1
LỜI NÓI ĐẦU
Trong xu thế hiện nay, nền kinh tế thị trường việc nâng cao chất lượng công
nghệ đóng vai trò quan trọng. Nó quyết định sự thành đạt của công ty, tổ chức sản
xuất. Để đạt được mục đích ấy đòi hỏi phải có những con người hiện đại làm chủ
được mọi công nghệ và nơi sản sinh ra những con người đó là các trường đại học,
cao đẳng, trung học chuyên nghiệp và các trường dạy nghề.
Để theo kịp thời đại công nghệ, những năm gần đây Đảng ủy và ban giám
hiệu nhà trường Đại học Thủy sản đã không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học
đồng thời không ngừng trang bị các trang thiết bị hiện đại cho các phòng thí
nghiệm.Hiện nay nhà trường có kế hoạch trang bị cho Bộ môn Động lực Khoa Cơ
khí một phòng khảo nghiệm nhằm nâng cao chất lượng đào tạo của sinh viên trong
ngành này ngay tại khu nhà thí nghiệm mới xây.
Để đáp lại sự quan tâm của nhà trường đối với Bộ môn, Bộ môn Động lực đã
giao cho tôi thực hiện đề tài: “ Thiết kế kỹ thuật hệ thống nhiên liệu phục vụ
phòng khảo nghiệm động cơ Bộ môn Động lực Khoa Cơ khí” .
Trong thời gian có hạn nên không thể tránh khỏi những thiếu sót vì vậy tôi
rất mong nhận được sự góp ý của quí Thầy cùng các bạn.
Tôi xin chân thành cảm ơn các phòng, ban trong nhà trường cùng các bậc
đàn anh đã hỗ trợ tôi hoàn thành đề tài này. Đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn
Thầy Th.s Mai Sơn Hải đã theo sát, hướng dẫn tận tình tôi khi thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên thực hiện:
Nguyễn Xuân Thủy
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
2
Chương 1
KHÁI QUÁT VỀ PHÒNG KHẢO NGHIỆM
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
3
CHƯƠNG 1
KHÁI QUÁT VỀ PHÒNG KHẢO NGHIỆM
1.1. KHÁI NIỆM - CHỨC NĂNG.
1.1.1. Khái niệm
Phòng khảo nghiệm là nơi đo đạc một cách chính xác các thông số kỹ thuật
của động cơ sau khi chế tạo hoặc sau sửa chữa lớn nhằm mục đích lập lại hồ sơ cho
máy trong quá trình đưa vào vận hành khai thác chúng.
1.1.2 Chức năng.
Đặc trưng chủ yếu của phòng khảo nghiệm là tiến hành đo đạc các thông số
kỹ thuật của máy sau khi chế tạo hoặc sửa chữa lớn. Chính vì vậy mà chức năng của
phòng khảo nghiệm là xây dựng các đường đặc tính của máy dựa trên những thông
số đã đo được.Những thông số được đo đạc cụ thể là:
- Công suất động cơ
- Mômen tải động cơ
- Chế độ nhiệt của hệ thống làm mát
- Chế độ nhiệt hệ thống bôi trơn
- Suất tiêu hao nhiên liệu
- Mức tiêu hao dầu bôi trơn
- Hệ số nạp không khí
- Thành phần khí xả
Qua những thông số kể trên tuỳ vào điều kiện yêu cầu mà ta có thể xác lập cho
máy những thông số cụ thể mà ta có thể áp dụng vào nhằm mục đích khai thác tối
đa hiệu quả sử dụng máy.
