Câu hỏi ôn tập môn Quản lý Nhà nước
Câu 1: Trình bày quan điểm cơ bản, nguyên tắc cơ bản về tổ chức &
hoạt động của bộ máy NN CHXHCNVN.
I. Gồm 3 quan điểm:
1. “Xây dựng nhà nước XHCN của dân, do dân, vì dân; lấy liên minh
giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp tri thức làm nền
tảng do Đảng CS lãnh đạo”
Người làm chủ là nhân dân
Bộ máy Nhà nước do nhân dân xây dựng, tổ chức quản lý, giám sát
mọi hoạt động
Bộ máy của nhà nước phục vụ nhân dân
- Cơ sở xây dựng cho việc xây dựng Nhà nước: lấy giai cấp công
nhân, nhân dân lao động, giai cấp tri thức làm nền tảng.
Bộ máy Nhà nước do Đảng CSVN lãnh đạo.
2. Tổ chức bộ máy Nhà nước trên cơ sở học thuyết Nhà nước pháp
quyền VN.
Đảng CS Việt Nam nhất quán xây dựng nhà nước theo quan điểm
quyền lực của Nhà nước là thống nhất, có sự phân công phối hợp chặt
chẽ giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực quyền lập pháp, hành
pháp, tư pháp (Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần 8)
Về bản chất chính trị và nguồn gốc của việc tổ chức nhà nước đó là
nhà nước của dân, co dân, vì dân; nhân dân là chủ thể duy nhất lập nên
nhà nước Việt Nam, khẳng định tính chất nhất nguyên chính trị trong xã
hội Việt Nam hiện nay.
Quan điểm phân công phấn phối chặt chẽ giữa các cơ quan là nhận
thức khoa học và thực tế; phạm trù phân công thể hiện 2 tư tưởng: phân
công được bắt nguồn từ một cơ sở, 1 nguồn gốc quyền lực (từ một chủ
thể tối cao) và tính nhất quán chính trị. Có sự nghiên cứu, vận dụng một
cách chọn lọc các mô hình tổ chức bộ máy nhà nước có thể chế dân chủ
khác.
3. Tăng cường hơn nữa quản lý xã hội bằng pháp luật và theo pháp
luật; kết hợp và sử dụng các phương pháp giáo dục thuyết phục và rèn
luyện phẩm chất đạo đức.
Luật pháp, dân trí và nền tảng đạo đức là các công cụ và phương
tiện cần thiết và có ưu thế khác nhau; tính đa dạng của đời sống xã hội
về chính trị, kinh tế, văn hóa, tập quán khiến cho nhà nước phải lựa chọn
công cụ quản lý phù hợp.
Trong giai đoạn chuyển snag nền kinh tế thị trường, các thành
phần kinh tế đều bình đẳng trong sản xuất và kinh doanh, luôn cạnh
tranh để phát triển hơn nữa cơ chế mở cửa của nhà nước ta, tạo ra sự hợp
tác liên doanh với các đối tượng bên ngoài thuộc các quốc gia có chế độ
kinh tế chính trị khác nhau.
Sự kết hợp giữa quản lý xã hội bằng pháp luật với tăng cường giáo
dục, rèn luyện đạo đức là sự kết hợp biện chứng. Người có ý thức là
người biết giá trị và sức mạnh của luật pháp, biết tôn trọng và làm cho
pháp chế được xác lập; ngược lại, pháp luật lgops phần ngăn chặn, vô
hiệu hóa những hành vi vi phạm pháp luật và đạo đức của một số ít các
nhân trong xã hội, góp phần làm cho xã hội lành mạnh trên nền tảng văn
hóa đạo đức XHCN phù hợp với hướng đi của XH Việt Nam.
