Định hướng phát triển các ngân hàng thương mại Bình Phước đến năm 2020

1
Chương1
TỔNGQUANVỀHO ẠTĐỘNGTÍNDỤNGVÀRỦIROTÍN
DỤNGNGÂNHÀNG
1.1Hoạtđộngtí ndụng
1.1.1Kháiniệm
Tíndụnglàquanhệvaymượn,quanhệsửdụngvốnlẫnnhaugiữangườicho
vayvàngườiđivaytheonguyêntắccóhoàntrảvàcólãisuất.Bênđivaycótrách
nhiệmhoàntrả vô điềukiệnvốngốcvàlãichobênchovaykhiđếnhạnthanhtoán.
Căncứtheokhoản01Điều03củaQuychếchovaycủaTổchứcTíndụngđối
vớikháchhàng(QĐ1627)“Chovaylàmộthìnhthứccấp tíndụng,theođó TCTD
giao chokháchhàngsửdụngmộtkhoảntiềnđểsửdụngvàomụcđíchvàthờigian
nhấtđịnhtheothỏathuậnvớinguyêntắccóhoàntrảcảgốcvàlãi.”
CăncứtheoĐiều20củaLuậtcáctổchứctíndụngthì“Hoạtđộngtíndụnglà
việctổchứctíndụngsửdụngnguồnvốntựcó,vốnhuyđộngđểcấptíndụng”
CăncứtheoĐiều49củaLuậtnàyvề“Cấptíndụng”thìTCTDđượccấptín
dụng chotổchức,cánhândướicáchìnhthức chovay,chiết khấu thươngphiếuvà
giấytờcógiákhác,bảolãnh,chothuêtàichínhvàcáchìnhthứckháctheoquyđịnh
củaNHNN.
1.1.2Bảnchất
Từkháiniệmtrên,bảnchấtcủatíndụnglàmộtgiaodịchvềtàisảntrêncơsở
hoàntrảvàcócácđặctrưngsau:
Tàisảngiaodịchtrongquanhệtíndụngngânhàngbaogồmhaihìnhthứclà
chovay(bằngtiền)vàchothuê(bấtđộngsảnvàđộngsản).
Xuấtpháttừnguyêntắchoàntrả,vìvậyngườichovaykhichuyểngiaotàisản
chongườiđivaysửdụngphảicócơsởđểtinrằngngườiđivaysẽtrảđúnghạn
Giátrịhoàntrảthôngthườngphảilớnhơngiátrịlúcchovay,haynóicách
kháclàngườiđivayphảitrảthêmphầnlãingoàivốngốc.
Trongquanhệtíndụngngânhàng,tiềnvayđượccấptrêncơsởbênđivay
camkếthoàntrảvôđiềukiệnchobênchovaykhiđếnhạnthanhtoán.
2

1.1.3Phânloạihoạtđộngtíndụng
* Dựa vàomụcđíchchovay,hoạtđộngtíndụngcóthểphânchiathànhcácloạisau:
+Chovayphụcvụsảnxuấtkinhdoanhcôngthươngnghiệp.
+Chovaytiêudùngcánhân.
+Chovaymuabánbấtđộngsản.
+Chovaysảnxuấtnôngnghiệp.
+Chovaykinhdoanhxuấtnhậpkhẩu…
* Dựavàothờihạnchovay,hoạtđộngtíndụngcóthểphânchiathànhcácloạisau:
+Chovayngắnhạn:làloạichovaycóthờihạnđến1năm.Mụcđíchcủaloại
chovaynàythườnglànhằmtàitrợchoviệcđầutưvàotàisảnlưuđộng.
+Chovaytrunghạn:làloạichovaycóthờihạntrên1đến5năm.Mụcđích
của
loạichovaynàylànhằmtàitrợchoviệcđầutưvàotàisảncốđịnh.
+Chovaydàihạn:làloạichovaycóthờihạntrên5năm.Mụcđíchcủaloại
chovaynàythườnglànhằmtàitrợđầutưvàocácdựánđầutư.
*Dựa vàomứcđộtínnhiệm củakháchhàng,hoạtđộngtíndụngphânchianhưsau:
+Chovaykhôngcóbảođảm:làloạichovaykhôngcótàisảnthếchấp,cầmcố
hoặcbảolãnhcủangườikhácmàchỉdựavàouytíncủabảnthânkháchhàngvay vốn
đểquyếtđịnhchovay.
+Chovaycóbảođảm:làloạichovaydựatrêncơsởcácbảođảmchotiềnvay
nhưthếchấp,cầmcốhoặcbảolãnhcủamộtbênthứbanàokhác.
*Dựa vàophươngthứcchovay,hoạtđộngtíndụngphânchiathànhcá cloạisau:
+Chovaytheomónvay:làloạichovaymàmỗilầnvayvốn,kháchhàngvà
TCTDthựchiệnthủtụcvayvốncầnthiếtvàkýkếthợpđồngtíndụng.
+Chovaytheohạnmứctíndụng:làloạichovaymàTCTDvàkháchhàngxác
địnhvàthỏathuậnmộthạnmứctíndụngduytrìtrongmộtkhoảngthờigiannhấtđịnh.
+Chovaytheohạnmứcthấuchi:làviệcchovaymàTCTDthỏathuậnbằng
vănbảnchấpthuậnchokháchhàngchivượtsốtiềncótrêntàikhoảnthanhtoáncủa
kháchhàng.
3

*Dựavàoxuấtxứtíndụng,hoạtđộngtín dụngcóthểphânchiathànhcácloại sau:
+Chovaytrựctiếp:ngânhàngcấpvốntrựctiếpchongườicónhucầu,đồng
thờingườiđivaytrựctiếptrảnợvaychongânhàng.
+Chovaygiántiếp:làkhoảnchovayđượcthựchiệnthôngquaviệcmualại
cáckhếướchoặcchứngtừnợđãphátsinhvàcòntrongthờihạnthanhtoánnhưlà:
chiếtkhấuthươngmại;baothanhtoán.
1.2Rủirotíndụng
1.2.1Kháiniệm
Rủirotíndụnglàloạirủirophátsinhtrongquátrìnhcấptíndụngcủangân
hàng,biểuhiệntrênthựctếquaviệckháchhàngkhôngtrảđượcnợhoặctrảnợkhông
đúnghạnchongânhàng.
Căncứ vàokhoản01Điều02 củaQuy định vềphân loạinợ,tríchlập và sử
dụng dự phòng để xử lý rủi ro theo Quyết định số 493 /2005/QĐNHNN ngày
22/4/2005củaThốngđốcNHNNthì“RRTDtronghoạtđộngngânhàngcủatổchức
tíndụnglàkhảnăngxảyratổnthấttronghoạtđộngngânhàngcủatổchứctíndụngdo
khách hàng không thựchiện hoặc không có khảnăng thựchiện nghĩa vụ củamình
theocamkết.”
Như vậy, có thểnói rằng RRTD có thể xuấthiện trongcácmốiquan hệmà
trongđóngânhànglàchủnợ,màkháchhàngnợlạikhôngthựchiệnhoặckhôngđủ
khảnăngthựchiệnnghĩavụtrảnợkhiđếnhạn.Nódiễnratrongquátrìnhchovay,
chiếtkhấucôngcụchuyểnnhượngvàgiấytờcógiá,chothuêtàichính,bảolãnh,bao
thanhtoáncủangânhàng.
1.2.2Phânloạirủirotíndụng
Nếucăncứvàonguyênnhânphátsinh,RRTDphânchiathànhcácloạisau:
Rủirogiaodịch(Transactionrish):làmộthìnhthứccủaRRTDmànguyên
nhânphátsinhlàdonhữnghạnchếtrongquátrìnhgiaodịchvàxétduyệtchovay,
đánhgiákháchhàng.Rủirogiaodịchcóbabộphậnchínhlàrủirolựachọn,rủiro
bảođảmvàrủironghiệpvụ.
+Rủirolựachọnlàrủirocóliênquanđếnquátrìnhđánhgiávàphântíchtín
dụng,khingânhànglựachọnnhữngphươngánvayvốncóhiệuquảđểraquyếtđịnh

