Luận văn tốt nghiệp đề tài " Bảo hiểm các thiết bị điện tử" phần 1 pdf

1

LỜI NÓI ĐẦU
Sắp bước sang thế kỉ 21, thế kỉ của nền khoa học kĩ thuật đang phát
triển với tốc độ nhanh chóng. Đất nước ta ngày càng hoà nhập hơn vào xu thế
tiến bộ đó của thế giới, với những bước đi công nghiệp hoá, hiện đại hoá để
trang bị cho cơ sở vật chất của chúng ta ngày càng tiên tiến hơn hiện đại hơn
.Nhờ có chính sách đổi mới đúng đắn ấy của nhà nước về công nghệ thông tin
và thu hút vốn đầu tư của nước ngoài vào Việt nam mà hiện nay chúng ta đã
có một số thiết bị điện tử được sử dụng ngày càng nhiều vào các ngành như :
Phát thanh truyền hình, Bưu chính viễn thông, các viện nghiên cứu, các bệnh
viện lớn, các nhà máy xí nghiệp Chúng ta đang thừa hưởng những công
nghệ hiện đại vào cuộc sống và công việc hàng ngày thì cũng tồn tại song
song với chính nó là các rủi ro có thể xảy ra đối với các công nghệ đó . Chẳng
hạn nếu giả sử hệ thống bưu chính viễn thông sử dụng các thiết bị điện tử mà
gặp sự cố như sét đánh hoặc điều khiển sai kĩ thuật thì thiệt hại rất là to lớn vì
các thiết bị này có đặc điểm là phải nhập ngoại với giá trị rất cao so với thu
nhập của chúng ta . Để khắc phục những rủi ro có thể xảy ra thì bảo hiểm
thiết bị điện tử ra đời như một nhu cầu tất yêú giúp các tổ chức, cơ quan, xí
nghiệp yên tâm, tin tưởng để sử dụng các thiết bị điện tử cho công việc của
mình .
Ở Việt nam, có thể coi bảo hiểm thiết bị điện tử là một trong những
nghiệp vụ bảo hiểm phi nhân thọ mới nhất và đây là một nghiệp vụ khá phức
tạp đòi hỏi kĩ thuật cao trong các công đoạn và trong cách tính phí Do vậy
nghiên cứu nghiệp vụ này là rất cần thiết đối với những người làm công tác
bảo hiểm. Xuất phát từ cơ sở thực tiễn đó, nên trong quá trình thực tập tại
công ty cổ phần bảo hiểm bưu điện em đã chọn đề tài: “Thực tế triển khai
nghiệp vụ bảo hiểm thiết bị điện tử tại Công ty cổ phần bảo hiểm bưu điện”
Nội dung đề tài gồm một số phần chính như sau :
Phần I: Những vấn đề lí luận chung về nghiệp vụ bảo hiểm thiết bị

điện tử
Phần II: Thực trạng triển khai nghiệp vụ bảo hiểm thiết bị điện tử tại
công ty cổ phần bảo hiểm bưu điện
Phần III: Một số kiến nghị nhằm góp phần nâng cao chất lượng nghiệp
Luận văn tốt nghiệp đề tài " Bảo hiểm các thiết
bị điện tử"

2

vụ bảo hiểm thiết bị điện tử.
Phần I
NHỮNG VẤN ĐỀ LÍ LUẬN CHUNG VỀ NGHIỆP VỤ
BẢO HIỂM THIẾT BỊ ĐIỆN TỬ

