∇ΙΕℵΥ ΤΡ ΣΟℑΤ ΞΥΑℑΤ ΗΥΨΕℑΤ ∆ΕΝΓΥΕ ΝΑ⊄ΝΓ
Βενη νηαν Σο〈τ ξυα〈τ ηυψε〈τ (ΣΞΗ) ∆ενγυε τ ϖονγ δο σο〈χ κεο δαι, ξυα〈τ ηυψε〈τ
ο◊ ατ (τηνγ λα ξυα〈τ ηυψε〈τ τιευ ηοα), συψ ηο ηα〈π, ΣΞΗ δανγ να⌡ο, συψ γαν. ∇ανη
για 〉υνγ χαχ βιε〈ν χηνγ νανγ ναψ ϖα 〉ιε◊υ τρ∫ τχη χχ χο τηε∑ χυ σο〈νγ βενη
νηαν, γιαµ τ λε τ ϖονγ τρονγ ΣΞΗ.
Ι. ΣΟℑΧ ΚΕ∧Ο ∆Α¬Ι ΤΡΟΝΓ ΣΞΗ:
1. Νγυψεν νηαν:
!
Πηατ ηιεν τρε σο〈χ ηοαχ τιε◊ν σο〈χ 〉ε∑ βενη νηαν διεν τιε〈ν θυα γιαι 〉οαν σο〈χ σαυ
ρο◊ι 〉ε〈ν σο〈χ κηονγ πηυχ ηο◊ι.
!
∇ιε◊υ τρ∫ σο〈χ ΣΞΗ κηονγ 〉υνγ πηαχ 〉ο◊, κηονγ σ δυνγ 〉υνγ λοαι δ∫χη τηχη
ηπ, λιε◊υ λνγ δ∫χη τρυψε◊ν κηονγ 〉υνγ.
!
Κηονγ τηεο δο⌡ι σατ βενη νηαν 〉ε∑ ται σο〈χ νηιε◊υ λα◊ν.
Ηαυ θυα χυα σο〈χ κεο δαι: Βενη νηαν β∫ σο〈χ κεο δαι τιε〈ν τριε∑ν σανγ γιαι
〉οαν βα〈τ βυ γαψ το∑ν τηνγ 〉α χ θυαν δαν 〉ε〈ν συψ ηο ηα〈π, ρο〈ι λοαν 〉ονγ µαυ
τρα◊µ τρονγ γαψ ξυα〈τ ηυψε〈τ ο◊ ατ 〉ατ βιετ λα ξυα〈τ ηυψε〈τ τιευ ηοα (ΞΗΤΗ), τοαν
χηυψε∑ν ηοα ϖα χυο〈ι χυνγ δαν 〉ε〈ν τ ϖονγ νε〈υ κηονγ 〉χ 〉ιε◊υ τρ∫ τχη χχ.
2. ∇ανη για βενη νηαν σο〈χ κεο δαι:
2.1. Ξεµ ξετ:
!
Νγαψ βενη, νγαψ ϖαο σο〈χ ?
!
∇ο νανγ κηι ϖαο σο〈χ (〉ο ΙΙΙ, Ις) ?
!
Θυα τρνη 〉ιε◊υ τρ∫: Τηι γιαν ρα σο〈χ, ται σο〈χ, χο ΞΗΤΗ, χο ρυν τιεµ τρυψε◊ν?
!
∆∫χη τρυψε◊ν: − Λνγ δ∫χη τρυνγ βνη µλ/κγ/ 24 γι.
−
Λοαι δ∫χη (〉ιεν γιαι, χαο πηαν τ (ΧΠΤ), µαυ).
!
Νχ τιε∑υ ?
!
Τηαψ 〉ο∑ι για τρ∫ Ηχτ, τιε∑υ χα◊υ τρονγ θυα τρνη 〉ιε◊υ τρ∫?
2.2. ∇ανη για λαµ σανγ:
!
Τρι γιαχ: Τρε τνη ταο, ηαψ βτ ρτ, λι β , ηον µε?
!
Τνη τρανγ ηο ηα〈π: ∇ε〈µ νη∫π τη, χο κηο τη, συψ ηο ηα〈π, ραν πηο∑ι κηονγ?
!
Τυα◊ν ηοαν: Μαχη; ΗΑ; τ⌠νη µαχη χο∑ νο∑ι; δα〈υ ηιευ γιαµ τι µαυ µο δα,
τηι γιαν ηο◊ι πηυχ µαυ δα?
!
Βυνγ χο χανγ? Γαν το ?
2.3. Χαχ ξετ νγηιεµ χα◊ν λαµ:
!
Ηχτ, ιον 〉ο◊, κη µαυ, ΣαΟ2, 〉νγ ηυψε〈τ, χηχ νανγ 〉ονγ µαυ; χηχ νανγ
γαν, τηαν.
!
ΞΘ τιµ πηο∑ι, Εχηο βυνγ.
3. Ξ τρ:
3.1. ∇ιε◊υ τρ∫ συψ ηο ηα〈π
!
Τη οξψγεν α∑µ θυα νασαλ χαννυλα ϖι λυ λνγ 1 − 6 Λ / πηυτ.
!
Νε〈υ τηα〈τ βαι ϖι οξψγεν : Τµ ται ηοαχ ΣαΟ2 < 90 %; τη νηανη, τη χο κεο
χ ηο ηα〈π πηυ
∀
Τη Ν−ΧΠΑΠ.
!
Τµ ται, τη ηχ κηονγ ηιευ θυα
∀
∇ατ νοι κη θυαν γιυπ τη.
3.2. ∇ανη για − Ξ τρ τνη τρανγ σο〈χ
∇ο απ λχ τ⌠νη µαχη τρυνγ νγ (ΧςΠ) γιυπ ηυνγ δαν 〉ιε◊υ τρ∫ σο〈χ κεο δαι.
Λυ 〉ο◊ ξ τρ σο〈χ κεο δαι τρονγ ΣΞΗ ∆ενγυε.
∆α〈υ ηιευ θυα ται?