Mặt khác phòng khảo nghiệm còn có chức năng nâng cao khả năng kiến thức
về động cơ của người vận hành nó sau mỗi lần sửa chữa hoặc với loại máy mới từ
đó có thể phát huy một cách tối đa về kỹ năng của mình khi vận hành máy.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
4
1.2 PHÒNG KHẢO NGHIỆM ĐỘNG CƠ CỦA HÃNG AVL
1.2.1 Bố trí chung của phòng khảo nghiệm
Hình 1.1 Phòng khảo nghiệm động cơ của hãng AVL
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
5
Hình 1.2 Sơ đồ bố trí thiết bị của phòng khảo nghiệm của hãng AVL
Trong đó:
1: Phòng thử (cô lập) 11: Thiết bị bảo vệ trục
2: Sàn 12: Phanh điện (tải)
3: Cửa phòng động cơ 13:Cần mang cáp điện của các thiết bị đo
4: Cửa phòng kiểm tra 14: Bộ thổi gió với thiết bị đo 442
5: Cửa sổ quan sát 15: Bộ hút gió với thiết bị đo 415
6: Động cơ với hệ thống giá đỡ 16: Ống tiêu âm, giảm tốc
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
6
7: Bộ ổn nhiệt dầu bôi trơn 554 17: Hệ thống CVS (kiểm tra khí xả)
8: Bộ điều khiển nhiệt nước làm mát 18: Hệ thống kiểm tra PUMA
9: Bộ đo mức tiêu thụ nhiên liệu 19: Bảng điều khiển
10: Bộ tiêu âm
Qua sơ đồ ta nhận thấy rằng trang thiết bị của phòng khảo nghiệm của hãng
được bố trí theo hướng có lợi cho sức khỏe của người vận hành. Theo đó phòng thử
động cơ được bố trí biệt lập với các thiết bị đo đảm bảo trong quá trình đo các thiết
bị không bị ảnh hưởng bởi động cơ. Đồng thời phòng kiểm tra sự hoạt động của các
thiết bị và phòng điều khiển cũng được bố trí riêng rẽ đảm bảo tới mức tối đa về tác
hại của các thiết bị đến con người.
Các thiết bị đo được sử dụng trong quá trình đo đạc, khảo nghiệm hầu hết đã
được tự động hóa (sử dụng các bộ vi xử lí). Thông tin về các thông số đo được sẽ
được truyền về phòng điều khiển qua tín hiệu điện và được giả mã bằng máy tính.
1.2.2 Bố trí hệ thống nhiên liệu
Hình 1.3 Sơ đồ tổng quát của hệ thống nhiên liệu
Trong hệ thống này nhiên liệu được cấp vào thiết bị đo kiểm 733S từ đây
nhiên liệu được cấp vào động cơ, lượng dầu hồi sẽ được trở lại thiết bị đo kiểm.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
7
Dựa vào lượng nhiên liệu tiêu thụ trong thiết bị đo 733S mà thiết bị mã hóa các
thông tin truyền tín hiệu điện đến máy tính và được giả mã để biết lượng nhiên liệu
tiêu thụ của động cơ.
Sự hoạt động của thiết bị đo kiểm 733S được thể hiện trong sơ đồ sau:
Hình 1.4 Sơ đồ nguyên lý của thiết bị đo mức tiêu hao nhiên liệu 733S
Nguyên lý hoạt động:
Nhiên liệu sau khi đã qua lọc và van khóa được chia làm nhiều ngả khác
nhau. Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà các van điện từ mở các cửa van tương
ứng theo đó nhiên liệu sẽ đi qua các van mà đi vào những vị trí xác lập sẵn.
1.3 PHÒNG KHẢO NGHIỆM ĐỘNG CƠ BỘ MÔN ĐỘNG LỰC
1.3.1 Hiện trạng
Để đáp ứng nhu cầu phát triển ngành Thủy sản nói chung và Bộ môn Động
lực nói riêng, được sự quan tâm của nhà trường hiện nay trường đã bố trí xây dựng
phòng khảo nghiệm động cơ trong khuôn viên trường cụ thể là khu thí nghiệm mới
xây dựng .
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
8
Phòng khảo nghiệm nằm trong phạm vi phòng rộng
2
48m với chiều dài 8m
chiều rộng 6m.
Trang thiết bị được trang bị cho phòng khảo nghiệm hiện có như sau:
- Động cơ khảo nghiệm mẫu
Hãng sản xuất: YANMAR
Kiểu, loại : 6HA – HTE
Công suất danh nghĩa: 180 ML
Tốc độ quay danh nghĩa: 1900 rpm (vg/ph)
Số xy – lanh: 6
Bố trí xy – lanh: Một hàng, thẳng đứng
Kiểu loại buồng đốt: Thống nhất
Hệ thống nhiên liệu: Vòi phun trực tiếp
Hệ thống làm mát: 2 vòng tuần hoàn, cưỡng bức
Hệ thống bôi trơn : Carter ướt
Hệ thống khởi động: DC 24V
Hệ thống tăng áp: Turbine khí xả
Động cơ do hãng Yanmar tặng nhà trường năm 2001.
