Tài liu hng dn thc hành: in công nghip
3
BÀI 2
KHI NG T VÀ NHP MÁY
2.1. Tóm tt lý thuyt
2.1.1 Sinh viên cn xem li các phn lý thuyt sau ây trong phn lý
thuyt in Công Nghip
Mch n, mch u khin, mch ng lc, công tc t, bo v quá ti
(Over Load Relay OLR) và khing t.
2.1.2. Nguyên lý làm vic ca mch dùng khi ng t n (hình 2.1)
Dùng cu dao và cu ch khi ng trc tip ng c không ng bn
gin nhng có nhiu nguy him khi ng c có công sut ln. Khi óng ngt cu
dao h quang có th sinh ra rt mnh làm nguy him ngi thao tác. Khi ng c
ang hot ng, t ngt mt n thì ng c ngng hot ng nhng khi có in
li ng c s t chy li gây nguy him cho ng c và máy c truyn ng.
mch ng lc và mch u khin nh hình 2.1. Mch ng lc
gm có cu dao 3 pha S - cu chì F, 3 tip m chính thng m ca công-tc-
M
L1
L2
N
L3
S
K
OLR
CC
Hình 2.1: Mch ng lc
OFF ON
K
OLR
220 VAC
K
Hình 2.2: Mch iu khin ng c bng khi ng t n
L1
N
Tài liu hng dn thc hành: in công nghip
4
K, 3 phn tt nóng ca r-le bo v quá ti OLR. Mch u khin ly n áp
dây ca mch ng lc 3 pha (có th ly n áp pha hay in áp mt chiu tùy theo
in áp nh mc ca cun dây công-tc- K). Mch u khin gm có nút bm
thng óng OFF, nút bm thng m ON, tip m ph thng m ca công-tc-
K, cun dây ca công-tc- K, tip m thng óng ca r-le bo v quá ti
OLR. Tt c các khí cc ni vi nhau theo hình 2.1.
Khi cha óng cu dao S, toàn mch bên di không hot ng cho dù có
bm nút ON hay không. Khi óng cu dao S thì mch bên di mi có th hot
ng c. Bm nút ON, tip m thng m ca nút ON óng li, cun dây công-
tc- Kc ni vi n áp và hút các tip m thng m chính và phóng
li. Do tip m thng m phóng li nên khi buông tay ra khi nút ON làm
tip m thng m ca nút ON li m ra, nhng do tip m thng m ph ca
công-tc- Kóng nên cun dây ca công-tc- K vn c duy trì in áp và vn
hút các tip m do ó tip m thng m ph này ca công-tc- còn gi là
tip m t gi. Do 3 tip m chính ca công-tc- K trên mch ng lc óng
nên ng cc cung cp n 3 pha và hot ng.
Khi ng c b quá ti, dòng in trên mch ng lc tng lên, ít nht có
mt trong 3 phn tt nóng ca r-le bo v quá ti OLR t trên mch ng lc
b nóng lên và cong vênh làm ngt tip m thng óng ca r-le bo v quá ti
OLR làm cho cun dây ca công-tc- mt n áp và nh các tip m thng
mang b hút ra làm ng c b ngng cung cp n.
Khi ng cang hot ng, bm nút OFF, tip m thng óng ca nút
OFF m ra, cun dây ca công-tc- K mt n áp làm nh các tip m thng
m chính và phang b hút ra làm ng c b ngng cung cp n.
* u im: Khi ng cang hot ng, n li mt t ngt, ng c
ngng làm vic. Khi in li có li ng c không hot ng tr li. Mun ng
hot ng tr li ta phi bm nút ON. u này s giúp cho ng c và các máy
móc c truyn ng an toàn hn. Bo v quá ti nhanh và tin cy n cu chì.
Không nguy him cho ngi thao tác vì các tip m ca công-tc-óng ngt
nhanh và c dp h quang tt. Hot ng tin cy và bn.
* Nhc m: Cu to phc tp, tn tin hn so vi khi ng bng cu
dao trc tip. ng dng: S dng rng rãi trong sn xut.