II. Những nguyên tắc cơ bản về tổ chức và hoạt động bộ máy Nhà
nước
1.Nguyên tắc 1: Nhân dân tham gia vào công việc quản lý Nhà nước,
quản lý XH, bắt nguồn từ bản chất của một nhà nước mà do nhân dân
xây dựng, tổ chức, quản lý, giám sát, do đảng CS lãnh đạo, quyền lực
thuộc về nhân dân. Hiến pháp là văn bản pháp luật có giá trị cao nhất, là
luật lệ căn bản của nhà nước quy định chế độ chính trị, kinh tế XH,
quyền lợi và nghĩa vụ công dân.
Điều 53 Hiến pháp năm 92 ghi nhận: công dân có quyền tham giả
quản lý nhà nước, quản lý XH; công dân có quyền thảo luận, kiến nghị
với nhà nước và địa phương; công dân có quyền biểu quyết khi nhà nước
tổ chức chưng cầu dân ý.
Điều 54 của Hiến pháp có ghi: công dân có quyền bầu cử, ứng của
vào Quốc hội (cơ quan đại diện cao nhất), vào hội đồng nhân dân các
cấp (cơ quan đại diện của địa phương)
Điều 74 có ghi: công dân có quyền khiếu nại, tố cáo những hành vi
vi phạm pháp luật của cơ quan nhà nước và của bất cứ ai (trong bộ máy
nhà nước)
2. Nguyên tắc 2: Nhà nước XHCNVN chịu sự lãnh đạo của Đảng CS
Việt Nam
Nhà nước Việt Nam luôn luôn có lực lượng lãnh đạo là Đảng
CSVN, với vai trò của Đảng được ghi nhận tại điều 4 Hiến pháp năm 80
và điều 4 Hiến pháp năm 92:
Đảng lãnh đạo nhà nước tiến tới mục đích đúng đắn, xây dựng nhà
nước ta, đất nước ta phát triển theo định hướng XHCN, xây dựng cuộc
sống của nhân dân lao động này càng cải thiện phát triển.
Đảng đã thể hiện năng lực chính trị được XH tự giác thừa nhận,
năng lực, uy tín lãnh đạo của Đảng ngày càng được nâng cao.
Đảng lựa chọn những Đảng viên ưu tú của mình tham gia vào các
cơ quan nhà nước, trước hết vào Quốc hội bằng con đường giới thiệu để
nhân dân bầu cử (không áp đặt). Đảng tồn tại với tư cách là một chủ thể
độc lập của một hệ thống chính trị.
3. Nguyên tắc 3: Tập trung dân chủ
Tập trung là sự thâu tóm quyền lực nhà nước vào một chủ thể quản
lý để điều hành, chỉ đạo việc thực hiện pháp luật
Dân chủ là mở rộng quyền cho đối tượng quản lý nhằm phát huy
trí tuệ tập thể.
Nguyên tắc này quy định sự lãnh đạo dựa trên cơ sở tôn trọng và
thực hiện quyền của mọi người được tham gia bàn bạc và giải quyết
công việc chung, phát huy quyền dân chủ của mọi người.
4. Nguyên tắc 4: Pháp chế
Quy phạm là những quy định chặt chẽ, yêu cầu mọi người phải
tuân theo (quy phạm đạo đức).
Pháp luật là những quy phạm về hành vi, do nhà nước ban hành mà
mọi người dân buộc phải tuân theo, nhằm điều chỉnh các quan hệ XH và
bảo vệ trật tự XH.
Pháp chế là những quy định về nghĩa vụ, về trách nhiệm trong đời
sống và hoạt động XH được bảo đảm bằng pháp luật.
Câu 2: Trình bày nghĩa vụ của cán bộ công chức (là công chức trong
tương lai anh/ chị sẽ phấn đấu ntn để thực hiện tốt nghĩa vụ của
mình)
Trung thành với nhà nước CHXHCN Việt Nam, bảo vệ sự an toàn,
danh dự và lợi ích quốc gia.
Chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chủ trương của Đảng và chính
sách pháp luật nhà nước, thi hành nhiệm vụ, công vụ theo quy định của
pháp luật.
Tận tuy phục vụ và tôn trọng nhân dân.