- Thiết bị mang tải trong quá trình đo đạc được trang bị cho phòng khảo
nghiệm là phanh thủy lực co thông số sau:
Kiểu loại : E4
Công suất tối đa: 650 ML
Khối lượng: 500 kg
Ngoài ra còn có sản phẩm thử nghiệm của các Thầy giáo trong bộ môn là thiết
bị đo mức tiêu hao nhiên liệu kiểu khối lượng (cân). Tuy nhiên trong quá trình thiết
kế lắp đặt còn có một số sai sót nên độ chính xác của thiết bị không cao và chỉ áp
dụng cho động cơ có lượng dầu hồi nhỏ.
1.3.2 Tính cấp thiết của việc xây dựng phòng khảo nghiệm trong nhà trường.
Trên thế giới, phòng khảo nghệm động cơ được xây dựng ở hầu hết các hãng
sản xuất động cơ nói chung cũng như các nhà máy, công ty sửa chữa, đóng mới tàu
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
9
biển nói riêng.Trong những nơi ấy trang thiết bị được trang bị rất đầy đủ và hiện đại
qua đó các thông số được cập nhật một cách chính xác. Đặc biệt có những nơi
người ta còn trang bị cho phòng khảo nghiệm những máy móc có tính tự động hoá
cao trong việc đo đạc các thông số.
Tại Việt Nam hiện nay phòng khảo nghiệm còn là một vấn đề mới và đang
nằm trong kế hoạch xây dựng của nhiều công ty, nhà máy, xí nghiệp nhằm nâng cao
uy tín và tiến trình hội nhập quốc tế. Trong quá trình hội nhập đòi hỏi công nghệ
của chúng ta phải hiện đại, máy móc phải có tính chính xác cao so với những thông
tin mà ta cung cấp.
Với mục tiêu đào tạo và nuôi dưỡng những sinh viên có chất lượng cao nhằm
đáp ứng với mọi nhu cầu của xã hội nói chung và ngành Thuỷ sản nói riêng, Trường
Đại học Thuỷ sản đã và đang xây dựng cho riêng mình những kế hoạch mang tính
đột phá về chất lượng. Đối với một số ngành nghề có tính nhạy cảm ( Chế biến,
Nuôi trồng…) nhà trường đã xây dựng, trang bị những máy móc hiện đại nhằm
nâng cao khả năng thích ứng với thiết bị hiện đại của sinh viên thuộc các ngành ấy
trước khi trở thành những kỹ sư sau khi ra trường.
Đối với nghành Động lực, tuy là một ngành, nghề có tính truyền thống của
nhà trường ngay từ những ngày đầu thành lập nhưng trang thiết bị phục vụ cho công
tác học tập và nghiên cứu còn nhiều hạn chế. Vấn đề thực tiễn và nâng cao còn
nhiều vướng mắc do thiếu thiết bị hỗ trợ giảng dạy chuyên nghành. Sinh viên ra
trường còn thiếu khả năng thích ứng với dụng cụ kiểm tra đo đạc và máy móc hiện
đại.
Chính vì những lẽ đó mà công tác nghiên cứu xây dựng một phòng khảo
nghiệm cho Bộ môn Động lực Khoa Cơ khí trở thành một vấn đề cấp bách trong xu
thế ngày nay và mục tiêu đào tạo của nhà trường nói chung và Bộ môn Động lực
khoa Cơ khí nói riêng.
Tuy nhiên với một quy mô của nhà trường, kinh phí còn hạn chế nên ta chỉ
nghiên cứu xây dựng một phòng khảo nghiệm với những trang bị không được hiện
đại so với những nơi khác.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
10
Phòng khảo nghiệm động cơ Bộ môn Động lực là một phòng khảo nghiệm
với quy mô nhỏ trang thiết bị đầy đủ và đơn giản, dễ thao tác phục vụ công tác
nghiên cứu thực tập của sinh viên.