A> KHÁI NIỆM CHUNG VỀ BẢO HIỂM THIẾT BỊ ĐIỆN TỬ
1-Sự cần thiết phải bảo hiểm thiết bị điện tử
a-Khái niệm về thiết bị điện tử
Thiết bị điện tử là các loại thiết bị có chứa linh kiện bán dẫn và các mạch
điện tử, thông thường các thiết bị này không phải thực hiện phải thực hiện bất
kỳ hoạt động cơ khí nào. Các hoạt động như truyền và lưu trữ thông tin đo
lường và điều khiển, thử nghiệm, thẩm định và báo động đều do thiết bị điện
tử thực hiện.Với ưu điểm là có tốc độ truyền cực nhanh và chính xác tuyệt
đối, kích cỡ các linh kiện rất nhỏ, do đó chúng trở nên rất quan trọng trong
mọi lĩnh vực của cuộc sống. Đơn giản lấy ví dụ như kĩ thuật điện tử được ứng
dụng vào giải quyết vấn đề nghiêm trọng là nạn giao thông mật độ cao .Thông
qua kĩ thuật máy tính, kĩ thuật điện tín và các kĩ thuật khác lắp trên ô tô và
dọc đường để đạt được mục đích cải thiện tình hình an toàn giao thông và
nâng cao khả năng giao thông trên đường. Hiện nay do mật độ xe cộ dày đặc
mà mỗi năm Mỹ thiệt hại về kinh tế lên tới 100 tỷ đô la, số người chết do tai
nạn giao thông mỗi năm tới 41.000 người và 5 triệu người bị thương.

Các thiết bị điện tử cho phép tự động hoá trong các quả trình công nghệ
và kiểm tra sản phẩm ở các xí nghiệp dệt ,nhà máy chế tạo mô tơ, hoá chất
trong hầm mỏ, nhà máy đóng tàu. Các thiết bị điện tử trực tiếp làm tăng năng
xuất lao động ,nâng cao chất lượng sản phẩm, cải thiện điều kiện làm việc.
Chẳng hạn, trong việc học ngoại ngữ chỉ cần dùng máy vi tính và hệ thống loa
âm thanh ta có thể nghe chính xác như người nước ngoài nói mà không phải
có giáo viên trực tiếp dạy .
Ta có thể áp dụng những thành tựu của điện tử trong những thiết bị sử
dụng hàng ngày như vô tuyến truyền hình, máy ghi âm máy thu thanh. Ngoài

3

ra do sử dụng cáp quang và hệ thống vệ tinh mà khả năng liên lạc toàn cầu sẽ
được thực hiện một cách dễ dàng khả năng lựa chọn bất cứ chương trình vô
tuyến và radio hoậc thậm chí thực hiện chương trình riêng từ băng ghi hoặc
phím, khả năng thu tại nhà những bản in như; tin tức báo chí, những tư liệu
khác nhau từ trung tâm tính toán .
Để tìm hiểu một cách chi tiết về thiết bị điện tử phục vụ cho đề tài này,
có thể phân loại thiết bị điện tử ra làm các loại như sau:
- Các thiết bị EDP (Electronic Data processing) và các thiết bị điện tử
dùng trong văn phòng (máy vi tính, máy tính trung tâm), các thiết bị ngoại vi
như máy in, máy đếm, máy photocopy, máy chiếu
-Thiết bị viễn thông: thiết bị điện thoạI (ở các tổng đài điện tử), thiết bị
truyền xa (hệ thống telex,selex .)
- Thiết bị thu thanh truyền hình: các thiết bị rada, trạm vệ tinh mặt đất,
các bộ kính thiên văn , camêra truyền hình, thiết bị ghi hình, thiết bị tạo
hình, phòng ghi và sao video.
- Thiết bị chiếu sáng và thiết bị hàng hải: thiết bị đèn chiếu, đèn pha,
đèn huỳnh quang, các hệ thống tín hiệu, các hệ thống vô tuyến điện thoại và
thiết bị hàng hải bằng điện tử .

- Thiết bị y tế: thiết bị tia X quang dùng cho chẩn đoán, thiết bị bức xạ
đẳng hướng dùng để trị liệu, thiết bị phân tích dùng trong y học
- Các bộ truyền dẫn và phát tín hiệu: các hệ thống báo động ,hệ thống
đồng hồ đo, máy dò tìm và các hệ thống liên lạc bên trong.
Vì phạm vi bài viết có hạn, nên em chỉ đi sâu vào các thiết bị mà thực tế
công ty Bảo hiểm Bưu điện (gọi tắt là PTI) đã triển khai về nghiệp vụ. Đó là
thiết bị EDP, thiết bị viễn thông, thiết bị thu phát thanh, truyền hình.
b, Sự cần thiết phải bảo hiểm thiết bị điện tử :
Bước vào thế kỉ 21, sự phát triển của khoa học kĩ thuật sẽ là vấn đề then
chốt cho sự đI lên của thế giới văn minh. Các máy móc thiết bị đa số liên

