Đề tài: Một số vấn đề về đầu tư phát triển công nghiệp vùng KTTĐ Bắc Bộ pdf

Đề tài: Một số vấn đề về đầu tư phát triển
công nghiệp vùng KTTĐ Bắc Bộ
M
M
M
Mộ
ộ
ộ
ột
t
t
ts
s
s
số
ố
ố
ốv
v
v
vấ
ấ
ấ
ấn
n

n
nđề
đề
đề
đềv
v
v
về
ề
ề
ềđầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
tph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri

tri
triể
ể
ể
ển
n
n
nc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng
ng
nghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
pv
v
v
vù

ù
ù
ùng
ng
ng
ngKTT
KTT
KTT
KTTĐ
Đ
Đ
ĐB
B
B
Bắ
ắ
ắ
ắc
c
c
cB
B
B
Bộ
ộ
ộ
ộ
Ch
Ch
Ch

Chơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngI
I
I
I
M
M
M
MỘ
Ộ
Ộ
ỘT
T
T
TS
S
S
SỐ
Ố
Ố
ỐV
V
V
VẤ
Ấ

Ấ
ẤN
N
N
NĐỀ
ĐỀ
ĐỀ
ĐỀL
L
L
LÝ
Ý
Ý
ÝLU
LU
LU
LUẬ
Ậ
Ậ
ẬN
N
N
NCHUNG
CHUNG
CHUNG
CHUNGV
V
V
VỀ
Ề

Ề
ỀĐẦ
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦU
U
U
UT
T
T
T
PH
PH
PH
PHÁ
Á
Á
ÁT
T
T
TTRI
TRI
TRI
TRIỂ
Ể
Ể
ỂN
N
N
NC

C
C
CÔ
Ô
Ô
ÔNG
NG
NG
NGNGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ
ỆP
P
P
PV
V
V
VÙ
Ù
Ù
ÙNG
NG
NG
NG
KINH
KINH
KINH

KINHT
T
T
TẾ
Ế
Ế
ẾTR
TR
TR
TRỌ
Ọ
Ọ
ỌNG
NG
NG
NGĐ
Đ
Đ
ĐI
I
I
IỂ
Ể
Ể
ỂM
M
M
MB
B
B

BẮ
Ắ
Ắ
ẮC
C
C
CB
B
B
BỘ
Ộ
Ộ
Ộ
I.
I.
I.
I.ĐẦ
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦU
U
U
UT
T
T
TPH
PH
PH
PHÁ
Á

Á
ÁT
T
T
TTRI
TRI
TRI
TRIỂ
Ể
Ể
ỂN
N
N
NC
C
C
CÔ
Ô
Ô
ÔNG
NG
NG
NGNGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ
ỆP
P

P
PV
V
V
VÙ
Ù
Ù
ÙNG
NG
NG
NGKINH
KINH
KINH
KINHT
T
T
TẾ
Ế
Ế
ẾTR
TR
TR
TRỌ
Ọ
Ọ
ỌNG
NG
NG
NGĐ
Đ

Đ
ĐI
I
I
IỂ
Ể
Ể
ỂM.
M.
M.
M.
1.
1.
1.
1.Kh
Kh
Kh
Khá
á
á
ái
i
i
ini
ni
ni
niệ
ệ
ệ
ệm

m
m
mv
v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ếtr
tr
tr
trọ
ọ
ọ
ọng
ng
ng
ngđ

đ
đ
đi
i
i
iể
ể
ể
ểm.
m.
m.
m.
ỉ
ỉ
ỉ
ỉTr
Tr
Tr
Trớ
ớ
ớ
ớc
c
c
cti
ti
ti
tiê
ê
ê

ên,
n,
n,
n,ch
ch
ch
chú
ú
ú
úng
ng
ng
ngta
ta
ta
tat
t
t
tì
ì
ì
ìm
m
m
mhi
hi
hi
hiể
ể
ể

ểu
u
u
uth
th
th
thế
ế
ế
ến
n
n
nà
à
à
ào
o
o
ol
l
l
là
à
à
àm
m
m
mộ
ộ
ộ

ột
t
t
tv
v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ế.
.
.
.
TrớcđâykháiniệmvùngkinhtếhayvùngkinhtếcơbảnđợcViệtNamvàLiênXô
sửdụngnhiều.Nhiềunớckhácsửdụngkháiniệmvùngkinhtế-xãhội.Nộidungcủanó
gắnvớicácđ
i
ềukiệnđịalýcụthể,cócáchoạtđộngkinhtế-xãhộitơngth

í
chtrongđ
i
ều
kiệnkỹthuật-côngnghệnhấtđịnh.
Nhiềunớctrênthếgiớ
i
phânchialãnhthổquốcgiathànhcácvùngkinhtế-xãhộ
i
để
hoạchđịnhchiến
l
ợc,xâydựngcáckếhoạchpháttriển,xâydựnghệthốngcơchế,ch
í
nh
sáchvĩmôđểquảnlývùngnhằmđạtđợcmụctiêupháttriểnchungcủađấtnớc.
V
í
dụ:
ỞNhậtBản,ngờ
i
tachia
l
ãnhthổquốcgiathành5vùng(vàonhữngnăm1980).
ỞPháp,ngờitachiađấtnớchọthành8vùng(từnhữngnăm1980).
ỞCanada,ngờ
i
tachialãnhthổquốcgiathành4vùng(vàođầunhữngnăm1990).
ỞViệtNamhiệnnay(1998),lãnhthổđấtnớcđợcchiathành8vùngđểtiếnhànhxây
dựngcácdựánquyhoạchpháttriểnkinh-xãhộ

i
đếnnăm2010.TrongVănkiệnĐạ
i
hội
đạibiểutoànquốclầnthứIXcủaĐảng(tháng4năm2001)đãch
ỉ
rõđịnhhớngpháttriển
cho6vùng.Đó
l
à:vùngmiềnnú
i
vàtrungduphíaBắc;vùngĐồngbằngsôngHồngvà
vùngkinhtếtrọngđiểmBắcBộ;vùngDuyênhả
i
TrungBộvàvùngKinhtếtrọngđiểm
miềnTrung;vùngTâyNguyên;vùngĐôngNamBộvàvùngkinhtếtrọngđiểmphíanam;
vùngĐồngbằngsôngCửuLong.
v
v
v
vC
C
C
Cá
á
á
ác
c
c
cđặ

đặ
đặ
đặc
c
c
cđ
đ
đ
đi
i
i
iể
ể
ể
ểm
m
m
mc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
av
v
v
vù

ù
ù
ùng
ng
ng
ngkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ế:
:
:
:
ỉQuymôcủavùngrấtkhácnhau(vìcácyếutốtạothànhcủachúngkhácbiệtlớn).
ỉSựtồntạ
i
củavùnglàkháchquanvàcót
í
nhlịchsử(quymôvàsốlợngvùngthayđổi
theocácgiaiđoạnpháttriển,đặcbiệtởcácgiaiđoạncótínhchấtbớcngoặt).Sựtồntạ
i
củavùngdocácyếutốtựnhiênvàcáchoạtđộngkinhtếxãhội,chínhtrịquyếtđịnh
mộtcáchkháchquanphùhợpvớ
i
“sứcchứa”hợplýcủanó.

Vùngđợccoilàcôngcụkhôngthểthiếutronghoạchđịnhpháttriểnnềnkinhtếquốc
gia.Tínhkháchquancủavùngđợcconngờinhậnthứcvàsửdụngtrongquátrìnhphát
triểnvàcả
i
tạonềnkinhtế.Vùnglàcơsởđểhoạchđịnhcácchiếnlợc,cáckếhoạch
pháttriểntheo
l
ãnhthổvàđểquản
l
ýcácquátrìnhpháttriểnkinhtế-xãhộitrênmỗi
vùng.Mọisựgòépphânchiavùngtheochủquanápđặtđềucóthểdẫntớilàmquátải,
rố
i
loạncácmốiquanhệ,làmtanvỡthếpháttriểncânbằng,lâubềncủavùng.
ỉCácvùngliênkếtvớinhaurấtchặtchẽ(chủyếuthôngquagiaolukinhtế-kỹthuật-
vănhoávànhữngmốiliênhệtựnhiênđợcquyđịnhbở
i
cácdòngsông,vùngbiển,
cáctuyếngiaothôngchạyquanhiềulãnhthổ ).
Nhvậycầnnhấnmạnhlàmỗivùngcóđặcđiểmvànhữngđ
i
ềukiệnpháttriểnriêng
biệt.Việcbốtrísảnxuấtkhôngthểtuỳtiệntheochủquan.Trongkinhtếthịtrờng,việc
phânbốsảnxuấtmangnhiềumàusắcvàdễcótínhtựphát.Nếuđểmỗinhàđầuttự
l
ựa
chọnđịađiểmphânbốth
ì
dễdẫntớinhữnghậuquảnghiêmtrọngvàphávỡmôitrờng.
Vìvậy,Nhànớccầncósựcanthiệpđúngmứcnhằmtạorasựpháttriểnhàihoàchomỗi

vùngvàchotấtcảcácvùng.
v
v
v
vPh
Ph
Ph
Phâ
â
â
ân
n
n
nv
v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngtheo
theo
theo
theotr
tr
tr
trì
ì

ì
ình
nh
nh
nhđộ
độ
độ
độph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n
n
n
Ngoàicáchphânchialãnhthổquốcgiathànhcácvùngtheocácnhântốcấuthành,
ngờitacònphânchialãnhthổquốcgiathànhcácvùngtheotrìnhđộpháttriển.Đây
l
à

kiểuphânloạiđangthịnhhànhtrênthếgiới,nóphụcvụchoviệcquản
l
ý,điềukhiểncác
quátrìnhpháttriểntheo
l
ãnhthổquốcgia.Theocáchnàycócácloạiphânvùngchủyếu
sau:
-Vùngpháttriển:
Thờng
l
ànhữnglãnhthổhộ
i
tụnhiềuyếutốthuậnlợichosựphát
triển,đãtrảiquamộtthờ
i
kỳlịchsửpháttriển,đãtậptrungdâncvàcácnăng
l
ựcsảnxuất,
chúngcóvaitròquyếtđịnhđốivớ
i
nềnkinhtế-xãhộicủađấtnớc.
-Vùngchậmpháttriển:
Thờnglànhữnglãnhthổxacácđôthị,thiếunhiềuđiềukiện
pháttriển(nhấtlàvềmạnglớ
i
giaothông,mạnglớicungcấpđ
i
ện);kinhtếchapháttriển;
dântr
í

thấp,đờisốngnhândângặpnhiềukhókhăn.
Đốivớ
i
nhữngvùngloạinày,ngờitacònsửdụngkhá
i
niệmvùngcầnhỗtrợ.
-Vùngtrìtrệ,suythoái:
Ởcácnớccôngnghiệppháttriển,thờnggặpvùngloạinày.
Đâylàhậuquảcủaquátrìnhkhaitháctàinguyênlâudà
i
màkhôngcóbiệnphápbảovệ
mô
i
trờngkhiếnchotà
i
nguyênbịcạnkiệt,nhữngngànhkinhtếvàvùng
l
ãnhthổgắnvới
tàinguyênđólâmvàotìnhtrạngtr
ì
trệ,suythoái.
v
v
v
vV
V
V
Vù
ù
ù

ùng
ng
ng
ngkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ếtr
tr
tr
trọ
ọ
ọ
ọng
ng
ng
ngđ
đ
đ
đi
i
i
iể
ể
ể