∆ δ
∫χη (Θυα ται)
Νγνγ δ∫χη,
∆οπαµινε ± ∆οβυταµινε
(
−
)
(+)
Τεστ δ∫χη τρυψε◊ν
ΣΟℑΧ ΚΕ∧Ο ∆Α¬Ι
ΚΗΟℜΝΓ ∇Ο ∇√∉Χ ΧςΠ
ΧςΠ
#
< 5 χµ Η
2
Ο
5
−
12 χµ Η2Ο
∃
>10 χµ Η2Ο
Τηιε〈υ δ∫χη
Τρυψε◊ν δ∫χη
ΧΠΤ, µαυ
Χαι τηιεν λαµ σανγ ϖα τηαψ 〉ο∑ι µχ ΧςΠ
∇ανη για λαµ σανγ & 〉ο ΧςΠ
ΤΤΜ ∆εξτραν 40, 70 5 µλ / κγ / 30 πη.
Σαυ 15 πηυτ 〉ανη για λαι
∗ Χαι τηιεν λαµ σανγ
∗ Κηονγ δα〈υ θυα ται
∗
∃% ΧςΠ < 2χµ Η
2
Ο
Τιε〈π τυχ ΤΤΜ ΧΠΤ
∗ Κηονγ δα〈υ θυα ται
∗ ∃% ΧςΠ 2 5 χµ Η
2
Ο
∗ Κηονγ χαι τηιεν λαµ σανγ
∗ Χο δα〈υ θυα ται
∗
∃% ΧςΠ > 5 χµ Η
2
Ο
∗ Νγνγ ΤΤΜ ΧΠΤ
∗ ΤΤΜ ∆οπαµινε
& ∆οβυταµινε
Τιε〈π τυχ ΤΤΜ ΧΠΤ
ϖι το〈χ 〉ο χηαµ ην
ΤΤΜ: Τρυψε◊ν τ⌠νη µαχη;
∃%
ΧςΠ: Τανγ µχ ΧςΠ
Τεστ δ∫χη τρυψε◊ν απ δυνγ θυι λυατ 2 5.
!
ΧςΠ < 5 χµ Η2Ο ϖα λαµ σανγ κηονγ δα〈υ ηιευ θυα ται:
− Τρυψε◊ν δ∫χη ΧΠΤ (∆εξτραν 40, 70) το〈χ 〉ο 5− 10 µλ/κγ/γι. Τηεο δο⌡ι σατ δα〈υ
ηιευ λαµ σανγ, ΧςΠ µοι 15− 30 πηυτ.
− Ξεµ ξετ τρυψε◊ν µαυ νη⌡νγ χα χο ΞΗΤΗ νανγ.
!
ΧςΠ: 5 − 10 χµ Η2Ο ϖα λαµ σανγ κηονγ χο δα〈υ ηιευ θυα ται:
Τεστ δ∫χη τρυψε◊ν: ∆εξτραν 40, 70: 5 µλ / κγ / 30 πηυτ
∀
∇ανη για τνη τρανγ
ηυψε〈τ 〉ονγ ηοχ, δα〈υ ηιευ θυα ται, κιε∑µ τρα λαι ΧςΠ σαυ 15 πηυτ. Α∧π δυνγ θυι
λυατ 2 − 5 νε〈υ:
−
Λαµ σανγ χαι τηιεν, κηονγ δα〈υ θυα ται, ΧςΠ τανγ (
∃%
Π
ΧςΠ
) < 2 χµ Η
2
Ο
∀
Τιε〈π τυχ δ∫χη τρυψε◊ν.
−
Λαµ σανγ κηονγ χαι τηιεν, χο δα〈υ ηιευ θυα ται, ΧςΠ τανγ (
∃%
Π
ΧςΠ
) > 5 χµ
Η
2
Ο
∀
Νγνγ δ∫χη τρυψε◊ν, χηο ∆οπαµινε ± ∆οβυταµινε.
−
Νε〈υ ΧςΠ τανγ (
∃%
Π
ΧςΠ
) τ 2 − 5 χµ Η
2
Ο, λαµ σανγ κηονγ χο δα〈υ ηιευ θυα
ται τη τιε〈π τυχ τρυψε◊ν δ∫χη νηνγ ϖι το〈χ 〉ο χηαµ ην.
!
ΧςΠ > 10 χµ Η2Ο ϖα λαµ σανγ τηνγ κεµ τηεο χο δα〈υ ηιευ θυα ται: Νγνγ
δ∫χη τρυψε◊ν, δυνγ τηυο〈χ ϖαν µαχη ∆οπαµινε ± ∆οβυταµινε.
!
Τρονγ νη⌡νγ τρνγ ηπ κηονγ 〉ο 〉χ ΧςΠ: Πηαι 〉ανη για λαµ σανγ ξεµ
βενη νηαν χο δα〈υ ηιευ θυα ται ηαψ κηονγ?
−
Νε〈υ βενη νηαν χο δα〈υ ηιευ θυα ται: Νγνγ δ∫χη τρυψε◊ν, χηο ∆οπαµινε ±
∆οβυταµινε.
−
Νε〈υ βενη νηαν κηονγ χο δα〈υ ηιευ θυα ται: Τρυψε◊ν δ∫χη ΧΠΤ ∆εξτραν 40,
70: 5 µλ / κγ / 30 πηυτ, ϖα τηεο δο⌡ι σατ βενη νηαν µοι 15− 30 πη.
3.3. Ξ τρ ξυα〈τ ηυψε〈τ:
Σο〈χ κεο δαι
∀
∇ονγ µαυ νοι µαχη λαν τοα (∇ΜΝΜΛΤ) νανγ
∀
ΞΗΤΗ τρα◊µ
τρονγ
∀
Χη 〉∫νη τρυψε◊ν µαυ, τρυψε◊ν τιε∑υ χα◊υ 〉αµ 〉αχ, ηυψε〈τ τνγ τι 〉ονγ
λανη. (Ξεµ πηαχ 〉ο◊ ΞΗΤΗ )
3.4. Ξ τρ τοαν χηυψε∑ν ηοα µαυ ϖα ρο〈ι λοαν 〉ιεν γιαι:
!
Τριευ χηνγ τοαν χηυψε∑ν ηοα µαυ:
−
Τη νηανη, σαυ.
−
Κη µαυ: πΗ < 7,2; ΗΧΟ3− < 15 µµολ/ λ.
Λιε◊υ λνγ: Νατρι Βιχαρβονατε 7,5% (1µλ # 1µΕθ) 1 −2 µΕθ / κγ / λιε◊υ ΤΜ
χηαµ.
