Tiểu luận triết học: Biện chứng của sự phát triển nền KT nhiều thành phần ở VN trong thời kì quá độ lên CNXH pps

z














Tiểu luận triết học

Đề tài: Biện chứng của sự phát triển nền
KT nhiều thành phần ở VN trong thời kì
quá độ lên CNXH

MỞ ĐẦU
VIỆT NAM ĐANG TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ TIẾN LÊN CNXH
ĐỂ RỒI PHÁT TRIỂN LÊN MỘT BƯỚC CAO HƠN ĐÓ LÀ CNCS - MỘT
CHẾ ĐỘ XÃ HỘI MÀ Ở ĐÓ QUAN HỆ SỞ HỮU LÀ SỞ HỮU CÔNG
CỘNG, XÃ HỘI KHÔNG CÒN GIAI CẤP CÓ TÍNH TỰ QUẢN CAO,
LÀM THEO NHU CẦU. CON NGƯỜI ĐƯỢC TỰ DO PHÁT TRIỂN
TOÀN DIỆN. ĐÓ LÀ MỤC TIÊU CỦA LOÀI NGƯỜI NÓI CHUNG VÀ
CỦA NƯỚC TA NÓI RIÊNG. MUỐN XÂY DỰNG ĐƯỢC MỘT XÃ HỘI

NHƯ VẬY ĐIỀU KIỆN TIÊN QUYẾT LÀ PHẢI PHÁT TRIỂN LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT.
VIỆT NAM XUẤT PHÁT TỪ MỘT NƯỚC NÔNG NGHIỆP,
NGHÈO NÀN, LẠC HẬU, KÉM PHÁT TRIỂN. DI SẢN CỦA CƠ CHẾ KẾ
HOẠCH HÓA TẬP TRUNG BAO CẤP VẪN CÒN TỒN TẠI KHÁ NẶNG.
NHỮNG HỆ QUẢ CỦA TRẠNG THÁI BAO CÁO TƯ DUY BAO CẤP
VẪN CÒN, CHƯA THỰC SỰ SẴN SÀNG HỘI NHẬP. DO VẬY PHÁT
TRIỂN TRỞ THÀNH NHIỆM VỤ, MỤC TIÊU SỐ MỘT CỦA TOÀN
ĐẢNG TOÀN DÂN. MUỐN VẬY PHẢI PHÁT TRIỂN KINH TẾ QUỐC
DÂN, PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ HÀNG HÓA NHIỀU THÀNH PHẦN,
VẬN ĐỘNG THEO CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG CÓ SỰ QUẢN LÝ CỦA NHÀ
NƯỚC THEO ĐỊNH HƯỚNG XHCN. ĐÂY LÀ GIẢI PHÁP CƠ BẢN ĐỂ
CHUYỂN TỪ SẢN XUẤT NHỎ LÊN SẢN XUẤT LỚN Ở NƯỚC TA
HIỆN NAY.
BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ
NHIỀU THÀNH PHẦN Ở VIỆT NAM TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ GIÚP
CHO SINH VIÊN ĐẶC BIỆT LÀ SINH VIÊN KINH TẾ CHÚNG EM CÓ
NHẬN THỨC CHÍNH XÁC VỀ SẢN XUẤT XÃ HỘI. ĐỒNG THỜI THẤY
ĐƯỢC Ý NGHĨA TO LỚN CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ
NHIỀU THÀNH PHẦN Ở NƯỚC TA TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ VỪA
PHÙ HỢP VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CHUNG CỦA NHÂN LOẠI, VỪA PHÙ
HỢP VỚI CÁCH THỨC PHÁT TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT Ở VIỆT
NAM KẾT HỢP VỚI CHỦ ĐỘNG HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN KINH TẾ
HÀNG HÓA NHIỀU THÀNH PHẦN TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ

- ĐỊNH NGHĨA THÀNH PHẦN KINH TẾ: LÀ KHU VỰC KINH TẾ,
KIỂU QUAN HỆ KINH TẾ DỰA TRÊN MỘT HÌNH THỨC SỞ HỮU
NHẤT ĐỊNH VỀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT. CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ

KHÔNG TỒN TẠI BIỆT LẬP, MÀ CÓ LIÊN HỆ CHẶT CHẼ VỚI NHAU,
TÁC ĐỘNG LẪN NHAU TẠO THÀNH CƠ CẤU KINH TẾ THỐNG
NHẤT BAO GỒM NHIỀU THÀNH PHẦN KINH TẾ.
- CƠCẤU KINH TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN TRONG THỜI KỲ QUÁ
ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI LÀ TỔNG THỂ CÁC THÀNH PHẦN
KINH TẾ CÙNG TỒN TẠI TRONG MÔI TRƯỜNG HỢP TÁC VÀ CẠNH
TRANH.
I. CƠ SỞ KHÁCH QUAN TỒN TẠI NHIỀU THÀNH PHẦN KINH TẾ TRONG
THỜI KỲ QUÁ ĐỘ
A) KHI PHÂN BIỆT HÀNG HÓA GIẢN ĐƠN VÀ SẢN XUẤT
HÀNG HÓA TƯ BẢN CHỦ NGHĨA, KẾT LUẬN VỀ PHƯƠNG PHÁP
LUẬN: KHI GIAI CẤP VÔ SẢN GIÀNH ĐƯỢC CHÍNH QUYỀN CẦN CÓ
THÁI ĐỘ ĐỐI XỬ KHÁC NHAU ĐỐI VỚI 2 LOẠI TƯ HỮU CỦA HAI
LOẠI HÌNH SẢN XUẤT HÀNG HÓA TRÊN.
- ĐỐI VỚI TƯ HỮU TƯ BẢN CHỦ NGHĨA: QUỐC HỮU HÓA.
NHƯNG BẢN THÂN QUÁ TRÌNH QUỐC HỮU HÓA CÓ NHIỀU HÌNH
THỨC VÀ GIAI ĐOẠN: HOẶC BẰNG TỊCH THU HOẶC BẰNG HÌNH
THỨC CHUỘC LẠI VÀ PHẢI ĐƯỢC TIẾN HÀNH DẦN DẦN TỪNG
BƯỚC MỘT HOẶC BẰNG SỰ LIÊN KẾT CỦA NHÀ NƯỚC VỚI CÁC
CƠ SỞ KINH TẾ TƯ BẢN CHỦ NGHĨA ĐỂ HÌNH THÀNH KINH TẾ TƯ
BẢN NHÀ NƯỚC. VÌ THẾ TRONG MỘT THỜI GIAN DÀI VẪN CÒN
TỒN TẠI THÀNH PHẦN KINH TẾ TƯ BẢN TƯ NHÂN.
- ĐỐI VỚI TƯ BẢN NHỎ CỦA NGƯỜI SẢN XUẤT HÀNG HÓA
NHỎ THÌ CHỈ CÓ THÔNG QUA CON ĐƯỜNG HỢP TÁC HÓA. ĐỂ
TIẾN HÀNH HỢP TÁC HÓA THEO QUY LUẬT VÀ NGUYÊN TẮC CẦN
PHẢI CÓ THỜI GIAN. DO ĐÓ TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ CÒN THÀNH
PHẦN CÁ THỂ CỦA NÔNG DÂN VÀ THỢ THỦ CÔNG, TIỂU THƯƠNG
LÀ MỘT TẤT YẾU.
B) CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ TƯ NHÂN DO LỊCH SỬ ĐỂ LẠI:
TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ CẦN PHẢI ĐƯỢC PHÁT TRIỂN ĐỂ SẢN