ểm:
m:
m:
m:
Vùngkinhtếtrọngđ
i
ểmlàvùngcóranhgiớ
i
“cứng”vàranhgiới“mềm”.Ranh
giới“cứng”baogồmmộtsốđơnvịhànhch
í
nhcấptỉnhvàranhgiớ
i
“mềm”gồmcácđô
thịvàphạmviảnhhởngcủanó.
Mộtvùngkhôngthểpháttriểnkinhtếđồngđềuởtấtcảcácđiểmtrên
l
ãnhthổcủa
nótheocùngmộtthờigian.Thôngthờngnócóxuhớngpháttriểnnhấtởmộthoặcvài
điểm,trongkhiđóởnhữngđ
i
ểmkháclạ
i
chậmpháttriểnhoặctrìtrệ.Tấtnhiên,cácđ
i
ểm
pháttriểnnhanhnàylànhữngtrungtâm,cólợithếsovớitoànvùng.
Từnhậnthứcvềtầmquantrọngkếthợpvớ
i
việctìmhiểunhữngkinhnghiệm

thànhcôngvàthấtbạivềpháttriểncôngnghiệpcótrọngđiểmcủamộtsốquốcgiavà
vùnglãnhthổ,từnhữngnăm90củathếkỷXX,ViệtNamđãtiếnhànhnghiêncứuvàxây
dựngcácvùngkinhtếtrọngđ
i
ểm.Vấnđềpháttriểnbavùngkinhtếtrọngđ
i
ểmcủacả
nớcđợckhẳngđịnhtrongcácvănkiệncủaĐảngvàNhànớc.
Lãnhthổđợcgọi
l
àvùngkinhtếtrọngđ
i
ểmphả
i
thoảmãncácyếutốsau:
ỉ
CótỷtrọnglớntrongtổngGDPcủaquốcgiavàtrêncơsởđó,nếuđợcđầuttíchcực
sẻcókhảnăngtạoratốcđộpháttriểnnhanhchocảnớc.
ỉ
Hộitụđủcácđiềukiệnthuận
l
ợ
i
vàởmứcđộnhấtđịnh,đãtậptrungtiềm
l
ựckinh
tế(kếtcấuhạtầng,laođộnglỹthuật,cáctrungtâmđàotạovànghiêncứukhoa
họccấpquốcgiavàvùng,cóvịthếhấpdẫnvớicácnhàđầut,cótỷtrọnglớntrong
GDPcủacảnớc )
ỉ

Cókhảnăngtạotíchluỹđầutđểtá
i
sảnxuấtmởrộngđồngthờicóthểtạonguồn
thungânsách
l
ớn.Trêncơsởđó,vùngnàykhôngnhữngchỉtựđảmbảochomình
màcòncókhảnănghỗtrợmộtphầnchocácvùngkháckhókhănhơn.
ỉ
Cókhảnăngthuhútnhữngngànhcôngnghiệpmớ
i
vàcácngànhdịchvụthenchốt
đểrútkinhnghiệmvềmọimặtchocácvùngkháctrongphạmvicảnớc.Từđây,
tácđộngcủanólàlantruyềnsựphânbốcôngnghiệpracácvùngxungquanhvớ
i
chứcnăng
l
àtrungtâmcủamộtlãnhthổrộng
l
ớn.
Nhvậy,mụcđíchcủaphânchialãnhthổquốcgiathànhcácvùngđềunhằmtạocăn
cứxâydựngcácchiếnlợc,quyhoạch,kếhoạchpháttriểnkinhtế-xãhộ
i
theo
l
ãnhthổ
vàphụcvụviệcxâydựngcơchế,ch
í
nhsáchbảođảmchopháttriểnbềnvữngvàđạthiệu
quảcaotrênkhắpcácvùngđấtnớc.
Căncứchủyếuđểphânvùnglàsựđồngnhấtvềcácyếutốtựnhiên,dâncvàxãhội;

hầunhcóchungbộkhungkếtcấuhạtầng,từđócácđịaphơngtrongcùngmộtvùngcó
nhữngnhiệmvụkinhtếtơngđốigiốngnhauđốivớ
i
nềnkinhtếcủađấtnớccảtronghiện
tạicũngnhtrongtơnglaipháttriển.
2.
2.
2.
2.Kh
Kh
Kh
Khá
á
á
ái
i
i
ini
ni
ni
niệ
ệ
ệ
ệm
m
m
mđầ
đầ
đầ
đầu

u
u
ut
t
t
tph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n
n
nc
c
c
cô
ô
ô
ông

ng
ng
ngnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
p
2.1.Kh
2.1.Kh
2.1.Kh
2.1.Khá
á
á
ái
i
i
ini
ni
ni
niệ
ệ
ệ
ệm
m
m

mđầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
tph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể
ển.
n.
n.
n.
Từtrớcđếnnaycórấtnhiềucáchđịnhnghĩađầut.Theocáchhiểuthôngthờngnhất,
đầutlàsựhysinhcácnguồn

l
ựcởhiệntạiđểtiếnhànhcáchoạtđộngnàođónhằmthuvề
cáckếtquảnhấtđịnhtrongtơnglai
l
ớnhơncácnguồnlựcđãbỏrađểđạtđợccáckếtquả
đó.Nhvậy,mụctiêucủamọicôngcuộcđầut
l
àđạtđợccáckếtquả
l
ớnhơnsovớinhững
hysinhvềnguồnlựcmàngờiđầutphảigánhch
ị
ukhitiếnhànhhoạtđộngđầut.
Loạiđầutđemlạicáckếtquảkhôngchỉngờ
i
đầutmàcảnềnkinhtếxãhộiđợchởng
thụ,khôngchỉtrựctiếplàmtăngtàisảncủachủđầutmàcủacảnềnkinhtếch
í
nhlàđầu
tpháttriển.Còncácloạiđầutch
ỉ
trựctiếplàmtăngtàisảnch
í
nhcủangờiđầut,tácđộng
giántiếplàmtăngtàisảncủanềnkinhtếthôngquasựđónggóptàichínht
í
chluỹcủacác
hoạtđộngđầutnàychođầutpháttriển,cungcấpvốnchohoạtđộngđầutpháttriểnvà
thúcđẩyquátr
ì

nhluthôngphânphố
i
cácsảnphẩmdocáckếtquảcủađầutpháttriểntạo
ra,đólàđầuttà
i
ch
í
nhvàđầutthơngmại.
Đầutpháttriển,đầuttàichínhvàđầutthơngmạilàbaloạiđầutluôntồntạ
i
vàcó
quanhệtơnghỗvớinhau.Đầutpháttriểntạotiềnđềđểtăngtíchluỹ,pháttriểnhoạt
độngđầuttàich
í
nhvàđầutthơngmại.Ngợclại,đầuttàich
í
nhvàđầutthơngmạihỗtrợ
vàtạođiềukiệnđểtăngcờngđầutpháttriển.Tuynhiên,đầutpháttriểnlàloạ
i
đầut
quyếtđịnhtrựctiếpsựpháttriểncủanềnkinhtế,làchìakhoácủasựtăngtrởng,làđiều
kiệntiênquyếtchosựrađời,tồntạivàtiếptụcpháttriểncủamọicơsởsảnxuấtkinh
doanhdịchvụ.
2.2.
Kh
Kh
Kh
Khá
á
á

ái
i
i
ini
ni
ni
niệ
ệ
ệ
ệm
m
m
mv
v
v
và
à
à
àn
n
n
nộ
ộ
ộ
ội
i
i
idung
dung
dung

dungc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
ađầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
tph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri

triể
ể
ể
ển
n
n
nc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng
ngnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp.
p.
p.
p.
2.2.1Kháiniệmngànhcôngnghiệp
Kinhtếhọcphânchiahệthốngkinhtếrathànhnhiềuthànhphầnkinhtếkhácnhau
tuỳtheomụcđíchnghiêncứuvàgiácđộnghiêncứu.Mộttrongnhữngcáchphânchia
l
à

cáckhuvựchoạtđộngcủanềnkinhtếđợcchiathànhvanhómngànhlớn:nôngnghiệp,
côngnghiệp,dịchvụ.
Ngànhcôngnghiệplà:
"mộtngànhsảnxuấtvậtchấtđộclậpcóvaitròchủđạotrong
nềnkinhtếquốcdân,cónhiệmvụkhaitháctàinguyênthiênnhiên,chếbiếntàinguyên
vàcácsảnphẩmnôngnghiệpthànhnhữngtliệusảnxuấtvànhữngtliệutiêudùng".
Khá
i
niệmnàythuộcvềnhữngkhá
i
niệmcơbảncủakinhtếchínhtrịhọc.Theokhá
i
niệmnhvậyngànhcôngnghiệpđãcótừ
l
âu,pháttriểnvớitrìnhđộthủcônglêntrìnhđộ
cơkhí,tựđộng,từchỗgắnliềnvớ
i
nôngnghiệptrongkhuônkhổcủamộtnềnsảnxuất
nhỏbé,tựcungtựcấprồitáchkhỏ
i
nôngnghiệpbởicuộcphâncônglaođộng
l
ầnthứhai
đểtrởthànhmộtngànhsảnxuấtđộclậpvàpháttriểncaohơnquacácgiaiđoạnhợptác
giảnđơn,côngtrờngthủcông,côngxởng
ãCáccáchphânloạiđểnghiêncứuđầutpháttriểncôngnghiệp:
Córấtnhiềucáchphânloạ
i
ngànhcôngnghiệpthànhnhữngphânngànhnhỏđể
nghiêncứu.

Trongnghiêncứucácquanhệcôngnghiệp,ngànhcôngnghiệpđợcphânchiatheo
cáckhuvựccôngnghiệpnặngvàcôngnghiệpnhẹ.
Đểnghiêncứut
ì
mraquyluậtpháttriểncôngnghiệpcủanhiềunớc,phùhợpvớiđiều
kiệnnộ
i
tạicủamỗ
i
quốcgiavàbốicảnhquốctế,ngànhcôngnghiệpcònđợcphânchia
theocáccáchphânloạisau:
-Côngnghiệppháttriểndựatrêncơsởtà
i
nguyên.
-Côngnghiệpsửdụngnhiềulaođộng.
-Côngnghiệpđòihỏivốnđầutlớn.
-Côngnghiệpcóhàm
l
ợngcôngnghệcao.
TheocáchphânloạitruyềnthốngtrớcđâydoTổngcụcThốngkêápdụng,ngành
côngnghiệpđợcphânchiathành19phânngànhcấpIIđểthốngkêsốliệu,phụcvụ
nghiêncứu.
Hiệnnay,TổngcụcThốngkêđãvàđangchuyểnsanghệthốngphânloạingànhtheo
tiêuchuẩnquốctế(ISIC-InternationalStandardIndutrialClasification).Theohệthống
này,cácphânngànhcôngnghiệpđợcmãhoátheocấp3chữsốhoặc4chữsốởmứcđộ
chitiếthơn.
Theohệthốngphânloạinàythìngànhcôngnghiệpgồmbangànhgộp
l
ớn:
-Côngnghiệpkhaikhoáng.

-Côngnghiệpchếtác.
-Côngnghiệpsảnxuấtvàcungcấpđ
i
ệnnớc.
Cáchphânloạ
i
nhvậynhấnmạnhvàotầmquantrọngcủatừng
lĩ
nhvựcpháttriểncông
nghiệp.Trongchuyênđềnày,khinghiêncứuđầutpháttriểncôngnghiệp,emxin
ti
ếpcận
ngànhcôngnghiệptheocáchphânloạ
i
trên.
2.2.2
Kháiniệmvànộidungcủađầutpháttriểncôngnghiệp.
Theo
Theo
Theo
Theongh
ngh
ngh
nghĩ
ĩ
ĩ
ĩa
a
a
ah

h
h
hẹ
ẹ
ẹ
ẹp
p
p
p
:Thựcchấtcủađầutpháttriểncôngnghiệplàkhoảnđầutpháttriển
đểtá
i
sảnxuấtmởrộngngànhcôngnghiệpnhằmgópphầntăngcờngcơsởvậtchấtvà
pháttriểncôngnghiệp,quađógópphầnthúcđẩysựpháttriểncủanềnkinhtếquốcdân.
Theo
Theo
Theo
Theongh
ngh
ngh
nghĩ
ĩ
ĩ
ĩa
a
a
ar
r
r
rộ

ộ
ộ
ộng
ng
ng
ng
:Nộ
i
dungđầutpháttriểncôngnghiệpgồm:Cáckhoảnchitrực
tiếpchosảnxuấtcôngnghiệpnh:chiđầutxâydựngcơbảntrongcôngnghiệp,chicho
cácchơngtr
ì
nh,dựánthuộcvềcôngnghiệp,chihỗtrợvốnlaođộngchocôngnhân,uđã
i
thuếvớicácngànhcôngnghiệp,khấuhaocơbảnđểlạidoanhnghiệpvàcáckhoảnchi
giántiếpkhácchosảnxuấtcôngnghiệpnh:chihỗtrợgiảiquyếtviệc
l
àmchol
ĩ
nhvực
côngnghiệp,chitrợgiáhoặctàitrợđầutchoxuấtbảnvàpháthànhsáchbáocôngnghiệp,
kỹthuậtchocôngnghiệp,chichotàisảncốđịnh,phátthanhvàtruyềnhìnhphụcvụcông
nghiệp,chichocáccơsởvậtchấtkỹthuậtcủacáccơsởđàotạochuyênmôn-kỹthuật
côngnghiệp(ởViệtNamgồm:cáckhoacôngnghiệptrongtrờngĐạihọc,trờngCao
đẳngMĩthuậtcôngnghiệp,cáctrờngcaođẳngcôngnghiệp ),chicơsởvậtchấtkỹ
thuậtchohệthốngkhoahọc-côngnghệ,điềutrakhảosátthuộcngànhcôngnghiệp,bảo
hộsởhữucôngnghiệp Vớ
i
cáchdùngnhvậy,cáckhoảnchichoconngờ
i

nhgiáodục,
đàotạo,khoahọc,côngnghệ thậmchícảviệctrả
l
ơngchocácđốitợngcũngđợcgọilà
đầutpháttriểncôngnghiệp.
Do
Do
Do
Dov
v
v
vậ
ậ
ậ
ậy,
y,
y,
y,đầ
đầ
đầ
đầu
u
u
u
t
t
t
t
ph
ph

ph
phá
á
á
á
t
t
t
t
tri
tri
tri
tri
ể
ể
ể
ển
n
n
nc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng
ngnghi
nghi

nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
ptheo
theo
theo
theongh
ngh
ngh
ngh
ĩ
ĩ
ĩ
ĩ
a
a
a
ar
r
r
rộ
ộ
ộ
ộng
ng
ng

ngc
c
c
có
ó
ó
óhai
hai
hai
hain
n
n
nộ
ộ
ộ
ộ
i
i
i
i
dung
dung
dung
dung
l
l
l
l
ớ
ớ