!
Λυ ψ:
−
Τοαν χηυψε∑ν ηοα λυον λυον χο βενη νηαν σο〈χ κεο δαι, 〉ιε◊υ τρ∫ το〈τ σο〈χ σε⌡
χαι τηιεν τνη τρανγ τοαν µαυ.
−
∆υνγ Νατρι Βιχαρβονατε βενη νηαν συψ ηο ηα〈π νανγ χηα 〉χ τηονγ κη
το〈τ σε⌡ νγυψ ηιε∑µ ϖ γαψ κη ΧΟ2 δο Η+ + ΗΧΟ3−
∋
Η2ΧΟ3
∋
Η2Ο
+ ΧΟ2.
4. Βιεν πηαπ ηαν χηε〈 σο〈χ κεο δαι τρονγ ΣΞΗ:
4.1. Πηατ ηιεν σο〈χ σµ:
Γιαο δυχ βα µε, νηαν ϖιεν ψ τε〈 χ σ νηαν βιε〈τ σµ ΣΞΗ ϖα πηατ ηιεν 〉χ
νη⌡νγ δα〈υ ηιευ χηυψε∑ν 〉ο χυα ΣΞΗ 〉ε∑ 〉α τρε 〉ε〈ν βενη ϖιεν κ∫π τηι.
4.2. ∇ιε◊υ τρ∫ 〉υνγ πηαχ 〉ο◊ 〉ιε◊υ τρ∫ ΣΞΗ :
!
∇ιε◊υ τρ∫ βενη νηαν τηεο 〉υνγ πηαχ 〉ο◊ χυα Το∑ χηχ ψ τε〈 τηε〈 γιι (ΤΧΨΤΤΓ).
!
Χη 〉∫νη δυνγ δυνγ δ∫χη χαο πηαν τ (ΧΠΤ), τρυψε◊ν µαυ κ∫π τηι, 〉υνγ χη
〉∫νη, 〉υνγ λιε◊υ λνγ.
!
Τρανγ β∫ 〉α◊ψ 〉υ πηνγ τιεν 〉ιε◊υ τρ∫ σο〈χ ΣΞΗ : µαψ θυαψ Ηχτ, δυνγ δ∫χη ΧΠΤ,
χατηετερ 〉ο ΧςΠ
4.3. Τηεο δο⌡ι σατ βενη νηαν σο〈χ ΣΞΗ:
!
Το∑ χηχ κηοα πηονγ, πηαν χονγ τιε〈π νηαν, 〉ιε◊υ τρ∫ βενη νηαν ηπ λψ.
!
Χο 〉υ λχ λνγ Βαχ σ⌠, 〉ιε◊υ δ⌡νγ 〉α⌡ 〉χ ηυα〈ν λυψεν τηανη τηαο τρονγ 〉ιε◊υ
τρ∫ ΣΞΗ.
!
Τηεο δο⌡ι σατ τνγ τηι 〉ιε∑µ διεν τιε〈ν βενη 〉ε∑ χο ηνγ ξ τρ κ∫π τηι τρανη
ται σο〈χ δαν 〉ε〈ν σο〈χ κεο δαι.
ΙΙ. ΣΞΗ ΧΟ∧ ΒΙΕℑΝ ΧΗ√∧ΝΓ ΞΥΑℑΤ ΗΥΨΕℑΤ ΤΙΕℜΥ ΗΟΑ∧:
ΣΞΗ χο βιε〈ν χηνγ ΞΗΤΗ χηιε〈µ τ λε κηοανγ 10% βενη νηαν ΣΞΗ, ΞΗΤΗ
λα βιε〈ν χηνγ χυα σο〈χ κεο δαι, τοαν χηυψε∑ν ηοα ϖα/ ηοαχ συψ γαν νανγ τρονγ
ΣΞΗ, ϖα νο τηνγ λα νγυψεν νηαν τρχ τιε〈π γαψ τ ϖονγ.
1. Χηα∑ν 〉οαν:
Βενη νηαν ΣΞΗ λυχ 〉α◊υ χο τηε∑ ξυα〈τ ηυψε〈τ τιε◊µ α∑ν ϖα τηνγ τηαν 〉αυ βυνγ,
βυνγ χηνγ, νιεµ νητ, τιµ νηανη, Ηχτ γιαµ νηνγ κηονγ χο χαι τηιεν λαµ
σανγ. ∆ο 〉ο βενη νηαν ΣΞΗ 〉χ τρυψε◊ν δ∫χη 〉α◊ψ 〉υ τηεο 〉υνγ πηαχ 〉ο◊
νηνγ λαµ σανγ ϖαν κηονγ ο∑ν 〉∫νη πηαι νγη⌠ 〉ε〈ν νγυψεν νηαν ξυα〈τ ηυψε〈τ νοι
µα τηνγ λα ΞΗΤΗ. ΞΗΤΗ ρο⌡ κηι βενη νηαν οι µαυ, τιευ ρα µαυ.
2. ∇ανη για βενη νηαν:
!
Τνη τρανγ ηυψε〈τ 〉ονγ ηοχ: ∆α〈υ ηιευ σινη το◊ν, τνη τρανγ τιµ, πηο∑ι, βανγ
βυνγ
!
Μχ 〉ο ΞΗΤΗ: Βενη νηαν οι µαυ, ηαψ τιευ µαυ; λνγ µαυ οι, τιευ ρα.
!
Λνγ δ∫χη, λοαι δ∫χη 〉α⌡ τιεµ τρυψε◊ν χηο βενη νηαν.
3. Χαχ ξετ νγηιεµ χα◊ν λαµ:
Κιε∑µ τρα Ηχτ, 〉ε〈µ τιε∑υ χα◊υ, χηχ νανγ 〉ονγ µαυ τοαν βο.
4. Ξ τρ:
Βενη νηαν χα◊ν 〉χ βο◊ι ηοαν τηε∑ τχη 〉α◊ψ 〉υ, 〉ιε◊υ χηνη τοαν χηυψε∑ν ηοα,
χυνγ χα〈π οξψγεν, ϖα χη 〉∫νη τρυψε◊ν µαυ, τρυψε◊ν τιε∑υ χα◊υ 〉αµ 〉αχ, ηοαχ ηυψε〈τ
τνγ τι 〉ονγ λανη κ∫π τηι.
