Bệnh ghẻ ở bò sữa ppsx

Bệnh ghẻ ở bò sữa

1. Triệu chứng.
- Trên da nổi các mụn đỏ như hạt tấm, từng
đám, mọng nước. Các mụn nước này nối với nhau bằng các
đường rãnh nhỏ do ghẻ đục khoét, tập trung ở các chỗ da
mềm: rìa tai, nách bẹn, quanh vú. Bò bị ghẻ nặng, các đám
da mẩn đỏ có ở hầu hết trên mặt da.
- Trong các đám da ghẻ có nhiều ghẻ tập trung, hoạt động,
gây ngứa mẩn, làm cho bò luôn cọ da vào các vật cứng
khác mà chúng gặp, gây nứt nẻ, thậm chí chảy máu da. Chỗ
da ghẻ bị sần sùi và rụng trụi lông.
- Bò bị nhiễm trùng thứ phát thường có các mụn mủ trên
mặt da. Các mụn mủ vỡ ra, chảy mủ và dịch vàng, tạo ra
các vùng lở loét, sau đó đóng vẩy khô màu nâu và lại lan
sang các mụn loét khác.
- Một số bò còn bị biến chứng viêm loét vùng vú (bò cái),
dịch hoàn (bò đực) và viêm tai.

2. Chẩn đoán.
- Phương pháp chẩn đoán chủ yếu là nạo lấy mẫu da nơi
mẩn ngứa, kiểm tra phát hiện ghẻ.
- Cách làm: lấy mẫu da đặt trên lam, nhỏ dung dịch NaOH-
10%, dùng Pince đầm nhỏ mẫu da, hơ trên ngọn đèn cồn
khoảng 5-10 phút, đặt tấm kính nhỏ (Lamele), kiểm tra dới
kính hiển vi.
- Kết hợp quan sát các biểu hiện lâm sàng của bò: mụn mẩn
ngứa trên da.

3. Điều trị.
Nhiều loại thuốc có thể điều trị được bệnh ghẻ ở bò. Nhưng

các phác đồ sau đây có hiệu lực trong điều trị:
Phác đồ 1:
- Thuốc điều trị là mỡ lu huỳnh 10%.
- Cách chế. Bột lu huỳnh: 10 gam. Vaselin: 90 gam. Đun
vaselin nóng chảy, đổ bột lu huỳnh từ từ và trộn đều, để
nguội. Nếu không có vaselin, có thể thay bằng mỡ lợn hoặc
mỡ bò.
- Cách sử dụng: Tắm chải cho bò; cọ sạch các vẩy ghẻ; để
ráo nước; bôi mỡ lu huỳnh vào chỗ da ghẻ; Mỗi lần bôi
không quá 1/3 diện tích da của bò. Cách một ngày bôi
thuốc một lần.
- Thuốc phối hợp: Nếu có nhiễm trùng da thì dùng kháng
sinh tiêm hoặc cho uống. Có thể dùng một trong các loại
kháng sinh sau:
Penixilin: 10.000 đơn vị/kg thể trọng/ngày.
Streptomycin: 10mg/kg thể trọng/ngày.
Tetracyclin: 20mg/kg thể trọng/ngày.
Cho súc vật uống thêm dầu cá, vitamin C.
- Hộ lý: Khi bôi thuốc cần rọ mõm để bò không liếm thuốc.
Thuốc khô mới bỏ rọ mõm.
Phác đồ 2:
- Thuốc điều trị: Dung dịch trinage.
- Cách chế: Công thức thuốc: Sumicidin đậm đặc 2ml.
Rivanol 1g. Dipterex 10g. Nước vừa đủ 1000ml. Đun nước
ấm (40oC), hòa tan dipterex và rivanol: nhỏ dung dịch
sumicidin, sẽ được trinage.
- Cách sử dụng: như phác đồ 1.
- Thuốc phối hợp: như phác đồ 1.
- Hộ lý: như phác đồ 1.
Phác đồ 3:

- Thuốc điều trị: hỗn hợp dipterex và dầu máy.
- Cách chế: Công thức: Dipterex: 20g. Dầu máy vừa đủ:
1000ml. Đun dầu máy (40oC), đổ bột dipterex, quấy đều
cho tan hết.
- Cách sử dụng: như phác đồ 1.
- Thuốc phối hợp: như phác đồ 1.
- Hộ lý: như phác đồ 1.
Phác đồ 4:
- Thuốc điều trị: mỡ hạt mát 10%.
- Cách chế: Công thức: Hạt mát 10g. Vaselin 90g. Giã hạt
mát nhỏ. Đun vaselin cho chảy ra. Đổ bột hạt mát quấy
đều.
- Cách sử dụng: như phác đồ 1.
- Thuốc phối hợp: như phác đồ 1.
- Hộ lý: như phác đồ 1.
Chú ý: Cần điều trị 6-7 ngày, cho đến khi bò khỏi về lâm
sàng: hết mẩn ngứa, đóng vảy khô và các mụn ghẻ. Nhưng
sau đó 10-12 ngày, lại bôi một đợt thuốc nữa để diệt ấu
trùng và trĩ trùng nở từ trứng, vì trứng rất khó diệt bằng hóa
chất.

4. Phòng bệnh.
- Phát hiện kịp thời súc vật bị ghẻ, cách ly điều trị;
- Khi có súc vật bị ghẻ, chuồng trại phải dọn sạch phun
thuốc trừ mầm bệnh bằng dipterex-2%, định kỳ một lần/10
ngày.
(Nguồn: Bệnh thường gặp ở bò sữa Việt Nam và cách
phòng trị, NXB Nông nghiệp, 2000, tr.135-142)