ớ
ớn:
n:
n:
n:
vĐầuttrựctiếpđểtáisảnxuấtmởrộngngànhcôngnghiệp
:đầutchocácchơngtrình,
dựánsảnxuấtcôngnghiệp,hỗtrợvốnlaođộngchocôngnhân,đầutsảnxuấtcông
nghiệptrongcáckhucôngnghiệp,khuchếxuất
vĐầutgiántiếppháttriểncôngnghiệp
:Xâydựngcơsởhạtầngphụcvụcôngnghiệp,
đàotạolaođộnghoạtđộngtrongngànhcôngnghiệp
Xuấtpháttừđặctrngkỹthuậtcủahoạtđộngsảnxuấtcôngnghiệp,nộ
i
dungđầut
pháttriểncôngnghiệpbaogồmcáchoạtđộngchuẩnbịđầut,muasắmcácđầuvàocủa
quátr
ì
nhthựchiệnđầut,thicôngxâylắpcáccôngtr
ì
nh,tiếnhànhcáccôngtácxâydựng
cơbảnvàxâydựngcơbảnkháccóliênquanđếnsựpháthuytácdụngsaunàycủacông
cuộcđầutpháttriểncôngnghiệp.
Vớinộidungcủađầutpháttriểncôngnghiệptrênđây,đểtạothuậnlợichocôngtác
quản
l
ýviệcsửdụngvốnđầutnhằmđemlạ
i
hiệuquảkinhtếxãhộ
i

cao,cóthểphânchia
vốnđầutthànhcáckhoảnsau:
ỉNhữngchiph
í
tạoratàisảncốđịnhbaogồm:
-Chiph
í
banđầuvàđấtđai.
-Chiph
í
xâydựngcấutrúchạtầng.
-Chiphímuasắm,lắpđặtmáymócthiếtb
ị
,dụngcụ,muasắmphơngtiệnvận
chuyểnphụcvụsảnxuấtcôngnghiệp.
-Chiph
í
khác.
ỉNhữngchiph
í
tạotàisảnluđộngbaogồm:
-Chiphínằmtronggiaiđoạnsảnxuấtnhchiphíđểmuanguyênvậtliệu,trả
l
ơng
ngờilaođộng,chiphívềđ
i
ện,nớc,nhiênliệu,phụtùng
-Chiphínằmtronggiaiđoạnluthônggồmcósảnphẩmdởdangtồnkho,hànghoá
bánchịu,vốnbằngtiền.
ỉChiphíchuẩnbịđầutbaogồmchiph

í
nghiêncứucơhộiđầut,chiphínghiêncứu
tiềnkhảthi,chiph
í
nghiêncứukhảthivàthẩmđịnhcácdựánđầut.
ỉChiphídựphòng.
Nhvậy,theongh
ĩ
arộng,đầutpháttriểncôngnghiệpđợchiểumộtcáchđầyđủvà
toàndiệnhơn.Bởipháttriểncôngnghiệpchịuảnhhởngtrựctiếptừnhiềunhântố.Dođó,
trongchuyênđềnàyemxintiếpcậnđầutpháttriểncôngnghiệptheonghĩarộngđểđánh
gíasựpháttriểncôngnghiệpcủavùngKTTĐBắcBộmộtcáchtoàndiện,khôngchỉlà
hiệuquảtrongsảnsuấtcôngnghiệptrựctiếpmàcòn
l
àcácyếutốcóliênquanđếnsự
pháttriểnngànhcôngnghiệp.
2.3
2.3
2.3
2.3Đặ
Đặ
Đặ
Đặc
c
c
cđ
đ
đ
đi
i

i
iể
ể
ể
ểm
m
m
mc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
ađầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
tph
ph
ph
phá
á

á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n
n
nc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng
ngnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p

p
p
2.3.1Vềnguồnvốnđầut
vQuymôvốnlớn,vốncốđịnhchiếmtỷtrọnglớn.
Khinghiêncứumốiquanhệgiữacấutạohữucơvàđịatôtuyệtđối,kinhtếchínhtrị
họcMácxítkếtluậnrằng:cấutạohữucơtrongcôngnghiệpcaohơntrongnôngnghiệp
đãtạoramộtsốchênhlệchgiữagiátrịnôngphẩmvàgiácảsảnxuấtchung.Sốchênh
lệchnàyđợcMácgọ
i
làđịatôtuyệtđối.
Nhucầuđầutpháttriểncôngnghiệplớnhơnnhiềusovớ
i
cácngànhnôngnghiệpvà
dịchvụlàdođặcđiểmkỹthuậtcủacácngànhcôngnghiệpquyếtđịnh.Đặcđ
i
ểmkinhtế-
kỹthuậtnàythểhiệnởchỗcáctà
i
sảncốđịnhvàđầutdà
i
hạncủacôngnghiệp
l
àrấtlớn.
Cácngànhcóđặcđ
i
ểmnàyrõnhấtlàcácngànhcôngnghiệpkhaithác(than,dầumỏ,khí
đốt ),côngnghiệpthuộckếtcấuhạtầng(sảnxuấtvàtruyềndẫnđiện,sảnxuấtvàtruyền
dẫnnớc ),côngnghiệpphụcvụnôngnghiệp(cơkh
í
,hoáchất).Cácngànhcôngnghiệp

khaithác,côngnghiệpcơkh
í
,côngnghiệpthuộckếtcấuhạtầngcógiátrịtàisảncốđịnh
vàđầuttàich
í
nhdàihạn,kếtquảcủađầutpháttriểnlớngấpnhiều
l
ầncáccơsởcông
nghiệpkhác.
Mặcdùđầutpháttriểncôngnghiệp
l
àkhoảnvốn
l
ớn,thuhồichậmnhngrấtcầncho
nềnkinhtế.Vớinhiệmvụchiđầutpháttriểncôngnghiệpnhvậy,quymôvàtỷtrọngđầu
tpháttriểncôngnghiệptrongthựctế
l
àrấtlớn.
vVốnnhànớccóxuhớnggiảmdầntrongtổngsốvốnsởhữucủangànhcôngnghiệp.
ỉ
ỉ
ỉ
ỉNguy
Nguy
Nguy
Nguyê
ê
ê
ên
n

n
nnh
nh
nh
nhâ
â
â
ân:
n:
n:
n:
Mộtlà,
dochínhsáchđổimớitronghuyđộngvàsửdụngvốncủacácdoanhnghiệp
Nhànớctrongnhữngnămqua,tỷtrọngvốnngânsáchnhànớccấptrongcácdoanh
nghiệpcôngnghiệpcóxuhớngtiếptụcgiảmtrongkhicácnguồnvốnbổxung:vốnvay
vànguồnvốntừcácthànhphầnkinhtếvàcáchộgiađìnhcóxuhớngtăngnhanh.
Hailà,
chúngtađẩymạnhquátrìnhcổphầnhoácácdoanhnghiệpnhànớcvàphát
triểnthịtrờngchứngkhoán,trongtơnglainhiềudoanhnghiệpcôngnghiệpnhànớc
khôngnhấtthiếtphảinắm100%sởhữuvốnmàh
ì
nhthànhcácdoanhnghiệpđasởhữu.
Balà,
phần
l
ớncácdoanhnghiệpcôngnghiệptrừcáccôngtyliêndoanhđềulàdoanh
nghiệpnhànớc,nênviệcthựchiệnphânphốilợinhuậntuântheochếđộtà
i
chínhhiện
hành,theođótổnglợinhuậntríchquỹđợcphânthànhbaquỹcơbản:Quỹpháttriểnsản

xuất,quỹkhenthởngvàquỹphúclợi.V
ì
vậy,mứctíchluỹđầutđểtá
i
sảnxuấtcủacác
doanhnghiệpcôngnghiệpphụthuộcmứclợinhuậntr
í
chquỹvàtỉlệtríchquỹđểtáiđầut
pháttriểnsảnxuất.
Bốnlà,
nộidungvốnđầutngàycàngđadạng.Đốivớicácdoanhnghiệpcôngnghiệp
hiệnnay,khảnăngtậptrungvốntừnguồnvốnnhànớcbaogồmtừquỹpháttriểnsản
xuấtvàngânsáchnhànớclàrấthạnchếdonguồnngânsáchhạnhẹp.Mặtkhác,đasốcác
doanhnghiệpnày
l
ạiđangtronggiaiđoạnkhởiđầucủasựpháttriển,quymôth
ị
trờng
nhỏbé,nguồnthucònítvàchiphíkhaitháctơngđối
l
ớn.V
ì
vậy,đểđápứngnhucầurất
lớnvềvốnđầutcầnđẩymạnhtáiđầutlợ
i
nhuận,cổphầnhoáhoặcliêndoanh.Theo
đánhgiácủamộtsốchuyêngia,trongnhiềunămtớimặcdùvốntựcócủacácdoanh
nghiệpcôngnghiệptiếptụctăngvềgiátrịtuyệtđốinhngtỉtrọngcủanótrongtổngvốn
đầutgiảmdần.
2.3.2Quátrìnhthựchiệnđầut

vThờigianthựchiệnkéodài,thuhồivốnchậm.
Bảnthânhoạtđộngđầutpháttriểnđãmangđặcđiểmlàthờigianthựchiệnđầutkéo
dài.Khoảngthờigiantừ
l
úcchuẩnbịđầutđếnkhicácthànhquảcủanópháthuytác
dụng,thờigianđểthuhồivốnđãbỏrađố
i
vớ
i
cáccơsởvậtchấtkỹthuậtphụcvụsản
xuấtkinhdoanhthờngrất
l
ớn.Đầutpháttriểncôngnghiệplàmộtloạiđầutcóthờigian
thựchiệndàinhấtsovớiđầutvàocácngànhkhác.Bở
i
hoạtđộngsảnxuấtcôngnghiệp
thờngphứctạp,đòihỏivốnlớnvàkỹthuậtngàycàngcao.Ch
í
nhv
ì
vậymàquátrình
chuẩnbịđầut,quátrìnhthựchiệndựánvàcảquátr
ì
nhhậudựánthờngrấtdài.Có
nhữngngànhcôngnghiệpthờigianthựchiệndựánkéodàitừmờinămnăm,haimơinăm
thậmchíbamơinămnhngànhkhaithácthan,sảnxuấtđiện.Ch
í
nhv
ì
thờigianthựchiện

vàthuhồivốnkéodàinhvậymàhoạtđộngđầutpháttriểnchịuảnhhởngcủacácyếutố
khôngổnđịnhvềtựnhiên,xãhội,ch
í
nhtrị,kinhtế ,cóđộrủirocao.Dovậy,cácnhà
đầuttrớckhiđầutphả
i
cânnhắccẩnthậntrớckhicóquyếtđịnhđầutchínhthứcđểtránh
tìnhtrạngthua
l
ỗ,khôngthuhồiđợcvốnđầut.
vChịuảnhhởngnhiềutừchấtlợnglaođộng.
Chấtlợngcaocủanguồnnhân
l
ựctrongbộmáyhànhch
í
nhvàmôitrờngphápluật
làmchoquátr
ì
nhđầutpháttriểncôngnghiệphiệuquảhơn,giảmnhữngkhoảnchiph
í
bấthợplýtrongđầutpháttriểndokứodàithờigianđầut,cáctiêucựcphítrongđầut,
Môitròngphápluậtổnđịnh,côngkhaihoáởmứcđộcóthểđợc,việcsoạnthảocótính
đồngbộcaotronghệthốngphápluậtsẽgiảmbớtrủ
i
rotrongviệcxácđịnhphơnghớng
đầut,hạnchếchiph
í
bấthợplý.Đểnângcaochấtlợngnguồnnhân
l
ựccủam