chovay.
4
+ Rủirobảođảmphátsinh từcác tiêu chuẩn đảm bảo như các điều khoản
tronghợpđồngchovay,cácloạitàisảnđảmbảo,chủthểđảmbảo,hìnhthứcđảmbảo
vàmứcchovaytrêngiátrịcủatàisảnđảmbảo.
+Rủironghiệpvụlàrủiroliênquanđếncôngtácquảnlýkhoảnvayvàhoạt
độngchovay,baogồmcảviệcsửdụnghệthốngxếphạngrủirovàkỹthuậtxửlýcác
khoảnvay cóvấnđề.
Rủirodanhmục(Porfoliorish):làmộthìnhthứccủaRRTDmànguyênnhân
phátsinhlàdonhữnghạnchếtrongquảnlýdanhmụcchovaycủangânhàng,được
phânchiathànhhailoạilàrủironộitạivàrủirotậptrung.
+Rủironộitại(Intrinsicrish):xuấtpháttừcácyếutố,cácđặcđiểmriêngcó,
mangtínhriêng biệtbêntrongcủamỗichủthểđivayhoặcngành,lĩnhvựckinhtế.Nó
xuấtpháttừđặcđiểmhoạtđộnghoặcđặcđiểmsửdụngvốncủakháchhàngvayvốn.
+Rủirotậptrung(Concentrationrish)làtrườnghợpngânhàngtậptrungvốn
chovayquánhiềuđốivớimộtsốkháchhàng,chovayquánhiềudoanhnghiệphoạt
độngtrongcùngmộtngành,lĩnhvựckinhtế;hoặctrongcùngmộtvùngđịalýnhất
định;hoặccùngmột loạihìnhchovaycórủirocao.
1.2.3 Ảnhhưởng của rủiro tíndụngđến hoạtđộngkinhdoanh củangânhàngvànền
kinhtếxãhội
1.2.3.1Ảnhh ưởngđếnhoạtđộngkinhdoanhcủangânhàng
KhiRRTDxảyra,ngânhàngkhôngthuđượcvốntíndụngđãcấpvàlãicho
vay,nhưngngânhàngphảitrảvốnvàlãichokhoảntiềnhuyđộngkhiđếnhạn,điều
nàysẽlàmchongânhàngmấtcânđốitrongviệcthuchi,vòng quayvốntíndụnggiảm
làmchongânhàngkinhdoanhkhônghiệuquả,chiphícủangânhàngtănglênsovới
dựkiến.
Nếumộtkhoảnvaynàođóbịmấtkhảnăngthuhồithìngânhàngphảisửdụng
cácnguồnvốncủamìnhđểtrảchongườigửitiền,đếnmộtchừngmựcnàođấy,ngân
hàngkhôngcóđủnguồnvốnđểtrảchongườigửitiềnthìngânhàngsẽrơivàotình
trạngmấtkhảnăngthanhtoán,cóthểdẫnđếnnguycơgặprủirothanhkhoản.Vàkết

quảlàlàmthuhẹpquymôkinhdoanh,nănglựctàichínhgiảmsút,uytín,sứccạnh
tranhgiảmkhôngnhữngtrongthịtrườngnộiđịamàcònlanrộngracácnước,kếtquả
kinhdoanhcủangânhàngngàycàngxấucóthểdẫnngânhàngđếnthualỗhoặcđưa
đếnbờvựcphásảnnếukhông cóbiệnphápxửlý,khắcphụckịpthời.
5
1.2.3.2 Ảnh hưởng  đến nền kinh tế xã hội
Bắtnguồntừbảnchấtvàchứcnăngcủangânhànglàmộttổchứctrunggiantài
chínhchuyênhuyđộngvốnnhànrỗitrongnềnkinhtếđểchocáctổchức,cácdoanh
nghiệpvàcánhâncónhucầuvaylại.Dođó,thựcchấtquyềnsởhữunhữngkhoảncho
vaylàquyềnsởhữucủangườiđãgửitiềnvàongânhàng.Bởivậy,khiRRTDxảyra
thìkhôngnhữngngânhàngchịuthiệthạimàquyềnlợicủangườigửitiềncũngbịảnh
hưởng.
Khimộtngânhànggặpphảirủirotíndụnghaybịphásảnthìngườigửitiềnở
cácngânhàngkháchoangmanglosợvàkéonhauồạtđếnrúttiềnởcácngânhàng
khác,làmchotoànbộhệthốngngânhànggặpphảikhókhăn.
Ngânhàngphásảnsẽảnhhưởngđếntìnhhìnhsảnxuấtkinhdoanhcủadoanh
nghiệp,khôngcótiềntrảlươngdẫnđếnđờisốngcôngnhângặpkhókhăn.Hơnnữa,
sựhoảngloạncủacácngânhàngảnhhưởngrấtlớnđếntoànbộnềnkinhtế.Nólàm
chonềnkinhtếbịsuythoái,giácảtăng,sứcmuagiảm,thấtnghiệptăng,xãhộimất
ổnđịnh.
Ngoàira,RRTDcũngảnhhưởngđếnnềnkinhtếthếgiớivìngày nay,nềnkinh
tếmỗiquốcgiađềuphụthuộcvàonềnkinhtếkhuvựcvàthếgiới.Kinhnghiệmcho
tathấycuộckhủnghoảngtàichínhChâuÁ(1997)vàmớiđâylàcuộckhủnghoảngtài
chínhMỹ(2007)đãlàmrungchuyểntoàncầu.Mặtkhác,mốiliênhệvềtiềntệ,đầutư
giữacácnướcpháttriểnrấtnhanhnênRRTDtạimộtnướclớnsẽảnhđếnnềnkinhtế
cácnướccóliênquan.
Tómlại,RRTDcủamộtngânhàng xảyra ởmứcđộkhácnhau:nhẹnhất là
ngânhàngbịgiảmlợinhuậnkhikhôngthuhồiđượclãichovay,nặngnhấtkhingân
hàngkhôngthuđượcvốnvàlãi,nợthấtthuvớitỷlệcaodẫnđếnngânhàngbịlỗvà
mấtvốn.Nếutìnhtrạngnàykéodàikhôngkhắcphụcđược,ngânhàngsẽbịphásản,

gâyhậuquảnghiêmtrọngchonếnkinhtếnóichungvàhệthốngngânhàngnóiriêng.
Chínhvìvậyđòihỏicácnhàquảntrịngânhàngphảihếtsứcthậntrọngvàcónhững
biệnphápthíchhợpnhằmgiảmthiểurủirotrongchovay.
1.2.4Mộtsốphươn gpháplượnghóavàđánhgiá rủirotíndụng.
1.2.4.1Lượnghóarủiro tíndụng.
LượnghóaRRTDlàviệcxâydựngmôhìnhthíchhợpđểlượnghóamứcđộrủi
rocủakháchhàng,từđóxácđịnhphầnbùrủirovàgiớihạntíndụngantoàntốiđa
6
đốivớimộtkháchhàngcũngnhưđểtrích lập dự phòng rủi ro. Sau đây là các mô
hìnhđượcápdụngtươngđốiphổbiến:
*MôhìnhđiểmsốZ(Z –Creditscoringmodel):
ĐâylàmôhìnhdoE.I.Altmandùngđểchođiểmtíndụngđốivớicácdoanh
nghiệpvayvốn.ĐạilượngZdùnglàmthướcđotổnghợpđểphânloạiRRTDđốivới
ngườiđivayvàphụthuộcvào:
Trịsốcủacácchỉsốtàichínhcủangườivay.
Tầmquan trọng củacácchỉsốnàytrongviệc xácđịnh xácsuấtvỡnợ của
ngườivaytrongquákhứ.
TừđóAltmanđãxâydựngmôhìnhđiểmnhưsau:
Z=1,2X1+1,4X2+3,3X3+0,6X4+1,0X5
Trongđó:
X1=Hệsốvốnlưuđộng/tổngtàisản
X2=Hệsốlãichưaphânphối/tổngtàisản
X3=Hệsốlợinhuậntrướcthuếvàlãi/tổngtàisản
X4=Hệsốgiátrịthịtrườngcủatổngvốnsởhữu/giátrịhạchtoáncủanợ
X5=Hệsốdoanhthu/tổngtàisản
TrịsốZcàngcao,thìxácsuấtvỡnợcủangườiđivaycàngthấp.Ngượclại,khi
trịsốZthấphoặclàmộtsốâmthìđólàcăncứxếpkháchhàngvàonhómcónguycơ
vỡnợcao.TheomôhìnhchođiểmZcủaAltman,bấtcứcôngtynàocóđiểmsốthấp
hơn1,81phảiđượcxếpvàonhómcónguycơrủirotíndụngcao.
*Môhìnhch ấtlượng6C :