XUẤT VÀ ĐỜI SỐNG KHÔNG BỊ MẤT MÁT GIÁN ĐOẠN. NÓ PHÙ
HỢP VỚI LỢI ÍCH CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG VÀ CÓ VAI TRÒ QUAN
TRỌNG TRONG VIỆC XÁC LẬP VÀ PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG KINH
TẾ MỚI.
C) ĐỂ GIỮ LẠI ĐƯỢC CHÍNH QUYỀN VÀ ĐỊNH HƯỚNG XÃ
HỘI CHỦ NGHĨA, GIAI CẤP VÔ SẢN CẦN XÂY DỰNG HỆ THỐNG
KINH TẾ MỚI, TRƯỚC HẾT LÀ KINH TẾ QUỐC DOANH LÀM CƠ SỞ
ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ.
- XÁC ĐỊNH BẢN CHẤT CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ DỰA
TRÊN QUAN HỆ SỞ HỮU VÀ TÍNH CHẤT CỦA LAO ĐỘNG. MỖI
THÀNH PHẦN KINH TẾ CÓ NHIỀU KIỂU SẢN XUẤT HÀNG HÓA
CỦA NÓ, HỢP THÀNH KINH TẾ HÀNG HÓA NHIỀU THÀNH PHẦN.
CÒN GỌI LÀ NỀN KINH TẾ HÀNG HÓA QUÁ ĐỘ, CHỨ KHÔNG PHẢI
LÀ KINH TẾ HÀNG HÓA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA.
- NỀN KINH TẾ HÀNG HÓA QUÁ ĐỘ LÀ NỀN KINH TẾ HÀNG
HÓA KẾT HỢP NHỮNG KIỂU SẢN XUẤT HÀNG HÓA KHÔNG CÙNG
BẢN CHẤT, VỪA THỐNG NHẤT VỪA MÂU THUẪN VỚI NHAU.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. CƠ CẤU THÀNH PHẦN KINH TẾ QUÁ ĐỘ Ở VIỆT NAM
TẠI ĐẠI HỘI ĐẢNG 9 CÓ 6 THÀNH PHẦN KINH TẾ.
A) KINH TẾ NHÀ NƯỚC: LÀ THÀNH PHẦN KINH TẾ DỰA
TRÊN CHẾ ĐỘ SỞ HỮU CÔNG CỘNG VỀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT. KINH
TẾ NHÀ NƯỚC BAO GỒM CÁC DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC, CÁC
QUỸ DỰ TRỮ QUỐC GIA, CÁC QUỸ BẢO HIỂM NHÀ NƯỚC VÀ CÁC
TÀI SẢN THUỘC SỞ HỮU NHÀ NƯỚC CÓ THỂ ĐƯA VÀO VÒNG CHU
CHUYỂN KINH TẾ.
- KINH TẾ NHÀ NƯỚC GIỮ VAI TRÒ CHỦ ĐẠO TRONG NỀN
KINH TẾ QUỐC DÂN. LÀ LỰC LƯỢNG VẬT CHẤT QUAN TRỌNG VÀ
LÀ CÔNG CỤ ĐỂ NHÀ NƯỚC ĐỊNH HƯỚNG VÀ ĐIỀU TIẾT VĨ MÔ
NỀN KINH TẾ VÌ:

+ NÓ NẮM NHỮNG NGÀNH, NHỮNG CƠ SỞ KINH TẾ THEN
CHỐT NHƯ: CÔNG NGHIỆP NĂNG LƯỢNG, KHAI KHOÁNG, LUYỆN
KIM, CÔNG NGHIỆP CHẾ BIẾN, CÔNG NGHIỆP NHẸ, GIAO THÔNG
VẬN TẢI, NGÂN HÀNG, TÀI CHÍNH, BƯU ĐIỆN… ĐỂ ĐẢM BẢO CÂN
ĐỐI CHỦ YẾU CỦA NỀN KINH TẾ LÀ CƠ SỞ ĐỂ ĐỊNH HƯỚNG XÃ
HỘI CHỦ NGHĨA.
+ ĐƯỢC NHÀ NƯỚC TRỰC TIẾP QUẢN LÝ VÀ GIÚP ĐỠ PHÁT
TRIỂN.
+ XU HƯỚNG VẬN ĐỘNG CỦA NÓ NGÀY CÀNG ĐƯỢC MỞ
RỘNG VÀ PHÁT TRIỂN, TIẾN TỚI THỐNG TRỊ TRONG NỀN KINH TẾ.
- ĐỂ LÀM ĐƯỢC NHƯ VẬY PHẢI HOÀN THÀNH VIỆC CỦNG
CỐ, SẮP XẾP, ĐIỀU CHỈNH CƠ CẤU, ĐỔI MỚI VÀ NÂNG CAO HIỆU
QUẢ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP HIỆN CÓ, ĐỒNG THỜI PHÁT TRIỂN
THÊM DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC ĐẦU TƯ 100% VÓN HOẶC CÓ
CỔ PHẦN CHI PHỐI Ở MỘT NGÀNH, LĨNH VỰC THEN CHỐT VÀ ĐỊA
BÀN QUAN TRỌNG. SẮP XẾP LẠI CÁC DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC
VỀ THỰC CHẤT LÀ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ SỞ HỮU, THEO NHỮNG
HƯỚNG SAU:
+ ĐẦU TƯ CÓ HIỆU QUẢ (CẢ TRANG BỊ KĨ THUẬT, VỐN,
TRÌNH ĐỘ QUẢN LÝ VÀO NHỮNG ĐƠN VỊ KINH TẾ NẮM NHỮNG
MẠCH MÁU QUAN TRỌNG CỦA NỀN KINH TẾ.
+ THỰC HIỆN TỐT CHỦ TRƯƠNG CỔ PHẦN HÓA VÀ ĐA DẠNG
HÓA SỞ HỮU ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP MÀ NHÀ NƯỚC
KHÔNG CẦN NẮM 100% VỐN.
+ GIAO BÁN KHOÁN CHO THUÊ CÁC DOANH NGHIỆP VỪA
VÀ NHỎ MÀ NHÀ NƯỚC KHÔNG CẦN NẮM GIỮ.
+ SÁP NHẬP, GIẢI THỂ CHO PHÁ SẢN NHỮNG DOANH
NGHIỆP HOẠT ĐỘNG KHÔNG CÓ HIỆU QUẢ VÀ KHÔNG THỰC
HIỆN CÁC BIỆN PHÁP TRÊN (CẢ NƯỚC CÓ KHOẢNG 250 XÍ NGHIỆP
QUỐC DOANH TRUNG ƯƠNG, 2041 XÍ NGHIỆP QUỐC DOANH ĐỊA

PHƯƠNG QUẢN LÝ).
- VỀ MẶT QUẢN LÝ KINH TẾ NHÀ NƯỚC PHẢI PHÂN BIỆT
QUYỀN CHỦ SỞ HỮU VÀ QUYỀN KINH DOANH CỦA DOANH
NGHIỆP.
B) KINH TẾ TẬP THỂ: LÀ THÀNH PHẦN KINH TẾ BAO GỒM
NHỮNG CƠ SỞ KINH TẾ DO NGƯỜI LAO ĐỘNG TỰ NGUYỆN GÓP
VỐN, CÙNG KINH DOANH, TỰ QUẢN LÝ THEO NGUYÊN TẮC TẬP
TRUNG BÌNH ĐẲNG, CÙNG CÓ LỢI.
- THÀNH VIÊN KINH TẾ TẬP THỂ BAO GỒM CẢ THỂ NHÂN VÀ
PHÁP NHÂN, CẢ NGƯỜI ÍT VỐN VÀ NGƯỜI NHIỀU VỐN, CÙNG GÓP
VỐN VÀ GÓP SỨC TRÊN CƠ SỞ TÔN TRỌNG NGUYÊN TẮC TỰ
NGUYỆN, BÌNH ĐẲNG CÙNG CÓ LỢI VÀ QUẢN LÝ DÂN CHỦ.
- KINH TẾ TẬP THỂ LẤY LỢI ÍCH KINH TẾ LÀ CHÍNH BAO
GỒM LỢI ÍCH CỦA CÁC THÀNH VIÊN VÀ LỢI ÍCH TẬP THỂ, ĐỒNG
THỜI COI TRỌNG LỢI ÍCH XÃ HỘI CỦA CÁC THÀNH VIÊN.
- Ở KHU VỰC NÔNG NGHIỆP VÀ NÔNG THÔN, PHÁT TRIỂN
KINH TẾ TẬP THỂ PHẢI TRÊN CƠ SỞ ĐẢM BẢO QUYỀN TỰ CHỦ
CỦA KINH TẾ HỘ, TRANG TRẠI, HỖ TRỢ ĐẮC LỰC CHO KINH TẾ
HỘ, TRANG TRẠI PHÁT TRIỂN GẮN LIỀN VỚI TIẾN TRÌNH CNH-
HĐH NÔNG NGHIỆP VÀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI.
- XU HƯỚNG VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KINH TẾ TẬP
THỂ THEO HƯỚNG HÌNH THÀNH NHỮNG CƠ SỞ, TỔ HỢP KINH TẾ
CÔNG NÔNG NGHIỆP ĐỂ ĐI LÊN SẢN XUẤT LỚN.
C) KINH TẾ CÁ THỂ, TIỂU CHỦ
- KINH TẾ CÁ THỂ: LÀ THÀNH PHẦN KINH TẾ DỰA TRÊN TƯ
HỮU NHỎ VỀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT VÀ KHẢ NĂNG LAO ĐỘNG CỦA
BẢN THÂN NGƯỜI LAO ĐỘNG VÀ GIA ĐÌNH.
- KINH TẾ TIỂU CHỦ: CŨNG LÀ HÌNH THỨC KINH TẾ DỰA
TRÊN TƯ HỮU NHỎ VỀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT NHƯNG CÓ THUÊ
MƯỚN LAO ĐỘNG. TUY NHIÊN THU NHẬP VẪN CHỦ YẾU DỰA

