NHỮNG YẾU TỐ CẤU THÀNH TỘI PHẠM HỆ THỐNG PHÁP LUẬT HOA KỲ pps

NHỮNG YẾU TỐ CẤU THÀNH TỘI PHẠM HỆ
THỐNG PHÁP LUẬT HOA KỲ


Mọi tội phạm đều có một vài yếu tố cấu thành khác
biệt, và không thể bị kết tội trừ phi bang có khả năng
trình bày tại tòa sự tồn tại của những yếu tố thiết yếu
này. Mặc dù thủ tục tố tụng ở phòng xử án có thể
không tập trung một cách riêng rẽ và phân biệt vào
mỗi một yếu tố cấu thành này nhưng chúng ít nhất
cũng ẩn chứa xuyên suốt toàn bộ quá trình kết tội
chính xác ai đó đã phạm một tội hình sự.

Luật định nghĩa tội phạm và hình phạt

Nếu một hành động được coi là bị cấm hoặc được
luật pháp yêu cầu thì một cơ quan chức năng được
thành lập chính đáng (thường là bởi Quốc hội hoặc
cơ quan lập pháp bang) phải giải thích sự việc một
cách chính xác để toàn thể công dân có thể biết trước
hành vi nào là bị cấm hay được yêu cầu. Các nhà làm
luật cũng phải công bố những hình phạt sẽ được áp
dụng đối với cá nhân tham gia vào hành vi gây
phương hại.

Có một vài hệ quả của nguyên tắc chung này. Một hệ
quả là Hiến pháp Mỹ cấm các luật hình sự có giá trị
hồi tố (ex post facto), có nghĩa là các luật tuyên bố
một số hành vi là phạm pháp sau khi hành vi đó đã
diễn ra. Cũng như vậy, bang có thể không thông qua
lệnh tước quyền công dân và tịch thu tài sản, là

những đạo luật chọn ra một người hay một nhóm
người riêng biệt và tuyên bố một điều gì đó là phạm
tội đối với họ nhưng lại là hợp pháp với tất cả những
người khác. Một hệ quả cuối cùng là luật định nghĩa
tội phạm cần phải chính xác để người bình thường
cũng có thể xác định trước hành vi nào là bị cấm hay
được yêu cầu.

Actus Reus (khách quan của tội phạm)

“Actus reus” là một cụm từ tiếng Latinh có nghĩa là
hành động phạm tội mà bị cáo phạm phải dẫn đến
việc khởi tố theo pháp luật. Actus reus là yếu tố vật
chất của tội phạm. Yếu tố này có thể là việc phạm
phải một hành động bị cấm (chẳng hạn, sự đe dọa và
hành hung), hoặc có thể là không thực hiện hành
động được yêu cầu (chẳng hạn, một người từ chối
không dừng lại và giúp đỡ nạn nhân tai nạn xe máy).

Mens Rea (chủ quan của tội phạm)

“Mens rea” (một thuật ngữ Latinh) chỉ yếu tố tinh
thần căn bản của tội phạm. Hệ thống pháp luật Mỹ
luôn có sự phân biệt giữa sự phương hại bị gây ra
một cách có chủ ý và sự phương hại bị gây ra do sơ
suất hay ngẫu nhiên. Do đó, nếu một người lấy đi
cuộc sống của một người khác thì bang không phải
lúc nào cũng coi đó là tội giết người. Nếu việc giết
người do một cá nhân lành mạnh thực hiện với dã
tâm có suy tính trước thì đó có thể được coi là “giết

người ở mức độ cấp một”. Nhưng nếu việc giết người
xảy ra do hăng máu cãi lộn ở quán rượu thì có thể
được gọi là “giết người ở mức độ cấp hai” và chịu
hình phạt thấp hơn. Việc lái xe cẩu thả trên đường
cao tốc gây ra cái chết của người khác sẽ được coi là
“giết người do khinh suất” - một sự sai trái, chắc
chắn là như vậy, nhưng không nghiêm trọng bằng tội
giết người có chủ ý trong con mắt của bang.