ì
nh,bộmáy
hànhchínhvàmô
i
trờngphápluậtlànhmạnhyêucầumộttỷtrọngnhấtđịnhcủachiph
í
đầutpháttriểnchocơsởvậtchấtcủabộmáynhànớc(trongđócóngànhcôngnghiệp)
vàcơsởvậtchấtcủacáccơquansoạnthảo,phổbiến,tuyêntruyềnphápluật.
Nhvậy,đầutpháttriểnkếtcấuhạtầngbộmáynhànớcvàphápluậtmộtcáchđúng
đắnsẽgópphầnnângcaochấtlợngcủabộmáynàyvàđếnchuk
ì
sausẽ
l
àmchođầut
pháttriểnnóichungvàđầutpháttriểncôngnghiệpnóiriêngđạthiệuquacaohơn.
Tr
ì
nhđộvănhoánó
i
chungvàđặcbiệtvềtr
ì
nhđộhọcvấn,giáodụcphổthôngvà
giáodụcchuyênnghiệpảnhhởngmạnhtớitrìnhđộchuyênmôntaynghề,sángkiếnkỹ
thuậtcủangờilaođộng,năngsuấtvàchất
l
ợngcủasảnphẩm.Phơngdiệnnàycóquanhệ
trựctiếpvớiđầutpháttriểncôngnghiệp.
vCác
t
à

i
sảncốđịnhtrongcôngnghiệphaomònvôh
ì
nhngàycàng
l
ớn.
Đâylàđặcđ
i
ểmđợcđềcậpsaucùngnhngkhôngvịthếmàgiảmđimứcđộđángluý
củanótrongphântíchvàhoạchđịnhchínhsáchđầutpháttriểncôngnghiệp.
Sựcảnhbáovềnguycơtụthậuvềkỹthuậtnóichungsẽtrởthànhsựcảnhbáohao
mònvôhìnhngàycànglớntrongđầutpháttriểncôngnghiệp.
Nh
Nh
Nh
Nhữ
ữ
ữ
ững
ng
ng
ngnguy
nguy
nguy
nguyê
ê
ê
ên
n
n

nnh
nh
nh
nhâ
â
â
ân
n
n
nd
d
d
dẫ
ẫ
ẫ
ẫn
n
n
nđế
đế
đế
đến
n
n
nhi
hi
hi
hiệ
ệ
ệ

ện
n
n
nt
t
t
tợ
ợ
ợ
ợng
ng
ng
ngn
n
n
nà
à
à
ày
y
y
ybao
bao
bao
baog
g
g
gồ
ồ
ồ

ồm:
m:
m:
m:
ỉ
Tốcđộtiếnbộkỹthuậtrấtnhanhcủabộphậnthiếtbịtrongđầutpháttriểncông
nghiệp.
ỉ
Tỷtrọngbộphậnthiếtb
ị
trongđầutpháttriểncôngnghiệp
l
àrấtlớn.
ỉ
Độtrễtrongmộtsốngànhcótỷtrọngxây
l
ắptrongcấutạokỹthuậtcủavốncốđịnh
làmkéodàithờigianchuchuyểnchung(nhấtlàcôngnghiệpđiện).
Thậtvậy,tỷtrọngbộphậnthiếtbịtrongđầutpháttriểncôngnghiệplàrất
l
ớn(mà
chínhhaomònvôh
ì
nhlạitậptrungởphầnthiếtbịtrongvốnđầutxâydựngcơbản).Tỷ
trọngnàycógiaođộngnhngxuhớnglàởcôngnghiệpluônlớnhơntỷtrọngchungcủa
nềnkinhtếquốcdân.ởgócđộcơcấuchiphísảnxuấtsảnphẩmngàycàngquantrọng.
Dotiếnbộkỹthuậtvàcôngnghệngàycàngnhanhnênhaomònvôh
ì
nhcủabộphậnthiết
bịtrongđầutpháttriểncôngnghiệpcũngrấtnhanh.

Trongmộtsốngànhcôngnghiệp,đặcbiệtđốivớicôngnghiệpnặng,thờ
i
gianxây
dựngcơbảndà
i
(dođócóđộtrễlớncủavốnđầutxâydựngcơbản)cótỷtrọnglớncủa
vốnxâylắptrongcấutạokỹthuậtcủavốnđầutxâydựngcơbảnth
ì
haomònvôhìnhlại
càng
l
ớn
2.4
2.4
2.4
2.4T
T
T
Tá
á
á
ác
c
c
cđộ
độ
độ
động
ng
ng

ngc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
ađầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
tph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri

triể
ể
ể
ển
n
n
nc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng
ngnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
pđố
đố
đố
đối
i
i

iv
v
v
vớ
ớ
ớ
ới
i
i
is
s
s
sự
ự
ự
ựph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể

ển
n
n
nkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ế
2.4.1Đầutpháttriểncôngnghiệpcótácđộngdâytruyềnvàđadạngtớinhiềungành
kinhtế.
Cácngànhcôngnghiệpđợcđầutpháttriểnlànhữngngànhcôngnghiệpmũ
i
nhọn,
thenchốtgiúpchocôngnghiệppháthuyvaitròchủđạo,vaitròđiềutiếtvĩmônềnkinh
tếquốcdân.Đểphảnánhđầyđủtácđộngđầyđủtácđộngdâychuyềntớ
i
ngànhkinhtế
quốcdân,cầnsửdụngcáccôngcụtínhtoánphứctạpvềkinhtế.Tuynhiên,trongkhuôn
khổchuyênđề,emxinchọnsảnphẩmngànhcôngnghiệpchuyênmônhoátiêubiểuđể
phânt
í
chnhởngànhđ
i
ệncũngbởiv
ì

chiphícủahầuhếtcácngànhkinhtếquốcdânđều
cóliênquanđếnchiphívềđiện.Việctănggiáđ
i
ệnđểcónguồnvốngiúpngànhđiện
nângcaohệsốtựđầutpháttriểnlàmộtbiệnphápnângcaohiệuquảđầutchuk
ì
tiếp
theocủangànhđiệnnhngtrớcmắtcóảnhhởngítnhiềutớigiáthànhcuảmộtsốsảnphẩm
kimloại,hoáchấtcơbảnvàhoáchấtphụcvụnôngnghiệp,cơkhíđộng
l
ựcvàcơkhí
phụcvụnôngnghiệp.
V
í
dụ:Sảnphẩmthayđổigiáthành
l
ớnnhấtlàsútViệtTr
ì
tăng6,2%vềgiáthànhvà
9,96%vềchiphíđ
i
ện,thấpnhấtlàcácloạimáyxayxáttăng0,2%vềgiávà10,01%chi
phíđiện.
Cácnhàkinhtếhọcđãphântíchkỹrằng:nhànớccóthểthựchiệnđợcvaitròđịnh
hớngchủđạocủacôngnghiệpđố
i
vớinềnkinhtếquốcdânnếunhànớcđiềukhiểnđợc
cácngànhcómố
i
liênkếtthuậnvàliênkếtngợchơnlànhữngngànhkhác.Chẳnghạn,

nếunhànớcđầutcóhiệuquảtrongpháttriểncôngnghiệpdệtthìvớimốiliênhệthuận,
hiệuquảđầutpháttriểncôngnghiệpdệtcòncócảởngànhmayvàcácngànhsửdụng
sảnphẩmcủamaynữa.Tơngtựnhthếvớimố
i
liênhệngợc,hiệuquảcủađầutpháttriển
ngnàhdệtsẽkhuyếnkh
í
chpháttriểntrồngbôngvàcácngànhsảnxuấtphânbónchobông.
Matrậnthuậnvànghịchđảosẽchobiếtcácchỉtiêuđịnh
l
ợngđầuvàovàđầurađốivớ
i
từngmốiliênhệtrựctiếpvàgiántiếp.
Nhvậy,sựpháttriểncủamộtngànhcôngnghiệpkhôngchỉảnhhởngđếnsựphát
triểncủacácngànhcôngnghiệpkhácmàcònảnhhởngđếncácngànhkinhtếquốcdân
khácnhnôngnghiệp,lâmnghiệp,d
ị
chvụvàngợclại.Vìvậy,sựpháttriểncủamột
ngànhcôngnghiệpnó
i
riêngcómộtýnghĩahếtsứcto
l
ớn.
2.4.2Đầutpháttriểncôngnghiệpcótácđộngtrựctiếpvàquyếtđịnhđốivớisựphát
triểnkinhtế.
Tácđộngcủađầutpháttriểncôngnghiệpđợcxemxétởvaitròchủđạocủacông
nghiệptrongphạmvitoànngànhkinhtếquốcdân.Đốivớicấpđộnày,hiệuquảđầut
pháttriểncôngnghiệpđợcxemxétởmặtđịnhtínhlàchủyếu.
Vaitròchủđạocủacôngnghiệptrongnềnkinhtếquốcdânđợchiểuquacáctiêu
chuẩngồm:năngsuấtlaođộngcaotrongcôngnghiệp

l
àchìakhoádẫnđếnviệcpháttriển
năngsuấttrongtoànngànhkinhtếquốcdânmàtrớchếtlàđốivớ
i
côngnghiệp,sựphát
triểncôngnghiệp
l
àmmởrộngkhảnănggiảiquyếtviệc
l
àm,côngnghiệppháttriểnlà
chìakhoádẫnđếngiatăngthunhậpđầungờivàcảithiệnđờisốngnhândân,côngnghiệp
pháttriểngiảmbớtsựphụthuộcvàonớcngoàivềkinhtế-chínhtr
ị
-vănhoá.
Tácđộngcủađầutpháttriểncôngnghiệpxétởcấpđộkinhtếquốcdâncònthông
quatácđộngdâytruyềncủapháttriểncôngnghiệpvớicácngànhkhácnhđãphântích
trên.
Vềtácđộngcủađầutpháttriểncôngnghiệpởcấpđộngànhcôngnghiệp.Đâylàtác
độngcủađầutpháttriểncôngnghiệpđợcxemxéttrongphạmvitoànngànhcôngnghiệp.
Vềmặtđịnht
í
nh,hiệuquảđâùtpháttriểncôngnghiệpđợcxemxéttrongphạmvi
toànngànhcôngnghiệpđợcthểhiệnởviệchoànthànhcaonhấtnhữngnhiệmvụkinhtế-
xãhộitheođịnhhớngmànhànớcđặtravớimứcđầuttiếtkiệmnhất.
Vềmặtđịnh
l
ợng,tácđộngcủađầutpháttriểncôngnghiệpđợcxemxéttrongphạm
vitoànngànhcôngnghiệptheonhiềuphơngpháptiếpcận.Nếutiếpcậntheonớcđầutthì
tácđộngcủađầutpháttriểncôngnghiệpđợcthểhiệnquacáckênhsau:
-Hiệuquảđầuthỗtrợvốnngắnhạnvàdàihạnchocácdoanhnghiệpcôngnghiệp

nhànớc.
-Hiệuquảđầutxâydựngkếtcấuhạtầngkinhtế-xãhộ
i
vớitoànngànhcôngnghiệp.
-Hiệuquảđầutpháttriểncôngnghiệpquacácchỉtiêuvàcácdữliệucủatoànbộ
ngànhcôngnghiệpbaogồm:tăngnănglựcsảnxuất,lợinhuậntăng,sốnộpngânsách
nhànớctăng,tạothêmviệclàm,môitrờnghànhchínhnhànớcvàphápluậtthuậnlợicho
sảnxuấtkinhdoanhcôngnghiệp,xúctácchođầutkhácngoàivốnngânsách,nângcao
sứccạnhtranhcủanềnkinhtế.
Nhvậy,nếuxéttrêntoànbộcácngànhkinhtếquốcdânhaytrongphạmvicácngành
côngnghiệpcụthểthìngànhcôngnghiệpđềucótácđộngtrựctiếpvàquyếtđịnhđố
i
với
sựpháttriểnkinhtế.
3.
3.
3.
3.Đầ
Đầ
Đầ
Đầu
u
u
ut
t
t
tph
ph
ph
phá

á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n
n
nc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng
ngnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp

p
p
pv
v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ếtr
tr
tr
trọ
ọ
ọ
ọng
ng
ng
ngđ