VÀO SỨC LAO ĐỘNG VÀ VỐN CỦA BẢN THÂN VÀ GIA ĐÌNH.
- KINH TẾ CÁ THỂ, TIỂU CHỦ ĐANG CÓ VỊ TRÍ RẤT QUAN
TRỌNG TRONG NHIỀU NGÀNH NGHỀ Ở NÔNG THÔN VÀ THÀNH
THỊ CÓ ĐIỀU KIỆN PHÁT HUY NHANH VÀ HIỆU QUẢ VỀ VỐN SỨC
LAO ĐỘNG TAY NGHỀ CỦA TỪNG NGƯỜI TRONG GIA ĐÌNH. DO
ĐÓ MỞ RỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA KINH TẾ CÁ THỂ TIỂU
CHỦ CẦN ĐƯỢC KHUYẾN KHÍCH.
- TUY NHIÊN CŨNG CẦN THẤY RẰNG KINH TẾ CÁ THỂ TIỂU
CHỦ DÙ CỐ GẮNG ĐẾN BAO NHIÊU CŨNG KHÔNG THỂ LOẠI BỎ
ĐƯỢC NHỮNG HẠN CHẾ VỐN CÓ CỦA NÓ NHƯ: TÍNH MANH MÚN,
TỰ PHÁT, HẠN CHẾ VỀ KĨ THUẬT DO ĐÓ NHÀ NƯỚC CẦN TẠO
ĐIỀU KIỆN VÀ GIÚP ĐỠ ĐỂ HỌ PHÁT TRIỂN, KHUYẾN KHÍCH CÁC
HÌNH THỨC TỔ CHỨC HỢP TÁC TỰ NGUYỆN LÀM VỆ TINH CHO
CÁC DOANH NGHIỆP HOẶC PHÁT TRIỂN LỚN HƠN. BỞI THÀNH
PHẦN KINH TẾ NÀY CÓ VAI TRÒ RẤT QUAN TRỌNG TRONG VIỆC
SẢN XUẤT, DỊCH VỤ, TƯ LIỆU SINH HOẠT PHỤC VỤ CẢ SẢN XUẤT
VÀ TIÊU DÙNG.
D) KINH TẾ TƯ BẢN TƯ NHÂN: LÀ THÀNH PHẦN KINH TẾ MÀ
SẢN XUẤT KINH DOANH DỰA TRÊN CƠ SỞ CHIẾM HỮU TƯ NHÂN
TƯ BẢN CHỦ NGHĨA VỀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT VÀ BÓC LỘC SỨC
LAO ĐỘNG LÀM THUÊ.
- TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ THÀNH PHẦN KINH TẾ NÀY CÓ
VAI TRÒ ĐÁNG KỂ TRONG VIỆC PHÁT TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT, LÀ THÀNH PHẦN RẤT NĂNG ĐỘNG NHẠY BÉN VỚI THỊ
TRƯỜNG DO ĐÓ SẼ CÓ NHỮNG ĐÓNG GÓP KHÔNG NHỎ VÀO QUÁ
TRÌNH TĂNG TRƯỞNG, PHÁT TRIỂN CỦA NỀN KINH TẾ .
- NÓ GỒM CÁC ĐƠN VỊ KINH TẾ PHẦN LỚN VỐN CỦA TƯ
NHÂN (CẢ TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC) ĐẦU TƯ, HOẠT ĐỘNG DƯỚI
HÌNH THỨC XÍ NGHIỆP TƯ DOANH, HOẶC CÔNG TI CỔ PHẦN
ĐƯỢC PHÁP LUẬT QUI ĐỊNH.

- NHÀ NƯỚC KHUYẾN KHÍCH VÀ KIỂM SOÁT, TẠO ĐIỀU
KIỆN VÀ MÔI TRƯỜNG HOẶC CÁC ĐƠN VỊ KINH TẾ TƯ BẢN TƯ
NHÂN HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NHỮNG NGÀNH, LĨNH VỰC
CÓ LỢI CHO QUỐC KẾ DÂN SINH VÀ HƯỚNG DẪN THEO CON
ĐƯỜNG KINH TẾ TƯ BẢN NHÀ NƯỚC.
- TUY NHIÊN ĐÂY LÀ THÀNH PHẦN KINH TẾ CÓ TÍNH TỰ
PHÁT RẤT CAO. ĐẦU CƠ BUÔN LẬU TRỐN THUẾ, LÀM HÀNG
GIẢ… LÀ NHỮNG HIỆN TƯỢNG THƯỜNG XUYÊN HIỆN ĐÒI HỎI
PHẢI TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ ĐỐI VỚI THÀNH PHẦN KINH TẾ
NÀY.
- VĂN KIỆN ĐẠI HỘI ĐẢNG LẦN 9 CÓ VIẾT: KHUYẾN KHÍCH
PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƯ BẢN TƯ NHÂN RỘNG RÃI TRONG CÁC
NGÀNH NGHỀ SẢN XUẤT, KINH DOANH MÀ PHÁP LUẬT KHÔNG
CẤM. TẠO MÔI TRƯỜNG KINH DOANH THUẬN LỢI VỀ CHÍNH
SÁCH PHÁP LÍ ĐỂ KINH TẾ TƯ BẢN TƯ NHÂN PHÁT TRIỂN TRÊN
NHỮNG ĐỊNH HƯỚNG ƯU TIÊN CỦA NHÀ NƯỚC, KỂ CẢ ĐẦU TƯ
RA NƯỚC NGOÀI; KHUYẾN KHÍCH CHUYỂN THÀNH DOANH
NGHIỆP CỔ PHẦN, BÁN CỔ PHIẾU CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG LIÊN
DOANH LIÊN KẾT VỚI NHAU, VỚI KINH TẾ TẬP THỂ VÀ KINH TẾ
NHÀ NƯỚC, XÂY DỰNG QUAN HỆ TỐT GIỮA CHỦ DOANH NGHIỆP
VÀ NGƯỜI LAO ĐỘNG (ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM. VĂN KIỆN
ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU TOÀN QUỐC LẦN 9, NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ.
E. KINH TẾ TƯ BẢN NHÀ NƯỚC: LÀ THÀNH PHẦN KINH TẾ
BAO GỒM CÁC HÌNH THỨC LIÊN DOANH LIÊN KẾT GIỮA KINH TẾ
NHÀ NƯỚC VỚI TƯ BẢN TƯ NHÂN TRONG NƯỚC VÀ NGOÀI
NƯỚC, MANG LẠI LỢI ÍCH THIẾT THỰC CHO CÁC BÊN ĐẦU TƯ
KINH DOANH.
- CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ CƠ BẢN TỒN TẠI TRÊN CƠ SỞ 3
LOẠI SỞ HỮU. NGOÀI RA CÒN CÓ NHỮNG HÌNH THỨC TỔ CHỨC
LIÊN KẾT KINH TẾ HOẠT ĐỘNG KHÔNG THUỘC THÀNH PHẦN

