Quản lý dịch bệnh hại lúa – Bệnh truyền qua hạt giống docx

Quản lý dịch bệnh hại lúa –
Bệnh truyền qua hạt giống

Bệnh cháy lá
Microdochium oryzae

Triệu chứng biểu hiện giống như là bệnh bỏng lá và biến đổi phụ thuộc
vào tuổi, giai đoạn của cây trồng, phương pháp canh tác và mật độ cây
trồng. Triệu chứng ban đầu phát triển trên đỉnh hoặc ở gờ của phiến lá,
diện tích vết bệnh ước tính khoảng 1-2 cm2.

Vết bệnh có màu xanh xám, xuất hiện khi ngâm trong nước. Triệu
chứng vết bệnh biến đổi giữa màu vàng nhạt và nâu tối. Vùng bị nhiễm
khô đi giống như là đã chín, đây chính là sự chuyển biến từ dạng
khoanh màu đến dạng bỏng.

Bệnh lúa von
Fusarium moniliforme
Triệu chứng điển hình và dễ nhận biết là cây bệnh phát triển chiều cao
bất bình thường, cây yếu và có màu xanh nhạt. Mức độ bị bệnh của cây
được thể hiện rõ bằng sự sinh trưởng cao vọt của cây, nhưng đôi khi do
ảnh hưởng của điều kiện thời tiết mà khả năng tiết ra độc tố của nấm
bệnh khác nhau dẫn đến xuất hiện một vài triệu chứng khác như làm
cho cây bị bệnh lùn đi, đa số chết trên nương mạ, hoặc có dạng bệnh
không làm thay đổi chiều cao của cây


Cây nhiễm bệnh nặng thường bị chết trước khi cấy hoặc sau khi cấy.
Những cây nhiễm bệnh trung bình hoặc nhẹ hơn hầu như cũng chết ở
giai đoạn ruộng lúa đang ôm đòng. Một số ít cây lúa bị bệnh sống sót
đến giai đoạn ôm đòng- trỗ bông, lóng vươn dài, mọc rễ bất định ở các

đốt phía dưới gần gốc lúa, có thể quan sát thấy lớp nấm màu trắng hoặc
phớt hồng bao quanh. Trên đốt thân và vỏ hạt có nhiều chấm nhỏ li ti
màu xám đen, đó là quả thể nấm.
Bệnh thối bẹ
Sarocladium oryzae
Bệnh thường xuất hiện và gây hại bẹ lá đòng, làm cho bông lúa cũng
như hạt lúa bị ngắn lại, cây lúa bị bệnh sớm thì bông trỗ không thoát
được, hạt lúa thường bị lép và biến màu.


Vết bệnh mới xuất hiện là những vết có viền màu nâu nhạt, ở giữa có
màu xám. Cây lúa bị bệnh nặng thường bẹ lá đòng bị thối có màu nâu
đen, trên đó có thể thấy lớp nấm màu trắng mọc ra, ở những cây lúa
này, hạt thường bị lép lửng và biến màu.

Bệnh đốm nâu
Bipolaris oryzae

Cây mầm nhiễm bệnh dễ dàng quan sát thấy những vết nâu tròn, bầu
dục trên lá mầm, làm biến dạng lá mầm. Bệnh còn làm cho rễ mầm
biến màu và thối đen. Đa số cây mầm bị nhiễm bệnh nặng thường bị
chết hoăc phát triển không bình thường.

Vết bệnh trên lá ban đầu là những chấm nhỏ màu nâu nhạt, sau đó phát
triển thành các vết bệnh màu nâu tròn, bầu dục trên lá, kích thước vết
bệnh dài 1-4 mm ở những giống nhiễm vừa, 5-14 mm ở những giống
nhiễm nặng. Ruộng bị bệnh nặng thường có màu đỏ rực như màu lửa.
Bệnh gây hại trên hạt làm cho hạt lúa có các vết màu nâu hay bị biến
màu đen. Nấm bệnh tồn tại trên hạt, là nguồn bệnh cho vụ sau.
Bệnh đốm vòng

Alternaria adwickii

Nấm xâm nhập và gây ra các vết chết hoại trên lá bao mầm, các lá phía
trên của cây con và cây trưởng thành. Vết hoại tử trên lá thường có
hình ôvan đến hình tròn, đường kính từ 3- 10 mm. Vết bệnh mới có
màu vàng nhạt, vết bệnh già có màu xám-trắng, viền vết bệnh có màu
nâu tối và hẹp. Hạch nấm có đốm màu đen, nhỏ và nằm ở giữa trung
tâm vết bệnh.
Vết bệnh ở trên vỏ hạt cũng tương tự như là vết bệnh gây hại ở trến lá,
song thỉnh thoảng có đường viền vết bệnh lớn hơn.

Rễ của cây con cũng có triệu chứng vết bệnh tương tự. Nấm xâm nhiễm
gây hại nặng dẫn đến mầm bị héo, gây thối ở các mô bào rễ, thối, thậm
chí cây có thể bị chết. Nấm xâm nhập vào bên trong hạt gây nên các
đốm màu đen nâu hoặc là các vết bẩn, hạt nhăn lại, biến màu và dễ vỡ.
Biện pháp phòng trừ bệnh truyền qua hạt giống