4.1. Βο◊ι ηοαν τηε∑ τχη τυα◊ν ηοαν 〉α◊ψ 〉υ χηο βενη νηαν
: Τιεµ τρυψε◊ν τ⌠νη
µαχη δυνγ δ∫χη 〉ιεν γιαι, χαο πηαν τ τηεο 〉υνγ πηαχ 〉ο◊ (Ξιν ξεµ πηαχ 〉ο◊
〉ιε◊υ τρ∫ ΣΞΗ).
4.2. Χη 〉∫νη τρυψε◊ν µαυ
:
!
Κηι βενη νηαν ΞΗΤΗ ο◊ ατ.
!
Ηχτ γιαµ < 30%.
!
Ηχτ γιαµ νηανη µα λαµ σανγ ϖαν κηονγ ο∑ν 〉∫νη− βενη νηαν ϖαν χον σο〈χ δυ
〉α⌡ βυ 〉υ δ∫χη.
!
Λιε◊υ λνγ: Τρυψε◊ν µαυ τι χυνγ νηοµ 10− 20 µλ/κγ/λα◊ν. Το〈χ 〉ο τρυψε◊ν µαυ
τυψ τηεο τνη τρανγ λαµ σανγ χυα βενη νηαν. Πηαι τηεο δο⌡ι σατ βενη νηαν 〉ε∑
τρανη νγυψ χ θυα ται δο τρυψε◊ν µαυ.
4.3. Χη 〉∫νη τρυψε◊ν τιε∑υ χα◊υ ϖα ηυψε〈τ τνγ τι 〉ονγ λανη:
α) Τρυψε◊ν τιε∑υ χα◊υ:
Χη 〉∫νη τρυψε◊ν τιε∑υ χα◊υ κηι τιε∑υ χα◊υ γιαµ < 50.000/ µµ
3
ϖα βενη νηαν 〉ανγ
ΞΗΤΗ µα κηονγ κιε∑µ σοατ 〉χ βανγ τρυψε◊ν µαυ τι τοαν πηα◊ν.
Λιε◊υ λνγ: Τιε∑υ χα◊υ 〉αµ 〉αχ 10−20 µλ/κγ / λα◊ν, τρυψε◊ν νηανη τρονγ ϖονγ 2 γι.
β) Τρυψε◊ν ηυψε〈τ τνγ τι 〉ονγ λανη:
Χη 〉∫νη κηι βενη νηαν χο ∇ΜΝΜΛΤ νανγ γαψ ΞΗΤΗ ο◊ ατ.
Λιε◊υ λνγ: Ηυψε〈τ τνγ τι 〉ονγ λανη 10− 20 µλ / κγ/ λα◊ν.
5. Μοτ σο〈 〉ιε∑µ χα◊ν λυ ψ:
!
Ρα〈τ κηο κηαν τρονγ νηαν βιε〈τ ϖα 〉ανη για χηνη ξαχ ξυα〈τ ηυψε〈τ νοι τρονγ 〉ο
χο ΞΗΤΗ κηι βενη νηαν ΣΞΗ χο τνη τρανγ χο 〉αχ µαυ.
!
∇ατ σονδε δα δαψ χο τηε∑ γαψ χηα〈ν τηνγ ϖα ξυα〈τ ηυψε〈τ νιεµ µαχ µυ⌡ι ϖα δα
δαψ νεν χη 〉ατ χηο χαχ τρνγ ηπ ξυα〈τ ηυψε〈τ δα δαψ ο◊ ατ χα◊ν τηεο δο⌡ι σατ
λνγ µαυ µα〈τ, ηοαχ 〉ε∑ γιαι απ δα δαψ κηι ΞΗΤΗ γαψ χανγ χνγ βυνγ ϖα συψ
ηο ηα〈π χηο βενη νηαν. Τρονγ νη⌡νγ τρνγ ηπ χα◊ν 〉ατ σονδε δα δαψ νεν
〉ατ θυα 〉νγ µιενγ.
!
Ρα δα δαψ βανγ νχ µυο〈ι σινη λψ ϖα δυνγ χαχ τηυο〈χ ανταχιδ (Πηοσπηαλυγελ,
Μααλοξ ), χαχ τηυο〈χ Αντι−Η2 (Ρανιτιδιν, Χιµετιδιν ) κηονγ χο ηιευ θυα τρονγ
〉ιε◊υ τρ∫ ΞΗΤΗ τρονγ ΣΞΗ δο 〉ο κηονγ νεν δυνγ.
!
Κηι βενη νηαν ΣΞΗ χο ΞΗΤΗ γιαι 〉οαν ται ηα〈π τηυ τη Ηχτ χο τηε∑ γιαµ
τηα〈π νηνγ λαµ σανγ ο∑ν 〉∫νη τη κηονγ χα◊ν τρυψε◊ν µαυ.
ΙΙΙ. ΣΞΗ ΧΟ∧ ΒΙΕℑΝ ΧΗ√∧ΝΓ ΣΥΨ ΗΟℜ ΗΑℑΠ:
1. Νγυψεν νηαν συψ ηο ηα〈π τρονγ ΣΞΗ:
!
Θυα ται δ∫χη: ∆ο τρυψε◊ν δ∫χη λνγ νηιε◊υ, 〉αχ βιετ λα νηιε◊υ χαο πηαν τ,
ηοαχ τρυψε◊ν δ∫χη το〈χ 〉ο θυα νηανη. Θυα ται δ∫χη τηνγ ξαψ ρα τρονγ γιαι
〉οαν ται ηα〈π τηυ δ∫χη χο τηε∑ δαν 〉ε〈ν πηυ πηο∑ι χα〈π.
!
Ηοι χηνγ συψ ηο ηα〈π χα〈π (ΑΡ∆Σ): Ηαυ θυα χυα το∑ν τηνγ πηο∑ι τρονγ σο〈χ
κεο δαι.
!
Τραν δ∫χη µανγ πηο∑ι, µανγ βυνγ νηιε◊υ γαψ χηεν επ κηοανγ µανγ πηο∑ι,
γιαµ χ 〉ονγ χ ηοανη.
!
Τοαν χηυψε∑ν ηοα.
!
Το∑ν τηνγ ηε τηα◊ν κινη τρυνγ νγ, χ χηε〈 ηοατ 〉ονγ χυα τρυνγ ταµ 〉ιε◊υ ηοα
ηο ηα〈π τρονγ βενη νηαν ΣΞΗ δανγ να⌡ο.