1.3.3 Mục đích – Ý nghĩa
Như đã trình bày trên, mục đích cơ bản của phòng khảo nghiệm động cơ Bộ
môn Động lực là hỗ trợ công tác giảng dạy của các Thầy giáo và là công cụ để sinh
viên tổng hợp, nâng cao kiến thức đã học ứng dụng vào thực tế. Đồng thời đây cũng
là nơi để nâng cao khả năng vận hành, đo đạc các thông số máy và thiết lập hồ sơ
máy tạo bước đi vững chắc cho sinh viên sau khi ra trường, khả năng thích ứng với
trang thiết bị hiện đại, cơ khí chính xác.
Ý nghĩa của việc xây dựng phòng khảo nghiệm động cơ Bộ môn Động lực
Khoa Cơ khí Trường Đại học Thuỷ sản:
Đối với nhà trường:
Phòng khảo nghiệm động cơ là nơi để nâng cao vị thế của nhà trường về chất
lượng đào tạo sinh viên nói chung và sinh viên Bộ môn Động lực nói riêng. Như ta
đã biết chất lượng đào tạo của nhà trường được đánh giá bằng khả năng thích ứng
với công việc của kỹ sư, cử nhân mới ra trường của trường ấy. Nếu kỹ sư, cử nhân
ấy làm tốt công việc thì có nghĩa là trường ấy đào tạo tốt về căn bản thậm chi cả
chuyên môn.Chính vì vậy việc xây dựng phòng khảo nghiệm có ý nghĩa đặc biêt
quan trọng đối với nhà trường và Bộ môn Động lực.
Khi được trang bị phòng khảo nghiệm, thời gian thực hành của sinh viên
tăng lên và giảm thời gian học lý thuyết xuống kiến thức sẽ nắm bắt được nhiều hơn
do được tan mắt thấy mà không phải tư duy sách vở do vậy chất lượng bài giảng
của các Thầy giáo sẽ tăng.
Mặt khác việc xây dựng phòng khảo nghiệm tại nhà trường sẽ làm giảm thời
gian đi thực tập xa trường của sinh viên, thông thường với loại hình thực tập xa
trường sẽ gặp nhiều rủi ro bởi nhiều yếu tố (Ví dụ: Tai nạn trong quá trình di
chuyển, tai nạn trong khi thực tập do chưa thích ứng với máy móc…). Ngoài ra, sự
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
11
lĩnh hội những kiến thức còn nhiều hạn chế khi chưa quen với nhịp sống bên ngoài
như phong tục, tập quán của những nhân viên nơi thực tập.
Riêng đối với những cán bộ quản lí sinh viên thì đây một bước đi quan trọng
trong việc thực hiện chủ trương chính sách của nhà nước về quản lí nội trú đối với
các khối trường học.
Đối với Bộ môn:
Phòng khảo nghiệm là nơi giúp các Thầy giáo truyền đạt kinh nghiệm, kiến
thức của mình cho sinh viên một cách nhanh nhất và hiệu quả nhất.
Phòng khảo nghiệm cũng là nơi giúp các thầy giáo cùng sinh viên nghiên
cứu nâng cao kiến thức của mình và áp dụng vào thực tế tiến tới xây dựng một
phòng khảo nghiệm với quy mô hiện đại và tự động hơn.
Đặc biệt đối với sinh viên thì phòng khảo nghiệm là một cơ hội tốt cho việc
thực tập tại trường và dưới sự hướng dẫn của chính thầy giáo của mình vì thế sự
lĩnh hội kiến thức được nhanh chóng hơn. Đồng thời phòng khảo nghiệm là nơi
nâng cao khả năng thích ứng với trang thiết bị hiện đại của sinh viên, tạo bước đi
vững chắc khi vào nghề.
1.3.4 Đối tượng nghiên cứu
Việc xác định đối tượng nghiên cứu là một vấn đề quan trọng. Có thể nói đối
tượng nghiên cứu là một mục tiêu để xây dựng phòng khảo nghiệm, dựa vào đó mà
ta mới có thể tính toán xác lập cho mình bước đi đúng trong toàn bộ công trình.
