Dạng Đề thi ĐH năm 2011 Ngữ văn khối C D H ppsx

Dạng Đề thi ĐH năm 2011 Ngữ văn khối C
D H
Cảm nhận của Anh (Chị) về hình tượng bóng tối và ánh sáng trong hai
truyện ngắn lãng mạn “Hai đứa trẻ” (Thạch Lam) và “Chữ người tử tù”
(Nguyễn Tuân).
HƯỚNG DẪN GIẢI
§ Dạng đề cảm nhận, so sánh hai hình tượng, hai nhân vật, hai đoạn
thơ, hai đoạn văn… thì có cấu trúc bài làm như sau:
MỞ BÀI:
- Dẫn dắt (mở bài trực tiếp không cần bước này)
- Giới thiệu khái quát về các đối tượng so sánh (cảm nhận)
THÂN BÀI:
1. Làm rõ đối tượng thứ nhất (bước này vận dụng kết hợp nhiều thao
tác lập luận nhưng chủ yếu là thao tác lập luận phân tích)
2. Làm rõ đối tượng thứ 2 (bước này vận kết hợp nhiều thao tác lập
luận nhưng chủ yếu là thao tác lập luận phân tích)
3. So sánh: nét tương đồng và khác biệt giữa hai đối tượng trên cả hai
bình diện nội dung và hình thức nghệ thuật (bước này vận dụng kết hợp
nhiều thao tác lập luận nhưng chủ yếu là thao tác lập luận phân tích và
thao tác lập luận so sánh)
4. Lý giải sự khác biệt: thực hiện thao tác này cần dựa vào các bình
diện: bối cảnh xã hội, văn hóa mà từng đối tượng tồn tại; phong cách
nhà văn; đặc trưng thi pháp của thời kì văn học…( bước này vận nhiều
thao tác lập luận nhưng chủ yếu là thao tác lập luận phân tích)
KẾT BÀI:
- Khái quát những nét giống nhau và khác nhau tiêu biểu.
- Có thể nêu những cảm nghĩ của bản thân.
ĐÁP ÁN THAM KHẢO

CẤU TRÚC

N
ỘI DUNG ĐIỂM

MỞ BÀI
Giới thiệu khái quát về các đối tượng so sánh (cảm nhậ
n):
Bóng tối và ánh sáng trong hai tác phẩm Hai đứa trẻ
(Thạch Lam), Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân)
0.5
THÂN BÀI
1. Làm rõ đối tượng thứ nhất:
- Hình tượng bóng tối trong Hai đứa trẻ: diễn tả sự
tù đọng, bế tắc, ngột ngạt, nghèo đói, không lối thoát.
- Hình tượng ánh sáng: nhỏ nhoi, yếu ớt, tàn lụi…
biểu trưng cho một cuộc sống lạc hậu, tù đọng không biế
t
đến ngày mai là gì.
1.0
2. Làm rõ đối tượng thứ 2:
- Hình tượng bóng tối trong Chữ người tử tù: sự tàn
bạo, dơ bẩn của xã hội phong kiến suy đồi. Sự xấu xa củ
a
1.0
cái đê tiện cái thấp hèn.
- Hình tượng ánh sáng: biểu tượng cho cái Đẹp, cái
Dũng, cái Thiên Lương trong sáng của con người. Cái
đẹp bao giờ cũng chiến thắng.
1. 3. So sánh: nét tương đồng và khác biệt giữa hai
đối tượng trên cả hai bình diện nội dung và hình
thức nghệ thuật:

- Tương đồng: đều sử dụng bóng tối và ánh sáng để
tạo ý đồ riêng cho sáng tạo nghệ thuật. Cả hai tác giả đề
u
sử dụng ánh sáng và bóng tối như một nguyên tắc đối lậ
p,
một thủ pháp nghệ thuật trong xây dựng tình huống
truyện. Bóng tối đều sử dụng để nói về cái âm u, tù túng,
cái xấu xa của thế lực. Ánh sáng đều hướng con người
vươn đến những điều tốt đẹp.
- Khác biệt: với Nguyễn Tuân ánh sáng và bóng tối
vừa đối lập, vừa bổ sung, nâng đỡ nhau, đồng thời có sự
1.5
chuyển hóa từ bóng tối ra ánh sáng.
Với Thạch Lam, bóng tối vừa mang nghĩa biểu trưng cho
cuộc sống tù đọng, quẩn quanh nơi phố huyện vừa được
sử dụng như phông nền chính nhằm làm nổi bật giá trị
nhân văn của tác phẩm.
4. Lý giải sự khác biệt:
- Với Nguyễn Tuân, cảm hứng thẩm mỹ của ông bắ
t
nguồn từ cái đẹp lớn lao, cái cao cả, bi hùng hoặc mô tả
những nhân cách lớn nên thủ pháp nghệ thuật cũng xây
dựng dựa trên sự đối lập gay gắt, ánh sámg và bóng tối
cũng được sử dụng nhằm miêu tả những tương phản
mạnh mẽ, những chuyển biến bất ngờ, đột ngột. Đó vừa
là một thủ pháp trong xây dựng tình huống truyện, vừa là
sự dẫn dắt đi đến kết thúc của sự chiến thắng giữa chân
lý, cái đẹp với cái xấu, cái ác.
- Thạch Lam do chỉ chú ý đến những cái bình
0.5

thường, giản dị, nhỏ nhoi trong cuộc sống nên ánh sáng
và bóng tối trong tác phẩm của ông không có sự chuyển
biến dữ dội, bất ngờ.
KẾT BÀI
- Khái quát những nét giống nhau và khác nhau tiêu biểu.

- Có thể nêu những cảm nghĩ của bản thân.

0.5
HẾT
Thầy Phan Danh Hiếu