KINH TẾ NÀO NHƯ HÌNH THỨC KINH TẾ HỖN HỢP NHIỀU LOẠI SỞ
HỮU CÔNG TY XÍ NGHIỆP CỔ PHẦN, LIÊN DOANH LIÊN KẾT HAI
BÊN NHIỀU BÊN GIỮA CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ TRONG VÀ
NGOÀI NƯỚC.
- SỰ CHUYỂN HÓA CỦA CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ TRONG
QUÁ TRÌNH ĐI LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI DIỄN RA DƯỚI NHIỀU
HÌNH THỨC, PHÙ HỢP VỚI TÍNH CHẤT, TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN
CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT.
F. KINH TẾ CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI: BAO GỒM CÁC
DOANH NGHIỆP CÓ THỂ 100% VỐN NƯỚC NGOÀI (MỘT THÀNH
VIÊN HOẶC NHIỀU THÀNH VIÊN) CÓ THỂ LIÊN KẾT, LIÊN DOANH
VỚI DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC HOẶC DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN
CỦA NƯỚC TA
KINH TẾ CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI CÓ VỊ TRÍ QUAN
TRỌNG TRONG NỀN KINH TẾ NƯỚC TA. TRONG 10 NĂM QUA
(1991 - 2000) CÁC DOANH NGHIỆP CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI
PHÁT TRIỂN KHÁ NHANH GIÁ TRỊ SẢN XUẤT TĂNG BÌNH QUÂN
22% MỘT NĂM. TRONG 5 NĂM (1996 - 2000) VỐN ĐẦU TƯ TRỰC
TIẾP NƯỚC NGOÀI ĐƯỢC THỰC HIỆN KHOẢNG 10 TỈ USD, CHIẾM
23% TỔNG SỐ VỐN ĐẦU TƯ TOÀN XÃ HỘI; CÁC DOANH NGHIỆP
CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI TẠO RA 34% GIÁ TRỊ SẢN XUẤT
TOÀN NGÀNH CÔNG NGHIỆP, TRÊN 22% KIM NGẠCH XUẤT KHẨU
VÀ ĐÓNG GÓP TRÊN 10% GDP CHUNG CỦA CẢ NƯỚC.
ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC TA ĐÃ KHẲNG ĐỊNH "TẠO ĐIỀU KIỆN
ĐỂ KINH TẾ CÓ VỐN ĐẤU TƯ NƯỚC NGOÀI PHÁT TRIỂN THUẬN
LỢI, HƯỚNG VÀO XUẤT KHẨU XÂY DỰNG KẾT CẤU HẠ TẦNG,
KINH TẾ XÃ HỘI GẮN VỚI THU HÚT CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI, TẠO
THÊM NHIỀU VIỆC LÀM CẢI THIỆN MÔI TRƯỜNG KINH TẾ VÀ
PHÁP LÍ ĐỂ THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI [ĐẢNG CỘNG
SẢN VIỆT NAM VĂN KIỆN ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU TOÀN QUỐC LẦN 9,

NXB CHÍNH TRỊ QUỐC GIA, HÀ NỘI 2001, TRANG 99].
2. TÍNH TẤT YẾU KHÁCH QUAN PHẢI PHÁT TRIỂN KINH
TẾ HÀNG HÓA NHIỀU THÀNH PHẦN Ở NƯỚC TA.
A. DO YÊU CẦU CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT VÀ THỰC CHẤT LÀ CHUYỂN TỪ SẢN XUẤT NHỎ LÊN SẢN
XUẤT LỚN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA.
- CHÚNG TA QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI MỘT NƯỚC
NÔNG NGHIỆP LẠC HẬU, VỐN LÀ THUỘC ĐỊA NỬA PHONG KIẾN,
NỀN KINH TẾ CHỦ YẾU LÀ SẢN XUẤT NHỎ, CÒN MANG NẶNG
TÍNH TỰ CUNG, TỰ CẤP, CHƯA TRẢI QUA GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN
TƯ BẢN CHỦ NGHĨA.
- CHÚNG TA TIẾN HÀNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ
NGHĨA XÃ HỘI TRONG ĐIỀU KIỆN CUỘC CÁCH MẠNG KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI ĐANG DIỄN RA MẠNH MẼ, LÀM THAY
ĐỔI NHANH CHÓNG DIỆN MẠO THẾ GIỚI TRONG MỌI LĨNH VỰC
KINH TẾ XÃ HỘI - CHÍNH TRỊ, LÀM CHO XU HƯỚNG PHỤ THUỘC
LẪN NHAU GIỮA CÁC NƯỚC TRONG CỘNG ĐỒNG THẾ GIỚI NGÀY
CÀNG TĂNG LÊN.
- SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KINH TẾ THỊ TRƯỜNG LÀ
QUÁ TRÌNH KINH TẾ KHÁCH QUAN. NÓ BẮT ĐẦU KHI KINH TẾ TỰ
NHIÊN PHÁT TRIỂN ĐẾN TRÌNH ĐỘ LÀM XUẤT HIỆN NHỮNG TIỀN
ĐỀ KINH TẾ HÀNG HÓA. SỰ XUẤT HIỆN CỦA KINH TẾ HÀNG HÓA
CŨNG CHÍNH LÀ SỰ XUẤT HIỆN TIỀN ĐỀ PHỦ ĐỊNH KINH TẾ TỰ
NHIÊN VÀ KHẲNG ĐỊNH KINH TẾ HÀNG HÓA. MỖI BƯỚC PHÁT
TRIỂN CỦA KINH TẾ HÀNG HÓA LÀ MỘT BƯỚC ĐẨY LÙI KINH TẾ
TỰ NHIÊN. NHƯ VẬY TRONG QUÁ TRÌNH VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT
TRIỂN KINH TẾ HÀNG HÓA ĐÃ PHỦ ĐỊNH DẦN KINH TẾ TỰ NHIÊN
VÀ KHẲNG ĐỊNH MÌNH LÀ MỘT KIỂU TỔ CHỨC KINH TẾ XÃ HỘI
ĐỘC LẬP. NÓ PHÁT TRIỂN DƯỚI SỰ TÁC ĐỘNG MẠNH MẼ CỦA
CÁC TIÊU ĐỀ SAU. PHẢN ÁNH LAO ĐỘNG XÃ HỘI, SỰ ĐỘC LẬP