4

quan đến điện tử, từ các máy tính cá nhân cho đến những vệ tinh đang bay
quanh trái đất của chúng ta. Do đó đòi hỏi phải có sự đảm bảo về mặt tài
chính nhằm tiến triển liên tục nhanh chóng và có hiệu quả .
Các rủi ro được bảo hiểm trong bảo hiểm thiết bị điện tử cũng rất đa
dạng, từ các rủi ro thiên tai: mưa, bão, lụt cho tới các rủi ro do con người
gây ra như: sai lầm trong thiết kế, sai lầm của người điều khiển, hành động
phá hoại chỉ cần một sai sót nhỏ, có thể rất nhỏ xảy ra cũng có thể dẫn đến
nhứng hậu quả to lớn không thể lường trước được . Nó gây tác hại không chỉ
cho một ngành hay một khu vực kinh tế quốc đân mà còn cho nhiều ngành
nhiều lĩnh vực kinh tế khác nhau. Nó cũng có thể làm chậm hẳn lại sự tiến
triển của một ngành khoa học. Đặc biệt ngày nay nhiều công trình, máy móc,
thiết bị với các chức năng tự động hoá, chuyên môn hoá cao, có giá trị rất lớn.
Nếu tai nạn xảy ra có thể dẫn tới thiệt hại to lớn, thậm chí có thể dẫn đến phá
sản.
Cũng giống như loại hình bảo hiểm khác, bảo hiểm thiết bị điện tử nhằm
ổn định hoạt động của các tổ chức kinh tế trong trường hợp chẳng may gặp
các rủi ro nói trên. Với việc thu phí bảo hiểm của nhiều tổ chức kinh tế và cá

nhân có liên quan trong xã hội để lập qũi bảo hiểm và quan hệ tái bảo hiểm có
đủ khả năng bồi thường ngay tổn thất cho người được bảo hiểm, cho dù tổn
thất có lớn tới mức nào đi chăng nữa, giúp họ nhanh chóng khắc phục hậu quả
tổn thất, khôi phục sản xuất kinh doanh và đời sống.
Đặc biệt trong cơ chế thị trường hiện nay, mỗi tổ chức, đơn vị, xí nghiệp
đều phảI tự chủ về mặt tài chính và chủ động trong kinh doanh. Với cơ sở vật
chất sẵn có của mình, họ phải lo liệu làm sao sản xuất kinh doanh đạt được
hiệu quả cao nhất. Cơ chế mới đó vừa thúc đẩy sự phát triển sản xuất của các
xí nghiệp, mặt khác đòi hỏi các xí nghiệp phải tự chủ hơn trong sản xuất kinh
doanh vì với việc xoá bỏ cơ chế bao cấp, các xí nghiệp sẽ không được Nhà
nước trợ cấp trong các trường hợp làm ăn không có hiệu quả hoặc không may
gặp phải rủi ro làm ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh. Điều đó, buộc các
doanh nghiệp phải quan tâm đến vấn đề bảo hiểm. Nếu tham gia bảo hiểm, trong
trường hợp gặp phải các rủi ro gây ra thiệt hại tới tài sản, tiền vốn của họ thì bảo

5

hiểm sẽ bồi thường kịp thời các tổn thất đó, giúp người được bảo hiểm giải quyết
ngay khó khăn về mặt tài chính, không cần xin ngân sách nhà nước trợ cấp.
Căn cứ vào điều kiện tài chính của mình, chỉ với một khoản phí bảo hiểm rất
nhỏ trả cho người bảo hiểm, khi gặp tổn thất người được bảo hiểm sẽ nhận
được khoản tiền bồi thường của người bảo hiểm và sẽ chủ động nhanh chóng
khôI phục ,đưa sản xuất kinh doanh trở lại bình thường .
Ngoài ra, khi tiến hành bảo hiểm thiết bị điện tử Người bảo hiểm cùng
với các ngành, các cơ quan hữu quan khác phối hợp tiến hành công tác đè
phòng, hạn chế tổn thất nhằm ngăn chặn có hiệu quả các rủi ro có thể gây ra
thiệt hại đối với tài sản, con người. Đặc biệt trong lĩnh vực bảo hiểm thiết bị
điện tử, các biện pháp đề phòng, chữa cháy, kiểm tra, giám định các thiết bị
máy móc, đóng vai trò quan trọng. Theo thông lệ, trước khi tiến hành bảo
hiểm, người bảo hiểm phải theo rõi, kiểm tra và đánh giá mức độ rủi ro của