đ
đ
đi
i
i
iể
ể
ể
ểm.
m.
m.
m.
Đứngtrêncácgócđộphântíchkhácnhaucónhữngcáchphânloạiđầutpháttriển
côngnghiệpkhácnhau.Trêngócđộđịalý,đầutpháttriểncôngnghiệpđợcchiarathành
đầuttạ
i
cáctỉnh,vùngtrongcảnớc.Cáchphânloạinàyphảnánhtìnhhìnhđầutcông
nghiệpcủatừngt
ỉ
nh,từngvùngkinhtếvàảnhhởngcủađầutđốivớ
i
tìnhhìnhpháttriển
côngnghiệpnóiriêngcũngnhtìnhhìnhpháttriểnkinhtế-xãhộinó
i
chungởtừngđịa
phơng.Trongchuyênđềnày,emxintiếpcậnđầutpháttriểncôngnghiệptạivùngkinhtế
trọngđiểmBắcBộ.
ỉ
ỉ
ỉ

ỉV
V
V
Vậ
ậ
ậ
ậy
y
y
yt
t
t
tạ
ạ
ạ
ại
i
i
isao
sao
sao
saoph
ph
ph
phả
ả
ả
ải
i
i

ih
h
h
hì
ì
ì
ình
nh
nh
nhth
th
th
thà
à
à
ành
nh
nh
nhc
c
c
cá
á
á
ác
c
c
cv
v
v

vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ếtr
tr
tr
trọ
ọ
ọ
ọng
ng
ng
ngđ
đ
đ
đi
i
i

iể
ể
ể
ểm
m
m
mtrong
trong
trong
trongqu
qu
qu
quá
á
á
átr
tr
tr
trì
ì
ì
ình
nh
nh
nhđầ
đầ
đầ
đầu
u
u

ut
t
t
t
ph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n
n
nc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng

ng
ngnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
p?
?
?
?
Tr
ì
nhđộpháttriểnnềnkinhtếcủanớctacònởmứcthấp.Vấnđềtăngtốcvàhội
nhậpvàonềnkinhtếthếgiớ
i
vàkhuvựcđểtránhtìnhtrạngtụthậungàycàngxahơn
đanglànhucầucấpbáchđốivớichiến
l
ợchngthịnhđấtnớc.LãnhthổViệtNamdà
i
và
hẹp,đ
i
ềukiệntựnhiên,kinhtế,xãhộ
i
phândịrấtrõtheovùng.Nhvậy,cóvùnghộitụ

đợcnhiềuđ
i
ềukiệnthuậnlợi(nhấtlàvềvịtr
í
địa
l
ý,kếtcấuhạtầng,laođộngkĩthuật )
vàđãcólịchsửpháttriểnlâudài.Ngợc
l
ạ
i
cóvùngthiếunhữngđiềukiệncầnthiếtcho
sựpháttriển,đanggặpnhiềukhókhăn.Mặtkhác,khảnăngnguồnvốntrongnớc
l
àcó
hạn.Muốncóđợcsựpháttriểnnhanhchocảnớc,khôngchophépđầuttrảiđều.Đồng
thời,xuhớngquốctếhoá,khuvựchoángàycàngdiễnramạnhmẽ.Nhữngtháchthức
tronghợptácvàcạnhtranhđốivớ
i
ViệtNamngàycànggaygắt.Cácnhàđầutnớcngoà
i
khivàoViệtNam,tấtnhiên,muốntớinhữngnơithuậnlợi.Tấtcảđiềuđódẫntớiviệc
phảilựachọnnhữngvùngthuậnlợiđểpháttriểnvớitốcđộcao.Nóinhvậykhôngcó
ngh
ĩ
alàcácvùngkháckhôngpháttriển.Việcpháttriểncácvùngthuậnlợitạođiềukiện
đểtấtcảcácvùngkháccùngđi
l
ênvàquanhệchặtchẽvớ
i

nhautrongmộtthểthống
nhất.Cáclãnhthổđầuttrọngđ
i
ểmbaogồmcảlãnhthổgiàutiềmnăng,tậptrungcác
tiềmlựckinhtế,cóýngh
ĩ
ađộng
l
ựcvàcả
l
ãnhthổkhókhăn,đứngtrớctháchthứccủasự
tr
ì
trệcầnđợctrợgiúpđểtựpháttriển.
v
v
v
vT
T
T
Tá
á
á
ác
c
c
cd
d
d
dụ

ụ
ụ
ụng
ng
ng
ngc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
ađầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
tph
ph
ph
phá
á
á
át

t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n
n
nc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng
ngnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
pv

v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngKinh
Kinh
Kinh
Kinht
t
t
tế
ế
ế
ếtr
tr
tr
trọ
ọ
ọ
ọng
ng
ng
ngđ
đ
đ
đi

i
i
iể
ể
ể
ểm
m
m
m
:
ỉĐảmbảotínhhiệuquảcủapháttriểncôngnghiệp
Đầutpháttriểncôngnghiệpdiễnratrongkhônggian
l
ãnhthổmangt
í
nhtậptrung
caonhằmđảmbảohiệuquảcủapháttriểncôngnghiệp.
Dođặcthùcủangànhsảnxuấtcôngnghiệpvàt
í
nhhiệuquảkháchquancủaviệc
phânbốtậptrungngànhcôngnghiệp,sảnxuấtcôngnghiệpdiễnratrênmộtdiệntíchhẹp,
kháchẳnvớ
i
sảnxuấtnôngnghiệpvàcácloạih
ì
nhsảnxuấtkhác.Hơnnữa,sảnxuấtcông
nghiệpcầncósựhỗtrợcủamộtcơsởhạtầngmạnh,vàchínhđ
i
ềunàydẫntớimộtđò
i

hỏikháchquanvềbốtrícôngnghiệptậptrungnhằmkhaitháccóhiệuquảcósởhạtầng
chung.
Tậptrunghoásảnxuấtlàmộttrongnhữngh
ì
nhthứcrấtphứctạpvềtổchứcsảnxuất
mangtínhchấtxãhộ
i
trongcôngnghiệp.Tậptrunghoásảnxuấtcôngnghiệp
l
àquátrình
chịutácđộngcủasựpháttriểnlựclợngsảnxuất,đặcbiệtlàtácđộngcủasựpháttriển
khoahọccôngnghệ.ĐốivớinềnkinhtếViệtNamhiệnnay,đểtiếnhànhthànhcôngsự
nghiệpcôngnghiệphoá,hiệnđạ
i
hoáđấtnớcthìtậptrunghoásảnxuấtcôngnghiệptheo
chiềusâu
l
àđ
i
ềukiệntiênquyết.Qúatrìnhtậptrunghoátrongsảnxuấtcôngnghiệptác
độngrấtlớnđếnpháttriểnkinhtếvùngvàlàmtăngthêmnhữngkhácbiệtđangcógiữa
cácvùng.Dovậycầnxemxétmứcđộtậptrungpháttriểncôngnghiệpmộtcáchhợplý
giữacácvùng.
ỉHìnhthànhcácđiểmdâncmớivàcácđôthịmới.
Qúatrìnhcôngnghiệphoátấtyếudẫnđếnsựhìnhthànhhệthốngđôthịvàquátrình
đôthịhoála
ị
tácđộngngợctrở
l
ạiquátrìnhcôngnghiệphoá.Qúatrìnhtậptrungđầut

pháttriểncôngnghiệpđò
i
hỏisựtậptrunglaođộngvàdânctạonênnhữngđiểmdâncđô
thịmớiđồngthờiđò
i
hỏiphảicảitạovàpháttriểncácđ
i
ểmdâncđôthịsẵncó.Trong
điềukiệnđẩymạnhđầutpháttriểncôngnghiệp,sốngờilàmviệctrongcôngnghiệpvà
cáctrungtâmcôngnghiệpkhôngngừngpháttriển.Qúatrìnhh
ì
nhthànhcácđ
i
ểmdânc
mớ
i
vàmởrộngcácđiểmdânccũgắnliềnvớiviệchìnhthànhvàpháttriểncáckhu,cụm,
cáctrungtâmvàvùngcôngnghiệp.Cuộccáchmạngkhoahọc-côngnghệvàtínhchất
toàncầuđãtạorađ
i
ềukiệnpháttriểnnhiềuhìnhthứcsảnxuấttrongcôngnghiệp.Sự
phânbốvàtr
ì
nhđộpháttriểntrongcôngnghiệpđãảnhhởngrấtnhiềuđếnh
ì
nhtháiphân
bốdânc,ảnhhởngđếnhệthốngđ
i
ểmdâncđôthịvàcơcấucủachúng.Trongquátrình
đôthịhoá,vaitròcủacácthànhphố

l
ớnđố
i
vớipháttriểncôngnghiệprấtquantrọng.
Cácthànhphốlớnvớ
i
vaitròtrungtâmsảnxuất,trungtâmpháttriểnvàchuyểngiao
côngnghệtrongvùng,trungtâmgiaoluthơngmạitrongnớcvànớcngoà
i
,thuhútđầut,
pháttriểnđốingoại,trungtâmdịchvụ,pháttriểnvănhoá-giáodục,nângcaodântr
í
và
pháttriểnnguồnnhânlực,cósứchútmạnhmẽđếnnhữngvùnglãnhthổrộnglớn,đến
toànquốcthậmchívợtrangoàibiêngiới.Chínhv
ì
vậy,việccả
i
tạo,xâydựnglạivàxây
dựng
l
ạithànhphố,th
ị
trấn,làngmạcthànhhệthốngthốngnhấtlànhữngnhiệmvụphả
i
đợcgiả
i
quyếttrongquátrìnhcôngnghiệphoátrongphạmvitoànquốc.
ỉĐầutpháttriểncôngnghiệpvùngsẽtạochovùnglàhạtnhânpháttriểnvàthúcđẩy
nhanhquátrìnhđôthịhoá.

Nhtrênđãđềcập,đầutpháttriểncôngnghiệpvàđôthịhoácómốiquanhệchặtchẽ
vớinhau.Sựpháttriểncủacôngnghiệpmangtínhtậptrungcaochính
l
àđộng
l
ựcthúc
đẩyquátr
ì
nhđôth
ị
hoápháttriểnnhanhchóng.Đólànhữngtácđộngtấtyếucủađầut
pháttriểncôngnghiệpvàsựhìnhthànhqúatrìnhđôthịhoámangtínhkháchquan,tạo
độnglựcchopháttriểnđôthịtheohớngcôngnghiệphoávàhiệnđạ
i
hoá.
Ởhầuhếtcácnớccónềncôngnghiệppháttriểncao,xuhớngpháttriểnhệthống
điểmdâncđôth
ị
trớchết
l
ànhằmlàmchosựpháttriểncủacácvùnglãnhthổkhôngphải
chỉđóngvaitròtậphợpcácđ
i
ểmdâncriênglẻ.Tuỳthuộcchứcnăngcủacáckhu,cụm,
vùngcôngnghiệpmàquyếtđịnhsựpháttriểnsaunàycủacácđiểmdânc.
Ngàynay,dotácđộngcủatiếnbộkhoahọckỹthuật,hệthốngkếcấuhạtầngphát
triển,đặcbiệt
l
àgiaothôngvậntả
i

vàthôngtinliên
l
ạcthuậntiện,nhanhchóng,quátrình
phânbốvàphânbốlạidâncđangdiễnratheoxuhớngbốtríxacáckhuvựcsảnxuấtđể
tránhônhiễmmôitrờng,đảmbảocuộcsốngcủaconngời.
ỉNângcaotrìnhđộdântrívàmứcsốngdânc.
Donhucầulaođộngchopháttriểncôngnghiệpđòihỏiphảicótrìnhđộtaynghề
nhấtđịnhvànăngsuấtlaođộngcôngnghiệpcaohơnkhuvựcnôngnghiệpnêncácđ
i
ểm
dâncgầnkhucôngnghiệpcótrìnhđộdântrícaohơncáckhuvựcnàycũngcaohơn.
Côngnghiệpvàdâncđợcphânbốđiềuhoàtrênphạmvicảnớc,sựkhácbiệtgiữathành
thịvànôngthôndầndầnđợcxoábỏ.
II.
II.
II.
II.ĐẦ
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦU
U
U
UT
T
T
TPH
PH
PH
PHÁ
Á

Á
ÁT
T
T
TTRI
TRI
TRI
TRIỂ
Ể
Ể
ỂN
N
N
NC
C
C
CÔ
Ô
Ô
ÔNG
NG
NG
NGNGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ
ỆP
P