(1)Tưcáchngười vay(Character)
(2)Nănglựccủangườivay(Capacity)
(3)Thunhậpcủangườiđivay(Cash)
(4)Bảođảmtiềnvay(Collateral)
(5)Cácđiềukiện(Conditions)
(6)Kiểmsoát(Control)
7
*Môhìnhđiểmsốtíndụngtiêudùng:
Cácyếutốquantrọngliênquanđếnkháchhàngsửdụngmôhìnhchođiểmtín
dụngbaogồm:Hệsốtíndụng,tuổiđời,trạngtháitàisản,sốngườiphụthuộc,sởhữu
nhà,điệnthoại cốđịnh,sốtài khoảncánhân,thờigian công tác.Bảngdướiđâylà
nhữnghạnmụcvàđiểmthườngđượcsửdụngởcácngânhàngcủaHoaKỳ.
Môhìnhđiểmsốtíndụngtiêudùng:
STT Cáchạngmụcxácđịnhchấtlư ợngtíndụng Điểm
Nghềnghiệpcủangườivay
Chuyêngiahayphụtráchkinhdoanh 10
Côngnhâncókinhnghiệm 8
Nhânviênvănphòng 7
Sinhviên 5
Côngnhânkhôngcókinhnghiệm 4
1
Côngnhânbánthấtnghiệp 2
Trạngtháinhàở
Nhàriêng 6
Nhàthuêhaycănhộ 4
2
Sốngcùngbạnhayngườithân 2
Xếphạngtíndụng
Tốt 10
Trungbình 5

Khôngcóhồsơ 2
3
Tồi 0
Kinhnghiệmnghềnghiệp
Nhiềuhơn1năm 5
4
Từ1nămtrởxuống 2
Thờigiansốngtạiđịachỉhiệnhành
Nhiềuhơn1năm 2
5
Từmộtnămtrởxuống 1
Điệnthoạicốđịnh
Có 2
6
Khôngcó 0
Sốngườisốngcùng(phụthuộc)
Không 3
Một 3
Hai 4
Ba 4
7
Nhiềuhơnba 2
Cáctàikhoảntạingânhàng
CảtàikhoảntiếtkiệmvàpháthànhSec 4
Chỉtàikhoảntiếtkiệm 3
ChỉtàikhoảnpháthànhSec 2
8
Khôngcó 0
8
Khách hàng có điểm số cao nhất theo mơ hình với 8 mục tiêu trên là 43

điểm,thấpnhấtlà9điểm.Giảsửngânhàngbiếtmức28điểmlàranhgiớigiữakhách
hàngcótíndụngtốtvàkháchhàngcótíndụngxấu,từđóngânhànghìnhthànhkhung
chínhsáchtíndụngtheomơhìnhđiểmsốnhưsau:
Tổngsốđiểmcủakháchhàng Quyếtđịnhtíndụng
Từ28điểmtrởxuống Từchốitíndụng
29 30điểm Chovayđến500USD
31 33điểm Chovayđến1.000USD
34–36điểm Chovayđến2.500USD
37–38điểm Chovayđến3.500USD
39–40điểm Chovayđến5.000USD
41–43điểm Chovayđến5.000USD
1.2.4.2Đánhgiárủirotíndụng.
CácchỉsốthườngđượcsửdụngđểđánhgiáRRTDlà:
*Tỷlệnợqhạn
vay cho nợ dư Tổng
hạn quá nợ Dư
hạn quá nợ lệ Tỷ =
Quyđịnhhiện nay của NHNN cho phép dư nợ qhạn của các NHTM
khơngđượcvượtq5%.Nợqhạn(nonperformingloan–NPL)làkhoảnnợmà
mộtphầnhoặctồnbộnợgốcvà/hoặclãi đãqhạn.
Mộtcáchtiếpcậnkhác,nợqhạnlànhững khoản tíndụngkhơnghồntrả
đúnghạn,khơngđượcphépvàkhơngđủđiềukiệnđểđượcgiahạnnợ.Đểđảmbảo
quảnlýchặtchẽ,cáckhoảnnợqhạntronghệthốngNHTMViệtNamđượcphân
loạitheothờigianvàđượcphânchiatheothờihạnthànhcácnhómsau:
+Nợqhạndưới90ngày –Nợcầnchúý
+Nợqhạntừ90đến180ngày –Nợdướitiêuchuẩn.
+Nợqhạntừ181đến360ngày –Nợnghingờ.
+Nợqhạntrên361ngày –Nợcókhảnăngmấtvốn.
Tỷtrọngnợxấutrêntổngdưnợchovay
Nợ xấu (haynợ có vấn đề, nợ khơng lành mạnh, nợ khó đòi,nợ khơng thể

đòi,…)làkhoảnnợmangcácđặctrưngsau:
+Kháchhàngđãkhơngthựchiệnnghĩavụtrảnợvớingânhàngkhicáccam
kếtnàyđãhếthạn.
9
+ Tình hình tài chính của khách hàngđangvàcóchiềuhướngxấudẫnđến
cókhảnăngngânhàngkhơngthuhồiđượccảvốnlẫnlãi.
+Tàisảnđảmbảo(thếchấp,cầmcố,bảolãnh)đượcđánhgiálàgiátrịphát
mãikhơng đủtrangtrảinợgốcvàlãi.
+Thơngthườngvềthờigianlàcáckhoảnnợqhạnítnhấtlà90ngày.
TheoQuyếtđịnhsố493/2005/QĐNHNNngày22/4/2005,nợxấucủaTCTD
baogồmcácnhómnợnhưsau:
+Nhómnợdướitiêuchuẩn:cáckhoảnnợđượcTCTDđánhgiálà khơngcó
khảnăngthuhồinợgốcvàlãikhi đếnhạnvàcókhảnăngtổnthất mộtphầnnợgốcvà
lãi.Baogồm:Cáckhoảnnợqhạntừ90đến180ngày;Cáckhoảnnợcơcấulạithời
hạntrảnợqhạndưới90ngàytheothờihạnđãcơcấulại.
+Nhómnợnghingờ:cáckhoảnnợđượctổchứctíndụngđánhgiálàkhảnăng
tổnthấtcao.Baogồm:Cáckhoảnnợqhạntừ181đến360ngày;Cáckhoảnnợcơ
cấulạithờihạntrảnợqhạntừ90ngàyđến180ngày theothời hạnđãcơcấulại.
+Nhómnợcókhảnăngmấtvốn:cáckhoảnnợđượctổchứctíndụngđánhgiá
làkhơngcònkhảnăngthuhồi,mấtvốn.Baogồm:Các khoảnnợqhạn trên360
ngày;CáckhoảnnợkhoanhchờChínhphủxửlý;Cáckhoảnnợđãcơcấulạithờihạn
trảnợqhạntrên180ngàytheothờihạnđãcơcấulại.
Theoquyđịnhhiệnnay,tỷlệnàykhơngđượcvượtq3%.
*Hệsốrủirotíndụng
%100x
có sản tài Tổng
vay cho nợ dư Tổng
dụng tín ro rủi số Hệ =
Hệsốnàychotathấytỷtrọngcủakhoảnmụctíndụngtrongtàisảncó,khoản
mụctíndụngtrongtổngtàisảncànglớnthìlợinhuậnsẽlớnnhưngđồngthờirủirotín

dụngcũngrấtcao.Thơngthường,tổngdưnợchovaycủangânhàngđượcchiathành
3nhóm:
+Nhómdưnợcủacáckhoảntíndụngcóchấtlượngxấu:lànhữngkhoảncho
vaycómứcđộrủirolớnnhưngcóthểmanglạithunhậpcaochongânhàng.Đâylà
khoảntíndụngchiếmtỷtrọngthấptrongtổngdưnợchovaycủa ngânhàng.
+Nhómdưnợcủacáckhoảntíndụngcóchấtlượngtốt:lànhữngkhoảncho
vaycómứcđộrủirothấpnhưngcóthểmanglạithunhậpkhơngcaochongânhàng.
10
Đâycũnglànhữngkhoảntíndụngchiếm tỷ trọng thấp trong tổng dư nợ cho vay
củangânhàng.
+ Nhóm dư nợ của các khoản tín dụng có chất lượng trung bình: là những
khoảnchovaycómứcđộrủirocóthểchấpnhậnđượcvàthunhậpmạnglạichongân
hànglàvừaphải.Đâylàkhoảntíndụngchiếmtỷtrọngápđảotrongtổngdưnợcho
vaycủangânhàng.
*Chỉtiêudưnợtrênvốnhuyđ ộng
Cónghĩalàcóbaonhiêuđồngvốnhuyđộngthamgiavàodưnợ,nócòngián
tiếpphảnánhkhảnănghuyđộngvốntạiđịaphươngcủangânhàng.Chỉtiêunàylớn
chứngtỏvốnhuyđộngthamgiavàodưnợít,khảnănghuyđộngvốncủangânhàng
chưađượctốt.
100% x
động huy Vốn
nợ Dư
động huy vốn trên nợ Dư =
*Chỉtiêuhệsốthunợ
Hệsốthunợcaochothấycơngtácthunợđangtiếntriểntốt,RRTDthấp.Chỉ
tiêunày cònbiểuhiệnkhảnăngthuhồinợcủangânhàngtừviệcchokháchhàngvay.
%100x
vay cho số Doanh
nợ thu số Doanh
nợ thu số Hệ =