đối tượng được yêu cầu bảo hiểm, trên cơ sở đó sẽ đóng góp kịp thời cho
người được bảo hiểm các biện pháp cần thiết để hạn chế kha năng xảy ra các
rủi ro gây nguy hại cho tài sản được bảo hiểm.
c,Vai trò và tác dụng của bảo hiểm thiết bị điện tử
Bảo hiểm thiết bị điện tử (Electronic Equipment Insurance-EEI) có một
số ưu điểm so với các loại hình bảo hiểm khác như :
Một là, EEI đưa ra khái niệm bảo hiểm rộng rãi nhất trong ngành bảo
hiểm. Dựa trên đơn bảo hiểm mọi rủi ro với rất ít các điều kiện loại trừ ,nó
bảo đảm việc bồi thường sau khi tổn thất hay hư hỏng, thậm chí cả trong các
trường hợp không đáng quan tâm hay không quan trọng đối với tài sản khác
ví dụ như việc vận hành không có chuyên môn, dao động điện áp, ám khói
,ẩm ướt và nổ đèn chân không .Tuy nhiên ,các hiểm hoạ ấy đã gây ra một rủi
ro rất nghiêm trọng cho thiết bị điện tử có độ nhạy cảm về tần số và tính khốc
liệt. Cũng như vậy, một nguyên nhân tương đối nhỏ nhưng cũng có thể ảnh
hưởng lớn về tài chính đối với tính liên tục của hoạt động kinh doanh bởi vì
các hoạt động này có thể hoàn toàn phụ thuộc vào tình trạng sức khoẻ của
“trái tim" thiết bị điện tử .

6

Hai là, điều khoản tiêu chuẩn trong bảo hiểm thiết bị điện tử có đưa ra
điều kiện hoàn trả tiền trên cơ sở giá trị thay thế mới. Điều này đã đặt người
được bảo hiểm vào một vị trí sẵn có nguồn tiền đầy đủ để thay thế ngay lập
tức và không có sự khấu trừ thông thường theo điều kiện “mới thay cũ" .
Ba là, Bảo hiểm thiết bị điện tử mở rộng cả với thiệt hại mọi lĩnh vực
phần mềm và sự ứng dụng của nó. Ngày nay ,dữ liệu gốc và dữ liệu giao dịch
được lưu trữ vào máy tính là nguồn thông tin phổ biến của mỗi công ty do đó
cả phần mềm và dữ liệu là những tài sản rất có giá trị đối với mọi doanh
nghiệp. Sự tồn tại và tính chính xác của chúng bị đe doạ bởi rất nhiều rủi và
hiểm hoạ đa dạng khi so sánh với chính thiết bị đó .

Các hoạt động có thể bị gián đoạn cho tới khi việc phục hồi đầy đủ thông
tin được tiến hành.
Bốn là, để chiều theo ý khách hàng, bảo hiểm thiết bị điện tử có thể thay
đổi phù hợp với từng nhu cầu thông qua các bản sửa đổi bổ xung và cơ cấu
định giá rủi ro.
2. Lịch sử phát triển bảo hiểm thiết bị điện tử
a) Khái quát về lịch sử bảo hiểm kĩ thuật
So với các loại hình bảo hiểm khác như: Bảo hiểm hàng hải ,bảo hiểm
cháy thì bảo hiểm kĩ thuật ra đời chậm hơn. Có thể nói rằng: Bảo hiểm kĩ
thuật ra đời cùng với sự xuất hiện của cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật và
chính sự phát triển của khoa học kĩ thuật là động lực thúc đẩy sự lớn mạnh
không ngừng của lĩnh vực bảo hiểm này. Ta có thể đưa ra một vàI số liệu để
so sánh như sau:
- Bảo hiểm cháy ra đời từ năm 1667
- Bảo hiểm hàng hải ra đời vào năm1687
- Đơn bảo hiểm kĩ thuật đầu tiên xuất hiện vào năm 1859
Đó là đơn bảo hiểm về máy móc và năm 1859 xuất hiện đơn bảo hiểm
đầu tiên cho nồi hơi.