TƯƠNG ĐỐI VỀ KINH TẾ GIỮA MỌI NGƯỜI, LƯU THÔNG HÀNG
HÓA VÀ TIỀN TỆ…
B. DO SỰ TỒN TẠI CỦA NHIỀU THÀNH PHẦN KINH TẾ Ở
NƯỚC TA
- HIỆN NAY Ở NƯỚC TA TỒN TẠI NHIỀU TRÌNH ĐỘ PHÁT
TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT HIỆN ĐẠI, THÔ SƠ, NỬA CƠ
KHÍ VÀ CƠ KHÍ. VÌ VẬY THIẾT LẬP QUAN HỆ SỞ HỮU VỚI TỰ LIỆU
SẢN XUẤT CŨNG PHẢI ĐA DẠNG. Ở VIỆT NAM HIỆN NAY QUAN
HỆ NHIỀU HÌNH THỨC QUY MÔ SỞ HỮU TƯ LIỆU SẢN XUẤT LUÔN
LÀ CĂN CỨ CHO VIỆC PHÂN ĐỊNH CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ
KHÁC NHAU. TRONG NỀN KINH TẾ NƯỚC TA ĐANG TỒN TẠI 3
HÌNH THỨC SỞ HỮU CƠ BẢN. SỞ HỮU NHÀ NƯỚC, SỞ HỮU TƯ
NHÂN VÀ SỞ HỮU HỖN HỢP. TỪ BA HÌNH THỨC SỞ HỮU CƠ BẢN
ĐÓ ĐÃ HÌNH THÀNH NỀN KINH TẾ HÀNG HÓA NHIỀU THÀNH
PHẦN VỚI NHỮNG LOẠI HÌNH DOANH NGHIỆP ĐA DẠNG VÀ
PHONG PHÚ.
C. NƯỚC TA CÓ MỘT LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG DỒI DÀO
+ NƯỚC TA CÓ MỘT LƯỢNG LAO ĐỘNG LỚN (KHOẢNG 40
TRIỆU NGƯỜI) CẦN CÙ THÔNG MINH. SONG SỐ NGƯỜI CHƯA CÓ
VIỆC LÀM CÒN NHIỀU, VỪA GÂY LÃNG PHÍ SỨC LAO ĐỘNG, VỪA
GÂY NHỮNG KHÓ KHĂN LỚN VỀ KINH TẾ XÃ HỘI. TRONG KHI
KHẢ NĂNG THU HÚT LAO ĐỘNG CỦA KHU VỰC KINH TẾ NHÀ
NƯỚC KHÔNG NHIỀU THÌ VIỆC KHAI THÁC TẬN DỤNG TIỀM
NĂNG KINH TẾ NHÀ NƯỚC KHÔNG NHIỀU THÌ VIỆC KHAI THÁC
TẬN DỤNG TIỀM NĂNG CỦA CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ KHÁC LÀ
MỘT TRONG NHỮNG GIẢI PHÁP QUAN TRỌNG ĐỂ TẠO THÊM
CÔNG ĂN VIỆC LÀM CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG.

3. THÁI ĐỘ CỦA NHÀ NƯỚC VỚI THÀNH PHẦN KINH TẾ
CHO ĐẾN HIỆN NAY VẤN ĐỀ NÀY VẪN CHƯA CÓ SỰ THỐNG

NHẤT VỀ LÍ LUẬN VÀ HÀNH ĐỘNG THỰC TIỄN CÓ 3 NHẬN Ý
KIẾN.
A. NHÀ NƯỚC TA PHẢI CÓ CHÍNH SÁCH, CHẾ ĐỘ ĐỐI XỬ
NHẤT QUÁN VỚI CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ.
B. TOÀN BỘ HOẠT ĐỘNG CỦA NHÀ NƯỚC PHẢI DỰA TRÊN
SỰ PHÂN BIỆT ĐỐI XỬ VỚI CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ.
C. THÁI ĐỘ ĐỐI XỬ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI THÀNH PHẦN
KINH TẾ VỪA PHẢI NHẤT QUÁN, VỪA PHẢI PHÂN BIỆT VÌ: NỀN
KINH TẾ HÀNG HÓA QUÁ ĐỘ TRONG NÓ TỒN TẠI NHỮNG KIỂU
SẢN XUẤT KHÔNG CÙNG BẢN CHẤT VỪA THỐNG NHẤT VÀ VỪA
MÂU THUẪN VỚI NHAU.
- TÍNH THỐNG NHẤT
+ NỀN KINH TẾ NƯỚC TA LÀ NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG DO
ĐÓ CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ KHÔNG TỒN TẠI BIỆT LẬP MỖI
THÀNH PHẦN KINH TẾ LÀ MỘT BỘ PHẬN CẤU THÀNH CỦA NỀN
KINH TẾ QUỐC DÂN THỐNG NHẤT. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA MỖI
THÀNH PHẦN KINH TẾ GÓP PHẦN VÀO SỰ PHÁT TRIỂN CHUNG
CỦA NỀN KINH TẾ.
+ CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ TUY CÓ BẢN CHẤT VỀ MẶT
SẢN XUẤT KHÁC NHAU NHƯNG HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH
DOANH TRONG MỘT MÔI TRƯỜNG CHUNG CŨNG CHỊU SỰ TÁC
ĐỘNG CÁC NHÂN TỐ CÁC QUY LUẬT CHUNG CỦA THỊ TRƯỜNG.
+ CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ TÁC ĐỘNG LẪN NHAU CẢ TÍCH
CỰC VÀ TIÊU CỰC SỰ BIẾN ĐỔI CỦA THÀNH PHẦN KINH TẾ NÀY
SẼ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ BIẾN ĐỔI CỦA THÀNH PHẦN KINH TẾ
KHÁC. TRONG NỀN KINH TẾ QUỐC DÂN THỐNG NHẤT DO NHÀ
NƯỚC HƯỚNG DẪN ĐIỀU TIẾT CÁC CHỦ THỂ SẢN XUẤT KINH
DOANH THUỘC CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ VỪA HỢP TÁC VỚI
NHAU, BỔ SUNG CHO NHAU, ĐỀU BÌNH ĐẲNG TRƯỚC PHÁP LUẬT.
- TÍNH MÂU THUẪN

+ MỖI THÀNH PHẦN KINH TẾ CÓ ĐẶC ĐIỂM RIÊNG VÌ VẬY
MỖI THÀNH PHẦN KINH TẾ NGOÀI NHỮNG QUI LUẬT KINH TẾ
CHUNG CÒN CÓ QUY LUẬT KINH TẾ ĐẶC THÙ CHI PHỐI HOẠT
ĐỘNG CÁC THÀNH PHẦN.
+ MỖI THÀNH PHẦN KINH TẾ MANG BẢN CHẤT, KINH TẾ
KHÁC NHAU CÓ CÁC LỢI ÍCH KINH TẾ KHÁC NHAU THẬM CHÍ
ĐỐI LẬP NHAU. MÂU THUẪN GIỮA CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ
LÀM CHO CẠNH TRANH TRỞ THÀNH TẤT YẾU CẠNH TRANH LÀ
ĐỘNG LỰC QUAN TRỌNG THÚC ĐẨY CẢI TIẾN KỸ THUẬT, PHÁT
TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. MÂU THUẪN GIỮA CÁC THÀNH
PHẦN KINH TẾ LÀ MÂU THUẪN MỘT BÊN LÀ KINH TẾ NHÀ NƯỚC,
KINH TẾ TẬP THỂ, KINH TẾ TƯ BẢN NHÀ NƯỚC, VỚI MỘT BÊN LÀ
TÍNH TỰ PHÁT TƯ SẢN,TIỂU TƯ SẢN CỦA KINH TẾ TƯ BẢN TƯ
NHÂN VÀ KINH TẾ CÁ THỂ GIẢI QUYẾT MÂU THUẪN NÀY DỰA
TRÊN CHẾ ĐỘ CÔNG HỮU VỀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT NGÀY CÀNG
CHIẾM ƯU THẾ, LÀ NHÂN TỐ CĂN BẢN CỦA THỜI KỲ QUÁ ĐỘ.
+ VIỆC GIẢI QUYẾT MÂU THUẪN NÀY NHƯ THẾ NÀO LÀ
VIỆC KHÔNG ĐƠN GIẢN KHÔNG THỂ GIẢI QUYẾT BẰNG Ý CHÍ
CHỦ QUAN, BẰNG BẠO LỰC MÀ PHẢI TẠO ĐIỀU KIỆN THUẬN LỢI
CHO CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ PHÁT TRIỂN MẠNH MẼ HƯỚNG
CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ TƯ NHÂN ĐI VÀO CON ĐƯỜNG CHỦ
NGHĨA TƯ BẢN NHÀ NƯỚC.
- CẦN PHẢI PHÂN BIỆT ĐỐI XỬ VỚI CÁC THÀNH PHẦN KINH
TẾ VÌ TỪ ĐẶC ĐIỂM LỊCH SỬ SỰ HÌNH THÀNH BẢN CHẤT VỐN CÓ
MÀ MỖI THÀNH PHẦN KINH TẾ CÓ VI TRÍ, VAI TRÒ, CHỨC NẮNG,
TIỀM NĂNG, XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN KHÁC NHAU. CHÍNH SỰ
KHÁC NHAU ĐÓ LÀ CƠ SỞ ĐỂ PHÂN BIỆT ĐỐI XỬ CÁC THÀNH
PHẦN KINH TẾ, NHẰM PHÁT HUY TÁC DỤNG TÍCH CỰC VÀ HẠN
CHẾ ẢNH HƯỞNG TIÊU CỰC CỦA CHÚNG ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN
CỦA XÃ HỘI VÀ CHỈ CÓ ĐƯỜNG LỐI, CHÍNH SÁCH PHÂN BIỆT