P
PV
V
V
VÙ
Ù
Ù
ÙNG
NG
NG
NGKTT
KTT
KTT
KTTĐ
Đ
Đ
ĐB
B
B
BẮ
Ắ
Ắ
ẮC
C
C
CB
B
B
BỘ
Ộ

Ộ
Ộ
Đểthúcđẩysựpháttriểnkinhtếchungcủacảnớccũngnhcủacáct
ỉ
nhBắcBộ,
Chínhphủđãcóchủtrơngpháttriểnvùngkinhtếtrọngđiểm(KTTĐ)BắcBộ(baogồm
HàNội,HảiPhòng,QuảngNinh,Hả
i
Dơng,HngYên).Đâylàmộttrongbavùngkinhtế
trọngđ
i
ểmcủacảnớc.Quyhoạchpháttriểntổngthểkinhtế-xãhộiđếnnăm2010của
vùngKTTĐBắcBộđãđợcThủtớngchínhphủphêduyệttạiQuyếtđịnhsố747/TTg
ngày11tháng9năm1997).Theothôngbáosố108/TB-VPCPngày30tháng7năm
2003(kếtluậncủaThủtớngPhanVănKhảitạihộinghịVùngKinhtếtrọngđiểmBắc
Bộ),hộinghịđãđồngýbổxungbatỉnhHàTây,BắcNinh,VĩnhPhúcvàovùngKTTĐ
BắcBộngoàinămtỉnhbanđầu.GiaoBộKếhoạchvàĐầuttrìnhThủtớngCh
í
nhphủ
banhànhquyếtđịnhmớ
i
bổsung,sửađổiquyếtđịnhsố747/TTgnóitrên,đồngthờitiến
hànhđiềuchỉnhcácquyhoạchvàkếhoạchpháttriểnVùngchophùhợpvớiquymômới.
1.
1.
1.
1.V
V
V
Vị

ị
ị
ịtr
tr
tr
trí
í
í
ív
v
v
và
à
à
àđặ
đặ
đặ
đặc
c
c
cđ
đ
đ
đi
i
i
iể
ể
ể
ểm

m
m
mn
n
n
nổ
ổ
ổ
ổi
i
i
ib
b
b
bậ
ậ
ậ
ật
t
t
tc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
av

v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngKTT
KTT
KTT
KTTĐ
Đ
Đ
ĐB
B
B
Bắ
ắ
ắ
ắc
c
c
cB
B
B
Bộ
ộ
ộ
ộ

1.1
1.1
1.1
1.1V
V
V
Vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngKTT
KTT
KTT
KTTĐ
Đ
Đ
Đc
c
c
có
ó
ó
óv
v
v
vị
ị
ị

ịtr
tr
tr
trí
í
í
íquan
quan
quan
quantr
tr
tr
trọ
ọ
ọ
ọng
ng
ng
ngv
v
v
về
ề
ề
ềch
ch
ch
chí
í
í

ính
nh
nh
nhtr
tr
tr
trị
ị
ị
ị,
,
,
,giao
giao
giao
giaolu
lu
lu
lukinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ế,
,
,

,v
v
v
vă
ă
ă
ăn
n
n
nho
ho
ho
hoá
á
á
áv
v
v
vớ
ớ
ớ
ới
i
i
ic
c
c
cá
á
á

ác
c
c
c
v
v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngv
v
v
và
à
à
àqu
qu
qu
quố
ố
ố
ốc
c
c
ct
t

t
tế
ế
ế
ếở
ở
ở
ởph
ph
ph
phí
í
í
ía
a
a
aB
B
B
Bắ
ắ
ắ
ắc
c
c
cđấ
đấ
đấ
đất
t

t
tn
n
n
nớ
ớ
ớ
ớc.
c.
c.
c.
VùngpháttriểnkinhtếtrọngđiểmBắcBộ(KTTĐBắcBộ)gồmhaithànhphốlàHà
Nội,HảiPhòngvàcáctỉnhQuảngNinh,Hả
i
Dơng,HngYên,BắcNinh,HàTây,V
ĩ
nh
PhúcvàhaituyếntrụchuyếtmạchthôngtừcácnơitrongnộiđịacủaBắcBộrabiểnvàđi
quốctế
l
àtuyếnđờng5vàđờng18,tạonênxơngsốngchotoànBắcBộ.Vùngcóvịtrí
chiếnlợcvềpháttriểnvàhợptácquốctếởph
í
aBắcViệtNam(cóđờnghànghả
i
quốctế
vàđờngxuyênÁđ
i
qua,cóthủđôHàNội,cócáccảngbiểnHảiPhòngvàCá
i

Lân,cóhai
sânbayquốctế).TừHảiPhòngrađờnghànghảiquốctếdài150km;HàNộ
i
đibằngmáy
baytớ
i
HồngKôngmất2h45phút,tớiSingapomất4giờ55phút,tớ
i
BăngCốcmất1
giờ50phút.Vùnghộitụđủcácyếutốđểthuhútvốnđầuttrongvàngoàinớc.
CáctrungtâmpháttriểncủaVânNam,QuảngĐông,QuảngTâyTrungQuốccóquan
hệnhiềuchiềuvớivùngpháttriểnkinhtếtrọngđiểmBắcBộ.Theoýkiếncủanhiều
chuyêngia,khốilợnghànghoáquácảnhkhoảng1-2,5triệutấnmỗ
i
nămcủaVânNam
vàcáctỉnhph
í
aTâycủaTrungQuốcquacáccửakhẩuph
í
aBắc(rabiểnthôngquacảng
HảiPhòngvàcảngCá
i
Lânchỉvớikhoảngcách800-1200km,rútngắnkhoảngcáchgần
2/3đờngđisovớiđivềphíaĐôngHng-PhòngThành).ChínhphủTrungQuốcđãcó
chủtrơngtiếptụcxâydựngĐôngHng,Hả
i
Namthànhcáckhukinhtếmởvàgắnkếtcác
đặckhukinhtếThẩmQuyến,ChuHải,ĐôngQuân,TrungSơn,ThuậnĐứcvàHồng
Kôngthànhchuỗ
i

liênhoànpháttriểnnăngđộngvàhiệnđạihoá.Nhữngđiềuđóảnh
hởnglớntớ
i
sựpháttriểncủavùngpháttriểnkinhtếtrọngđiểmBắcBộ.
NhậtBản,HànQuốc,Đà
i
Loan,Singapo,Malaysia,IndonexiavàTháiLanlànhững
nớcvà
l
ãnhthổnằmtrêncánhcungTâyThá
i
BìnhDơngcósựpháttriểnnăngđộngvào
bậcnhấtthếgiới.Đờnghànghả
i
quốctếchạyquacácnớcnóitrênvàViệtNamđãtạo
điềukiệncuốnhútsựpháttriểncủanớctanóichungvàvùngKTTĐBắcBộnóiriêng;đó
lànhữngthuậnlợi,cơhộitốtđểvùngKTTĐBắcBộhoànhậpvàosựpháttriểncủakhu
vực.Nhngmặtkhác,vùngpháttriểnKTTĐBắcBộchịusứcépvềđố
i
trọng,nguycơtụt
hậuvànhữngtệnạnxãhộ
i
bấtlợichoquátr
ì
nhpháttriển.
1.2
1.2
1.2
1.2L
L

L
Là
à
à
àv
v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngc
c
c
có
ó
ó
ól
l
l
lị
ị
ị
ịch
ch
ch
chs
s

s
sử
ử
ử
ửph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n
n
nc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng

ng
ngnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
pv
v
v
và
à
à
àđô
đô
đô
đôth
th
th
thị
ị
ị
ịv
v
v
và
à

à
ào
o
o
olo
lo
lo
loạ
ạ
ạ
ại
i
i
is
s
s
sớ
ớ
ớ
ớm
m
m
mnh
nh
nh
nhấ
ấ
ấ
ất
t

t
tở
ở
ở
ởn
n
n
nớ
ớ
ớ
ớc
c
c
cta
ta
ta
ta
VùngKTTĐBắcBộthuộcvùngđồngbằngSôngHồnglàvùngtiếpcậnsớmvớicông
nghiệp.Khisangxâmchiếmnớcta,ngờiPhápđãpháttriểncôngnghiệpởvùngnàytơng
đốisớmtạ
i
cácthànhphố,th
ị
xã:HảiPhòng-HàNội-HảiDơng.VùngKTTĐBắcBộ
đãcócôngnghiệpngaytừcuốithếkỷ19:CảngHả
i
Phòng,nhàđiệnHàNội,cơkhí,đóng
tàuởHảiPhòng NgờidânvùngđồngbằngSônghồngđãtiếpcậnvớinềncôngnghiệp
khaithácmỏ:thanQuảngNinh từcuốithếkỷ19vàđầuthếkỷ20.ỞđồngbằngSông
Hồngđãhìnhthànhgiaicấpcôngnhânvàoloạitơngđốisớm.

Từsaukhihoàbìnhlậplại,vùngđồngbằngSôngHồngđợcđặtvàovịtríquantrọng
số1chopháttriểncôngnghiệpxãhộichủnghĩa,phụcvụchoxâydựngchủnghĩaxãhộ
i
ởMiềnBắcvàđấutranhgiả
i
phóngMiềnNam.Thờikỳnàyđãhìnhthànhmộtloạtcác
khucôngnghiệpởthànhphốHàNội,Hảiphòng.Mộtvàinhàmáychếbiếnlơngthực
nằmrảirácởcáctỉnh,mộtvàinhàmáyđiện,nhàmáynớcphụcvụsảnxuấtvàdânsinh
đãxuấthiện.Đólàđiềukiệnthuận
l
ợ
i
đểtiếpcậnvớ
i
dạnghìnhkhucôngnghiệptập
trungnhquyhoạchhiệnnay.
VùngKTTĐBắcBộlàvùngsớmhìnhthànhcáckhuđôthịtừhàngngànnămtrớc
đây:CổLoa,KinhBắc,ĐôngĐô-ThăngLong,TrấnHảiDơng,TrấnHàĐông Những
nămcuốithếkỷ19vàtrongthếkỷ20,hàngloạtđôthịtừthànhphốtrựcthuộctrungơng
đếnth
ị
xã,thịtrấnhìnhthànhvàpháttriểnsầmuất,trongđóđángkể
l
àhaithànhphốtrực
thuộctrungơng
l
àHàNộivàHả
i
Phòng.
Trongquátrìnhh

ì
nhthànhđôth
ị
,khucôngnghiệpđãcómộtbộphậnnôngdân
chuyểnsangcôngnghiệpvàthơngmại.Ngh
ĩ
a
l
àsựphânchiangờ
i
laođộngralàm3
ngànhrấtrõnétngaytừnhữngnămcuố
i
thếkỷ19vàđầuthếkỷ20,ch
ỉ
cókhác
l
àngày
naysựphânchiađóđợcrõrệthơn.Từlịchsửh
ì
nhthànhđó,chứngtỏrằngvùngđồng
bằngSôngHồngđãsớmphânchiakhá
i
niệmkinhtếralàm3lĩnhvực:Nôngnghiệp,
côngnghiệpvàdịchvụ.
Ch
í
nhv
ì
thế,năm1997chínhphủđãraquyếtđịnhthànhlậpvùngkinhtếtrọngđ

i
ểm.
Đây
l
àvùng
l
ãnhthổcótiềm
l
ựckinhtếlớnthứ2sauvùngkinhtếtrọngđ
i
ểmphíaNam.
1.3.
1.3.
1.3.
1.3.L
L
L
Là
à
à
àv
v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngc

c
c
có
ó
ó
óth
th
th
thế
ế
ế
ếm
m
m
mạ
ạ
ạ
ạnh
nh
nh
nhv
v
v
về
ề
ề
ềngu
ngu
ngu
nguồ

ồ
ồ
ồn
n
n
nnh
nh
nh
nhâ
â
â
ân
n
n
nl
l
l
lự
ự
ự
ực
c
c
cv
v
v
và
à
à
àkh

kh
kh
khả
ả
ả
ản
n
n
nă
ă
ă
ăng
ng
ng
ngnghi
nghi
nghi
nghiê
ê
ê
ên
n
n
nc
c
c
cứ
ứ
ứ
ứu

u
u
utri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n
n
nkhai,
khai,
khai,
khai,
ch
ch
ch
chă
ă
ă
ăm
m
m
ms
s
s
só
ó
ó

óc
c
c
cs
s
s
sứ
ứ
ứ
ức
c
c
ckho
kho
kho
khoẻ
ẻ
ẻ
ẻso
so
so
sov
v
v
vớ
ớ
ớ
ới
i
i

ic
c
c
cá
á
á
ác
c
c
cv
v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngkh
kh
kh
khá
á
á
ác.
c.
c.
c.
Nguồnnhân
l

ựccủavùngKTTĐBắcBộđợcxemnhmộtlợ
i
thếpháttriểnđặcbiệt
quantrọng.Tr
ì
nhđộhọcvấncủanguồnnhânlựctơngđốicaovàđứngvàoloạinhấttrong
cảnớc.Tínhđếnnăm2004,sốngờicóbằngtốtnghiệptừcấpphổthôngtrởnênchiếm
80%nguồnnhânlực.Độ
i
ngũcánbộchuyênmônkhoahọckỹthuậtchiếmhơn30%lao
độngxãhội.Sốngờicótr
ì
nhđộđạihọckhoảng21vạnngờichiếm31%,cònsốngờicó
tr
ì
nhđộtrênđạihọcchiếm75%sovớitừngloạ
i
tơngđơngcủacảnớc.Tuynhiênlực
lợngcánbộkhoahọcnàypháthuytácdụngcủagiaiđoạntrớcmắtnhiềuhơn
l
àchogiai
đoạndài.Bêncạnhviệctậndụngtốtlực
l
ợngcánbộkhoahọc,laođộngkỹthuậthiệncó,
cầncókếhoạchđàotạothếhệkếcậnđểđápứngnhucầupháttriểnkinhtếnóichung
cũngnhnhucầupháttriểncôngnghiệpnó
i
riêngvề
l
âudài.