7

Tuy sinh sau đẻ muộn hơn so với các loại hình bảo hiểm khác, nhưng với
sự phát triển nhanh chóng của khoa học kỹ thuật, đặc biệt trong thế kỷ 20 này,
bảo hiểm kĩ thuật cũng đã tiến được những bước dài quan trọng và trở thành
một trong những loại hình bảo hiểm quan trọng nhất hiện nay. Trong năm
1972, tổng số phí BHKT tại CHLB Đức chỉ đạt 567 triệu DM, nhưng năm
1981 đã tăng lên tới 1294 triệu DM
BHKT hiện nay đã xâm nhập vào hầu hết các lĩnh vực của hoạt động
kinh tế, khoa học trên toàn thế giới, từ việc bảo hiểm các máy móc trong các
xí nghiệp sản xuất ,các dụng cụ tinh vi trong y tế, trong các phòng thí nghiệp

cho tới việc bảo hiểm cho công trình xây lắp khổng lồ, các công tá lắp ráp
máy bay, tàu biển cỡ lớn và cho cả con tàu vũ trụ công ty Munich Re, một
công ty tái bảo hiểm đứng đầu thế giới,là một trong những công ty đã sáng lập
và phổ biến rộng rãi loại hình bảo hiểm này cùng với các công ty khác trên thị
trường bảo hiểm Lon don -trung tâm bảo hiểm thế giới.
b) Sự ra đời và phát triển của bảo hiểm thiết bị điện tử
Bảo hiểm thiết bị điện tử là một nghiệp vụ bảo hiểm tuy ra đời muộn hơn
so với các loại hình bảo hiểm khác nhưng đã phát triển rất nhanh và chiếm
một tỷ lệ lớn trong doanh thu phí bảo hiểm kĩ thuật. Gọi là ra đời muộn nhưng
nhìn lại lịch sử phát triển của loại hình bảo hiểm này, chúng ta thấy nó cũng
đã có trên 70 năm phát triển.
Từ những năm 20 của thế kỉ này đã xuất hiện những hợp đồng bảo hiểm
thiết bị điện tử như là những phần bổ xung cho các hợp đồng thuê mướn và
bảo dưỡng thiết bị .Vào năm 1921 công ty chuyên về bảo hiểm thiết bị điện tử
đầu tiên trên thế giới đã được thành lập .
Với nguồn gốc của nó trong những năm 1920 ở Đức, bảo hiểm điện áp
thấp, như tên gọi của nó sau đó được bắt đầu như một loại hình bảo hiểm
chuyên biệt cho thiết bị điện thoại, chủ yếu là để bảo vệ các công ty thuê bao
điện thoại chống lại ảnh hưởng về mặt tài chính có tính chất hậu quả của tổn
thất hay hư hỏng thiết bị.

8

Trong những năm 30, phạm vi vủa những thiết bị được bảo hiểm được
mở rộng bao gồm các hệ thống loa chuyên dùng, hệ thống tín hiệu ánh sáng
và hệ thống báo cháy cũng như các thiết bị viễn thông khác, tiếp đến là xuất
hiện của thế hệ máy tính điện tử .
Công nghệ máy tính hiện đại đã phát triển và được hoàn chỉnh bởi
KONZADZNSE tai Đức vào năm 1941. Trong cùng thời gian đó ở Mỹ ,hình
thành chuỗi máy tính điều khiển tự động, bước tiếp theo là sử dụng các ống