NHƯ VẬY MỚI CÓ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN THÚC ĐẨY SỰ PHÁT
TRIỂN KINH TẾ THEO ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA CẦN
NHẤN MẠNH KHÔNG CHỈ PHÂN BIỆT CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ
MÀ NỘI DUNG CỦA TỪNG THÀNH PHẦN KINH TẾ CÀNG PHẢI
PHÂN BIỆT.
4. BIỆN PHÁP ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH TẾ NHIỀU THÀNH
PHẦN Ở VIỆT NAM
A. PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN VẬN
ĐỘNG THEO ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
- PHÁT TRIỂN KINH TẾ ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VỚI
2 CÔNG CỤ QUAN TRỌNG KINH TẾ NHÀ NƯỚC GIỮ VAI TRÒ QUAN
TRỌNG TRONG NỀN KINH TẾ VÀ CHỨC NĂNG ĐIỀU TIẾT VĨ MÔ
CỦA NHÀ NƯỚC.
TRONG 5 NĂM TỚI, CƠ BẢN HOÀN THÀNH VIỆC SẮP XẾP
CỦNG CỐ ĐIỀU CHỈNH CƠ CẤU, NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÁC
DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC HIỆN CÓ, ĐỒNG THỜI PHÁT TRIỂN
THÊM DOANH NGHIỆP MÀ NHÀ NƯỚC ĐẦU TƯ 100% VỐN HOẶC
CỔ PHẦN CHI PHỐI Ở MỘT SỐ NGÀNH, LĨNH VỰC THEN CHỐT ĐỊA
BÀN QUAN TRỌNG. THỰC HIỆN TỐT CHỦ TRƯƠNG CỔ PHẦN HÓA
VÀ ĐA DẠNG HÓA SỞ HỮU VỚI CÁC DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC
KHÔNG CẦN NẮM 100%. TIẾP TỤC ĐỔI MỚI CƠ CHẾ CHÍNH SÁCH
TẠO ĐỘNG LỰC PHÁT TRIỂN VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ.
- THỰC HIỆN NHIỀU HÌNH THỨC PHÂN PHỐI LẤY PHÂN PHỐI
THEO KẾT QUẢ LAO ĐỘNG LÀ CHỦ YẾU.
- HÌNH THÀNH VÀ CỦNG CỐ NHỮNG ĐƠN VỊ SẢN XUẤT
HÀNG HÓA NHẰM CHUYỂN QUAN HỆ TRAO ĐỔI CÓ TÍNH HIỆN
VẬT SANG QUAN HỆ HÀNG HÓA - TIỀN TỆ. CẢ VỀ VỊ TRÍ LÝ
THUYẾT VÀ THỰC TIỄN ĐỀU CHO THẤY KHÔNG THỂ CÓ ĐƯỢC
NỀN KINH TẾ HÀNG HÓA NHIỀU THÀNH PHẦN NẾU NHƯ KHÔNG
CÓ ĐƠN VỊ SẢN XUẤT HÀNG HÓA

+ THỪA NHẬN THÀNH PHẦN KINH TẾ TƯ NHÂN VÀ THỊ
TRƯỜNG TỰ DO LÀ BỘ PHẬN CỦA NỀN KINH TẾ QUỐC DÂN VÀ
CỦA THỊ TRƯỜNG XÃ HỘI.
+ BẢO ĐẢM QUYỀN TỰ CHỦ VỀ TÀI CHÍNH, CHO CÁC CƠ SỞ
KINH TẾ NHÀ NƯỚC ĐỂ NHỮNG CƠ SỞ NÀY ĐƯỢC CHỦ ĐỘNG
PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT VÀ LƯU THÔNG HÀNG HÓA.
+ NHẤN MẠNH LỢI ÍCH CỦA CÁ NHÂN NGƯỜI LAO ĐỘNG VÀ
LỢI ÍCH CỦA CÁC ĐƠN VỊ SẢN XUẤT CƠ SỞ.
- ĐẨY MẠNH PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG XÃ HỘI NHẰM MỞ
RỘNG THỊ TRƯỜNG
- MỞ RỘNG VÀ ĐA DẠNG HÓA LOẠI HÌNH SỞ HỮU VÀ CÁC
LOẠI HÌNH THỨC KINH DOANH.
QUAN HỆ SỞ HỮU VỀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT ĐƯỢC COI LÀ ĐIỀU
KIỆN KHÔNG THỂ THIẾU ĐƯỢC CỦA ĐIỀU KIỆN TỒN TẠI VÀ PHÁT
TRIỂN KINH TẾ HÀNG HÓA Ở NƯỚC TA ĐỂ KHẮC PHỤC TÌNH
TRẠNG VÔ CHỦ, LÃI GIẢ, LỖ THẬT TRONG CÁC DOANH NGHIỆP
NHÀ NƯỚC, ĐỂ TẠO RA SỰ TỰ DO KINH TẾ VÀ HÌNH THÀNH
NHIỀU NHÀ KINH DOANH GIỎI THÍCH ỨNG VỚI CƠ CHẾ THỊ
TRƯỜNG, TẤT YẾU PHẢI ĐA DẠNG HÓA CÁC LOẠI HÌNH TỔ
CHỨC. NÓ BẮT NGUỒN TỪ TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT XÃ HỘI VÀ XU HƯỚNG CHUNG CỦA THẾ GIỚI.
TRONG ĐIỀU KIỆN CỦA NƯỚC TA CHÚNG TA ĐIỀU CHỈNH CƠ CẤU
SỞ HỮU THEO HƯỚNG SAU:
+ PHÁT HUY HÌNH THỨC KINH TẾ HỘ NÔNG DÂN, THỢ THỦ
CÔNG BẰNG CÁCH TẠO THỊ TRƯỜNG CHO CHÚNG, TRƯỚC HẾT
LÀ THỊ TRƯỜNG NÔNG THÔN RỘNG LỚN.
+ XÂY DỰNG KHU VỰC KINH TẾ CÔNG CỘNG, VỚI CHỨC
NĂNG ĐẢM BẢO SỰ ỔN ĐỊNH VÀ LÀ CƠ SỞ CHO SỰ PHÁT TRIỂN
CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ KHU VỰC KINH TẾ CÔNG CỘNG TẬP
TRUNG NHỮNG NGÀNH KINH TẾ THEN CHỐT; NĂNG LƯỢNG, DẦU

