quá trình hình thành từ điển thảo mộc dược học p5 pdf

- Phosphorus 24 mg
- Potassium 220 mg
- Sodium 5 mg
- Beta Carotene (A) 51 IU
- Thiamine (B1) 0.014 mg
- Riboflavine (B2) 0.060 mg
- Niacin (B3) 0.460 mg
- Ascorbic acid (C) 14 mg
Thành phn hóa hc :
Theo phân cht ca Institut National de la Santé et de la Recherche Medicale, Nancy
(Pháp) thì : Opuntia ficus-indica
Phn tht cha Glucose (35%), Fructose (29%), trong khi ó vò ngoài cha glucose
(21%).
 l protein : Tht (5.1%), Vò da (8.3%), Ht (11.8%).
Cht bt có trong c 3 phn : v, tht và ht.
Cht s trong phn tht cha nhiu pectin (14.4%) trong khi ó V và Ht cha nhiu
cellulose (Vò 29.1%; Ht 45.1%).
 ch nhiu Calcium (2.09%) và Potassium (3.4%).
Phn v bc bên ngoài ht có cha nhiu D-xylans .
Qu còn cha :
Nhiu sc t loi betalains nh Betanin, Indica xanthin ( s phi hp gia các sac t này
o ra nhng màu sc khác nhau cho qu, thay i t vàng, n trng ).
Nhiu flavonoids nh Quercetin, Dihydroquercetin, Querce tin 3-methyl ether.
Kaempferol, Rutin
Các polyphenols
Gai có cha nhng hp cht Arabinan-cellulose
c tính dc hc :
Tác dng trên H Tiêu hóa và Chng sng-viêm :
Pectin và Cht nhày ca Opuntia có li cho H tiêu hóa. HOa c dùng  tr tiêu chy,
au bng và các triu chng khó chu ng rut. Kh nng chng ung loét bao tã c
nghiên cu ti Messina -Ý (Journal of Ethnopharmacology S 76 (Jan 2001) Opuntia ã c

nghiên cu  làm ngun cung cp cht s trong dinh dng. Dch chit bng ethanol cho
thy có hot tính bo v niêm mc ng tiêu hóa, làm gim au, c ch s di chuyn ca
leukocyte ni chut b gây phù bng carrageenan, ng thi cng c ch s phóng thích
beta-glucuronidase (mt loi enzym lysosomal có trong neutrophil ca chut) (Archive of
Pharmacology Research S 21-1998). Dch chit t Qu Opuntia dillenii (liu 100-400mg/kg,
tiêm qua màng phúc toan) có hot tính chng phn ng sng gây ra ni chân chut b chích
carrageenan, tác dng cng tùy thuc liu s dng : các phn ng khi chm vào vt nóng b
c ch khi dùng liu 100 mg/kg. (Journal of Ethnopharmacology S 67-1999).
Tác dng trên Lipids :
Opuntia ficus-indica, khi dùng ti có nhng tác dng tt khi th trên chut : nhng
thông s v tình trng cholesterol cao trong máu u gim bt rõ rt. Pectin ly trích t
Opuntia làm gim c mc LDL ni chut b th nghim (Journal of Nutrition S 120-1990).
Tác dng làm gim hng trong máu :
Có nhiu nghiên cu ghi nhn tác dng làm hng trong máu ca Opuntia
streptacantha ni ngi và thú vt th nghim. Nghiên cu quan trng nht c công b
trên Diabetes Care S-1990. Ngoài ra các loài Opuntia khác nh O. fuliginosa và O.
megacantha u có tác dng hng, tuy nhiên O. megacantha b ghi nhn là có tác dng
c cho thn. Tác dng hng mnh hn khi dùng lá nu sôi, sau khi dùng, tác dng h
ng tng dn, lên n m cao nht sau 3-4 ting và có th kéo dài n 6 ting (Liu
dùng c  ngh là 500 g lá un sôi, chia làm 2-3 ln trong ngày)
Hot tính ngoài da :
Hoa ca Opuntia ã c dùng làm cht gây co mch, cht chát ni vt thng, và giúp
t thng mau lành. Lá Nopales ã c dùng ph bin ti Mexico  tr phng, phng
ng, nga
Hot tính bo v H thn kinh :
Nghiên cu ti Khoa Dc lc hc, H Y Khoa Dongguk, Kyongju (Nam Hàn) ghi nhn
nhng flavonoids trong Opuntia ficus-indica (trích bng ethyl acetate) có hot tính bo v
thn kinh chng li các h hi do oxyd hóa gây ra bi xanthine/xanthi ne oxydase (liu IC50
=4-5 microg/ ml), c chc tác dng c hi ca các gc t do loi picrylhydrazyl và lipid
peroxidase (Brain Research S 7 tháng 3, 2003).