Trong bài toán xây dựng phòng khảo nghiệm với quy mô nhà trường ta
không thể xây dựng riêng biệt cho từng loại máy được mà phải có kế hoạch xây
dựng chung cho các loại máy.Việc xác định loại máy phải dựa vào khả năng hiện có
của nhà trường và hướng phát triển sau này.Theo đó, đối tượng nghiên cứu xây
dựng phòng khảo nghiệm động cơ Bộ môn Động lực là nhằm vào những động cơ
Diesel có công suất nhỏ hơn 600ML. Với chủng loại động cơ này suất tiêu thụ
nhiên liệu thường nằm trong khoảng 165g/ML.h – 240g/ML.h. Để cho thuận tiện
cho công việc thiêt kế sau này ta lấy giá trị trung bình của suất tiêu thụ nhiên liệu là
185g/ ML.h.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
12
1.3.5 Mục tiêu đề tài
Qua tình hình thực tế của trang thiết bị sẵn có, sự thiếu hoàn chỉnh của một
số thiết bị đo đạc nêu trên và đứng trước nhu cầu cấp bách của việc xây dựng phòng
khảo nghiệm động cơ đề tài được đặt ra với mục tiêu chính là bước đầu xây dựng
mới một phòng khảo nghiệm với quy mô nhà trường dựa trên cơ sở những trang
thiết bị sẵn có và sự hoàn thiện, cải tiến một số trang thiết bị chưa phù hợp.
Với một khối lượng công việc rất lớn về nghiên cứu xây dựng một phòng
khảo nghiệm với quy mô nhà trường trong một thời gian cho phép nên tôi chi đi sâu
nghiên cứu thiết kế hệ thống nhiên liệu phục vụ phòng khảo nghiệm động cơ Bộ
môn Động lực Khoa Cơ khí Trường Đại học Thuỷ sản. Việc thiết kế hệ thống này
giúp chúng ta đo đạc và xây dựng các đường đặc tính dựa vào suất tiêu thụ nhiên
liệu mà ta đo được.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
13
Chương 2
PHÂN TÍCH VÀ LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
14
CHƯƠNG 2
PHÂN TÍCH VÀ LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN
2.1 PHƯƠNG ÁN LỰA CHỌN
2.1.1 Phương án của trường Học viện Hải quân
Sơ đồ nguyên lý:
Hình 1: Phương án đo mức tiêu hao nhiên liệu của trường Học viện Hải quân
Trong đó:
1: Két nhiên liệu 5: Đường dầu cấp
2, 4: Van khóa 6: Động cơ khảo nghiệm
3: Ống thuỷ 7: Đường dầu hồi
Thuyết minh:
Trước khi khởi động máy và tiến hành đo đạc ta đổ nhiên liệu vào két(1) và
mở các van khoá(2,4) sao cho mức nhiên liệu chỉ vạch cao nhất (hoặc vạch dễ nhận
biết nhất) trong ống thuỷ(3). Khi khởi động và tiến hành đo đạc ta quan sát mức
nhiên liệu trong ống thuỷ kết hợp với đồng hồ bấm giây ta được mức tiêu hao nhiên
liệu.
Ưu - Nhược điểm:
Ưu điểm:
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
15
o Đơn giản, dễ lắp đặt.
o Giá thành không cao
o Vận hành dễ ràng
Nhược điểm:
o Đòi hỏi cần có người trực tiếp vận hành máy và đo đạc các thông số
ngay trong buồng máy.
o Các thông số đo được không chính xác
o Không có sự khắc phục hiện tượng giãn nở vì nhiệt của nhiên liệu sau
khi đã qua động cơ.
o Việc bố trí két nhiên liệu như vậy sẽ làm tổn hao nhiều công sức trong
công tác chuẩn bị.
2.1.2 Phương án đo mức tiêu hao nhiên liệu theo khối lượng van điều khiển
tay
Sơ đồ nguyên lý:
Hình 2.2 Phương án đo mức tiêu hao nhiên liệu theo khối lượng van điều khiển
tay.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
16
Trong đó:
1: Két dự trữ nhiên liệu 6: Két thí nghiệm
2: Đường cấp nhiên liệu 7: Cân đo nhiên liệu
3: Két nhiên liệu hàng ngày 8: Đường cấp nhiên liệu cho máy
4: Van khoá 9: Động cơ khảo nghiệm
5: Van ba ngả điều khiển tay 10: Đường dầu hồi
Nguyên lý hoạt động:
Nhiên liệu được bơm cấp lên két trực nhật (3) theo đường dẫn (2). Tại đây
nhiên liệu đi vào động cơ khảo nghiệm (9) theo hai cách sau (van khoá đã mở):
Theo cách 1: Theo cách này, van 3 ngả (5) được đưa về vị trí 1(VT1) nhiên liệu vừa
cung cấp cho động cơ (9) vừa cung cấp cho két thí nghiệm (6).
