vận chuyển các chất qua màng sinh chất

Glicoprotein
Glicoprotein
Colesteron
Colesteron
Lụựp photpholipit
Lụựp photpholipit
keựp
keựp
Protein
Protein
xuyeõn maứng
xuyeõn maứng
Protein
Protein
baựm maứng
baựm maứng
4
4
1
1
5
5
2
2
3
3
K TấN CC THNH PHN CU TRC NấN MNG T BO

Màng không có ch c năng:ứ
Màng không có ch c năng:ứ
A.
A.
Đi u khi n m i ho t đ ng s ng c a t ề ể ọ ạ ộ ố ủ ế
Đi u khi n m i ho t đ ng s ng c a t ề ể ọ ạ ộ ố ủ ế
bào.
bào.
B.
B.
Trao đ i ch t v i môi tr ng m t cách ổ ấ ớ ườ ộ
Trao đ i ch t v i môi tr ng m t cách ổ ấ ớ ườ ộ
ch n l c.ọ ọ
ch n l c.ọ ọ
C.
C.
Thu nh n thông tin cho t bào.ậ ế
Thu nh n thông tin cho t bào.ậ ế
D.
D.
Có “d u chu n” đ c tr ng cho t ng ấ ẩ ặ ư ừ
Có “d u chu n” đ c tr ng cho t ng ấ ẩ ặ ư ừ
lo i t bào, giúp t bào nh n ra nhau và ạ ế ế ậ
lo i t bào, giúp t bào nh n ra nhau và ạ ế ế ậ
nh n bi t t bào l .ậ ế ế ạ
nh n bi t t bào l .ậ ế ế ạ

BÀI 18

Bài 18

VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
I/ VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
II/ VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG
III/ NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO
Có bao nhiêu con
đường vận chuyển
các chất qua màng
sinh chất?

Tại sao muốn giữ rau
tươi, ta phải thường
xuyên vảy nước vào
rau?

Phiếu học tập
Thí nghiệm a Thí nghiệm b
Kết quả
Giả thiết
Giải thích
I. VAÄN CHUYEÅN THUÏ ÑOÄNG
1. Thí nghi m:ệ

Tinh thể KI
Tinh thể CuSO
4
Màng thấm
Nước
Thí nghiệm a: Hiện tượng khuếch tán

Thí nghiệm a

Kết quả
Giả thiết
Giải thích
- Lúc đầu nửa phải màu xanh, nửa
trái màu ñoû.
- Thời gian sau cốc chỉ có 1 màu.
- Tinh thể CuSO
4
và KI đã đi qua
màng ngăn đến lúc cân bằng và hòa
lẫn nên nước có 1 màu.
?



Thí nghiệm a
Kết quả
Giả thiết
Giải thích
- Lúc đầu nửa trái màu xanh, nửa
phải màu vàng da cam.
- Thời gian sau cốc chỉ có 1 màu.
Tinh thể CuSO
4
và KI đã đi qua màng
ngăn đến lúc cân bằng và hòa lẫn nên
nước có 1 màu.
Do chênh lệch nồng độ chất CuSO
4

và KI dẫn đến sự khuếch tán qua
màng của chúng đã làm cho nước 2
bên màng có cùng một màu.

Dung dòch
đường 5%
A
A
B
B
Màng bán thấm
Dung dòch
đường 11%
Thí nghiệm b: Hiện tượng thẩm thấu

Thí nghiệm b
Kết quả
Giả thiết

Giải thích

- Lúc đầu mực nước ở 2 ống A, B ngang
nhau.
- Thời gian sau nước dâng lên ở cột B và hạ
thấp ở cột A.
Nước ở nhánh A đi qua màng ngăn sang
nhánh B làm cột nước ở nhánh B dâng cao.
?

Dung dòch

ñöôøng 5%
A
A
B
B
Maøng baùn thaám
Dung dòch
ñöôøng 11%

Thí nghiệm b
Kết quả
Giả thiết

Giải thích

- Lúc đầu mực nước ở 2 ống A, B ngang
nhau.
- Thời gian sau nước dâng lên ở cột B và hạ
thấp ở cột A.
Nước ở nhánh A đi qua màng ngăn sang
nhánh B làm cột nước ở nhánh B dâng cao.
- Dung dịch ở cột B có nồng độ chất tan
cao hơn dung dịch ở cột A.
- Nước khuếch tán từ cột A sang cột B
làm cho nước ở cột B dâng cao.

Sự vận chuyển thụ động của các
chất qua màng tế bào (màng sinh chất
sống) cũng tuân theo quy luật khuếch
tán.

Khuếch tán là gì?

I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
1. Thí nghi m:ệ
Tinh thể KI
Tinh thể CuSO
4
Màng thấm
Nước
a) Hiện tượng khuếch tán
môi trường có
nồng độ cao
CHẤT TAN
môi trường có
nồng độ thấp

I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
1. Thí
nghi m:ệ
b) Hiện tượng thẩm thấu
Dung dòch
đường 5%
A
A
B
B
Màng bán thấm
Dung dòch
đường 11%
? Nước di chuyển như thế nào?

môi trường có
nồng độ thấp
NƯỚC
môi trường có
nồng độ cao

I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
1. Thí
nghi m:ệ
b) Hiện tượng thẩm thấu
Dung dòch
đường 5%
A
A
B
B
Màng bán thấm
Dung dòch
đường 11%
môi trường có
thế nước cao
NƯỚC
môi trường có
thế nước thấp

Nêu 1 vài
hiện tượng
khuếch tán
trong thực
tế?

Tại sao muốn giữ rau
tươi, ta phải thường
xuyên vảy nước vào
rau?
Khi vảy nước vào rau, nước sẽ
thẩm thấu vào tế bào làm tế bào
trương lên khiến rau tươi, không
bò héo.



- Vì sao tế bào
- Vì sao tế bào
hồng cầu và các tế
hồng cầu và các tế
bào khác trong cơ
bào khác trong cơ
thể người không bò
thể người không bò
vỡ?
vỡ?

I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
* MT đẳng trương: Môi trường có nồng độ chất tan bằng
nồng độ trong tế bào
c) Các loại môi trường (MT) 1. Thí nghi m:ệ
TB hồng cầu
TB thực vật
* MT nhược trương: Môi trường có nồng độ chất tan thấp
hơn nồng độ trong tế bào

* MT ưu trương: Môi trường có nồng độ chất tan cao hơn
nồng độ trong tế bào



- Vì sao tế bào hồng
- Vì sao tế bào hồng
cầu và các tế bào
cầu và các tế bào
khác trong cơ thể
khác trong cơ thể
người không bò vỡ?
người không bò vỡ?
Vì tế bào của người ở trong
dung dòch đẳng trương

Quan sát hình và giải thích tại
sao tế bào hồng cầu bò vỡ, còn
tế bào thực vật thì không?