KHÍ, HỆ THỐNG GIAO THÔNG VẬN TẢI, THÔNG TIN, AN NINH
QUỐC GIA CƠ CẤU CỦA KHU VỰC KINH TẾ NÀY KHÔNG PHẢI LÀ
CỐ ĐỊNH, NHƯNG NÓ LUÔN LUÔN CÓ TRÌNH ĐỘ CÔNG NGHỆ TIÊN
TIẾN VÀ TRÌNH ĐỘ QUẢN LÝ TỐT.
+ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN.
ĐÂY LÀ XU THẾ KHÁCH QUAN CỦA NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG Ở
NƯỚC TA HÌNH THỨC CÔNG TY CỔ PHẦN CÒN PHÁT SINH TỪ QUÁ
TRÌNH ĐIỀU CHỈNH KHU VỰC KINH TẾ NHÀ NƯỚC.
- GIẢI PHÓNG LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐỘNG VIÊN MỌI
NGUỒN LỰC DO CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA NÂNG CAO
KINH TẾ XÃ HỘI CẢI THIỆN ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN
B. THỰC TRẠNG NỀN KINH TẾ NƯỚC TA
- KINH TẾ HÀNG HÓA CÒN KÉM PHÁT TRIỂN MANG NẶNG
TÍNH TỰ CUNG TỰ CẤP SỰ YẾU KÉM CỦA NỀN KINH TẾ ĐƯỢC
THỂ HIỆN QUA:
+ TRÌNH ĐỘ CƠ SỞ VẬT CHẤT, KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ
SẢN XUẤT CÒN KÉM
+ HỆ THỐNG KẾT CẤU HẠ TẦNG DỊCH VỤ SẢN XUẤT VÀ
DỊCH VỤ XÃ HỘI CHƯA ĐỦ ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
Ở TRONG NƯỚC VÀ CHƯA CÓ KHẢ NĂNG ĐỂ MỞ RỘNG GIAO LƯU
VỚI THỊ TRƯỜNG QUỐC TẾ.
- CƠ CẤU KINH TẾ CÒN MẤT CÂN ĐỐI VÀ KÉM HIỆU QUẢ
CÒN MANG NẶNG ĐẶC TRƯNG CỦA MỘT CƠ CẤU KINH TẾ NÔNG
NGHIỆP. MỘT CƠ CẤU KINH TẾ ĐƯỢC COI LÀ HỢP LÍ VÀ CÓ HIỆU
QUẢ KHI NÓ PHẢN ÁNH ĐÚNG YÊU CẦU CỦA QUY LUẬT KHÁCH
QUAN NÓ CHO PHÉP KHAI THÁC MỌI NĂNG LỰC CỦA ĐẤT NƯỚC
VÀ THỰC HIỆN ĐƯỢC PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG VÀ HỢP TÁC QUỐC
TẾ.
- CHƯA CÓ MỘT THỊ TRƯỜNG HOÀN CHỈNH ĐẦY ĐỦ
NỀN KINH TẾ HÀNG HÓA NHIỀU THÀNH PHẦN Ở NƯỚC TA

ĐÃ ĐƯỢC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN, VÌ VẬY THỊ TRƯỜNG Ở
NƯỚC TA CŨNG ĐANG ĐƯỢC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN. THỊ
TRƯỜNG NƯỚC TA CÒN Ở TÌNH TRẠNG THẤP, TÍNH CHẤT CÒN
ĐƠN SƠ, SỐ LƯỢNG THỊ TRƯỜNG CÒN THIẾU VÀ CÓ PHẦN RỐI
LOẠN. CHÚNG TA MỚI TỪNG BƯỚC CÓ THỊ TRƯỜNG HÀNG HÓA
NÓI CHUNG, TRƯỚC HẾT LÀ THỊ TRƯỜNG HÀNG TIÊU DÙNG
THÔNG THƯỜNG VỚI HỆ GIÁ CẢ VÀ QUAN HỆ MUA BÁN BÌNH
THƯỜNG THEO CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG.
- NGUYÊN NHÂN CỦA THỰC TRẠNG TRÊN
+ NGUYÊN NHÂN KHÁCH QUAN: NỀN KINH TẾ CÒN MANG
NẶNG TÍNH TỰ CUNG, TỰ CẤP, SẢN XUẤT CHƯA MANG TÍNH XÃ
HỘI HÓA CAO. DO CHÚNG TA QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI TỪ
MỘT NƯỚC NÔNG NGHIỆP LẠC HẬU, VỐN LÀ THUỘC ĐỊA NỬA
PHONG KIẾN VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT XÃ HỘI RẤT THẤP.
BÊN CẠNH ĐÓ ĐẤT NƯỚC LẠI TRẢI QUA NHIỀU NĂM CHIẾN
TRANH, HẬU QUẢ ĐỂ LẠI RẤT NẶNG NỀ
+ NGUYÊN NHÂN CHỦ QUAN: DI SẢN CỦA CƠ CHẾ KẾ
HOẠCH HÓA TẬP TRUNG QUAN LIÊU BAO CẤP VẪN CÒN TỒN TẠI
KHÁ NẶNG. NHỮNG HỆ QUẢ CỦA TRẠNG THÁI BAO CẤP VÀ TƯ
DUY BAO CẤP VẪN CÒN. VẪN CÒN TỒN TẠI MÔ HÌNH KINH TẾ
CHỈ HUY ĐỐI LẬP VỚI NỀN KINH TẾ HÀNG HÓA VẬN ĐỘNG THEO
CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG. BÊN CẠNH ĐÓ DO TRÌNH ĐỘ KỸ THUẬT
THẤP KÉM, NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG THẤP, THU NHẬP BÌNH QUÂN
ĐẦU NGƯỜI CHƯA CAO, SO VỚI CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN Ở
KHU VỰC ĐÔNG NAM Á THÌ VIỆT NAM THUỘC LOẠI THẤP NHẤT.
C. CÁC BIỆN PHÁP CỤ THỂ ĐỂ KHẮC PHỤC NHỮNG HẠN CHẾ
TRÊN
- XÓA BỎ CƠ CHẾ KẾ HOẠCH HÓA TẬP TRUNG BAO CẤP,
CHUYỂN CƠ CHẾ KINH TẾ CŨ SANG CƠ CHẾ KINH TẾ MỚI - CƠ

CHẾ THỊ TRƯỜNG.
+ TỪNG BƯỚC XÓA BỎ CƠ CHẾ KẾ HOẠCH HÓA TẬP TRUNG
BAO CẤP TRONG TẤT CẢ CÁC NGÀNH, CÁC LĨNH VỰC CỦA NỀN
KINH TẾ QUỐC DÂN. ĐỒNG THỜI XÁC LẬP VÀ MỞ RỘNG YẾU TỐ
VÀ QUAN HỆ THỊ TRƯỜNG
+ MỞ RỘNG VÀ ĐA DẠNG HÓA CÁC HÌNH THỨC SỞ HỮU,
CÁC LOẠI HÌNH THỨC SỞ HỮU, CÁC LOẠI HÌNH SẢN XUẤT KINH
DOANH, TỨC LÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN,
KHUYẾN KHÍCH MỌI TỔ CHỨC, CÁ NHÂN MỌI THÀNH PHẦN VÀ
LỰC LƯỢNG KINH TẾ PHÁT HUY TIỀM NĂNG LỢI THẾ. GẮN KINH
TẾ TRONG NƯỚC VỚI MỞ CỬA HỘI NHẬP BÊN NGOÀI, GẮN TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ VỚI PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN VỀ MẶT XÃ HỘI.
+ ĐỔI MỚI CƠ CHẾ, CHÍNH SÁCH KINH TẾ THEO HƯỚNG THỊ
TRƯỜNG ĐI ĐÔI VỚI CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH, PHÁT TRIỂN NỀN
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG TRONG XU THẾ ỔN ĐỊNH CHÍNH TRỊ VÀ
GIỮ VỮNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA.
- CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ THEO HƯỚNG CÔNG
NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA
+ƯU TIÊN CHO PHÁT TRIỂN KHU VỰC NÔNG NGHIỆP NÔNG
THÔN, ĐÂY LÀ VẤN ĐỀ CÓ TÍNH QUY LUẬT ĐỂ ĐẢM BẢO CHO
ĐẤT NƯỚC TĂNG TRƯỞNG NHANH VÀ BỀN VỮNG ĐẶC BIỆT
TRONG ĐIỀU KIỆN VIỆT NAM LÀ NƯỚC NÔNG NGHIỆP, 76% DÂN
SỐ SỐNG Ở NÔNG THÔN.
+ PHÁT TRIỂN NHANH CÁC NGÀNH CÔNG NGHIỆP SỬ DỤNG
NHIỀU LAO ĐỘNG, ĐÂY LÀ NGÀNH PHÁT HUY LỢI THẾ CẠNH
TRANH, VỚI CÁC ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ KỸ THUẬT ĐẶC THÙ, CÁC
NGÀNH CÔNG NGHIỆP SỬ DỤNG NHIỀU LAO ĐỘNG LUÔN DUY
TRÌ ĐƯỢC CHỈ SỐ ICOR THẤP TƯƠNG ĐỐI LÂU DÀI. PHÁT TRIỂN
CÁC NGÀNH CÔNG NGHIỆP KHAI THÁC CHẾ BIẾN TÀI NGUYÊN
THIÊN NHIÊN CÓ CHỌN LỌC PHÙ HỢP VỚI ĐIỀU KIỆN VỀ VỐN,