Liên hệ chặt chẽ với nhân dân, tham gia sinh hoạt vói cộng đồng
dân cư; lắng nghe ý kiến và chịu sự giám sát của nhân dân.
Có nếp sống lành mạnh, trung thực, cần kiệm, liêm chính, chí công
vô tư, không được quan liêu, hách dịch, cửa quyền, tham nhũng.
Có ý thức tổ chức kỷ luật và trách nhiệm trong công tác, thực hiện
nghiêm chỉnh nội quy trong cơ quan, tổ chức; giữ gìn, bảo vệ của công,
bảo vệ bí mật của nhà nước theo quy định của pháp luật.
Thường xuyên học tập, nâng cao trình độ, chủ động, sáng tạo trong
công tác nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ, công vụ được giao.
Chấp hành sự điều động, phân công công tác của cơ quan, tổ chức
có thẩm quyền.
Câu 3: Trình bày chức trách, nhiệm vụ, yêu cầu về trình độ giáo
viên PTTH (là giáo viên trong tương lai anh/ chị sẽ phấn đấu ntn để
làm tốt nhiệm vụ của người giáo viên).
1. Chức trách: là công chức chuyên môn, chuyên trách giảng dạy và
giáo dục ở trường PTTH công lập.
2. Nhiệm vụ:
Giảng dạy môn học theo mục tiêu, nội dung, chương trình và kế
hoạch đào tạo do bộ GD ban hành.
Thực hiện đầy đủ các chương trình bồi dưỡng, sinh hoạt chuyên
môn, hội thảo chuyên đề, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên
môn, nghiệp vụ.
Đảm nhận các hoạt động giáo dục (chủ nhiệm,lao động hướng
nghiệp, văn nghệ, thể dục thể thao, luyện tập quân sự, hoạt động ngoại
khóa ) theo nội dung chương trình và phân công của hiệu trưởng
Thực hiện đầy đủ các quy chế chuyên môn, soạn bài, giảng bài,
thực hành, phụ đạo, coi chấm thi, đánh giá, xếp loại học sinh các nội
quy, quy định của trường và của Bộ GD –ĐT
rèn luyện đạo đức phẩm chất của người giáo viên, gương mẫu
tham gia công tác xã hội, đoàn thể trong và ngoài trường; phối hợp với
các giáo viên xây dựng tập thể sư phạm vững mạnh.
3.Hiểu biết:
Nắm được mục tiêu các cấp học, nắm bắt kịp thời các quan điểm,
chủ trương đường lối, chính sách của nhà nước và các quy định của
ngành về công tác giáo dục đào tạo.
Năm được kiến thức cơ bản lý luận dạy học, phương pháp giảng
dạy bộ môn mà giáo viên trực tiếp giảng dạy.
Nắm được tâm sinh lý lứa tuổi, tình hình học tập bộ môn và các
hoạt động khác của hs mà gv quản lý.
Hiểu biết và tiến hành một số hoạt động GD
4. Trình độ
Tốt nghiệp ĐH sư phạm trở lên, trải qua lớp bồi dưỡng nghiệp vụ
sư phạm theo chương trình của bộ GD-ĐT nếu tốt nghiệp ĐH khác về
chuyên ngành giảng dạy trong chương trình.
Có chứng chỉ A về ngoại ngữ giảng dạy và chứng chỉ B một ngoại
ngữ khác.
Câu 4: Nêu thành tựu& yếu kém của nền GD VN đầu thế kỉ 21
1. Những thành tựu
1.1. Quy mô giáo dục và mạng lưới cơ sở giáo dục được phát triển, đáp
ứng tốt hơn nhu cầu học tập của xã hội
1.2. Chất lượng giáo dục ở các cấp học và trình độ đào tạo đã có chuyển
biến.
1.3. Tất cả các tỉnh, thành phố trong cả nước đã được công nhận chuẩn
quốc gia về xoá mù chữ, phổ cập giáo dục tiểu học và đang thực hiện
phổ cập trung học cơ sở
1.4. Công tác xã hội hoá giáo dục và việc huy động nguồn lực cho giáo
dục đã đạt được những kết quả bước đầu.