Vài phng thc s dng trong dân gian :
Dùng làm thc phm :
Khi dùng làm thc phm, nên chn qu mm nhng ng nhn, qu nguyên vn, mu
m, không có nhng m mc. Nu qu còn cng nên  vài ngày  nhit  bình thng,
ch vào t lnh khi quã mm. Có thn lnh , hay dùng thìa xúc ly phn tht, thêm
c ct chanh, ng, xay nhuyn, lc qua rây  b ht Lá hay Nopales có th nu sôi
trong vài phút ri xt nhn nh salad hay chiên chung vI trng, cà chua
i Vit Nam :
Cành (Lá) có nha c dùng làm thuc cha mn nht. (Ly mt khúc lá, co sch gai,
giã nát vi lá t, lá mng ti, ri p vào mn, hay nht u inh).
i Trung Hoa :
Lá Xng Rng bà (Tiên nhân chng= Xian ren zhng) c xem lá có vng, tính
mát, có tác dng 'hành khí, hot huyt', 'thanh nhit, gii c', 'tán , tiêu thng', kin v và
ch khái. R và Thân dùng tr 'v khí thng', báng, l, ho, au c hng
i n  :
Opuntia dillenii , c gi là nagphana . Lá ti nghin nát p vào mn nht, chng
ng. Qu dùng làm thuc tr ho gà.
Tài liu s dng :
§The Review of Natural Products (Facts and Comparison)
§Natural Medicines Comprehensive Database (Pharmacist's Letter).
§The Whole Foods Companion (Dianne Onstad)
§Uncommon Fruits & Vegetables (E. Schneider)
§Medicinal Plants of India (SK Jain)
§Medicinal Plants of China (J. Duke)
C Cú
- cây thuc a dng rt d tìm -
::: DS Trn Vit Hng :::
Có rt nhiu loi c c xem là loài hoang di cn nh b ni nhng vn
hoa, công viên nhng li là nhng ngun dc liu quý giá cn c nuôi trng
nh c tranh, c cú, c mc

 cú , còn gi là C gu hay vn hoa hn là Hng Ph, Tam Lng là mt
trong nhng cây c quý rt áng chú ý.
 Cú, tên khoa hc, Cyperus rotondus, thuc h thc vt Cyperaceae, là mt loài c di
c rt ph bin ti các quc gia nhit i tn , Trung Hoa qua Vit Nam n c nhng
quc gia hi o nh Nht, Indonesia. Ti Vit Nam, cây mc di trong vn, trên mng, bãi
, bãi cát, có th sng c trên t nc l và nc mn. Ti Hoa K cây c gi là Nut-grass ,
Sedge weed hay Cyperus
 cú thuc loi cây a niên, thân r nh và dài nm di t, hình ch, thân có tng n
phình thành c cng tó mc lên thân chi khi mt t. Thân có th cao 10-60 cm, hình tam
giác (do ó có tên là Tam lng). Lá dài bng thân có thn 20 cm, mc  gc, màu xanh xm.
Hoa mc thành cm n hay kép to thành tán  ngn thân. Qu thuc loi b qu có 3 cnh,
u vàng khi chín i sang en nht. Cây tr hoa, ra qu t mùa hè sang mùa ông.
Thành phn hóa hc :
 cú cha :
- Tinh du d bay hi : Chng ct bng hi nc thân và c r ly c 0.5-0.9 %
tinh du gm phn chính là các hydrocarbon loi sesquiterpene (25%), epoxides (12%),
ketones (20%) và các alcohol loi monoterpene và aliphatic (25%) bao gm isocyperol,
cyperone rotundines A-C, cyperene, cyperol, cyperlolone-cyperrotundone, rotundene,
beta-selinene, patchoulenone, isopatchoula-3,5-diene, cary ophyllene-6,7 oxide,
caryophyllene-alpha-oxide và nhiu monoter penes thông thng khác nh cineole,
limonene và camphene.
- Các triterpenes : Beta-sitosterol, oleanic acid và các cht khác.
- Các acid hu c : p-hydroxybenzoic, lauric, linoleic, myristic, oleic, palmitic, stearic
acid.
- Các cht nh : Flavonoids,
- Các ng hu c : Fructose, Glucose, Sucrose, Galactose
- Các khoáng cht : St, Phosphorus, Manganese, Magnesium
c tính Dc hc :
1- Tác dng chng nôn :
Dung dch trich t R bng ethanol có tác dng chng nôn ma ni chó do  hot