*Chỉtiêuvòng quayvốntíndụng
Vòngquayvốntíndụngdùngđểđolườngtốcđộlnchuyểnvốncủatíndụng
ngânhàng,nóchothấythờigianthuhồinợnhanhhaychậm.Nếuvòngquayvốntín
dụngnhanh,tứcviệcđưavốnvàosảnxuất,kinhdoanhcủa ngânhàngđạthiệuquả
cao.
quân bình nợ Dư
nợ thu số Doanh
dụng tín vốn quay Vòng =
1.2.4.3Phươngphápq uảnlýrủirotíndụng.
Thựchiệnđúngcácquyđịnhcủaphápluậtvềchovay,bảolãnh,chothtài
chính,chiếtkhấu,baothanhtốnvàbảođảmtiềnvay.Xemxétvàquyếtđịnhviệccho
vaycóbảođảmbằngtàisảnhoặckhơngcóbảođảmbằngtàisản,chovay cóbảođảm
bằngtàisảnhìnhthànhtừvốnvay,tránhcácvướngmắckhixửlýtàisảnbảođảmđể
thuhồi nợ vay.Đặcbiệtchútrọngthựchiện cácgiảiphápnângcao chất lượng tín
dụng,khơngđểnợxấugiatăng.
11
Phảităngcườngkiểmtra,giámsát việc chấp hành các nguyên tắc, thủ tục
chovayvàcấptíndụngkhác,tránhxảyrasựcốgâythấtthoáttàisản;sắpxếplạitổ
chứcbộmáy,tăngcườngcôngtácđàotạocánbộđểđápứngyêucầukinhdoanhngân
hàngtrongđiềukiệnhộinhậpquốctế.
Xây dựng hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ phù hợp với hoạt động kinh
doanh,đốitượngkháchhàng,tínhchấtrủirocủakhoảnnợcủatổchứctíndụng.
Thựchiệnchínhsáchquảnlý RRTD,môhìnhgiámsátRRTD,phươngpháp
xácđịnhvàđolườngRRTDcóhiệuquả,trongđóbaogồmcáchthứcđánhgiávềkhả
năngtrảnợcủakháchhàng,hợpđồngtíndụng,cáctàisảnbảođảm,khảnăngthuhồi
nợvàquảnlý nợcủaTCTD
Thựchiệncácquyđịnhbảođảmkiểmsoátrủirovàantoànhoạtđộngtíndụng:
+Xâydựngvàthựchiệnđồngbộhệthốngcácquychế,quytrìnhnộibộvề
quảnlýrủiro;trongđóđặcbiệtchútrọngviệcxâydựngchínhsáchkháchhàngvay
vốn,sổtaytíndụng,quyđịnhvềđánhgiá,xếphạngkháchhàngvay,đánhgiáchất

lượngtíndụngvàxửlýcáckhoảnnợxấu.
+Mởrộngtíndụngtrungvàdàihạnởmứcthíchhợp,đảmbảocânđốithờihạn
chovayvớithờihạncủanguồnvốnhuyđộng.
+Thựchiệnđúngquyđịnhvềgiớihạnchovay,bảolãnh,chothuêtàichính,
baothanhtoánđốivớimộtkháchhàngvàcáctỷlệantoànhoạt độngkinhdoanh.
Đốivớicáctrườnghợpchâyỳ trảnợvay,cácTCTDcầnápdụngcácbiệnpháp
kiênquyết,đúngphápluậtđểthuhồinợvay,kểcảviệcxửlýtàisảnthếchấp,cầmcố
vàbảolãnh,khởikiệnlêncơquantòaán.
Phântánrủirotrongchovay:khôngdồnvốnchovayquánhiềuđốivớimột
kháchhànghoặckhôngtậptrungchovayquánhiềuvàomộtngành,lĩnhvựckinhtế
córủirocao.
Thựchiệntốtviệc thẩmđịnh kháchhàng vàkhảnăng trảnợ trướckhiquyết
địnhtíndụng.
Muabảohiểmchocáckhoảntiềngửi,tiềnvay.
Phảicóchínhsáchtíndụnghợplývàduytrìcáckhoảndựphòngđểđốiphó
vớirủiro.
12
Trướckhichokháchhàngvay,NH phảixemxétcácđiềukiệncơbảnnhưlà:
Khảnăngtrảnợcủakháchhàngsovớimứcchovay;trịgiátàisảnđảmbảosovới
mứcchovay;giớihạntổngdưnợchovaymộtkháchhàng,mộtnhómkháchhàngcó
liênquan;….
1.2.5Kinhnghiệmquảnlý rủirotíndụngcủacácnước
*Quảnlý RRTDbằngbiệ npháptríchlậpdựphòng.
Tríchlậpdựphònglàcáchthứchữuhiệuđểquảntrịrủirodotổnthấttíndụng.
Việctríchlậpdựphòngphảicăncứvàothựctếtrảnợvaythayvìcăncứvàokhảnăng
trảnợtrongquákhứcủakháchhàng.Cácnướcchiasẻkinhnghiệmrằnghọápdụng
cácnguyêntắcdựphòngkhácnhaudựatheoviệcphânloạinợvaycókhảnănggây
tổnthấtởmứcđộkhácnhau.
HồngKông:xếploạirủirochokháchhàngvàtríchlậpdựphòngtươngứng.
HànQuốc:cácnguyêntắcdựphòngphânlậptheoloạitíndụng.

Singapore:dựphòngtổnthấtkhoảnvayướctínhtừdanhmụcvayđượcáp
dụngchocáckhoảnvaytiêudùng.
TháiLan:phânloạikhoảnvayđượcđưavàoluật.Cáccơquangiámsátngân
hàngcóquyềnyêucầutríchlậpdựphòngchocáckhoảnvay cầnchúý.
Columbia:dựphòngchotíndụngtiêudùng,thươngmại,cầmcốthếchấpvà
tíndụngnhỏtheothờihạnkhoảnvaytừ118tháng.
*QuảnlýRRTDbằngbiệ npháptuânthủnhữngnguyêntắ ctínd ụngthậntrọng.
HồngKông:giớihạnchovaycácđốitácởmức5%giátrịròngdoanhnghiệp.
Tổngdưnợvaychocácđốitáckhôngvượtquá10%vốntựcóngânhàng.
HànQuốc:giớihạnchovaycổđôngởmức25%vốntựcóngânhànghoặctỷ
lệmàhọsởhữu.Giớihạnchovaycácđốitácliênquanởmức10%vốntựcóngân
hàng.
Singapore:ngânhàngkhôngđượcphéptham gia vàocáchoạtđộngphitài
chính.Cũngkhôngđượcphépđầutưhơn10%vốnvàocáccôngtyhoạtđộngphitài
chính.Mứcđầutưvốnvàomộtcôngtyđơnlẻgiớihạnở2%vốntựcóngânhàng.
Tổngvốnđầutưgiớihạnở10%vốntựcóngânhàng.
13
TháiLan:giớihạnđầutưởmức 10%vốnkháchvayvà20%vốncủangân
hàng.Giớihạnchovaychonhómkháchhàngởmức5%vốnngânhàng,50%giátrị
ròngcủadoanhnghiệpvà25%giátrịnợ.
Columbia:giớihạnchovaychonhómkháchhàngliênquan10%vốntựcó.
Mởrộngtới25%nếucótàisảnđảmbảotốt.
*QuảnlýRRTD bằngbiệnphápđặtrahạnmứcchovay
Phòngngừarủirodotậptrungtíndụnglàhoạtđộngđượcxemlàthường xuyên
của ngânhàngcácnướctrongviệcquảnlý danhmụctíndụngcủamình.Biệnphápsử
dụnglàđặtracáchạnmứcchovaydựatrênvốntựcócủangânhàngđốivớikhách
hàngvayriênglẻhaynhómkháchhàngvay:
HồngKông:giớihạnchovaykháchhàngđơnlẻởmức25%vốntựcócủa
NH.
Hàn Quốc: giớihạnchovaykhách hàngđơnlẻởmức20%vốn tựcócủa

