11
CÁC HỢP CHẤT MÀU và
MÙI CỦA RAU TRÁI
22
Phần 1: Các chất màu
Nội dung
I. Giới thiệu chung
II. Chlorophyll
III. Carotenoid
IV. Flavonoid
V. Betalain
33
Phần 1: Các chất màu
I. Giới thiệu chung
Màu của 1 vật là do sự phản xạ đến mắt của ánh
sáng khi mất đi một số bức xạ do bị vật hấp thu.
Có 4 nhóm màu chính trong rau quả
Chlorophyll: có trong lục lạp, tạo màu xanh lá cây
Carotenoid:có trong lục lạp, tạo màu vàng, cam, đỏ
Flavonoid: có trong không bào, có màu đỏ, xanh,
vàng, tím
Betalain: có trong không bào, tạo sắc tố vàng, đỏ, tím
44
Phần 1: Các chất màu
I. Giới thiệu chung
55
II. Chlorophyll
Vị trí trong tế bào
Cấu tạo
Tính chất
Biến đổi trong bảo quản và chế biến
Phần 1: Các chất màu
6
Phần 1: Các chất màu
II. Chlorophyll
có trong lục
lạp
có nhiều
trong lá, các
rau trái có màu
xanh.
77
Phần 1: Các chất màu
II. Chlorophyll
a)Cấu tạo
là hợp chất
của porphyrin,
gồm 4 vòng
pyrol, có ion
Mg
2+
ở trung
tâm.
có 2 loại.
88
Phần 1: Các chất màu
II. Chlorophyll
b) Tính chất
Tan trong dầu
Trong môi trường acid
Chlorophyll + 2HX Pheophytin + MgX
2
(xanh lá) (xanh olive)
9
Phần 1: Các chất màu
II. Chlorophyll
b) Tính chất
Trong môi trường kiềm
Chlorophyll a + kiềm Chlorophyllin + CH
3
OH + rượu phytol
Chlorophyll b + kiềm Chlorophyllite + CH
3
OH + rượu phytol
(xanh lá) (xanh đậm)
1010
Phần 1: Các chất màu
II. Chlorophyll
c) Biến đổi
Trong quá trình chín
Nhiệt độ
Oxy, ánh sáng
Xoài chínXoài xanh
Rau muống tươi
Rau muống xào
1111
Phần 1: Các chất màu
III. Carotenoid
a)Cấu tạo
Có nhiều nối đôi liên hợp những nhóm mang màu
Chia thành 2 nhóm lớn:
•
Provitamin A: α-carotene, β-carotene, β-cryptoxanthin
•
Non-provitamin A: lycopen, lutein, zeaxanthin
1212
Phần 1: Các chất màu
Lycopen: tạo màu đỏ
Cà chua
Dưa hấu Bưởi đỏ
Gấc
1313
Phần 1: Các chất màu
β-carotene: tạo màu cam
Cà rốt
Xoài
Bí đỏ
Khoai lang
1414
Phần 1: Các chất màu
III. Carotenoid
b) Tính chất
Đa số tan trong dầu
Nhạy cảm với acid, với chất oxy hóa, ánh sáng, oxy
Bền trong môi trường kiềm
1515
Phần 1: Các chất màu
III. Carotenoid
c) Biến đổi
1616
Phần 1: Các chất màu
III. Carotenoid
c) Biến đổi
Bắp mới thu hoạch
Bắp sau khi thu hoạch 2 ngày
1717
Phần 1: Các chất màu
III. Carotenoid
c) Biến đổi
Cà chua trên cây
Cà chua bảo quản
ở 20 – 25
o
C
Cà chua bảo quản
ở 35
o
C
1818
Phần 1: Các chất màu
III. Carotenoid
c) Biến đổi
Cà rốt tươi Nước ép cà rốt Cà rốt sấy
Cà rốt cắt lát
Cà rốt nấu
1919
Phần 1: Các chất màu
IV. Flavonoid
a) Đặc điểm chung
Trong không bào
Màu từ đỏ đến tím
Cấu trúc cơ bản của flavonoid
Flavan
2020
Phần 1: Các chất màu
IV. Flavonoid
b) Phân loại
Có hơn 5000 chất thuộc nhóm flavonoid được phát hiện
trong thực vật hiện nay
Flavone
Cần tây
Ớt
21
IV. Flavonoid
b) Phân loại
Flavonol
Hành tây
Tỏi tây
22
IV. Flavonoid
b) Phân loại
Flavanone
Cam Bưởi
23
IV. Flavonoid
b) Phân loại
Catechin
Sơri
Mơ
24
IV. Flavonoid
b) Phân loại
Anthocyan
Cà
tím
Phúc bồn tử
Mâm xôi
25
IV. Flavonoid
c) Anthocyan
Đặc điểm chung
Chứa trong không bào của rau và trong tế bào biểu bì
của trái chín .
Là nhóm sắc tố tan trong nước.
Tạo ra màu đỏ, xanh, tím, đen .