CÔNG NGHỆ THỊ TRƯỜNG. SỚM PHÁT TRIỂN CÁC NGÀNH CÔNG
NGHỆ CAO NHẤT LÀ CÔNG NGHỆ THÔNG TIN, VIỄN THÔNG, ĐIỆN
TỬ.
+ TIẾP TỤC PHÁT TRIỂN NHANH VÀ HIỆN ĐẠI HÓA CÁC
NGÀNH DỊCH VỤ CƠ BẢN BƯU CHÍNH - VIỄN THÔNG, DỊCH VỤ DU
LỊCH THÀNH NGÀNH KINH TẾ MŨI NHỌN.
- XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ NGHIÊN CỨU, QUẢN LÝ KINH
DOANH THEO YÊU CẦU CỦA KINH TẾ THỊ TRƯỜNG. GIÁO DỤC
ĐÀO TẠO LÀ QUỐC SÁCH HÀNG ĐẦU. KHÔNG CHỈ CHÚ TRỌNG
ĐÀO TẠO CÁN BỘ QUẢN LÝ ĐÁP ỨNG NHỮNG NHU CẦU CỦA KHU
VỰC KINH TẾ NHÀ NƯỚC MÀ CÒN PHẢI QUAN TÂM ĐẾN KHU
VỰC KINH TẾ NGOÀI QUỐC DOANH, NÔNG THÔN VÀ MIỀN NÚI.
- HOÀN THIỆN TĂNG CƯỜNG VẬN DỤNG CHÍNH SÁCH TÀI
CHÍNH VÀ TIỀN TỆ NHẰM TẠO VỐN VÀ ĐẦU TƯ THEO MỤC TIÊU
PHÁT TRIỂN, TẠO LẬP SỰ ỔN ĐỊNH TIỀN TỆ, VỀ GIÁ CẢ VÀ TỈ GIÁ
HỐI ĐOÁI, QUA ĐÓ TẠO MÔI TRƯỜNG THUẬN LỢI CHO SỰ PHÁT
TRIỂN SẢN XUẤT HÀNG HÓA PHÙ HỢP VỚI CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG.
- NÂNG CAO VAI TRÒ QUẢN LÝ CỦA NHÀ NƯỚC PHÁT HUY
NHỮNG ƯU ĐIỂM VÀ KHẮC PHỤC NHỮNG NHƯỢC ĐIỂM CỦA
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG. TIẾP TỤC ĐỔI MỚI CÁC CÔNG CỤ QUẢN LÝ
VĨ MÔ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI NỀN KINH TẾ. ĐỔI MỚI HƠN NỮA
CÔNG TÁC KẾ HOẠCH HÓA, NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG XÂY DỰNG
CÁC CHIẾN LƯỢC, QUY HOẠCH VÀ KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH
TẾ, TIẾP TỤC CẢI CÁCH HỆ THỐNG THUẾ CHO PHÙ HỢP MỞ RỘNG
KHU VỰC KINH TẾ CÓ VỐN ĐẦU TƯ.
- TIẾP TỤC TẠO LẬP ĐỒNG BỘ CÁC YẾU TỐ THỊ TRƯỜNG.
THÚC ĐẨY SỰ HÌNH THÀNH PHÁT TRIỂN VÀ TỪNG BƯỚC HOÀN
THIỆN CÁC LOẠI THỊ TRƯỜNG THEO ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ
NGHĨA. ĐẶC BIỆT QUAN TÂM CÁC LOẠI THỊ TRƯỜNG QUAN
TRỌNG NHƯNG HIỆN CHƯA CÓ HOẶC CÒN SƠ KHAI. THỊ TRƯỜNG

LAO ĐỘNG, THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN, THỊ TRƯỜNG BẤT
ĐỘNG SẢN, THỊ TRƯỜNG KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ.
KẾT LUẬN
PHÁT TRIỂN KINH TẾ HÀNG HÓA NHIỀU THÀNH PHẦN ĐỊNH
HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA LÀ GIẢI PHÁP CƠ BẢN ĐỂ CHUYỂN
TỪ SẢN XUẤT NHỎ SANG SẢN XUẤT LỚN Ở NƯỚC TA KHẲNG
ĐỊNH "MỤC ĐÍCH CỦA NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA LÀ PHÁT TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT,
PHÁT TRIỂN KINH TẾ ĐỂ XÂY DỰNG CƠ SỞ VẬT CHẤT - KỸ
THUẬT CỦA CHỦ NGHĨA XÃ HỘI, NÂNG CAO ĐỜI SỐNG NHÂN
DÂN. PHÁT TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT HIỆN ĐẠI GẮN LIỀN
VỚI XÂY DỰNG QUAN HỆ SẢN XUẤT MỚI PHÙ HỢP VỚI CẢ BA
MẶT SỞ HỮU, QUẢN LÝ PHÂN PHỐI "[ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
VĂN KIỆN ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU TOÀN QUỐC LẦN THỨ 9, NHÀ XUẤT
BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HÀ NỘI, 2001 TRANG 86 - 87].
TỪ SỰ NHẬN THỨC VỀ TỒN TẠI KHÁCH QUAN CỦA NHIỀU
HÌNH THỨC SỞ HỮU VÀ CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ QUA ĐÓ CÓ
NHỮNG CHÍNH SÁCH KINH TẾ PHÙ HỢP KHUYẾN KHÍCH SẢN
XUẤT HÀNG HÓA TẠO MÔI TRƯỜNG THUẬN LỢI CHO CÁC THÀNH
PHẦN KINH TẾ PHÁT TRIỂN. BÊN CẠNH ĐÓ PHẢI BIẾT KHAI THÁC
THẾ MẠNH CỦA SẢN XUẤT HÀNG HÓA VÀ CÁC THÀNH PHẦN
KINH TẾ ĐỂ GIẢI PHÓNG SỨC SẢN XUẤT, TĂNG NĂNG SUẤT LAO
ĐỘNG TẠO RA NHIỀU SẢN PHẨM CHO XÃ HỘI, TẠO CÔNG ĂN
VIỆC LÀM. HƠN THẾ NỮA NHÀ NƯỚC, PHẢI CÓ CHÍNH SÁCH
ĐÚNG ĐẮN ĐỂ QUẢN LÝ CÁC DOANH NGHIỆP THUỘC CÁC
THÀNH PHẦN KINH TẾ KHÁC NHAU, THẤY ĐƯỢC XU HƯỚNG
PHÁT TRIỂN, YẾU ĐIỂM CỦA TỪNG THÀNH PHẦN ĐỂ HẠN CHẾ
NGĂN CHẶN CÁC TIÊU CỰC TRONG XÃ HỘI.
QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ HÀNG HÓA NHIỀU
THÀNH PHẦN THEO ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VẬN HÀNH

THEO CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG CÓ SỰ QUẢN LÝ CỦA NHÀ NƯỚC Ở
NƯỚC TA LÀ QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN DÂN GIÀU NƯỚC MẠNH,
TIẾN LÊN HIỆN ĐẠI HÓA TRONG MỘT XÃ HỘI NHÂN DÂN LÀM
CHỦ, NHÂN ÁI, CÓ VĂN HÓA, CÓ KỶ CƯƠNG, XÓA BỎ ÁP BỨC
BẤT CÔNG, TẠO ĐIỀU KIỆN CHO NGƯỜI DÂN CÓ CUỘC SỐNG ẤM
NO, TỰ DO HÀNH PHÚC.