tính i kháng phn ng to nôn ma gây ra bi apomorphine (Indian Journal of Medical
Research S 58-1970).
2- Hot tính kháng viêm và h nhit :
ch chit t R Cò cú bng nhng dung môi hu c có tác dng chng sng rt rõ
i vi phn ng phù to ra do carageenan ni chut bch tng dch chit bng
petroleum ether c chc 75%, chloroform 60.6 %, methanol 57.7 %  liu 10 mg/kg,
so sánh vi hydrocortisone c chc 57.7 %. Dch chit bng alcohol t thân có tác
ng h nhit, có th so sánh vi sodium salicylate ( trong th nghim gây tng thân
nhit bng men) (Planta medica S 39-1980). Các hot tính này c cho là do  beta
sitosterol trong cây.
3-Tác dng chng ký sinh trùng st rét :
Peroxycalamenene
, mt sesquiterpene loi endoperoxyde, ly trích t thân c cú có
tác dng chng ký sinh trùng st rét  nng  EC50 2.33X10-6M (Phytochemistry S 40-
1995)
Các dch chit t thân C cú bng dichloromethane, petroleum ether và methanol cho thy
tác dng chng Plasmodium falciparum chng K1. Liu IC50 là 5-9 g/ml cho dch chit bng
dichloromethane, và 10-49 g/ ml cho petroleum ether hay methanol
4- Tác dng chng béo phì :
Trong mt th nghim trên 30 ngi mp phì cho dùng bt tán t thân C cú trong
90 ngày : Kt qu ghi nhn có s gim cân cùng vi gim cholesterol và triglycerides
trong máu (Indian Medicine S 4-1992).
5- Kh nng bo v t bào :
c sc t R C cú ã c ánh giá v kh nng chng li các tác hi gây ra ni
bao t do ethanol: Dch chit, cho ung bng nhng liu 1.25, 2.5 và 4 gram bt r thô/
kg cho thy có tác dng chng u loét, tác dng này tùy theo liu thuc s dng. Hot tính
o v có liên hn vic c ch bài tit dch v và các cht prostaglandins ni sinh
(Phytotherapy Research S 11-1997).
6-Tác dng trên các sc t :
ch chit bng methanol, sau khi c thng hoa, có tác dng kích thích s sinh sn

các t bào mang sc t (melanocytes), giúp gii thích vic s dng C cú trong các sn
phm làm en tóc, thoa da.
7- Hot tính kháng sinh và chng nm :
u C cú c ch s tng trng ca Staphylococcus aureus, nhng không tác dng
trên E.coli, E.typhosum, Vibrio cholerae và vài chng Shigella. Trong s các phn chit :
cyperone hu nh không tác dng, trong khi ó các phn hydrocarbon cyperene I và II
tác ng mnh hn là du và cyperol. (Current Science S 4-1956)
ch chit C cú có kh nng c ch 100% các loi nm Sclerotinia scle rotiorum,
Phytophthora capsici và Colletotrichum chardoniacum, c ch 44% trên Aspergillus niger.
ch chit bng alcohol chng c các nm Trichophyton rubrum, Epidermophyton
floccosum và Microsporum gypseum.
8- Tác dng trên Huyt áp-Tim mch :
ch chit bng nc và alcohol gây h huyt áp rõ rt ni chó và mèo. Khi chích
i da dch chit bng nc vào ch th nghim a n tim ngng p  k tâm thu ;
chích tnh mch cho ch, mèo và th gây ra s giãn nng mch vành.
9- Tác dng trên c trn :
ch chit bng nc có tác dng c ch s co tht, làm th giãn bp tht t cung
i ph n bình thng và ph n có thai, ng thi làm gim au.
 Cú trong Dc hc dân gian :
 Cú là mt v thuc khá ph bin trong dc hc dân gian ti rt nhiu ni trên th gii :
1- Ti Vit Nam :
 Cú c xem là mt v thuc Lý khí, gii ut, dùng u kinh, gim au vi nhng ch
tr :
- au bao t do thn kinh, sình bng, y tc hông, ngc, nôn ma,  chua.
- Kinh nguyt không u, thng kinh.
- Chn thng do té ngã; lc, sng nht.