2. ∇ανη για βενη νηαν ΣΞΗ συψ ηο ηα〈π:
2.1. ∇ανη για λαµ σανγ:
!
Τρι γιαχ: Βενη νηαν τνη, ηαψ βτ ρτ, ηαψ ηον µε ?.
!
Μχ 〉ο συψ ηο ηα〈π:
− ∇ε〈µ νη∫π τη; ξεµ βενη νηαν χο τη γανγ σχ, τµ ται; 〉ο ΣαΟ
2
.
− Νγηε πηο∑ι: Ξεµ µχ 〉ο τραν δ∫χη µανγ πηο∑ι, ραν πηο∑ι.
− Κηαµ ξεµ µχ 〉ο τραν δ∫χη µανγ βυνγ: Βυνγ χο τραν δ∫χη νηιε◊υ χανγ χνγ
κηονγ?
!
∇ανη για τνη τρανγ ηυψε〈τ 〉ονγ ηοχ: Βενη νηαν χο σο〈χ?; ΧςΠ, Ηχτ? .
2.2. Ξετ νγηιεµ χα◊ν λαµ:
!
Κη µαυ: ∇ανη για τνη τρανγ οξψ µαυ ϖα χαχ ρο〈ι λοαν τηανγ βανγ κιε◊µ τοαν.
!
Ξθυανγ πηο∑ι.
!
Σιευ αµ νγχ, βυνγ.
3. Ξ τρ:
3.1. Τη οξψγεν:
!
Χη 〉∫νη: − Σο〈χ κεο δαι.
− Συψ ηο ηα〈π: Τη νηανη, ρυτ λο⌡µ νγχ, τµ ται.
!
Πηνγ πηαπ: Τη οξψγεν θυα σονδε ηαι µυ⌡ι (Νασαλ χαννυλα) ϖι λυ λνγ: 1−
6 Λ/ πη, χηο νο◊νγ 〉ο ΦιΟ
2
= 30−40%.
Μοτ σο〈 τρνγ ηπ βενη νηαν β∫ χηαψ µαυ µυ⌡ι 〉α⌡ 〉χ νηετ µεχηε µυ⌡ι ηαι
βεν τη χηο τη οξψγεν θυα µασκ (χο ηοαχ κηονγ χο τυι δ τρ⌡) ϖι λυ λνγ 6−
8 Λ/ πη, χηο ΦιΟ
2
= 40 − 60%.
!
Τηα〈τ βαι ϖι οξψγεν: Κηι τη οξψγεν 6 Λ/πη µα τρε χον:
− Τµ ται, ηοαχ ΣαΟ
2
< 90%.
− Τη νηανη, χο κεο χ ηο ηα〈π πηυ.
Κηι τηα〈τ βαι ϖι οξψγεν χηο τη οξψγεν θυα µασκ ϖι τυι δ τρ⌡ (ΦιΟ
2
= 60−
100%), ηοαχ ΧΠΑΠ θυα µυ⌡ι. Τρονγ τρνγ ηπ θυα ται νεν χηον ΧΠΑΠ.
3.2. Τη απ λχ δνγ λιεν τυχ θυα µυ⌡ι (ΝΧΠΑΠ):
!
Χη 〉∫νη:
− Θυα ται, δοα πηυ πηο∑ι, ηοαχ πηυ πηο∑ι χα〈π.
− Τηα〈τ βαι ϖι οξψγεν θυα χαννυλα.
!
Χηον λα ΦιΟ2 ϖα απ λχ ΧΠΑΠ βαν 〉α◊υ:
− ΦιΟ
2
100% σαυ 〉ο γιαµ δα◊ν 〉ε∑ ΣαΟ
2
= 92−96%.
!
Τηεο δο⌡ι: Τηεο δο⌡ι λαµ σανγ ϖα ΣαΟ2 〉ε∑ τανγ / γιαµ ΦιΟ2 ϖα απ λχ ΧΠΑΠ
χηο πηυ ηπ, το〈τ νηα〈τ ΦιΟ2 < 60% ϖα απ λχ ΧΠΑΠ 4−6 χµ Η2Ο. Τυψ νηιεν
τρονγ νη⌡νγ τρνγ ηπ νανγ χο τηε∑ τανγ ΦιΟ2 λεν 60 − 100% νε〈υ βενη νηαν
χο 〉απ νγ.
!
Τηα〈τ βαι ϖι ΧΠΑΠ:
ςι ΦιΟ
2
100% ϖα απ λχ > 10 χµ Η
2
Ο µα βενη νηαν ϖαν χον τµ ται ηοαχ
ΣαΟ
2
< 90%. Νε〈υ:
− Βυνγ χανγ χνγ ϖα δ∫χη ο∑ βυνγ, δ∫χη µανγ πηο∑ι νηιε◊υ (τρεν ΞΘυανγ, σιευ
αµ): Χηοχ δο µανγ βυνγ ηοαχ µανγ πηο∑ι 〉ε∑ γιαι απ ϖα τιε〈π τυχ τη ΝΧΠΑΠ.
− Τραν δ∫χη µανγ βυνγ, µανγ πηο∑ι κηονγ νηιε◊υ: ∇ατ νοι κη θυαν γιυπ τη.
Λυ ψ
: Χηοχ δο µανγ βυνγ, µανγ πηο∑ι τρονγ ΣΞΗ δε γαψ ται βιε〈ν χηαψ µαυ
νεν ηε〈τ σχ ηαν χηε〈 χη δυνγ τρονγ µοτ σο〈 τ τρνγ ηπ βενη νηαν τηα〈τ βαι ϖι
τη οξψγεν θυα χαννυλα ηοαχ ΝΧΠΑΠ (ΣαΟ
2
< 90%) ϖα βυνγ χανγ χνγ, λνγ
δ∫χη ο∑ βυνγ, δ∫χη µανγ πηο∑ι νηιε◊υ.
3.3. ∇ατ νοι κη θυαν (ΝΚΘ) γιυπ τη:
!
Χη 〉∫νη:
−Τηα〈τ βαι ϖι ΝΧΠΑΠ.
− Βενη νηαν νγνγ τη, ηοαχ τη κηονγ ηιευ θυα.
!
