Bài giảng nguyên lý cắt gọt gỗ : Lý luận chung quá trình cắt gỗ part 2 doc

- Phương pháp cắt gọt:

Là phương pháp chế biến cơ giới mà
trong đó việc thay đổi hình dáng,
kích thước của gỗ được thực hiện
bằng sự phá huỷ liên kết giữa các
phần tử vật chất gỗ theo hướng định
trước của con người nhờ cơng cụ cắt.
Ví dụ: bóc, lạng, bào …..


Sơ đồ tổng quát phân loại chế biến gỗ
Chế biến gỗ

Chế biến cơ giới

PP va đập

Chế biến hoá học

PP áp lực

Chế biến cơ - hố

PP tách chẻ

Cắt có phoi

PP Cắt gọt

Cắt không phoi

1.1.2. Khoa học cắt gọt gỗ và quá trình phát triển
- Khoa học cắt gọt gỗ ?
+ Là hệ thống kiến thức, lý luận khoa học về quá trình cắt gọt gỗ.
+ Là hệ thống kiến thức cơ sở chuyên môn, thuộc kiến thức bắt buộc với kĩ sư CB.
- Vai trò của khoa học cắt gọt gỗ ?
Cung cấp các cơ sở khoa học nhằm đảm bảo hiệu quả cao nhất cho công tác thiết kế
công nghệ và thiết bị trong lĩnh vực CBLS.
+ Gia công cắt gọt gỗ được áp dụng trong hầu hết các lĩnh vực chế biến lâm sản.
+ Kiến thức cắt gọt là căn cứ cho việc sử dụng, cải tiến và thiết kế máy chế biến gỗ.
- Các phương pháp nghiên cứu về khoa học cắt gọt gỗ
+ Phương pháp toán cơ: Xây dựng lí thuyết cắt gọt bằng cách sử dụng các mơ hình
tốn và cơ học để phân tích và nghiên cứu hiện tượng trong cắt gọt.
+ Phương pháp phân tích hiện tượng lí hóa: Xây dựng lí thuyết cắt gọt bằng cách
phân tích giá trị, hiện tượng lí - hóa xảy ra trong cắt gọt.
+ Phương pháp thực nghiệm: Xây dựng lí thuyết cắt gọt bằng cách phân tích giá trị,
hiện tượng lí - hóa xảy ra trong qua trình tiến hành thí nghiệm.


- Mục tiêu của việc nghiên cứu khoa học cắt gọt gỗ ?
+ Phản ánh chính xác các hiện tượng, bản chất và qui luật của các hiện tượng
xảy ra trong quá trình cắt gọt gỗ.
+ Giải quyết một cách có hiệu quả 2 bài tốn
Bài tốn thuận: Xác định được các thông số cơ bản ban đầu để từ đó tính
tốn thiết kế, cải tiến máy móc thiết bị sao cho đáp ứng yêu cầu đặt ra.
Bài toán nghịch: Từ các máy móc, thiết bị có sẵn đi xác định chế độ làm
việc của nó sao cho đáp ứng yêu cầu đặt ra.
- Lịch sử phát triển của khoa học cắt gọt gỗ
Thao tác cắt gọt gỗ vốn có từ lâu, song khoa học cắt gọt gỗ mới được phát

triển từ nửa cuối thế kỷ 19 tới nay.
+ Giai đoạn hình thành: nửa cuối thế kỉ XIX, ở thời kỳ này, các vấn đề liên quan
tới cắt gọt gỗ được nêu ra cùng với những lí luận sơ khai.
+ Giai đoạn nghiên cứu cơ bản: nửa đầu thế kỉ XX. Các hướng nghiên cứu tập
trung vào động lực học, các hiện tượng vật lí , vấn đề chất lượng cắt và cơng cụ.
+ Giai đoạn hồn thiện và ứng dụng: từ năm 1950 cho tới nay.
Các hướng nghiên cứu tập trung là nghiên cứu chính xác q trình cắt gọt, mở
rộng đối tượng và nâng cao hiệu quả quá trình cắt gọt.


1.1.3. Khái niệm và phân loại cắt gọt gỗ
a. Khái niệm cắt gọt gỗ
- Cắt gọt: Dùng công cụ để chia tách đối tượng ra nhiều phần bằng việc phá hủy
liên kết theo hướng định trước.
- Cắt gọt gỗ: Dùng công cụ để chia tách đối tượng ra nhiều phần bằng việc phá
hủy liên kết theo hướng định trước.


- Điều kiện thực hiện cắt gọt gỗ
Gỗ ( phôi ), dao cắt ( công cụ ) và chế độ cắt ( chế độ cắt )
- Nguyên lí cắt

Phoi
Dao cắt

+ Cắt thẳng: chuyển động tương đối
giữa dao cắt và gỗ là chuyển động thẳng
Phôi

+ Cắt tròn: chuyển động tương đối
giữa dao cắt và gỗ là chuyển động
quay trịn

Phoi

Dao

Phơi


- Tổ thành sau quá trình cắt
SP, bán SP

phoi ( mùn )

phần thừa
vùng hố phoi ( mùn )

Phơi

phoi

+ Phơi: Đối tượng (vật thể) gỗ đưa vào cắt
+ Phoi: Phần gỗ trực tiếp bị cắt ra từ phôi.
+ Sản phẩm hay bán sản phẩm: phần phơi giữ lại sau q trình cắt đảm bảo yêu cầu.
+ Phế liệu: phần dư trên phôi cần cắt bỏ ( phoi, phần thừa )


b. Phân loại các dạng cắt gọt gỗ

b1. Công cụ cắt, mũi cắt, cạnh cắt


b2. Phân loại các dạng cắt gọt gỗ
+ Căn cứ vào quan hệ giữa cạnh cắt và phương cắt :
- Cắt gọt 2 chiều (ha): cạnh cắt chính và phương cắt vng góc với nhau.
- Cắt gọt 3 chiều (hb): cạnh cắt chính và phương cắt khơng vng góc với nhau.
(- góc nghiêng dao)


+ Căn cứ vào quan hệ giữa cạnh cắt chính, vận tốc cắt với phương sợi gỗ

a) cắt ngang; b) cắt dọc; c) cắt bên

- Cắt dọc: Cạnh cắt vuông góc với thớ gỗ, vận tốc cắt song song với thớ gỗ.
- Cắt ngang: Cạnh cắt và vận tốc cắt cùng vng góc với thớ gỗ.
- Cắt bên: Cạnh cắt song song với thớ gỗ, vận tốc cắt vng góc với thớ gỗ.