Theo cách 2: Theo cách này, van 3 ngả (5) được đưa về vị trí 2(VT2) nhiên liệu
được cấp từ két thí nghiệm (6) vào động cơ.
Sau khi nhiên liệu đi vào động cơ lượng nhiên liệu hồi sẽ được đưa trở lại két
thí nghiệm theo đường dầu hồi (10).Dựa vào mức nhiên liệu trong két thí nghiệm
hiển thị trên cân (7) mà ta có thể xác lập lượng nhiên liệu tiêu thụ của máy khi kết
hợp với đồng hồ bấm dây.
Ưu, nhược điểm:
Ưu điểm:
o Đơn giản, rễ vận hành
o Lắp đặt thuận tiện
Nhược điểm:
o Việc vận hành và đo đạc các thông số đòi hỏi người vận hành phải có
mặt trực tiếp trong phòng động cơ. Nếu ta có mặt thường xuyên và
nhiều thời gian sẽ gây tổn hại đến sức khoẻ.
o Không thể tự động hoá các giai đoạn được
o Phụ thuộc rất nhiều vào độ chính xác của cân đo và người đọc thông
số.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
17
2.1.3 Phương án đo mức tiêu hao nhiên liệu theo khối lượng van điều khiển
điện từ
Sơ đồ nguyên lý:
Hình 2.3 Phương án đo mức tiêu hao nhiên liệu theo khối lượng van điều khiển
điện từ.
Trong đó:
1: Két dự trữ nhiên liệu 6: Két thí nghiệm
2: Đường cấp nhiên liệu 7: Cân đo nhiên liệu
3: Két nhiên liệu hàng ngày 8: Đường cấp nhiên liệu cho máy
4: Van khoá 9: Động cơ khảo nghiệm
5: Van ba ngả điều khiển điện từ 10: Đường dầu hồi
Nguyên lý hoạt động:
Nhiên liệu được bơm cấp lên két trực nhật (3) theo đường dẫn (2). Tại đây
nhiên liệu đi vào động cơ khảo nghiệm (9) theo hai cách sau (van khoá đã mở):
Theo cách 1: Theo cách này, van 3 ngả (5) được cấp điện nhiên liệu vừa
cung cấp cho động cơ (9) vừa cung cấp cho két thí nghiệm (6).
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
18
Theo cách 2: Theo cách này, van 3 ngả (5) không nhận được điện nhiên liệu
được cấp từ két thí nghiệm (6) vào động cơ.
Sau khi nhiên liệu đi vào động cơ lượng nhiên liệu hồi sẽ được đưa trở lại két
thí nghiệm theo đường dầu hồi (10).Dựa vào mức nhiên liệu trong két thí nghiệm đo
được trên cân (7) mà ta có thể xác lập lượng nhiên liệu tiêu thụ của máy khi kết hợp
với đồng hồ bấm dây.
Ưu, nhược điểm:
Ưu điểm:
o Đơn giản, rễ vận hành
o Lắp đặt thuận tiện
o Có thể tự động hoá được một số khâu
o Giảm được thời gian có mặt trong phòng máy
Nhược điểm:
o Phụ thuộc rất nhiều vào độ chính xác của cân đo và người đọc thông
số.
o Phải thiết kế lắp đặt hệ thống điện sao cho hợp lý
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
19
2.1.4 Phương án đo mức tiêu hao nhiên liệu theo thể tích van điều khiển tay
Sơ đồ nguyên lý:
Hình 2.4 Phương án đo mức tiêu hao nhiên liệu theo thể tích van điều khiển
tay.