ngânhàngvàgiớihạnchovaynhómkháchhàng ởmức25%vốntựcócủangânhàng.
SingaporevàTháiLan:giớihạnchovaykháchhàngđơnlẻởmức25%vốn
tựcócủa ngânhàng.
Columbia:giớihạnvayởmức40%giátrịròngcủakháchhàngvay.
*QuảnlýRRTD bằngbiệnpháp kiểmtra,giámsát
Kiểmtravàgiámsátlàcáchoạtđộngthườngxuyênđượcthựchiệntrướckhi
chovay,trongkhichovayvàsaukhichovay:
HồngKông:sửdụngmôhìnhCAMEL(vốn,tàisản,quảnlý,thunhập,thanh
khoản)đểđánhgiá.
HànQuốc:sửdụngmôhìnhCAMELS(vốn,tàisản,quảnlý,thunhập,thanh
khoảnvàthửnghiệmchịuđựngcựcđiểm).(Capital,Assets,Management,Earnings,
LiquidityandStresstesting)
Singapore:kiểmtratrongquátrìnhphátvay,báocáohàngthángvàhàngquý.
TháiLan:kiểmtratrongquátrìnhphátvayvàsaukhichovay.Giámsáthệsố
đủvốndựbáo.Cóhệthốngbáocáođịnhkỳ.
Columbia:kiểmtra trongquátrìnhphátvay,kiểm trabởiỦyban giámsát
NH.
14
Kếtluậnchương1:
Đềtàiđãhệthốnghóacơsởlýluậnnhữngvấnđềcơbảnvềtíndụngvàrủiro
tíndụngtronghoạtđộngkinhdoanhcủacácNHTM.Đềtàiđãnghiêncứubảnchất,
cáchìnhthứctíndụng,nguyênnhânrủirotíndụng,chỉraảnhhưởngcủatíndụngđối
vớingânhàngvànềnkinhtế,nêuramộtsốphươngphápphântíchRRTD.Đồngthời
đềtàicũngnêuramộtsốbàihọckinhnghiệmquảnlýRRTDcủamộtsốnước.Những
nộidungnàylàcơsởlýluậnquantrọngđểtácgiảnghiêncứuchương2.
15
Chương2
THỰCTRẠNGRỦIROTÍNDỤNGTẠICÁCNGÂNHÀNG
THƯƠNGMẠITRÊNĐỊABÀNTỈNHBÌNHPHƯỚC
2.1VàinétvềtỉnhBình Phước

BìnhPhướclàtỉnhởMiềnĐôngNamBộ,nằmtrongVùngKinhtếtrọngđiểm
phíaNamcó240KmđườngbiêngiớivớiVươngquốcCampuchia,làcửangõvàlà
cầunốicủavùngvớiTâynguyên vànướcbạnCampuchia.Phía Bắc giáptỉnhĐắk
Nông(Tâynguyên),phíaNamgiáptỉnhBìnhDương,phíaĐônggiáptỉnhLâmĐồng
(Tâynguyên)vàĐồngNai,phíaTâygiáptỉnhTâyNinhvàVươngquốcCampuchia.
BìnhPhướccóhơn840ngàndân,có07huyệnvà01thịxã;trungtâmtỉnhlỵnằmở
thịxãĐồngXoàicáchthànhphốHồChíMinh110Km
Là một tỉnh nằm trong vùng Trungdu miềnnúi, vùng chuyển tiếp củađồng
bằnglêncaonguyên,cónhiềusôngsuối,gềnhthác,hồđập,chonênởđâycóquầnthể
thực vậtkháphongphúvàcónhiềuphongcảnhthiênnhiêntươiđẹp,tạođiềukiện
pháttriểndulịchsinhthái.Bêncạnhđócòncónhiềuđịadanhlịchsửnổitiếng:căncứ
Cáchmạngqua2cuộckhángchiến,nhiềudanhlamthắngcảnhđẹpnhưtranh:trảng
cỏBù Lạch(huyệnBùĐăng),VườnQuốcgiaBùGiaMập,NúiBàRá – ThácMơ
(huyệnPhướcLong)vàcácditíchlịchsửnổitiếng:NhàGiaotếThủphủcủaChính
phủ Lâmthời CộnghoàmiềnNam Việt Nam,CăncứBộ chỉhuyMiềnở TàThiết
(huyệnLộcNinh),SócBomBo(huyệnBùĐăng)…
Đểlàmcăncứchoviệcxâydựngkếhoạchhàngnăm,UBNDtỉnhđãphêduyệt
kếhoạchpháttriểnkinhtế xãhội5năm20062010vớimụctiêupháttriểnnhưsau:
2.1.1Mụctiêutổngquát:
Nângcaokhảnăngthíchứngnhanhnhạytrongnềnkinhtếthịtrường.Đảmbảo
tốcđộkinhtếpháttriểnnhanhvàbềnvững;cảithiệnrõrệthệthốnghạtầngkinhtế
xãhội;pháthuycáclợithếcủatỉnhvàkhaithácmọinguồnlựctrong,ngoàitỉnhđể
pháttriểncácngànhkinhtế.Mởrộngthịtrường,khaitháccóhiệuquảquanhệkinhtế
đốingoại,chủđộnghộinhậpkinhtếquốctế.Nângcaođờisốngvậtchấtvàtinhthần
củanhândân;bảotồnvàpháttriểnbản sắcvănhóa các dân tộc; tậptrungxóa đói
giảmnghèo,giảiquyếtviệclàm,giảmtệnạnxãhội.Đảmbảoquốcphòng,anninh
vữngmạnh;giữvữngổnđịnhchínhtrịvàtrậttựantoànxãhội.
16
2.1.2Mụctiêucụthể:
TốcđộtăngtrưởngGDPbìnhquânhàngnămtăngtừ1415%.

Đếnnăm2010,tỷtrọngngànhcôngnghiệpxâydựngchiếmtừ2730%,ngành
thươngmại dulịchvàdịchvụchiếmtừ2829%,tươngứngvớitỷtrọngngànhnông
lâmnghiệpthuỷsảngiảmxuốngcònkhoảng4541%trongcơcấukinhtếcủatỉnh.
Đếnnăm2010GDPbìnhquânđầungườiđạttừ560600USDvànếutìnhhình
diễnbiếnthuậnlợithìphấnđấuđạt640690USD.
Kếhọachpháttriểnkinhtếxãhộinăm2009:
Năm2009lànămcóýnghĩaquantrọng,quyếtđịnhviệchòanthànhthắnglợi
cácmụctiêupháttriểnkinhtếxãhộiđãđượcĐạihộiĐảngbộtỉnhlầnthứVIIđềra
tronggiaiđọan5năm20062010.Đểthựchiệnthắnglợikếhọachpháttriểnkinhtế
xãhộinăm2009,UBNDtỉnhyêucầucáccấp,cácngànhtậptrungthựchiệnnhững
nộidungchủyếutheohướngdẫntạiCôngvăn3831/UBNDKTngày12/12/2008.
Mụctiêu:tiếptụcthựchiệnmụctiêukiềmchếlạmphát,ổnđịnhcáccânđối
lớnvềkinhtế,bảođảmansinhxãhộivàtăngtrưởngbềnvững.
Cácchỉtiêukinhtếchủ yếu:trêncơsởmụctiêu,nhiệmvụnêutrên,cácchỉ
tiêuchủyếunăm2009đượcxácđịnhnhưsau:
TốcđộtăngtrưởngGDPđạt14,0%
Giátrịsảnxuấtnônglâm–thủysảntăng78%
Giátrịsảnxuấtcôngnghiệp –xâydựngtăng23–27%
Giátrịsảnxuấtngànhdịchvụtăng19 –22%
2.2HoạtđộngcủahệthốngngânhàngtrênđịabàntỉnhBP
TrênđịabàntỉnhBìnhphướccócácloạihìnhNHTMsauđây:
LoạihìnhNHTMnhànước:ChinhánhNHTMnhànướccấpmộtcóbađơn
vị, gồm: Ngân Hàng Nông Nghiệp & Phát Triển Nông Thôn, NHTMCP Công
Thương,NgânHàngĐầuTưVàPhátTriển.Cácngânhàngnàycóhoạtđộnglâuđời
nhấttạiđịaphươngnêncóưuthếrấtlớnvềquymô,uytín,tầmảnhhưởngcũngnhư
chiếmthịphầnlớn,nhấtlàNHnôngnghiệp&pháttriểnnôngthôn.
LoạihìnhNHTMcổphần:ChinhánhNHTMcổphầncấpmộtcónămđơnvị,
gồm: NHTMCP Sài Gòn Thương Tín, NHTMCP Đông Á, NHTMCP Nam Á,
17
NHTMCP An Bình, NHTMCP Á Châu. Các NH này có mặt trên địa bàn Bình