1.6. Công tác quản lý giáo dục đã có nhiều chuyển biến. Công tác quản
lý chất lượng đã được chú trọng với việc tăng cường hệ thống đánh giá
và kiểm định chất lượng.
2. Những yếu kém
2.1. Cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân chưa đồng bộ, thiếu tính liên
thông giữa các cấp học và các trình độ đào tạo,
2.2. Chất lượng giáo dục còn thấp so với yêu cầu phát triển của đất nước
trong thời kỳ mới.
2.3. Nội dung, phương pháp giáo dục từ mầm non đến phổ thông đã
được đổi mới nhưng còn bộc lộ nhiều hạn chế;
2.4. Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục chưa đáp ứng được
nhiệm vụ giáo dục trong thời kỳ mới.
2.5. Cơ sở vật chất kỹ thuật nhà trường còn thiếu thốn và lạc hậu.
Câu 5: Nêu cơ hội & thách thức của nền GD VN đầu thế kỉ 21
1. Các cơ hội
1.1. Quá trình hội nhập với các trào lưu đổi mới mạnh mẽ trong giáo dục
đang diễn ra ở quy mô toàn cầu tạo cơ hội thuận lợi cho nước ta có thể
nhanh chóng tiếp cận với các xu thế mới, tri thức mới, những mô hình
giáo dục hiện đại, tận dụng các kinh nghiệm quốc tế để đổi mới và phát
triển làm thu hẹp khoảng cách phát triển giữa nước ta với các nước khác.
Hợp tác quốc tế được mở rộng tạo điều kiện tăng đầu tư của các nước,
các tổ chức quốc tế và các doanh nghiệp nước ngoài, tăng nhu cầu tuyển
dụng lao động qua đào tạo, tạo thời cơ để phát triển giáo dục.
1.2. Sau hơn 20 năm đổi mới, những thành tựu đạt được trong phát triển
kinh tế xã hội, sự ổn định chính trị làm cho thế và lực nước ta lớn mạnh
lên nhiều so với trước. Sự đóng góp về nguồn lực của nhà nước và nhân
dân cho phát triển giáo dục ngày càng được tăng cường.
1.3. Những người Việt Nam ở nước ngoài với nhiều tiềm năng đang
hướng về tổ quốc và dân tộc, sẵn sàng đóng góp cho sự nghiệp giáo dục
nước nhà.
2. Các thách thức
2.1. Sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học, công nghệ
trên thế giới có thể làm cho khoảng cách kinh tế và tri thức giữa Việt
Nam và các nước ngày càng lớn hơn, nước ta có nguy cơ bị tụt hậu xa
hơn. Hội nhập quốc tế không chỉ tạo cho giáo dục cơ hội phát triển mà
còn chứa đựng nhiều hiểm họa, đặc biệt là nguy cơ xâm nhập của những
giá trị văn hóa và lối sống xa lạ làm xói mòn bản sắc dân tộc. Khả năng
xuất khẩu giáo dục kém chất lượng từ một số nước có thể gây nhiều rủi
ro lớn đối với giáo dục Việt Nam, khi mà năng lực quản lý của ta đối với
giáo dục xuyên quốc gia còn yếu, thiếu nhiều chính sách và giải pháp
thích hợp để định hướng và giám sát chặt chẽ các cơ sở giáo dục có yếu
tố nước ngoài.
2.2. Ở trong nước, sự phân hóa trong xã hội có chiều hướng gia tăng.
Khoảng cách giàu nghèo giữa các nhóm dân cư, khoảng cách phát triển
giữa các vùng miền ngày càng rõ rệt. Điều này có thể làm tăng thêm tình
trạng bất bình đẳng trong tiếp cận giáo dục giữa các vùng miền và giữa
các đối tượng người học.