điện tử cho việc tính toán. Máy tính lớn nhất ENIAC là một hệ thống khổng
lồ với hơn 18000 ống điện tử, 1500 thiết bị ngoại vi khác và có mức tiêu thụ
trên 150KW. Sau đó là một chương trình ghi nhớ được phát hiện bởi nhà toán
học John Newman trong năm 1948.
Cho đến năm 1950, có sự thay thế các ống điện tử bằng transito và diot.
Từ trước đến năm 1960 vi mạch điện tử mở đường cho “cách mạng công
nghiệp lần thứ 3"
Tiếp đến năm 1970: những yếu tố rủi ro mới xuất hiện đòi hỏi phải có những
điều kiện bảo hiểm mới dẫn đến sự ra đời đơn bảo hiểm thiết bị điện tử (EEI).
Năm 1980 EEI trở thành hợp đồng bảo hiểm được yêu cầu nhiều nhất
trong lĩnh vực bảo hiểm kĩ thuật.
Không còn nghi ngờ gì nữa, sự phát triển nhanh chóng của ngành công
nghiệp điện tử trong thế kỉ 20 cùng với sự xâm nhập có nhiều đổi mới của loại
hình bảo hiểm thiết bị điện tử đã tạo ra loại hình bảo hiểm chuyên dụng này
có tầm quan trọng hiện nay của thế giới bảo hiểm. Ngày nay nhiều doanh
nghiệp không thể cạnh tranh khi thiếu vô số các loại công nghệ mà nghành
điện tử cung cấp và trong trường hợp tổn thất hay hư hỏng thiết bị điện tử của
mình nhiều công ty có thể không có khả năng tồn tại lâu dài. Tình hình này đã
có lợi cho sự phát triển của loại hình bảo hiểm thiết bị điện tử trong quá khứ
và sẽ phát triển liên tục trong nhiều năm tới .
Hiện nay theo ước tính thì tại thị trường bảo hiểm đức, một thị trường
được coi là phát triển nhất vê bảo hiểm kĩ thuật nói chung và bảo hiểm thiết bị
điện tử nói riêng. Năm 1992 ở đức ,bảo hiểm thiết bị điện tử đã tạo ra doanh

9

thu phí bảo hiểm vượt hơn 450.000.000 U S D chiếm gần 33% tổng doanh thu
phí bảo hiểm kĩ thuật .
Ở Việt nam, bảo hiểm thiết bị điện tử đến thời điểm này có thể coi là một
trong những sản phẩm mới nhất được tổng công ty bảo hiểm Việt Nam

(Baoviet) nghiên cứu triển khai bắt đầu vào tháng 10 năm 1996
3. Một số điều kiện thuận lợi của Việt nam trong việc hình thành và
phát triển nghiệp vụ bảo hiểm thiết bị điện tử
Để hình thành và phát triển nghiệp vụ bảo hiểm thiết bị điện tử không
thể đơn thuần áp dụng một cách máy móc, một sự tiếp thu thiếu chọn lọc từ
nhiều nước trên thế giới mà ngoài tính lí thuyết đầy thuyết phục thì xuất phát
điểm thứ hai đó là tình hình thực tế, nó có phù hợp có khả thi hay không.
Cũng một nghiệp vụ bảo hiểm nhưng chỉ có thể thành công ở nước này nhưng
lại hoàn toàn không triển khai được ở nước khác, điều này cũng chính là do
điều kiện nội tại của bản thân mỗi nước, có đặc điểm và ưu thế riêng .Các
điều kiện đó chính là: điều kiện về kinh tế, điều kiện về dân số và điều kiện về
môi trường pháp lí. Ở Việt nam các điều kiện đó như sau :
a,Điều kiện về kinh tế
Kinh tế là một trong những biểu thức quan trọng nhất ảnh hưởng trực
tiếp đến quá trình phát triển nghiệp vụ này. Khi một nền kinh tế nghèo nàn thì
điều kiện đầu tư cho cơ sở vật chất sẽ không được trang bị hiện đại do đó sẽ
không có bảo hiểm thiết bị điện tử. Nhưng thực tế là ở Việt nam kinh tế chưa
phải là phát triển song những gì mà nền kinh tế đã đạt được như hiện nay quả
là một điều kiện hết sức thuận lợi cho nghiệp vụ bảo hiểm thiết bị điện tử phát
triển.
Sau khi có chính sách đổi mới về kinh tế, mở cửa ra thị trường thế giới
thì thị trường việt nam về công nghệ thông tin đã được khởi sắc từ đầu những
năm 90. Bước khẳng định cho sự phát triển thị trường này là tác động vĩ mô
của nhà nước về chính sách công nghệ thông tin. Ngày 7 tháng 4 năm 1993
chính phủ ban hành Nghị định 49/CP xác định chính sách, quan điểm và mục
tiêu của việc phát triển công nghệ thông tin đến năm 2000 .
Các công ty máy tính tầm cỡ thế giới bắt đầu bước vào thị trường Việt
Nam như Compaq, IBM, ACER