Phướctừnăm2007nênthịphầncònnhỏhơnrấtnhiềusovớicácNHTMnhànước
nhưngvớisự nhạy béntrong cạnhtranhnênthị phần,uytíncủa các NHnàyngày
cànglớnmạnh.
Với sựcạnhtranhmạnhmẽgiữacác NHTM nên số lượngcácchinhánhvà
phònggiaodịchcủacácNHTMhoạtđộngtrênđịabànphânbổrộngkhắpcáckhuvực
thànhthị,khuvựcđôngdâncưtrongtỉnhlàmộtđiềukiệnthuậnlợichocácDN,cá
nhânthuậnlợitiếpcậncácdịchvụcủangânhàng.
2.2.1Tìnhhìnhhuyđộngvốn
Nghiệpvụhuyđộngvốntuykhôngmanglạilợinhuậntrựctiếpchongânhàng
nhưngnólànghiệpvụrấtquantrọng.Nógópphầnmanglạinguồnvốnchongânhàng
thực hiện cácnghiệp vụ kinhdoanh khác. Mặt khác, thôngquanghiệp vụ này các
NHTMđolườngđượcuytíncũngnhưsựtínnhiệmcủakháchhàngđốivới NH.
2.2.1.1Phântíchtìnhhìnhhuyđộngvốn
Vớicáchìnhthứchuyđộngđadạng,kếthợpvớinhiềukỳhạngửitiềnlinhhoạt
theotuần,tháng,nămcùngvớicácmứclãisuấtkhácnhauvàkèmtheonhiềucáchưu
đãidànhchokháchhàngđểthuhúttiềngửitừnềnkinhtế.Cụthể,thựctrạngtìnhhình
huyđộngvốncủacácNHTMtrênđịabànBìnhPhướctừ2007đếnquý1năm2009
nhưsau:
18
Bảng2.1:Tìnhhìnhhuy độ ngvốnc ủa cácNHTMtrênđịabàn
Đơnvịtính:tỷđồng
Năm2007 Năm2008 Tháng3/2009
Chỉtiêu
Số
tiền
Tỷ
trọng
Số
tiền
Tỷ

trọng
Sốtiền Tỷ
trọng
Theothờ ihạn 3.835 4.368 4.261
Khôngkỳhạn12tháng 3.257 85% 3.640 83,3% 3.459 81%
Từ12đến60tháng 578 15% 712 16,3% 802 19%
 Trên60tháng 0 0% 16 0.4% 0 0%
Theohìnhthứchuyđộng 3.835 4.368 4.261
Tiềngửitiếtkiệm
1.436 37,4% 2.205 50,5% 2.270 53,3%
+Nộitệ 1.405 36,6% 2.162 49,5% 2.227 52,3%
+Ngoạitệ,vàng 31 0,8% 43 1% 43 1%
Tiềngửicủacáctổchứckinhtế
2.186 57% 1.638 37.5% 1.421 33,3%
+Nộitệ 1.097 28,6% 1.352 31% 1.183 28%
+Ngoạitệ,vàng 1.089 28,4% 286 6,5% 238 5,3%
 Tiềngửikhá c
213 5,6% 525 12% 570 13,4%
+Nộitệ 170 4,4% 481 11% 537 12,6%
+Ngoạitệ,vàng 43 1,2% 44 1% 33 0,8%
TốcđộtăngtrưởngHĐV
13,9%
(Nguồn:NHNNVN chinhánhBìnhPhước)
Quabảng2.1tathấynguồnvốnhuyđộngcủacácNHTMnăm2008đạt4.368
tỷđồng, tăng533tỷđồngsovớinăm2007, đạttốcđộtăngtrưởng13,9%.Cụthể:
 Nếuxé tnguồ nvốnhuyđộ ngtheokỳhạnnợ:
Biểuđồ2.1:Cơcấuhu yđộngtheo kỳhạnnợ
Huyđộngvốnthe othờihạnnợ
3.459
802

 
3.640
3.257
712
578
16

500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
3.500
4.000
2007 2008 Mar09
Năm
Tỷđồng
Khôngkỳhạn12tháng
Từ12đến60tháng
Trên60tháng
Quacácnămchủyếudonguồnvốnhuyđộngngắnhạn(khôngkỳhạnđến12
tháng)chiếmtrên80%quacácnămcònnguồnvốnhuyđộngtrunghạnchiếmdưới
20%,cònnguồnvốnhuyđộngdàihạnhầunhưlàkhôngcó.NguyênnhânViệtNam
gianhậpWTOtừcuốinăm2007vàngàycàngđemđếnchonhàđầutưnhiềucơhội
đểđadạnghóadanhmụcđầutưvớihyvọngđạthiệuquảsửdụngvốncaonhấtcho
19
nên nhà đầu tư có tiền nhàn rỗi họ chỉ muốngửitiềnngắnhạnchứvớitìnhhình
lãisuấthuyđộngvốntrung,dàihạntrongcácnămquachưahấpdẫnđượcnhàđầutư,
đặcbiệtlàmộtsốthángcuốinăm2008lãisuấthuyđộngvốnngắnhạncaohơnlãi

suấthuyđộngvốntrungdàihạnvàmặtbằnglãisuấtthayđổitheochiềuhướngtăng.
Nếuxéttheohìnhthứchuyđộngvốnmàchưaxétđếnloạiđồ ngtiền huy
động:
Biểu2.2:Theohìnhthứchuyđộngvốnmàchưaxétđếnloạiđồngtiền
Theohìnhthứchuyđộngvốnmàchưaxétđếnloạiđồngtiền
2.186
525
570
1.436
2.205
2.270
1.638
1.421
213

500
1.000
1.500
2.000
2.500
2007 2008 Mar09
Năm
Tỷđồng
Tiềngửitiếtkiệm
Tiềngửicủacáctổchứckinh
tế
Tiềngửikhác
+Năm2007:nguồnvốnhuyđộngdotiềngửicủacáctổchứckinhtếlàchủ
yếu(chiếm57%)vàkếđếnlàdotiềngửitiếtkiệm(chiếm37,4%),chứtiềngửikhác
chiếmmộtphầnnhỏ(chiếm5,6%)

+Năm2008vàquý1năm2009cócơcấuvềnguồnvốnhuyđộnggầngiống
nhaunhưnggầnnhưđảochiềusovớicơcấunguồnvốnhuyđộngnăm2007:nguồn
vốnhuyđộngdotiềngửitiếtkiệmlàchủyếu(chiếmtrên50%)vàkếđếnlàtiềngửi
của các tổ chức kinh tế (chiếm trên 33%), chứ tiền gửi khác chiếmmột phầnnhỏ
(chiếmtrên12%)Nguyênnhântrongnăm2008ViệtNambịlạmphátcaonênNHNN
thựchiệnchínhsáchthắtchặttiềntệ(tăng tỷlệdựtrữbắtbuộc,bắtbuộccácNHTM
muatínphiếubắtbuộc,tăng lãi suất cơbản…)nênhầuhết các NHTM gặprủi ro
thanhkhoản,dẫnđếncuộcchạyđưalãisuấthuyđộngkhôngtheoquyluậtlàlãisuất
huyđộngngắnhạnlớnhơnlãisuấthuyđộngtrung, dàihạn.Dođónguồnvốnnhànrỗi
chảyvàoNHTMtăngdướihìnhthứcgủitiếtkiệmởkỳhạnngắnhạntănglêntrong
năm2008vàbathángđầunăm2009.
Nếuxéttheohìnhthứchuyđộngvốnmàcóxétđếnloạiđồngtiềnhuy
động:
20
Biểu2.3: Theohìnhthứchuyđộngvốn màcóxétđếnloạiđồngtiền
Theohìn hthứchuyđộngvốncóx étđếnloạiđồngtiềnhuy
động
3.995
3.947
1.163
2.672
314
373