Vềkhảnăngchămsócsứckhoẻcủavùng,vùngrâtchútrọngxâydựngcáccơsởvật
chấtphụcvụchoviệckhámchữabệnhnhcácbệnhviện,trungtâmytế.Trangthiếtb
ị
đợcđầutkháhiệnđại.V
ì
vậy,sứckhỏecủangờidântrongvùngđợcđảmbảo.
1.4
1.4
1.4
1.4L
L
L
Là
à
à
àv
v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngc
c
c
có
ó
ó

óv
v
v
vị
ị
ị
ịtr
tr
tr
trí
í
í
íquan
quan
quan
quantr
tr
tr
trọ
ọ
ọ
ọng
ng
ng
ngđố
đố
đố
đối
i
i

iv
v
v
vớ
ớ
ớ
ới
i
i
in
n
n
nề
ề
ề
ền
n
n
nkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ếc
c
c

củ
ủ
ủ
ủa
a
a
ac
c
c
cả
ả
ả
ản
n
n
nớ
ớ
ớ
ớc,
c,
c,
c,l
l
l
là
à
à
àđộ
độ
độ

động
ng
ng
ngl
l
l
lự
ự
ự
ực
c
c
cph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
t
tri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n

n
nchung
chung
chung
chung
VùngKTTĐBắcBộcóv
ị
trí,vaitròquantrọngtrongsựnghiệppháttriểnkinhtế-
xãhộicủacảnớc;làvùngcóđủđiềukiệnvàlợithếđểpháttriểncôngnghiệp,đặcbiệtlà
côngnghiệpnặng,côngnghiệpsửdụngcôngnghệcao,pháttriểnkhoahọcvàcôngnghệ,
đàotạonguồnnhânlựccótr
ì
nhđộcao
Đây
l
àcá
i
nôicủangànhcôngnghiệpvàđộingũcôngnhâncủacảnớc.Năm2003,
vùngKTTĐBắcBộcókhoảng15vạndoanhnghiệpcôngnghiệp,chiếm23%sốdoanh
nghiệpcôngnghiệpcảnớc,riêngsốdoanhnghiệpcôngnghiệpcóvốnđầutnớcngoàich
ỉ
chiểmkhoảng15,8%cảnớcvàtạora13,8%giátr
ị
giatăngcôngnghiệpvàxâydựngcủa
cảnớc.
Vềtàinguyênkhoángsảncủavùng,tuykhôngnhiềunhngcómộtsốkhoángsản
quantrọngsovớicảnớcnhthanđá,trữlợngchiếm98%,thannâu,đávôi
l
àmximăng
trữlợnghơn20%,caolanhlàsứtrữ

l
ợngkhoảng40% Việckhaitháccóhiệuquảcác
nguồntàinguyênkhoángsảntạotiềnđềchopháttriểnnềnkinhtếcủavùngvàcủacảnớc,
kéotheohàngloạtcácngànhcôngnghiệppháttriểntheo.
Bảng1:
:
:
:M
M
M
Mộ
ộ
ộ
ột
t
t
ts
s
s
số
ố
ố
ốt
t
t
tà
à
à
ài
i

i
inguy
nguy
nguy
nguyê
ê
ê
ên
n
n
nch
ch
ch
chủ
ủ
ủ
ủy
y
y
yế
ế
ế
ếu
u
u
uc
c
c
củ
ủ

ủ
ủa
a
a
av
v
v
vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngKTT
KTT
KTT
KTTĐ
Đ
Đ
ĐB
B
B
Bắ
ắ
ắ
ắc
c
c
cB
B

B
Bộ
ộ
ộ
ộ.
.
.
.
STT
STT
STT
STTT
T
T
Tê
ê
ê
ên
n
n
nkho
kho
kho
khoá
á
á
áng
ng
ng
ngs

s
s
sả
ả
ả
ản
n
n
nĐơ
Đơ
Đơ
Đơn
n
n
nv
v
v
vị
ị
ị
ị
Tr
Tr
Tr
Trữ
ữ
ữ
ữl
l
l

lợ
ợ
ợ
ợng
ng
ng
ngc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng
ng
nghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
p
T
T
T
Tỷ

ỷ
ỷ
ỷtr
tr
tr
trọ
ọ
ọ
ọng
ng
ng
ngso
so
so
sov
v
v
vớ
ớ
ớ
ới
i
i
i
c
c
c
cả
ả
ả

ản
n
n
nớ
ớ
ớ
ớc
c
c
c
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
ThanAntraxit
Thannâu
Sắt
Mănggan
Titan
Đồng-Niken
Thiếc
Vàng

Đấthiếm
Apatit
Graphit
Caolanh
Tỷtấn
“
“
“
“
“
Nghìntấn
Kg
Triệutấn
“
“
“
3,5
904,0
136,0
1,4
0,4
1,0
41,0
643,9
8,6
309,5
10,0
34,1
90,0
100,0

16,9
42,0
64,0
100,0
52,8
18,0
92,5
100,0
78,0
49,0
Ngu
Ngu
Ngu
Nguồ
ồ
ồ
ồn
n
n
n:Quyhoạchtổngthểpháttriểnkinhtế-xãhộivùngKTTĐBắcBộđếnnăm
2010-BộKH-ĐT.
2.
2.
2.
2.Đầ
Đầ
Đầ
Đầu
u
u

ut
t
t
tph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n
n
nc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng

ngnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
ptrong
trong
trong
trongchi
chi
chi
chiế
ế
ế
ến
n
n
nl
l
l
lợ
ợ
ợ
ợc
c
c

cph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n
n
nkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ếv
v
v

vù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ế
tr
tr
tr
trọ
ọ
ọ
ọng
ng
ng
ngđ
đ
đ
đi
i

i
iể
ể
ể
ểm
m
m
mB
B
B
Bắ
ắ
ắ
ắc
c
c
cB
B
B
Bộ
ộ
ộ
ộ.
.
.
.
ĐểđảmbảophơnghớngpháttriểnkinhtếchungcủavùngKTTĐBắcBộthìcơcấu
côngnghiệpsẽchuyểnd
ị
chtheohớngcơbảnsau:

ỉ
Ưutiêntăngcờngcôngnghiệpcóhàmlợngkỹthuật,côngnghệcao,tậndụngthế
mạnhnguồnnhân
l
ực,chấtxám,đảmbảokhônggâyônhiễmmôitrờng.
ỉ
Côngnghiệpphảiphấnđấuhếtsứcđểtạoranhữngsảnphẩmchấtlợngcao,một
phầnđểthaythếhàngnhậpkhẩu,mộtphầnlớnđểxuấtkhẩu.
ỉ
Bêncạnhviệcpháttriểnnhữngloạ
i
côngnghiệpcóyêucầutậptrung,thìđồngthờ
i
pháttriểncôngnghiệpcókhảnăngbốtríphântánnhằmthúcđẩycôngnghiệphoávàđô
thịhoánôngthôn,giảiquyếtviệclàmchosốđôngdânc.
ỉ
Nhữngngànhcầnđợcutiênpháttriểnlà
:
Kỹthuậtđiện,điệntử,sảnxuấtthiếtb
ị
máymóc,vậtliệuxâydựng,nănglợngvàchếbiếnlơngthực,thựcphẩm,hàngmaymặc,
dệt,dagiầyxuấtkhẩu.
ỉ
Coitrọngđầutchiềusâu,utiênpháttriểnquymôvừavànhỏvớicôngnghệtiên
tiến,hiệnđại(mộtsốcôngtrìnhthenchốtcóthểcóquymô
l
ớn).Ưutiênhớngmạnhvề
sảnxuấthàngxuấtkhẩuvàhàngcaocấpphụcvụnhucầutiêudùngnộiđịa,nhất
l
ànhững

sảnphẩmcạnhtranhvớ
i
hàngnhậpkhẩu,nhữngsảnphẩmđápứngnhucầudulịchvà
kháchquốctế.
Vớ
i
nhữngđịnhhớngpháttriểncôngnghiệpnó
i
trên,chúngtacóthểđẩynhanhtốc
độtăngtrởngcôngnghiệpmộtcáchchủđộng,tựtin,cóthểđatỷtrọngsảnxuấtcông
nghiệptrongtổngsảnphẩmxãhộ
i
cònởmứctrungbìnhnhhiệnnaylêncaohơnnữa
nhằmđađấtnớctatrởthànhnớccôngnghiệpmớivàonăm2020.Songđểthựchiện
nhữngđiềuđócầnđầut.Quymôvốntíchluỹlớnlànhữngyếutốquantrọngthúcđẩy
tăngtrởngcôngnghiệp.Xuấtpháttừchiếnlợcpháttriểnkinhtế-xãhộiđếnnăm2010,
đểthựchiệnquátr
ì
nhcôngnghiệphoá,hiệnđạ
i
hoáchúngtaphảiđẩynhanhhoạtđộng
đầutpháttriểncôngnghiệp.Cácnhàkhoahọctínhtoánrằng,đểtốcđộtăngtrởngGDP
trungbìnhhàngnămkhoảng8đến10%th
ì
tổngđầuttrongnớccủaViệtNamphảiđạt
mứaítnhấtlà20-35%GDPtừnayđếnnăm2020.ĐểđạtsựtăngtrởngGDPvớ
i
tốcđộ
caonhvậyđòihỏiphả
i

đẩynhanhhơnnữaquátr
ì
nhcôngnghiệphoá,hiệnđạ
i
hoáđất
nớcbởiv
ì
chínhtốcđộtăngtrởngnhanhtrongcácngànhcôngnghiệptấtyếusẽdẫnđến
biếnđổitrongcơcấuGDPtheohớnggiảmdầntỉtrọngnôngnghiệp,tăngdầnt
ỉ
trọngcác
ngànhcôngnghiệpvàdịchvụ.VùngKTTĐBắcBộ
l
àmộtvùngkinhtếquantrọngcủacả
nớc.Sựpháttriểncôngnghiệpcủavùngcóảnhhởngmạnhmẽđếnsựpháttriểncông
nghiệpchungcủađấtnớc.Chínhv
ì
vậy,đầutpháttriểncôngnghiệpcủavùngcóýnghĩa
rấtlớnđốivớisựpháttriểnkinhtếchungcủađấtnớc.DựbáocơcấungànhtrongGDP
củavùngvàonăm2020nhsau:Nôngnghiệpchiếm15-20%GDP,còncôngnghiệpvà
dịchvụchiếm80-85%GDP.Trongtơnglaisựpháttriểnnăng
l
ựckhoahọcvàcông
nghệphảiđợcthểhiệntrongviệctăngnhanht
ỉ
lệsảnphẩmcôngnghiệptrongxuấtkhẩu
nhằmđápứngyêucầucủanềnkinhtếmở.Theonhiềutínhtoánchobiết,đếnnăm2020,
cơcấucủasảnphẩmxuấtkhẩunhsau:10-15%sảnphẩmsơcấp,85-90%sảnphẩmchế
biếncôngnghiệp.Tổngkimngạchxuấtkhẩuchiếmkhoảng25-30%GDP.Vớimứctăng
trởngkinhtếcaotrongvòng10nămlànhờquátrìnhcôngnghiệphoádựachủyếutrên

côngnghiệpvàd
ị
chvụmàcốtlõ
i
làkhoahọc-côngnghệvàgiáodục-đàotạo.Vùng
KTTĐBắcBộsẽgópphầnthúcđẩynềnkinhtếViệtNam,giúpchoViệtNamhộiđủnền
tảngđểhớngvềmột“xãhộithôngtin”,nhằmbiếnđổisâusắcvềchấtlợngtừsảnxuất
đếnquản
l
ývớitốcđộgiatănghàm
l
ợngtr
í
tuệcao.Đólàconđờngduynhấtđểđạtđợc
thếbìnhđẳng,tơnghợptrongkỷnguyênChâuÁ-Thá
i
BìnhDơng.
Thờigiantớingànhtậptrungsảnxuấtvàđảmbảocungứngnhữngsảnphẩmcông
nghiệpchủyếu,cóv
ị
tríthenchốtphụcvụnềnkinhtếnhđ
i
ện,than,thép,sảnxuấtvải,
sữavàcácmặthàngtiêudùngkhác.Đẩymạnhluthônghànghoá
:
bảohộsảnxuấttrong
nớcmộtcáchhợplý,kếthợphàihoàgiữasảnxuấttrongnớcvànhậpkhẩu,đápứngnhu
cầucủavùng,khôngđểxảyracơnsốtthừahoặcthiếuđố
i
vớicácsảnphẩmnhạycảmnh

phânbón,thép,giấy.Đồngthờ
i
ngànhcũngtăngsảnlợngxuấtkhẩunhữngsảnphẩmđã
cóthịtrờngnhhàngdệtmay,dagiầyvàmộtsốloạikhoángsản,đồngthờit
í
chcựctìm
kiếmvàthâmnhậpthêmthịtrờngmới,coitrọngviệcsảnxuấthànghoáthaythếnhập
khẩu.
III.
III.
III.
III.KINH
KINH
KINH
KINHNGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ
ỆM
M
M
MC
C
C
CỦ
Ủ
Ủ
ỦA