Trong đó:
1: Két dự trữ nhiên liệu 6: Két thí nghiệm kiểu thể tích
2: Đường cấp nhiên liệu 7: Bình làm mát dầu hồi
3: Két nhiên liệu hàng ngày 8: Đường cấp nhiên liệu cho máy
4: Van khoá 9: Động cơ khảo nghiệm
5: Van ba ngả điều khiển tay 10: Đường dầu hồi
Nguyên lý hoạt động:
Nhiên liệu được bơm cấp lên két trực nhật (3) theo đường dẫn (2). Tại đây
nhiên liệu đi vào động cơ khảo nghiệm (9) theo hai cách sau (van khoá đã mở):
Theo cách 1: Theo cách này, van 3 ngả (5) được đưa về vị trí 1(VT1) nhiên
liệu vừa cung cấp cho động cơ (9) vừa cung cấp cho két thí nghiệm (6).
Theo cách 2: Theo cách này, van 3 ngả (5) được đưa về vị trí 2(VT2) nhiên
liệu được cấp từ két thí nghiệm (6) vào động cơ.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
20
Sau khi nhiên liệu đi vào động cơ lượng nhiên liệu hồi sẽ được đưa trở lại két
thí nghiệm theo đường dầu hồi (10). Để khắc phục tình trạng giãn nở vì nhiệt của
nhiên liệu sau khi qua động cơ ta bố trí trên đường dầu hồi một bộ làm mát nhiên
liệu trước khi trở về két thí nghiệm.Dựa vào mức nhiên liệu trong két thí nghiệm mà
ta có thể xác lập lượng nhiên liệu tiêu thụ của máy khi kết hợp với đồng hồ bấm
dây.
Nguyên lý của bộ báo mức nhiên liệu theo thể tích được thể hiên như sơ đồ sau:
Hình 2.5 Sơ đồ nguyên lý hệ thống hiển thị mức nhiên liệu trong két thí nghiệm
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
21
Trong đó:
1, 2: Nam châm điện
3: Tấm sắt (được gắn với kim hiển thị)
4: Kim hiển thị
5, 6, 10, 11: Các đầu nối
7: Biến trở
8: Phao
Nguyên lý hoạt động:
Khi mức nhiên liệu trong két đầy phao nổi (8) đến vị trí cao nhất, do được
gắn với kim của bíên trở (7) nên biến trở sẽ chỉ vị trí có điện trở bằng “0” khi ấy
cường độ dòng điện qua hai nam châm điện bằng nhau dẫn tới lực từ tác dụng lên lá
sắt bằng nhau và kim chỉ số “0”.
Khi mức nhiên liệu trong bình giảm đi biến trở sẽ dịch chuyển dần lên phía
trên khi ấy điện trở của biến trở tăng cường độ dòng điện qua nam châm điện số (2)
giảm đi va có sự chênh lệch cường độ dòng điện giữa hai nam châm do vây kim sẽ
bị lệch về phía nam châm (1).Dựa vào số chỉ của kim hiển thị ma ta biết được mức
tiêu thụ nhiên liêu theo thể tích của động cơ.
Ưu - nhược điểm:
Ưu điểm:
o Đơn giản, rễ vận hành
o Lắp đặt thuận tiện
o Thông số đo được có tính chính xác cao
Nhược điểm:
o Việc vận hành và đo đạc các thông số đòi hỏi người vận hành phải có
mặt trực tiếp trong phòng động cơ. Nếu ta có mặt thường xuyên va
nhiều thời gian sẽ gây tổn hại đến sức khoẻ.
o Không thể tự động hoá các giai đoạn được
o Cần phải tính toán cho hệ thống làm mát nhiên liệu.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
22
2.1.5 Phương án đo mức tiêu hao nhiên liệu theo thể tích van điều khiên điện
từ
Sơ đồ nguyên lý:
Hình 2.6 Phương án đo mức tiêu hao nhiên liệu theo thể tích van điều khiển
điện từ
Trong đó:
1: Két dự trữ nhiên liệu 6: Két thí nghiệm kiểu thể tích
2: Đường cấp nhiên liệu 7: Bình làm mát dầu hồi
3: Két nhiên liệu hàng ngày 8: Đường cấp nhiên liệu cho máy
4: Van khoá 9: Động cơ khảo nghiệm
5: Van ba ngả điều khiển điện từ 10: Đường dầu hồi
Thuyết minh:
Nhiên liệu được bơm cấp lên két trực nhật (3) theo đường dẫn (2). Tại đây
nhiên liệu đi vào động cơ khảo nghiệm (9) theo hai cách sau (van khoá đã mở):
Theo cách 1: Theo cách này, van 3 ngả (5) được cấp điện nhiên liệu vừa
cung cấp cho động cơ (9) vừa cung cấp cho két thí nghiệm (6).