1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
2007 2008 Mar09

Năm
Tỷđồng
+Nộitệ
+Ngoạitệ,vàng
+Năm2007:nguồnvốnhuyđộngtừtiềngửitiếtkiệmchiếm37,4%,trongđó
chủyếulàtiềngửitiếtkiệmbằngđồngnộitệ(chiếm36,6%)còntiềngửitiếtkiệm
bằngngoạitệ,vàngchỉchiếmmộtphầnnhỏlà0,8%.Tiềngửicủacáctổchứckinhtế
chiếm57%vốnhuyđộng,trongđólàtiềngửicủacáctổchứckinhtếbằngđồngnội
tệ(chiếm28,6%)cũngtươngđươngtiềngửibằngngoạitệ,vàngchiếm28,4%.Tiền
gửikhácchiếmchiếm5,6%,trongđóchủyếulàtiềngửikhácbằngđồngnộitệ(chiếm
4,4%)còntiền gửi khácbằngngoạitệ,vàngchỉchiếmmộtphầnnhỏ là1,2%.Vậy
tổngnguồnvốnhuyđộngtheođồngnộitệchiếm69,6%vàtheongoạitệ,vàngchiếm
30,4%.Nguyênnhânlànếugửitiếtkiệmthìchọnhìnhthứcgửitiếtkiệmbằngnộitệ
vẫnlợihơngửitiếtkiệmbằngngoạitệ,cònnếucáctổchứckinhtếgửitiềnthìtùy
vàonhucầusửdụngvốnmàcáctổchứckinhtếnàycóthểgửibằngnộitệhayngoại
tệvìtrongnăm 2007 tìnhhìnhngoạitệkhanhiếmnên cáctổchứckinh tế gửi tiền
bằngngoạitệđểđápứngnhucầukinhdoanhcủamình.
+Năm2008vàquý1năm2009cócơcấuvềnguồnvốnhuyđộngchiatheo
loạitiềntệcũnggầngiốngnhaunhưnggầnnhưđảochiềusovớicơcấunguồnvốn
huyđộngnăm2007:nguồnvốnhuyđộngdodotiềngửitiếtkiệmlàchủyếu(chiếm
trên50%),trongđóchủyếulàtiềngửitiếtkiệmbằngđồngnộitệ(chiếmtrên49,5%)
còntiềngửitiếtkiệmbằngngoạitệ,vàngchỉchiếmmộtphầnnhỏlà1,0%.Tiềngửi
củacáctổchứckinhtếchiếmtrên33%,trongđólàtiềngửicủacáctổchứckinhtế
bằngđồngnộitệcũnglàchủyếu(chiếm28%)còntiềngửibằngngoạitệ,vàngchiếm
mộtsốnhỏtrên5,3%.Tiềngửikhácchiếmmộtphầnnhỏ(chiếmtrên12%)trongđó
chủyếulàtiềngửikhácbằngđồngnộitệlàchủyếuchiếmtrên11%còntiềngửikhác
21
bằng ngoại tệ, vàng chỉ chiếmmột phần nhỏlàkhoảng1,0%.Vậytổngnguồnvốn
huy động theo đồng nội tệ chiếm trên88,5% và theongoại tệ, vàng chiếm 11,5%.
Nguyênnhânlàdolãisuấthuyđộngtiềnđồngtăngmạnh,cònlãisuấthuyđộngUSD

trênthịtrườngcóxuhướngkhôngtăngđángkểvìđểthựchiệnchủtrươngcủaNHNN
vềbìnhổnthịtrườngngoạitệ,hạnchếbớttìnhtrạnggămgiữngoạitệ,giảiquyếtbài
toándưthừavốnngoạitệvàtạođiềukiệnchodoanhnghiệpnhậpkhẩutiếpcậnđược
nguồnvốnngoạitệnêncácNHTMthựchiệngiảmlãisuấthuyđộngUSDnêngửitiết
kiệmbằngnộitệhấpdẫnnhàđầutưhơn,dẫnđếnnguồnvốnhuyđộngbằngtiềnđồng
tăngmạnhsovớinăm2007.
2.2.1.2 Đánhgiáchungvềhuyđộngvốncủacá cNHTMtrênđịabànBìnhPhước
HoạtđộnghuyđộngvốncủacácNHTMtr ênđịabàntỉnhBìnhPhướctrong
những nămquađạtđượcnhữngkếtquảsau:
Nguồnvốnhuyđộngnăm sau caohơnnămtrướcđãtạođiềukiệnchocác
NHTMchủđộngmởrộngkhảnăngchovayvàtìmkiếmlợinhuận.
Cácsảnphẩmdịchvụhuyđộngvốnngàycàngphongphú,đadạngvớinhiều
loạihình,kỳhạnkhácnhautạonênsựtiệnlợivàthuhútkháchhànggửitiền.Hầuhết
cácNHTMtrênđịabàntỉnhBìnhPhướcđãvàđangsửdụngnhiềunghiệpvụvàbiện
pháptíchcựcđểhuyđộngnguồnvốnnhànrỗicủacáccánhânvàtổchức.Cácnghiệp
vụhuyđộngvốnmàcácNHTMBìnhPhướcđãvàđangsửdụngnhư:huyđộngvốn
quatàikhoảntiềngửithanhtoán,quatàikhoảntiềngửicánhân,quatàikhoảntiền
gửitiếtkiệm(tiếtkiệmkhôngkỳhạn,tiếtkiệmcókỳhạn,cácloạitiếtkiệmkhácnhư
tiếtkiệmtiệních,tiếtkiệmankhang,tiếtkiệmcóthưởng).Nhữngbiệnphápmàcác
NHTMBìnhPhướcápdụngđểhuyđộngvốncũngrấtđadạng:đadạnghóasảnphẩm
tiềngửi(đadạnghóasảnphẩmtiềngửikỳhạn,đadạnghóasảnphẩmtheoloạiđồng
tiềngửi,đadạnghóasảnphẩmtiềngửitheosốdư,đadạnghóasảnphẩmtiếtkiệm
theosốdư)vàcũngđãcốgắngtốiđahóasựtiệnlợichokháchhàngnhưđãmởrộng
mạnglướichinhánhđểđưadịchvụcủangânhàngđếncácvùngnôngthôn,vùngsâu,
vùngxa…
Nhữngtồntạivàkhókh ăntrongcôngtáchu yđộngvốncủacácNHTMtrên
địabàntỉnhBìnhPhước:
ThịphầnhuyđộngvốncủacácNHTMngàycàngcókhảnăngbịthuhẹp:
nềnkinhtếViệtNamsaukhigianhậpWTOđãcónhiềuthayđổitheochiềuhướng
tíchcực,trongđóthịtrườngtàichínhViệtNamngàycàngpháttriểnphongphú,đa

22
dạng(hìnhthànhđầyđủcácloạihìnhthị trường: thị trường tiền tệ, thị trường
chứngkhoán,thịtrườngbảohiểmvàcácđịnhchếtàichínhphingânhàng…)theo
hướnghoànthiệnvàhòanhậpvớithịtrườngtàichínhthếgiớilàmchonhàđầutưcó
nhiềukênhđầutưđểlựachọnvàđadạnghóadanhmụcđầutưnhằmgiảmthiểurủiro
vàđạtlợinhuậncaonhất.ChínhvìlẽđómànguồnvốnnhànrỗichảyvàoNHcũngbị
chiphốiđángkể.
Trongthờigianqua,đặcbiệtlànăm2008,cósựchạyđuahuyđộngvốn(cạnh
tranhkhônglànhmạnh)giữacácNHTM:chạyđuatănglãisuấthuyđộngvốndẫnđến
lãisuấtđầuratănggâykhókhănchonềnkinhtếvàtừđólàmgiatăngrủirotiềmẩn
trong hoạtđộngtíndụngkéo theothunhậptronghoạtđộng tíndụngcũngbịgiảm
đángkể.
CơcấunguồnvốnhuyđộngcủacácNHTMchủyếulànguồnvốnngắnhạn.
nênnókhôngtạorasựổnđịnh,gâykhókhănchocácNHkhimuốnchovaytrung,dài
hạn.KhốilượngkháchhàngnàyrấtlớnvìđasốcácDNV&Nthiếuvốn,lạchậuvề
côngnghệ,máymócthiếtbịnênrấtmuốnvayvốntrung,dàihạnđểđầutưpháttriển
máymócthiếtbị,côngnghệhiệnđại….
Tỷtrọnghuyđộngngoạitệcònthấpsovớitổngnguồnvốnhuyđộng.Điều
này đãgâykhókhănchoNHTMtrongviệcđẩymạnhchovayngoạitệđểtàitrợnhập
khẩu.
2.2.2Tìnhhìnhsửdụngvốn
BìnhPhướclàmộttỉnh tuycònnghèonhưngcónhiềutiềmnăngkinhtếcủa
khuvựcĐôngNamBộnóiriêngvàlàvùngkinhtếtrọngđiểmphíaNam,nhưngđể
khaitháccóhiệuquảcáctiềmnăngđócầncónhữngđộnglựcthúcđẩycầnthiết,trong
đónguồnvốntíndụngcủacácNHTMđểđápứngnhucầuđầutưpháttriểnkinhtếlà
rấtquantrọng.TrongnhữngnămquahoạtđộngtíndụngcủacácNHTMngàycàng
mởrộng.
2.2.2.1Tìnhhì nhdoanhsốcấptíndụng
Hoạtđộngchovaylà hoạtđộngchủ yếucủa các NHTM,nóquyếtđịnhđến
phầnlớnđếnhiệuquảkinhdoanh,quátrìnhtuầnhoànvàchuchuyểnvốntronghoạt