∇ατ νοι κη θυαν:
− Νεν χηο διαζεπαµ( 0,25 µγ/κγ ΤΜ) + ςεχυρονιυµ ( 0,1 µγ/κγ ΤΜ) τρχ κηι
〉ατ.
− Νεν 〉ατ ΝΚΘ θυα 〉νγ µιενγ 〉ε∑ τρανη ται βιε〈ν χηαψ µαυ µυ⌡ι κηι 〉ατ θυα
µυ⌡ι.
!
Χηο βενη νηαν τη µαψ (Μοδε τη: Πρεσσυρε χοντρολ) ηοαχ βοπ βονγ γιυπ
τη.
3.4. Τοαν χηυψε∑ν ηοα:
Ξ τρ τοαν χηυψε∑ν ηοα (ξιν ξεµ πηα◊ν σο〈χ κεο δαι).
Λυ 〉ο◊ ξ τρ συψ ηο ηα〈π τρονγ ΣΞΗ
ΝαΗΧΟ3 (ΤΜ)
Τηα〈τ βαι
Τ∆ΜΠ, Τ∆ΜΒ νηιε◊υ
Χηοχ ηυτ δ∫χη ΜΒ/ ΜΠ
Τοαν χηυψε∑ν ηοα νανγ
ΝΧΠΑΠ
Οξψγεν θυα χανυλλα ( ΦιΟ2 = 40%)
∇ατ ΝΚΘ γιυπ τη
Νγνγ τη ηοαχ τ
η
κηονγ ηιευ θυα.
Συψ ηο ηα〈π
!
Τ∆ΜΠ: Τραν δ∫χη µανγ πηο∑ι.
!
Τ∆ΜΒ: Τραν δ∫χη µανγ βυνγ.
!
ΝΚΘ: Νοι κη θυαν.
Ις. ΣΞΗ ΧΟ∧ ΒΙΕℑΝ ΧΗ√∧ΝΓ ΘΥΑ∧ ΤΑ⇔Ι (ΟςΕΡΛΟΑ∆):
1. Νγυψεν νηαν θυα ται:
!
∆ο τρυψε◊ν δ∫χη θυα νηιε◊υ κηονγ 〉υνγ πηαχ 〉ο◊, 〉αχ βιετ λα κηι δυνγ νηιε◊υ
δυνγ δ∫χη ΧΠΤ.
!
Τρυψε◊ν δ∫χη το〈χ 〉ο θυα νηανη χο τηε∑ γαψ θυα ται.
!
Μοτ σο〈 τρνγ ηπ σο〈χ σαυ, σο〈χ κεο δαι πηαι τρυψε◊ν νηιε◊υ δ∫χη (τρονγ 〉ο χο
νηιε◊υ ΧΠΤ, µαυ) σε⌡ χο ηιεν τνγ θυα ται δο ται ηα〈π τηυ γιαι 〉οαν ηο◊ι πηυχ.
Βενη νηαν χο βενη λψ τιµ, πηο∑ι, τηαν κεµ τηεο ΣΞΗ χο νγυψ χ χαο β∫ θυα
ται κηι τρυψε◊ν δ∫χη κηονγ χα∑ν τηαν.
2. ∇ανη για βενη νηαν θυα ται:
2.1. ∇ανη για χαν χ ϖαο:
!
Νγαψ βενη: Τηνγ θυα ται ξαψ ρα ϖαο νγαψ τη 6, 7, 8 χυα βενη (Γιαι 〉οαν
ται ηα〈π τηυ).
!
Λνγ δ∫χη: Λνγ δ∫χη τρυνγ βνη/κγ/ 24 γι (Τηνγ >120 µλ/ κγ/ 24 γι),
λνγ ΧΠΤ?.
!
∆α〈υ ηιευ λαµ σανγ:
− Βενη νηαν κηο τη: Τη νηανη, αχη, τη χο κεο, τµ ται
− Πηο∑ι: Πηε〈 αµ γιαµ νηιε◊υ, ραν πηο∑ι.
− Βυνγ χανγ, τραν δ∫χη µανγ βυνγ νηιε◊υ.
− Βενη νηαν χο τηε∑ σο〈χ ηοαχ κηονγ σο〈χ (Μαχη νηανη, ναψ µανη,
ΗΑ το〈τ).
− ∇ο ΣαΟ
2.
− ΧςΠ χαο > 10 χµ Η
2
Ο.
2.2. Ξετ νγηιεµ χα◊ν λαµ:
− Κιε∑µ τρα Ηχτ: Βνη τηνγ ηοαχ γιαµ.
− Κη µαυ κηι χο συψ ηο ηα〈π.
− ΞΘ πηο∑ι; Εχηο βυνγ, νγχ.
∗ Βενη νηαν χο θυα ται κεµ τηεο σο〈χ τη νεν 〉ο ΧςΠ 〉ε∑ ηνγ δαν 〉ιε◊υ τρ∫.
3. Ξ τρ:
!
Νγνγ νγαψ δ∫χη τρυψε◊ν.
!
Ναµ 〉α◊υ χαο, ξ τρ συψ ηο ηα〈π (Ξεµ πηα◊ν ξ τρ συψ ηο ηα〈π).
!
Νε〈υ βενη νηαν θυα ται χο:
− Ηυψε〈τ 〉ονγ ηοχ ο∑ν 〉∫νη (κηονγ σο〈χ): Νε〈υ:
+ Βενη νηαν χο δα〈υ ηιευ πηυ πηο∑ι χα〈π ηοαχ 〉ε δοα πηυ πηο∑ι χα〈π: Ξ τρ πηυ
πηο∑ι χα〈π, 〉αχ βιετ θυαν τρονγ χηο Φυροσεµιδε 1−2µγ/κγ ΤΜΧ, χο τηε∑ λαπ λαι
µοι 15 πηυτ νε〈υ χα◊ν.
+ Βενη νηαν κηονγ χο δα〈υ ηιευ 〉ε δοα πηυ πηο∑ι χα〈π: ∆υνγ Φυροσεµιδε 0,5 −1
µγ / κγ/ λα◊ν ΤΒ ηοαχ υο〈νγ.