Thiệt hại hay hậu quả

Một tội phạm bao gồm một thiệt hại hay sai trái cụ
thể mà người này phạm phải đối với người khác. Tội
phạm có thể làm phương hại toàn thể xã hội như bán
những bí mật quân sự cho một chính quyền nước
ngoài, hoặc sự tổn hại có thể giáng xuống một người
và, do bản chất của nó, bị coi là xâm phạm toàn bộ xã
hội. Bản chất của thiệt hại, giống như chủ quan của
tội phạm (mens rea), thường xác định bản chất của tội
phạm. Ví dụ, hai tài xế cắt mặt nhau trên đường. Cuối
cùng cả hai đều dừng xe và nhảy ra ngoài đánh nhau.
Giả sử một trong số họ đánh người kia trọng thương
đến chết. Tội phạm có thể là giết người (ở cấp độ nào
đó). Nếu người bị đánh không chết nhưng bị chấn
thương cơ thể nặng thì tội phạm là hành hung nghiêm
trọng (aggravated assault). Nếu sự tổn hại là nhỏ thì
có thể buộc tội là hành hung không nghiêm trọng
(simple assault). Do bản chất của sự tổn hại thường
xác định sự vi phạm nên bản chất của sự tổn hại
thường được khẳng định là yếu tố pháp lý then chốt

của tội phạm.

Một số hành động có thể là tội phạm ngay cả khi trên
thực tế không có sự tổn hại nào. Hầu hết tội phạm có
âm mưu hình sự đều rơi vào loại này. Chẳng hạn, nếu
một vài người lập kế hoạch ám sát một thẩm phán
hay hối lộ những thành viên bồi thẩm đoàn để cố
gắng làm cho kẻ phạm tội không bị kết án thì tội
phạm sẽ là âm mưu cản trở việc xét xử. Đây cũng có
thể là tội phạm ngay cả khi thẩm phán không hề bị
phương hại và các thành viên bồi thẩm đoàn không
nhận được đồng nào. Tất cả những điều được yêu cầu
ở đây là tội phạm phải được lập kế hoạch và có chủ
đích, và một số hành động cụ thể, công khai phải do
một trong những kẻ chủ mưu thực hiện để thúc đẩy
kế hoạch của chúng (như việc mua vũ khí hay sở hữu
bản đồ con đường mà thẩm phán đi từ nhà đến phòng
xử án).

Quan hệ nhân quả giữa hành động và thiệt hại

Trước khi có thể kết án một tội phạm hình sự, bang
phải chứng tỏ rằng bị cáo, khi hành động theo chuỗi
tự nhiên và liên tục, đã tạo ra tình huống gây phương
hại. Thông thường, việc chứng minh mối quan hệ
nhân quả không phải là khó khăn. Nếu “Bill” đâm
“John” bằng một con dao và gây thương tích nhẹ thì
rõ ràng là Bill đã phạm tội hành hung bằng vũ khí có
thể gây chết người. Nhưng nếu John không được
chăm sóc thuốc men đầy đủ cho vết thương khiến vết

thương bị nhiễm trùng và làm anh ta chết thì chuyện
gì sẽ xảy ra? Hoặc nếu sau khi bị đâm, John lỡ va vào
một người thứ ba khác và khiến cô ta bị thương thì
sao? Liệu Bill có bị buộc tội vì điều đó không?

Giải pháp cho những câu hỏi như vậy thường rất khó
đối với các thẩm phán và bồi thẩm đoàn. Luật pháp
yêu cầu phải tính đến mọi tình huống. Bị cáo chỉ bị
kết tội khi bang có thể chứng tỏ rằng hành động của
bị cáo là nguyên nhân trực tiếp, tức thì hay quyết
định đến sự phương hại của nạn nhân.