Nu không có tip m t gi K gn song song vi nút ON thì khi buông
tay ra khi nút ON mch n s b h nên cun dây K không có in nên nh các
tip m chính ra làm ng c ngng hot ng (hình 2.2)
2.1.3. Nguyên lý làm vic ca mch nhp máy (hình 2.4)
Trong thc t sn xut, nhiu khâu sn xut có khi ch cn m và tt ng
ngay, có khi cho ng c chy nh mch hình 1.2. áp ng nhu cu trên
cn có mch n tho mãn m máy và nhp máy nh hình 2.4. S mch iu
khin nh hình 2.4. óng ngt mch ng c chy bình thng nh hình 1.2.
Tài liu hng dn thc hành: in công nghip
5
Khi ng c ngng hot ng. Mun nhp máy (Jogging) thì nhn nút
Jogging. Cun dây K có in, các tip m chính óng li. ng cc cung cp
in. Buông nút Jogging ra cun dây K mt n, nh các tip m chính K ra,
ng c ngng hot ng.
2.1.4. Nguyên lý làm vic ca mch in iu khin ng c ti hai v trí
Hình 2.3: Mch khi ng ng c bng khi ng t không có tip im t gi
OFF
ON
K
OLR
24 V AC
ON
K
OLR
24 V AC
JOG
K
Hình 2.4: Mch in iu khin nhp nháy ng c
OFF
N
OFF1
ON1
K1
OLR
220 VAC
K1
Hình 2.5: Mch iu khin ng c ti hai v trí
L1
OFF2
ON1
Tài liu hng dn thc hành: in công nghip
6
Ti v trí 1: n nút ON1, cun hút công tc t K s có in và t duy trì
bi tip im t gi K, tip im ng lc s óng li làm cho ng c hot ng.
Mun tc máy ta ch cn n nút OFF1.
Ti v trí 2: n nút ON2, cun hút công tc t K s có in và t duy trì
bi tip im t gi K, tip im ng lc s óng li làm cho ng c hot ng.
Mun tc máy ta ch cn n nút OFF2.
2.2. Mô t thit b
Ngun n 380/220V cung cp cho ng c. Ngun n 24 V AC
cung cp cho mch u khin. Các nút bm ON, OFF, JOG. Công tc t, r le
nhit. Tt c các thit bc gn y trên bng n thí nghim.
Thc hành
1. Ni mch in dùng khi ng t hình 2.1 và 2.2 (iu khin và ng lc)
khi ng ng c không ng b.
2. Ni mch in hình 2.1 và hình 2.3 iu khin và ng lc) iu khin
ng c bn khi ng t n không có tip im t gi.
3. Ni mch in hình 2.1 và 2.4 (iu khin và ng lc) khi ng nhp
máy ng c không ng b.
4. Ni mch in hình 2.1 và 2.5 (iu khin và ng lc) iu khin ng
c ti hai v trí 1 và 2.
* Dành cho sinh viên chuyên ngành in
5. Sinh viên hãy thit k mch in (ng lc và iu khin) iu khin 2
ng c M1 và M2 chy theo nguyên lý làm vic sau: Khi n nút ON1 thì ng c
M1 làm vic, khi ng c M1 làm vic dù có n nút ON2 thì ng c M2 vn
không hot ng và ngc li.
6. Sinh viên hãy thit k mch in (ng lc và iu khin) iu khin ng
c da trên nhng thit b hin có trên bng thí nghim ca bài:
Ø 1 b ngun 3 pha
Ø 1 b ngun 1 pha
Ø 2 b nút n
Ø 2 ng c
Ø 1 r le thi gian
Ø 2 khi ng t
Ø 1 CB 3 pha
Ø 1 CB 1 pha
Ø 1 r le trung gian
Câu hi
1. Mch u khin không t gic do âu? Cách khc phc?
2. Khi mch u khin hot ng, ng c không hot ng c do âu? Cách
khc phc?