− Θυα ται κεµ τηεο σο〈χ: ∇ο ΧςΠ ϖα δυνγ τηυο〈χ ϖαν µαχη ∆οπαµινε
&
∆οβυταµινε. ∇αψ λα σο〈χ τιµ δο θυα ται τυα◊ν ηοαν νεν χο τηε∑ ξεµ ξετ δυνγ
τηεµ Φυροσεµιδε ΤΒ, ΤΜ.
4. Πηονγ νγα:
!
Χη 〉∫νη τρυψε◊ν δ∫χη 〉υνγ, 〉ιε◊υ τρ∫ τηεο 〉υνγ πηαχ 〉ο◊ τρανη σο〈χ κεο δαι.
!
Χη 〉∫νη ϖα δυνγ 〉υνγ λιε◊υ λνγ ΧΠΤ τρανη λαµ δυνγ τρυψε◊ν θυα νηιε◊υ δυνγ
δ∫χη ΧΠΤ.
Τηεο δο⌡ι σατ βενη νηαν, βαο 〉αµ 〉υνγ το〈χ 〉ο δ∫χη τρυψε◊ν, 〉αχ βιετ χαχ
τρνγ ηπ χο βενη λψ τιµ, πηο∑ι, τηαν κεµ τηεο.
Λ√Υ ∇Οℵ Ξ√⇔ ΤΡ⊆ ΣΞΗ ΘΥΑ∧ ΤΑ⇔Ι
ς. ΣΞΗ ∆Α∉ΝΓ ΝΑ∏Ο (∆ΕΝΓΥΕ ΕΝΧΕΠΗΑΛΟΠΑΤΗΨ):
ΣΞΗ δανγ να⌡ο λα µοτ τηε∑ λαµ σανγ νανγ χυα ΣΞΗ, νγαψ χανγ 〉χ βαο χαο
νηιε◊υ χο τηε∑ γαψ τ ϖονγ χηο βενη νηαν νε〈υ κηονγ 〉χ χηα∑ν 〉οαν ϖα ξ τρ
〉υνγ.
1. Νγυψεν νηαν ΣΞΗ δανγ να⌡ο:
!
Πηυ να⌡ο, ξυα〈τ ηυψε〈τ να⌡ο, τηιε〈υ µαυ νυοι να⌡ο.
!
Συψ γαν.
Κ
(∗)
∆α〈υ ηιευ πηυ πηο∑ι χα〈π ηοαχ δοα πηυ πηο∑ι χα〈π: Βενη νηαν ηο〈τ ηοανγ, κηο
τη, ηο κηαχ βοτ ηο◊νγ, ραν πηο∑ι νηιε◊υ, τ⌠νη µαχη χο∑ νο∑ι/ 45
!
, µαχη νηανη,
ΗΑ βνη τηνγ ηοαχ κεπ, τυτ.
ΣΞΗ ΘΥΑ∧ ΤΑ⇔Ι
Νγνγ δ∫χη, ναµ 〉α◊υ χαο
∆α〈υ ηιευ πηυ πηο∑ι χα〈π ηοαχ δοα πηυ πηο∑ι χα〈π
(∗)
?
!
Τη ΝΧΠΑΠ
!
Φυροσεµιδε 1−2µγ/κγ ΤΜ.
!
Ρισορδαν 0,005γ νγαµ δι λ⌡ι.
!
ΤΤΜ ∆οπαµινε+ ∆οβυταµινε.
Φυροσεµιδε
0,5−1 µγ/κγ ΤΜ, ΤΒ
Κηονγ
Σο〈χ ?
Χο
!
Τη οξψ
!
ΤΤΜ ∆οπαµινε±
∆οβυταµινε
!
Ηα νατρι µαυ.
!
Τοαν χηυψε∑ν ηοα.
!
Το∑ν τηνγ να⌡ο δο ϖιρυσ ∆ενγυε ξαµ νηαπ τρχ τιε〈π ηε τηα◊ν κινη γαψ ρα.
2. Χηα∑ν 〉οαν ΣΞΗ δανγ να⌡ο:
ΣΞΗ δανγ να⌡ο χο τηε∑ ξαψ ρα βενη νηαν ΣΞΗ χο σο〈χ ηοαχ κηονγ σο〈χ,
βενη νηαν ται νηιεµ χυ⌡νγ νη σ νηιεµ ϖιρυσ ∆ενγυε.
Βενη νηαν ΣΞΗ δανγ να⌡ο χο 〉α◊ψ 〉υ τιευ χηυα∑ν λαµ σανγ χηα∑ν 〉οαν ΣΞΗ
τηεο ΤΧΨΤΤΓ ϖα χο βιε∑υ ηιεν 〉αυ 〉α◊υ, οι µα, ρο〈ι λοαν τρι γιαχ νη λ 〉, λυ
λαν, λα ηετ, ηον µε; χο χαχ δα〈υ ηιευ τηα◊ν κινη νη χο γιατ, λιετ να νγι, λιετ
τ χηι, δα〈υ ηιευ Βαβινσκι δνγ τνη.
Ξετ νγηιεµ δ∫χη να⌡ο τυψ (∆ΝΤ): Νο◊νγ 〉ο προτειν, γλυχοσε, τε〈 βαο τρονγ γιι
ηαν βνη τηνγ.
Τιευ χηυα∑ν χηα∑ν 〉οαν ΣΞΗ δανγ να⌡ο:
Βενη νηαν χο δα〈υ ηιευ λαµ σανγ ϖα χαν λαµ σανγ χυα ΣΞΗ ϖα:
!
Ρο〈ι λοαν τρι γιαχ.
!
∆α〈υ ηιευ τηα◊ν κινη βα〈τ τηνγ.
!
∆ΝΤ βνη τηνγ.
3. Ξετ νγηιεµ χα◊ν λαµ:
Νγοαι χαχ ξετ νγηιεµ 〉ε∑ χηα∑ν 〉οαν ξαχ 〉∫νη ΣΞΗ χα◊ν λαµ τηεµ:
!
Χηχ νανγ γαν: Τηνγ χο τανγ χαο βα〈τ τηνγ χαχ µεν γαν: ΑΣΤ, ΑΛΤ;
Βιλιρυβιν χο τηε∑ τανγ, τ λε Προτηροµβιν γιαµ.
!
Χηχ νανγ 〉ονγ µαυ τοαν βο.
!
∇νγ ηυψε〈τ, ιον 〉ο◊, κη µαυ.
!