2.3. Yêu cầu phát triển kinh tế trong thập niên tới không chỉ đòi hỏi số
lượng mà còn đòi hỏi chất lượng cao của nguồn nhân lực. Để tiếp tục
tăng trưởng vượt qua ngưỡng các nước có thu nhập thấp, Việt Nam phải
cấu trúc lại nền kinh tế, phát triển các loại sản phẩm, dịch vụ có giá trị
gia tăng và hàm lượng công nghệ cao. Quá trình này đòi hỏi đất nước
phải có đủ nhân lực có trình độ. Mặc dù 62,7% dân số nước ta trong độ
tuổi lao động, nhưng trình độ của lực lượng lao động này còn thấp so với
nhiều nước trong khu vực, cả về kiến thức lẫn kỹ năng nghề nghiệp. Đất
nước còn thiếu nhân lực trình độ cao ở nhiều lĩnh vực. Cơ cấu đội ngũ
lao động qua đào tạo chưa hợp lý. Nhu cầu nhân lực qua đào tạo ngày
càng tăng cả về số lượng và chất lượng với cơ cấu hợp lý tạo nên sức ép
rất lớn đối với giáo dục.
Câu 6: Liệt kê quan điểm chỉ đạo, phát triển GD trong chiến lược
giáo dục 2009-2020. Phân tích 1 quan điểm chỉ đạo, phát triển GD
mà anh chị thấy quan trọng nhất?
1. Giáo dục và đào tạo có sứ mạng đào tạo con người Việt Nam phát
triển toàn diện, góp phần xây dựng nền văn hóa tiên tiến của đất nước
trong bối cảnh toàn cầu hóa, đồng thời tạo lập nền tảng và động lực công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
2. Phát triển nền giáo dục của dân, do dân và vì dân là quốc sách hàng
đầu
3. Giáo dục vừa đáp ứng yêu cầu xã hội, vừa thỏa mãn nhu cầu phát
triển của mỗi cá nhân, mang đến niềm vui học tập cho mỗi người và tiến
tới một xã hội học tập.
4. Đẩy mạnh hội nhập quốc tế về giáo dục phải dựa trên cơ sở bảo tồn và
phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần xây dựng nền giáo dục giàu
tính nhân văn, tiên tiến, hiện đại.
5. Phát triển dịch vụ giáo dục và tăng cường yếu tố cạnh tranh trong hệ
thống giáo dục là một trong những động lực phát triển giáo dục.
6. Giáo dục phải đảm bảo chất lượng tốt nhất trong điều kiện chi phí còn
hạn hẹp
Trong 6 quan điểm trên tôi nhận thấy quan điểm thứ 4 là quan trọng
nhất
Toàn cầu hóa mang đến nhiều cơ hội cùng với không ít thách thức, trong
đó có nguy cơ văn hóa dân tộc bị lu mờ bởi việc du nhập những lối sống
và giá trị xa lạ, cực đoan, thậm chí phi nhân tính. Cần vận dụng những
kinh nghiệm giáo dục của nhiều nước tiên tiến trên thế giới để tiết kiệm
thời gian, công sức, tiền của, rút ngắn khoảng cách phát triển giữa nước
ta và các nước trên thế giới. Tuy nhiên, việc tiếp nhận những mô hình
giáo dục của nước ngoài phải được xem xét thận trọng để phù hợp với
trình độ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo tính khả thi đồng thời không
làm tổn hại đến những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Vận
dụng những bài học kinh nghiệm của quốc tế phải được tiến hành đồng
thời với việc nhấn mạnh hơn những yếu tố dân tộc trong nội dung và
phương pháp giáo dục, giúp người học hiểu biết sâu sắc về văn hóa Việt
Nam, biết tự hào về truyền thống dân tộc, có ý thức và trách nhiệm gìn
giữ bản sắc văn hóa dân tộc.
*Giá trị văn hóa truyền thống dân tộc
+ Văn hóa Việt Nam kết tinh lâu đời thành hệ giá trị chân – thiện –
mỹ
+Các giá trị văn hóa truyền thống được thể hiện thành tâm lý và ý
thức, phong tục, tập quán và lối sống, tạo nên tính cách con người và
cộng đồng dân tộc.