguồn
nguyên liệu quý cho sản xuất hàng mỹ nghệ và tạo ra vùng sinh thái của hệ san hô.
Qu
ả
ng B
ì
nh c
ó
v
ù
ng m
ặ
t n
ướ
c c
ó
kh
ả
n
ă
ng nu
ô
i tr
ồ
ng th
ủ
y s
ả
n kh
á
l
ớ
n v
ớ
i t
ổ
ng di
ệ
n
tích 15.000ha. Độ mặn ở vùng mặt nước từ cửa sông vào sâu khoảng 10-15km giao
động từ 8-30%o và độ pH từ 6,5- 8 rất thuận lợi cho việc nuôi trồng thuỷ sản xuất khẩu.
Ch
ế độ
b
á
n nh
ậ
t tri
ề
u v
ù
ng ven bi
ể
n thu
ậ
n l
ợ
i cho vi
ệ
c c
ấ
p tho
á
t n
ướ
c cho c
á
c h
ồ
nu
ô
i
tôm, cua.
Quảng Bình có hệ thống sông suối khá lớn, với mật độ tương đối dày, trung bình 0,8 -
1,1 km/km2.v
ớ
i 5 s
ô
ng ch
í
nh l
à
s
ô
ng Ro
ò
n, s
ô
ng Gianh, s
ô
ng L
ý
Ho
à
, s
ô
ng Dinh v
à
sông Nhật Lệ.
Quảng Bình có khoảng 160 hồ tự nhiên và nhân tạo với dung tích ước tính 243,3 triệu
m3.
2. Tài nguyên rừng:
Tổng diện tích rừng ở Quảng Bình là 486.688ha, trong đó rừng tự nhiên
447.837ha, r
ừ
ng tr
ồ
ng 38.851ha.
R
ừ
ng t
ự
nhi
ê
n c
ó
c
á
c lo
ạ
i g
ỗ
qu
ý
hi
ế
m nh
ư
lim, g
ụ
, hu
ệ
ng, m
â
y
…
v
ớ
i tr
ữ
l
ượ
ng
31 triệu m3.
R
ừ
ng tr
ồ
ng c
ó
5.526ha cao su, 27.000ha c
â
y th
ô
ng nh
ự
a l
à
ngu
ồ
n nguy
ê
n li
ệ
u
lớn cho công nghiệp chế biến cao su và Colophan.
3. Khoáng sản:
Quảng Bình có nhiều loại khoáng sản như vàng, sắt, titan, pyrit, chì, kẽm và
m
ộ
t s
ố
kho
á
ng s
ả
n phi kim lo
ạ
i nh
ư
cao lanh, c
á
t th
ạ
ch anh,
đá
v
ô
i,
đá
granit
Trong đó, đá vôi và cao lanh có trữ lượng lớn, đủ điều kiện để phát triển công
nghiệp xi măng và vật liệu xây dựng với quy mô lớn. Cát thạch anh có chất lượng
cao, c
ó
th
ể
ph
á
t tri
ể
n c
ô
ng nghi
ệ
p s
ả
n xu
ấ
t k
í
nh cao c
ấ
p.
Tr
ữ
l
ượ
ng v
à
ng t
ạ
i Qu
ả
ng B
ì
nh c
ó
kh
ả
n
ă
ng
để
ph
á
t tri
ể
n c
ô
ng nghi
ệ
p khai th
á
c
và chế tác vàng.
Qu
ả
ng B
ì
nh c
ó
su
ố
i Bang l
à
su
ố
i n
ướ
c n
ó
ng n
ó
ng nh
ấ
t
ở
Vi
ệ
t Nam v
ớ
i nhi
ệ
t
độ
tại lỗ phun 105oC
4. Lao động:
Qu
ả
ng B
ì
nh c
ó
ngu
ồ
n lao
độ
ng d
ồ
i d
à
o v
ớ
i 415.950 ng
ườ
i, chi
ế
m kho
ả
ng
49,15% dân số, đủ điều kiện đáp ứng nhu cầu về lao động cho các nhà đầu tư .
5. Văn hoá và tiềm năng du lịch:
D
ả
i
đấ
t Qu
ả
ng B
ì
nh nh
ư
m
ộ
t b
ứ
c tranh ho
à
nh tr
á
ng, c
ó
r
ừ
ng, c
ó
bi
ể
n v
ớ
i nhi
ề
u
cảnh quan thiên nhiên đẹp, thắng cảnh nổi tiếng: đèo Ngang, đèo Lý Hoà, cửa biển
Nhật Lệ. Đặc biệt có Di sản thiên nhiên thế giới - Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng
là địa điểm hấp dẫn thu hút khách trong và ngoài nước đến tham quan.
C
á
c nh
à
đầ
u t
ư
đế
n Qu
ả
ng B
ì
nh c
ó
th
ể
gi
ả
i tr
í
sau nh
ữ
ng gi
ờ
l
à
m vi
ệ
c t
ạ
i c
á
c
khu du lịch của tỉnh như: Khu du lịch cao cấp Sunsparesort, Biển Đá Nhảy, Biển
Nh
ậ
t L
ệ
, Di s
ả
n thi
ê
n nhi
ê
n th
ế
gi
ớ
i Phong Nha - K
ẻ
B
à
ng, khu du l
ị
ch n
ướ
c n
ó
ng
Suối Bang v.v, và có thể tới các tỉnh lân cận một cách thuận lợi như: du lịch biển
tại Cửa Lò và di tích Cố đô Huế