Theo cách 2: Theo cách này, van 3 ngả (5) không nhận được điện nhiên liệu
được cấp từ két thí nghiệm (6) vào động cơ.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
23
Sau khi nhiên liệu đi vào động cơ lượng nhiên liệu hồi sẽ được đưa trở lại két
thí nghiệm theo đường dầu hồi (10) qua bộ làm mát dầu (7).Dựa vào mức nhiên liệu
trong két thí nghiệm đo được trong bình (6) mà ta có thể xác lập lượng nhiên liệu
tiêu thụ của máy khi kết hợp với đồng hồ bấm dây.
Ưu, nhược điểm:
Ưu điểm:
o Đơn giản, rễ vận hành
o Lắp đặt thuận tiện
o Có thể tự động hoá được một số khâu
o Có thể cách ly hoàn toàn với phòng máy trong thời gian vận hành đo
đạc
Nhược điểm:
o Phải thiết kế lắp đặt hệ thống điện sao cho hợp lý
o Cần phải tính toán thiết kế lắp đặt hệ thống làm mát dầu hồi
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
24
2.1.6 Phương án đo mức tiêu hao nhiên liệu phối hợp giữa kiểu đo thể tích với
kiểu đo khối lượng
Sơ đồ nguyên lý:
Hình 2.7 Phương pháp đo mức tiêu hao nhiên liệu phối hợp giữa khối lượng và
thể tích
Trong đó:
1: Két dự trữ nhiên liệu 6: Két thí nghiệm thí nghiệm
2: Đường cấp nhiên liệu 7: Đường cấp nhiên liệu cho máy
3: Két nhiên liệu hàng ngày 8: Động cơ khảo nghiệm
4: Van khoá 9: Đường dầu hồi
5: Van ba ngả điều khiển điện từ 10: Đòn gánh
11: Đối trọng vỏ bình 12: Đối trọng thuỷ lực
Nguyên lý hoạt động:
Nhiên liệu được bơm cấp lên két hàng ngày (3) theo đường cấp (2). Từ két
hàng ngày (2) nhiên liệu được cung cấp vào két thí nghiệm (6) và động cơ khảo
nghiệm (8) (Khi van điện từ nhận được tín hiệu điện) và ngừng cấp khi van điện từ
không nhận được tín hiệu điện. Nhờ hệ thống đòn bẩy mà ta có thể xác định được
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
25
lượng tiêu thụ nhiên liệu của động cơ. Sau khi nhiên liệu qua động cơ lượng dầu hồi
sẽ trở về ngay két thí nghiệm ma không qua thiết bị nào.
Sơ đồ nguyên lý của thiết bị đo:
Hình 2.8 Sơ đồ nguyên lý bộ đo mức tiêu hao nhiên liệu
Thuyết minh:
Khi mức nhiên liệu trong két thí nghiệm ( Measuring vessel) đầy piston của
đối trọng kiểu thuỷ lực( Hydraulic damping device) đi lên phía trên lượng chất lỏng
đi vào đối trọng khối lượng đối trọng tăng lên đòn gánh(Measuring beam ) lại trở lại
trạng thái cân bằng. Trạng thái cân bằng được xác định bằng đầu cảm biến
(Capacitive sensor) khi nó chỉ vạch số “0”. Đồng thời lúc ấy người ta xác định mức
chất lỏng của bình chứa cấp cho đối trọng.
Khi vận hành động cơ và tiến hành đo đạc mức nhiên liệu trong két thí
nghiệm giảm xuống đồng thời để cân bằng đòn gánh thì mức chất lỏng trong đối
trọng cũng giảm theo. Lượng chất lỏng giảm đi ấy được trở về bình chứa. Tuỳ thuộc
vào mức chất lỏng của bình chứa và đồng hồ bấm giây ta xác định được mức tiêu
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com