Khai niem GIS potx

GiỚI THIỆU VỀ “HỆ THÔNG TIN ĐỊA LÝ”
GIS là gì ?
G I S
Geographical

Information System

HỆ THỐNG THÔNG TIN ĐỊA LÝ
I. Khái niệm cơ bản :
( Địa Lý ) ( Thông tin )
( Hệ thống )
G I S

Gọi tắt là GIS , là một công cụ máy tính để lập bản đồ và phân tích các sự vật, hiện tượng
thực
trên trái đất. Công nghệ GIS kết hợp các thao tác cơ sở dữ liệu thông thường (như cấu trúc hỏi đáp)
và các phép phân tích thống kê, phân tích địa lý ; trong đó phép phân tích địa lý và hình ảnh được
cung cấp duy nhất từ các bản đồ. Những khả năng này phân biệt GIS với các hệ thống thông tin
khác
và khiến cho GIS có phạm vi ứng dụng rộng trong nhiều lĩnh vực khác nhau ( phân tích các sự kiện,
dự đóan tác động và họach định chiến lược ).
Lập bản đồ và phân tích địa lý không phải là kỹ thuật mới, nhưng GIS thực thi các công việc này
tốt hơn và nhanh hơn các phương pháp thủ công cũ.
Hệ thống thông tin địa lý
G I S



G I S
2. Quá trình phát triển.


Hệ thống thông tin địa lý GIS được
nghiên cứu và đưa vào ứng dụng từ
những năm cuối thập niên 70 tại Canada
với tên CGIS ( Canadian Geographical
Information System ), đến nay nhờ
những thành tựu khoa học ngày càng
phát triển và nhu cầu sử dụng thông tin
trong nhiều lĩnh vực quản lý nên GIS
ngày càng phát triển và ứng dụng rộng
rãi ở nhiều quốc gia trên các lĩnh vực
khoa học – kỹ thuật và quản lý các họat
động kinh tế xã hội.
Ở nước ta trong những năm gần đây, nhiều ngành, nhiều địa phương đã bắt đầu ứng dụng
các phần mềm GIS như MapInfo , ArcInfo , Liwis , Wingis… trong các lĩnh vực quản lý Nhà
Nước, quản lý tài nguyên, môi trường, qui họach đất đai, đô thị, qui họach phát triển kinh tế
Xã hội.

3. Nền tảng của GIS

Hệ thống thông tin địa lý được phát triển trên nền tảng và những thành tựu của công nghệ
Tin học, Địa lý học và Bản đồ học
và các lĩnh vực khoa học khác.
Ngày nay GIS còn gắn chặt với kỹ thuật
Viễn thám RS ( Remote Sensing )
và kỹ thuật Định vị GPS ( Global Position System )
tạo thành
Công nghệ 3 S.

Nền tảng GIS cho phép gắn liền thông tin vị trí địa lý với nội dung thuộc tính của nó thành

những bản đồ chính xác, có thể chồng ghép hoặc tách rời từng phần, lưu trữ dữ liệu thuộc
tính mềm dẻo, dễ dàng tổng hợp và truy cập số liệu.
Trên cơ sở phân tích và tổng hợp các dữ liệu đã có quản lý trong hệ thống có thể tính tóan
nhằm đưa ra các kết luận, các quyết định chính xác, kịp thời.

4. Thành phần của GIS

Hệ thống thông tin địa lý bao gồm bốn thành phần cơ bản :
-
Phần cứng : Mạng máy tính và các thiết bị ngọai vi như : bàn số hóa (Digitizer)
máy quét hình ảnh (Scanner), máy vẽ (Plotter), máy in (Printer)…
-
Phần mềm : Các phần mềm có khả năng nhập,lưu trữ, xử lý, phân tích, tính tóan,
hiển thị các dữ liệu theo yêu cầu người sử dụng.
- Cơ sở dữ liệu : Là thành phần cốt lõi của hệ GIS được thể hiện dưới các dạng :

Dữ liệu không gian
hay
dữ liệu đồ họa
là những hình ảnh, đường nét, điểm của bản
đồ được số hóa thành dạng vectơ để quản lý trong máy tính. Các yếu tố không gian của dữ
liệu được thể hiện dưới dạng điểm (Point), đường (Line), và vùng (Polygone).

Dữ liệu phi không gian
hay
dữ liệu thuộc tính
là những số liệu, biểu bảng mô tả tính
chất, đặc trưng của dữ liệu không gian. Nó được biểu thị dưới dạng những con số hoặc chữ
mô tả số lượng, tính chất, thông số liên quan đến bản đồ.
- Con người và tổ chức hệ thống : Là yếu tố quan trọng, bao gồm :


Các kỹ thuật viên
am hiểu về máy tính và các phần mềm GIS có nhiệm vụ sử dụng thiết
bị, nhập và xử lý dữ liệu.

Các nhà phân tích và điều hành hệ thống.


Các nhà lãnh đạo
sử dụng hệ thống làm công cụ trợ giúp để họach định các chủ trương,
kế họach trong quản lý và phát triển.

5. Tính chất của GIS
Cơ sở dữ liệu của hệ thống thông tin địa lý là tập hợp các bản đồ, hình ảnh địa lý được chuyển
hóa thành các đối tượng tóan học như điểm, đường thẳng, đường cong, vùng…cùng với các
thông tin số, chữ thuộc tính của chúng, tất cả các dữ liệu đó được lưu trữ, quản lý theo một
cơ chế liên kết thống nhất.
Nhờ sự liên kết dữ liệu không gian ( bản đồ ) với dữ liệu thuộc tính của nó sẽ cho ta một cơ sở
dữ liệu với các hình ảnh thực sinh động, có đầy đủ các thông tin liên quan một cách tổng thể
Tòan bộ hiện trạng các nguồn tài nguyên thông tin quản lý, từ đó mà xác định phương thức sử
Dụng tối ưu các nguồn tài nguyên đó.
Các dữ liệu trong GIS mô tả các đối tượng theo 3 đặc trưng cơ bản sau :
 Vị trí địa lý của chúng thông qua một hệ tọa độ lựa chọn.
 Các thuộc tính liên quan đến vị trí địa lý của đối tượng.
 Mối quan hệ không gian của các đối tượng.