Χηοχ δο τυψ σο〈νγ: Γι ∆ΝΤ τη:
− Σινη ηοα, τε〈 βαο.
− ΠΧΡ τµ ΡΝΑ ϖιρυσ ∆ενγυε, τµ κηανγ τηε∑ ΙγΜ χηο〈νγ ϖιρυσ ∆ενγυε ϖα ϖιεµ
να⌡ο Νηατ Βαν.
!
Σιευ αµ να⌡ο ξυψεν τηοπ τρε νηο.
4. Ξ τρ:
Ξ τρ ΣΞΗ δανγ να⌡ο χηυ ψε〈υ λα 〉ιε◊υ τρ∫ τηεο πηαχ 〉ο◊ 〉ιε◊υ τρ∫ ΣΞΗ, σαν σοχ
βενη νηαν ηον µε.
!
∇α βενη νηαν ρα κηοι σο〈χ χανγ νηανη χανγ το〈τ, ο∑ν 〉∫νη ηυψε〈τ 〉ονγ ηοχ;
τρυψε◊ν µαυ, ηυψε〈τ τνγ τι 〉ονγ λανη κηι χο ξυα〈τ ηυψε〈τ νανγ.
!
Ξ τρ τνη τρανγ συψ ηο ηα〈π, βαο 〉αµ χυνγ χα〈π 〉α◊ψ 〉υ οξψγεν χηο να⌡ο ϖα
χαχ µο.
!
∇ιε◊υ χηνη χαχ ρο〈ι λοαν τηανγ βανγ κιε◊µ τοαν, ρο〈ι λοαν 〉ιεν γιαι, ηα 〉νγ
ηυψε〈τ.
ςΙ. ΣΞΗ ΒΙΕℑΝ ΧΗ√∧ΝΓ ςΙΕℜΜ ΓΑΝ ΤΟℑΙ ΧΑℑΠ ( ΦΥΛΜΙΝΑΝΤ ΗΕΠΑΤΙΤΙΣ):
ςιεµ γαν το〈ι χα〈π (ςΓΤΧ) τρονγ ΣΞΗ 〉α⌡ 〉χ βαο χαο τ νηιε◊υ ναµ ναψ γαψ
συψ γαν χα〈π ϖα λα νγυψεν νηαν θυα τρονγ δαν 〉ε〈ν ΣΞΗ δανγ να⌡ο. Συψ γαν τρχ
τιε〈π δαν 〉ε〈ν ξυα〈τ ηυψε〈τ τρα◊µ τρονγ ϖα γιαν τιε〈π λαµ τνη τρανγ 〉ονγ µαυ νοι
µαχη λαν τοα νανγ ην.
1. Χαχ ψε〈υ το〈 δαν 〉ε〈ν ςΓΤΧ τρονγ ΣΞΗ:
!
ςιρυσ ∆ενγυε ξαµ νηαπ τρχ τιε〈π γαψ ηοαι τ λαν τοα τε〈 βαο γαν.
!
Σο〈χ κεο δαι ϖα ξυα〈τ ηυψε〈τ δαν 〉ε〈ν τηιε〈υ µαυ νυοι, ηοαι τ γαν, τηαν.
!
Ηοι χηνγ Ρεψε.
!
Νγο 〉οχ τηυο〈χ: παραχεταµολ, σαλιχψλατεσ, τηυο〈χ χηο〈νγ νον.
!
Βενη γαν χο σαν τρχ νη ϖιεµ γαν, βενη λψ ηεµογλοβιν
2. Χηα∑ν 〉οαν ςΓΤΧ τρονγ ΣΞΗ:
!
Βενη νηαν ΣΞΗ χο ρο〈ι λοαν τρι γιαχ ( ΣΞΗ δανγ να⌡ο), χο τηε∑ χο ϖανγ δα.
!
Ξετ νγηιεµ χηχ νανγ γαν:
− Χαχ µεν γαν ΑΣΤ, ΑΛΤ τανγ χαο βα〈τ τηνγ.
− Τηι γιαν Προτηροµβιν κεο δαι.
− Βιλιρυβιν χο τηε∑ τανγ χαο, ηοαχ βνη τηνγ.
!
∇νγ ηυψε〈τ γιαµ.
!
Τ τηιε〈τ µαυ γαν: Γιαι πηαυ βενη χηο τηα〈ψ ηοαι τ λαν τοα τε〈 βαο γαν, ξυα〈τ
ηιεν τηε∑ Χουνχιλµαν, τηοαι ηοα µ⌡ γαν. Ηοα µιεν δ∫χη µο ϖα ΠΧΡ ιν σιτυ
χο τηε∑ πηατ ηιεν αντιγεν, ΡΝΑ ϖιρυσ ∆ενγυε τρονγ τε〈 βαο γαν ϖα τε〈 βαο
Κυπφφερ.
3. Ξ τρ:
!
Τρυψε◊ν δ∫χη, τρυψε◊ν µαυ, ηυψε〈τ τνγ τι 〉ονγ λανη 〉α◊ψ 〉υ τηεο πηαχ 〉ο◊
〉ιε◊υ τρ∫ ΣΞΗ 〉ε∑ δυψ τρ τι µαυ µο ϖα χυνγ χα〈π 〉α◊ψ 〉υ οξψγεν χηο µο.
!
∆υψ τρ 〉νγ ηυψε〈τ βνη τηνγ βανγ δυνγ δ∫χη χηα γλυχοσε.
!
Χηο ϖιταµιν Κ1 (ΤΜ) 1 µγ/ κγ/ νγαψ ξ 3 νγαψ.
Μοτ σο〈 ταχ για 〉α⌡ σ πηνγ πηαπ τηαψ µαυ (Εξχηανγε βλοοδ τρανσφυσιον) τηα〈ψ
χο κε〈τ θυα κηα θυαν.
4. Πηονγ νγα:
!
Τρανη δυνγ χαχ τηυο〈χ γαψ 〉οχ χηο γαν τρονγ βενη νηαν ΣΞΗ, πηαι δυνγ
παραχεταµολ 〉υνγ λιε◊υ λνγ.
!
∇ιε◊υ τρ∫ το〈τ σο〈χ ΣΞΗ τρανη 〉ε∑ σο〈χ κεο δαι ϖα ξυα〈τ ηυψε〈τ τρα◊µ τρονγ γαψ το∑ν
τηνγ γαν.