động kinh doanh tiền tệ của ngân hàng. Tình hình doanh số cấp tíndụng của các
NHTMtrênđịabànBìnhPhướctronggiaiđoạntừ2007đếnquý1năm2009nhưsau:
Bảng2.2:TìnhhìnhdoanhsốcấptíndụngcủacácNHTMtrênđịabàn
23
Đơnvịtính:tỷđồng
Tổngdoanhsốcấptíndụng(lũykếtừđầunăm)
Ngắnhạn Trung,dàihạnNăm
Sốtiền Tỷtrọng Sốtiền Tỷtrọng
Tổngcộng
2007 5.512 70,32% 2.326 29,67% 7.838
2008 6.148 77,1% 1.827 22,9% 7.975
Tháng3/2009 2.314 78,2% 646 21,8% 2.960
(Nguồn:NHNNVN chinhánhtỉnhBình Phước)
Biểu2.4:Doanhsốcấ ptíndụngcủacácNHTMtrênđịabàn
Doanhsốcấptíndụng
5512
6148
1827
646
23142326
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
2007 2008 Mar09
Năm

Tỷđồng
Ngắnhạn
Trung,dàihạn
Năm2008doanhsốcấptíndụngngắnhạnđạt6.148tỷđồngchiếm77,1%tổng
doanhsốcấptíndụng,tăng636tỷđồngsovớinăm2007,tươngứngvớitốcđộtăng
trưởngdoanhsốcấptíndụngngắnhạnlà11,54%;doanhsốcấptíndụngtrung,dài
hạnđạt1.827tỷđồngchiếm22,9%tổngdoanhsốcấptíndụng,giảm499tỷđồngso
vớinăm2007, tươngứng với tốcđộ giảm doanhsố cấptín dụng trung, dài hạn là
21,45%.Tổngdoanhsốcấptíndụngnăm2008là7.975tỷđồng,tăng137tỷđồngso
vớinăm2007,tươngứngvớimứctăng1,75%.
Đến tháng 3 năm 2009: doanh số cấp tín dụng ngắn hạn đạt 2.314 tỷ đồng
chiếm78,2%tổngdoanhsốcấptíndụng,doanhsốcấptíndụngtrung,dàihạnđạt646
tỷđồngchiếm21,8%tổngdoanhsốcấptíndụng.
Quađóchothấydoanhsốcấptíndụngnămsaucaohơnnămtrướcvàtăngdần
về tỷ trọngcho vay ngắnhạn.Điềunàyhoàntoànphùhợpvớiđiềukiệnphát triển
kinhtếcủatỉnhBìnhPhướcnóiriêngvàcủacảnềnkinhtếnóichung.BìnhPhướclà
tỉnhmớithànhlậpđược12năm,kinhtếchưapháttriển,đờisốngngườidânđangcòn
nghèo;loạihìnhdoanhnghiệpvừavànhỏlàchủyếu(chiếm95%),vốntựcócủacác
doanhnghiệpnàyrấtthấp,chủyếudựavàovốnvay vàcácdoanhnghiệpchủyếukinh
doanh ở lĩnh vực nông sản (caosu, cà phê,điều…) nhưng giánông sản trongnăm
2008đãgiảmmạnhdokinhtếthếgiớikhủnghoảngđãlàmcảdoanhnghiệpvànông
dân lâmvàotìnhtrạngthiếuvốnngắnhạnđểtrảlươngnhâncông,muanguyênvật
24
liệu…. Do đó, các NHTM trên địa bàn BìnhPhướcđẩymạnh chovayngắnhạn
đểtàitrợvốnchocácDNV&N vàcáchộgiađìnhpháttriểnkinhtếtrangtrại.Ngoài
ra,cácdựánlớn,cáckhucôngnghiệpthuộccácChơnThành,BìnhLong,ĐồngPhú
đangtronggiaiđoạntriểnkhai,chưathuhútđượcnhiềunhàđầutưtrongkhiNHNN
thựchiệnchínhsáchthắtchặttiềntệnêncácNHTMtậptrungthuhồinợtrung,dài
hạnvàcũngthắtchặtviệcchovaytrung,dàihạn.Bởilẽ,nhữngmónvaycóthờihạn
càngdàithìcàngẩnchứanhiềurủirochonênngânhàngcóxuhướngtăngtỷtrọng

chovayngắnhạnđểmauthuhồivốncho vay,quayvòngvốnnhanhđặcbiệttrong
điềukiệnthắtchặttiềntệvàlãisuấtcónhiềubiếnđộngnhưthờigianqua.
2.2.2.2Tìnhhì nhdoanhsốthunợ
Doanhsốthunợlàviệcthunợđượctiếnhànhtheokỳhạnnợđãghitronghợp
đồngtíndụng.Kháchhàngcóthểtrảnợtrướchạnvàphảitrảnợngânhàngkhiđến
hạn.
Bảng2.3:Tìnhhìnhdoanhsốthun ợcủacácNHTMtrênđịabàn
Đơnvịtính:tỷđồng
Tổngdoanhsốthunợ
Ngắnhạn Trung,dàihạn
Năm
Sốtiền Tỷtrọng Sốtiền Tỷtrọng
Tổngcộng
2007 2.884 78,65% 783 21,35% 3.667
2008 5.878 79,90% 1.480 20,10% 7.358
Tháng3/2009 1.429 75,45% 465 25,55% 1.894
(Nguồn:NHNNVN chinhánhtỉnhBình Phước)
Biểu2.5:DoanhsốthunợcủacácNHTMtrênđịabàn
Doanhsốthuhồinợ
2.884
5.878
1.429
783
465
1.480

1.000
2.000
3.000
4.000

5.000
6.000
7.000
2007 2008 Mar09
Năm
Tỷđồng
Ngắn hạn
Trung,dàihạn
Quabảng2.3trêntathấydoanhsốthunợngắnhạnnăm2008là5.878tỷđồng,
tăng2.994tỷđồng,tươngứngvớitốcđộtăng103,8%sovớinăm2007;doanhsốthu
25
nợ trung, dài hạn năm 2008 tăng 697 tỷ đồng,tươngứngvớitốcđộtăng89%so
vớinăm2007.Điềunàylàdonăm2008,hầunhưcácNHTMtậptrungthuhồinợhơn
làtăngtrưởngtíndụng, chỉsangquý4 năm 2008,khi lãisuấthuyđộng giảmdần,
nguồnvốnchovaycủacácngânhàngdồidàotrởlại,thịtrườngtàichínhkhôngcòn
biến động mạnh vàthanh khoản NHTM được cải thiện, các NH cóchủtrươngtập
trungvốnchocácnhàxuất,nhậpkhẩuvànhữngDNcónhucầuvốnlưuđộngbổsung
choviệcsảnxuất,kinhdoanhdịpcuốinăm.
Đếntháng3năm2009,doanhsốthunợlà1.894tỷđồng,trongkhidoanhsố
chovaylà2.960tỷđồng.Nguyênnhânlàđầunăm2009,NHNNchủtrươngtháogỡ
khókhănvềvốnchonềnkinhtếvớicácgiảipháphạlãisuấtcơbản,chovaycấpbù
lãisuấtnêndoanhsốchovaytănglênhơnsovớidoanhsốthunợ.
2.3Kếtquảkinhdoanh
Trongđiềukiệnngàycàngcạnhtranhmạnhmẽthìviệccốgắnghoạtđộngsao
chothunhậptừlãivayvàthunhậptừdịchvụNHTMtănglênvớichiphíhoạtđộng
thấpđểtạoralợinhuậnlớnđápứngnhucầuphát triển vàbềnvữnglàmột yếu tố
quyếtđịnhsứcmạnhcủachínhNHđó.Dođó,cácNHTMkhôngngừngpháttriểntrên
lĩnhvựchuyđộngvốn,chovayvàcảitiếncácdịchvụNHquacácnăm,cụthểnhư
sau:
Bảng2.4:BảngkếtquảkinhdoanhcủacácNHTMtrênđịabàn

Đơnvịtính:tỷđồng
2007 2008 3/2009
Chỉtiêu
Sốtiền Tỷ
trọng
Sốtiền Tỷ
trọng
Sốtiền Tỷ
trọng
1.Tổngthunhập,trongđó: 783,5 100% 535,3 100% 229 100%
Thulãichovay 778,2 99,3% 530,7 99,1% 225,8 98,6%
Thudịchvụ 5,3 0,7% 4,6 0,9% 3,2 1,4%
2.Tổngchiphí 693 479,6 203,4
3.Lợinhuậntrướcthuế
(LNTT)
90,5 55,7 25,6
(Nguồn:NHNNVN chinhánhtỉnhBìnhPhước)
QuabảngsốliệuthấythunhậpcủacácNHTMchủyếulàtừtíndụng,cònthu
nhậptừdịchvụcótỷtrọngtăngquacácnămnhưnghầunhưchưađángkể:năm2007,
thunhậptừchovaylà778,2tỷđồng,chiếm99,3%,cònthunhậptừdịchvụlà5,3tỷ
đồng,chiếm0,7%;năm2008:thunhậptừchovaylà530,7tỷđồng,chiếm99,1%,
cònthunhậptừdịchvụlà4,6tỷđồng,chiếm0,9%;tháng3/2009:thunhậptừcho