A
A
AM
M
M
MỘ
Ộ
Ộ
ỘT
T
T
TS
S
S
SỐ
Ố
Ố
ỐN
N
N
NỚ
Ớ
Ớ
ỚC
C
C
CTRONG
TRONG
TRONG
TRONGL

L
L
LĨ
Ĩ
Ĩ
ĨNH
NH
NH
NHV
V
V
VỰ
Ự
Ự
ỰC
C
C
CĐẦ
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦU
U
U
UT
T
T
TPH
PH
PH
PHÁ

Á
Á
ÁT
T
T
T
TRI
TRI
TRI
TRIỂ
Ể
Ể
ỂN
N
N
NC
C
C
CÔ
Ô
Ô
ÔNG
NG
NG
NGNGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ

ỆP
P
P
PV
V
V
VÙ
Ù
Ù
ÙNG
NG
NG
NGKINH
KINH
KINH
KINHT
T
T
TẾ
Ế
Ế
Ế.
.
.
.
1.
1.
1.
1.Trung
Trung

Trung
TrungQu
Qu
Qu
Quố
ố
ố
ốc
c
c
c
NhữngkinhnghiệmcủacácTrungQuốcđãchothấymộttrongnhữngnguyênnhân
quantrọngđểtạorasựthànhcôngtrongpháttriểncôngnghiệpởnớcnày
l
àhọđãđẩy
mạnhquátr
ì
nhđầutpháttriểncôngnghiệpvùngvàtrongtấtcảnềnkinhtếnóichung.
Tronggiaiđoạnđầu,sựpháttriểnkinhtếgiữacácvùngkhôngcânđối.Thờikỳcải
cách,mởcửa,TrungQuốcđãthựchiện"Chínhsáchcóthểảnhhởngvàlôikéotoànbộ
nềnkinhtếquốcdân",chophépmộtsốvùngcóđiềukiệngiàu
l
êntrớc,dođóxuấthiện
tìnhtrạngkhôngcânđối,khôngcânbằnggiữacácvùng,nhấtlàchênh
l
ệchĐông-Tây.
Vìvậy,cácnhàkhoahọcTrungQuốcchorằng,tronggiaiđoạnđầucầnphảithihànhmột
loạtbiệnphápđểthuhẹpchênh
l
ệchgiữacácvùng.

Khinềnkinhtếđãcóbớcpháttriểnmạnh,cùngvớiviệcđềxớngchophépmộtsố
vùngđợcgiàulêntrớccầnnhấnmạnhvùnggiàutrớcphảigiúpđỡvùnggiàusauđitheo
conđờngcùngnhaugiàucó.KinhnghiệmcủaTrungQuốctronglĩnhvựcđầutpháttriển
vùnglà:
-NhanhchóngthúcđẩyhoạtđộngĐông-Tây,miềnĐôngcầnđanhữnghạngmục
tốtnhất,kỹthuậttốtnhấtđểchiviệnchomiềnTây.CònmiềnTâycũngláynhữngđiều
kiệntốtnhấtđểphốihợpvớisựchiviệncủamiềnĐông,haimiềnphảihợptácvớinhau.
-MiềnTâyphảitậptrungnguồnvốncóhạn,lựachọnch
í
nhxáccácngànhnghềchủ
đạođểpháttriển,xâydựngcácđiểmtăngtrởngkinhtế.
Gầnđây,Đảngvàch
í
nhphủTrungQuốcđãcónhữngchínhsáchvàbiệnphápthể
hiệnsựquantâmđồngđềugiữatấtcảcácvùngpháttriểnkinhtế,coiđây
l
à"mộttrọng
điểmcủacôngtáckinhtế",làmộtchiếnlợclớn,mộtsuytínhlớntrongsựpháttriểncủa
toànquốc"
Vấnđềđầutpháttriểncôngnghiệptạ
i
cácvùngcủaTrungQuốccónhiềuthành
công.TừquátrìnhđầutpháttriểncôngnghiệpcủaTrungQuốcchúngtacóthểrútra
nhữngbàihọcbổ
í
chchoViệtNamtrongthờigiantớinhsau:
Mộtlà,
trongcácvùng,nớcnàyđềukhíchlệtốiđatruyềnthốngtiếtkiệmcủangờ
i
dânÁĐôngđểnângcaotỷlệtiếtkiệmcủacộngđồngdânc.

Hailà
,ch
í
nhphủnớcnàyđềucốgắngtiếtkiệmcáckhoảnchikhôngcầnthiếtđểu
tiêntậptrungvốnchopháttriểncôngnghiệp.
Balà,
chínhphủTrungQuốctạođiềukiệnchocáctậpđoànkinhtếđợcnhữnguđã
i
vềvayvốnđểthựchiệncácchiến
l
ợcpháttriểncôngnghiệp,đặcbiệtlàviệchìnhthành
cáckhuchếxuấtđãcótácdụngnhđầutàukéocácvùngkhácpháttriển.
Bốnlà,
nớcnàyđềuutiênpháttriểngiáodụcđểtừđónângcaochấtlợngnguồnnhân
lực.Họcoitrọngviệckhaitháchiệuquảnguồnnhânlực,làch
ì
akhóađểthựchiệnthành
côngsựnghiệpcôngnghiệphoá,hiệnđạiđấtnớc.Điềuđặcbiệt
l
àhọcoitàinguyêntrí
tuệconngời
l
àvôhạnnhằmkhô
i
phụcsựhữuhạncủatàinguyênthiênnhiên.
Nămlà,
nớcnàyđềuđềcaovaitròcủach
í
nhphủtrongviệctạoramôitrờngpháplý
vànhữngcôngcụcầnthiếtđểđiềuchỉnh,dẫndắtcácdoanhnghiệpđầuttheochiến

l
ợc
pháttriểtkinhtếchungcủađấtnớc.
Sáulà,
hoạtđộngcủahệthốngngânhàngvàcáctrunggiantàichínhkhánhanhnhạy
vàhữuhiệutrongquátrìnht
í
chtụvàtậptrungvốn.
Bảylà,
họkhích
l
ệcácdoanhnghiệpvừavànhỏmạnhdạnbỏvốnđầut,tá
i
đầutlợi
nhuận,coisựpháttriểncủacácdoanhnghiệpnhỏvàvừanhlàđộng
l
ựcthô
i
thúcnền
kinhtếtăngtrởng.
Támlà,
họsẵnsàngutiênđầutchocácdoanhnghiệptronglĩnhvựccôngnghiệpmới,
tìmmọicáchkhíchlệcácdoanhnghiệpdành
l
ấyđỉnhcaotronglĩnhvựcmớimẻđó.
Chínlà,
ch
í
nhsáchtựdohoáthơngmạivàhớngnềnkinhtếtrongnớchộinhậpvới
nềnkinhtếthếgiớ

i
đãgiúpchohọgiànhlấyth
ị
trờngmới,tạođàchonềncôngnghiệp
pháttriển.
Mờilà,
họbiếtcânđốimộtcáchhữuhiệugiữaluồngvốnđầuttrongnớcvớiluồng
vốnđầutnớcngoài.
2.
2.
2.
2.Nh
Nh
Nh
Nhậ
ậ
ậ
ật
t
t
tB
B
B
Bả
ả
ả
ản
n
n
n

NhậtBảnlànớccónềncôngnghiệppháttriểnkhôngchỉởtrongkhuvựcChâuÁmà
còntrêncảth
ị
trờngquốctế.KinhtếNhậtBảnvơnlênđứngthứhaitrênthếgiớ
il
àdocó
chínhsáchđầutpháttriểncôngnghiệpmộtcáchhợplý.Mộttrongnhữngch
í
nhsáchđầu
tpháttriểncôngnghiệpđó
l
àviệcphânvùngpháttriểnkinhtếđểtậptrungđầuttuỳ
thuộcvàođiềukiệncủatừngvùngkhácnhau.Khônggiốngcácnớckhác,NhậtBảncórất
íttà
i
nguyênthiênnhiên.Chínhv
ì
vậy,sựkhácnhaugiữacácvùngkinhtếcủaNhật
khôngphảiởtàinguyênthiênnhiêncungcấpchongànhcôngnghiệpmàlàvịtr
í
địa
l
ý,
thờitiết Vàonhữngnăm80,ởNhậtBản,ngờitachialãnhthổquốcgiathành5vùng.
Ngàynay,căncứvàoyêucầupháttriểnngành,ngờ
i
taphânchiaravùngph
í
aBắc(6
thángtrongnămcótuyết)vàvùngphíaNamđểpháttriểnvàtổchứclãnhthổcông

nghiệp.
Ch
í
nhsáchđầutpháttriểncôngnghiệptạicácvùngkinhtếcủaNhậtBảncósựkhác
nhauởmỗigiaiđoạnpháttriển:
ỉTrongthờikỳkinhtếtăngtrởngnhanh
,khith
ị
trờngchapháttriểncầnphả
i
hoàn
thiệnvàbổxungvềthểchế.Ch
í
nhsáchđótrongthờ
i
kỳnàykhôngphảichỉđẩy
mạnhtừngngànhcôngnghiệpvớimụcđíchbảohộnhữngngànhcôngnghiệpnon
trẻ,màcầncoitrọngviệchoànthiệncơsởhạtầng,chếđộpháplýnhằmhiệnđạ
i
hoá,caođộhoátoànbộcơcấungànhcôngnghiệp.
V
í
dụ:SauchiếntranhngànhcơkhíNhậtBảncóquymônhỏ,thiếtb
ị
lạchậu,năng
suấtthấphơnnhiềusovớiMỹ.Vìthế,ch
í
nhphủNhậtBảnđãchútrọngsớmhoànthiện
cơsởhạtầngtrongcácngànhthôngtin,vậntải Ngoà
i

ra,bảođảmcảviệccungcấp
nguyênvậtliệuvớ
i
giárẻ,ổnđịnh,tăngcờngđakỹthuậttừnớcngoàivào,hỗtrợcho
việcnghiêncứuthửnghiệm,cungcấpvốnnhànớcvàcácbiệnphápgiảmthuế,thựchiện
hiệnđạ
i
hoácácthiếtb
ị
,đẩymạnhxuấtkhẩuvàcáchoạtđộngtổchứcxúctiếnthơng
mại ,hoạchđịnhcáctiêuchuẩncôngnghiệp
ỉTrongthờikìnềnkinhtếthịtrờngđãpháttriển
ởmộtmứcđộnàođócầnthiếtphải
ch
ỉ
nhđốnvềmặtthểchếđốivớ
i
nhữngvấnđềphátsinhtừcáigọ
i
là“thấtbạicủa
thịtrờng”.Chínhsáchchothờikỳnàykhôngchỉlàchínhsáchtổchứccông
nghiệp,đợccoilàđốisáchđộcquyềnhayđốisáchtàiphiệt,màquantrọng
l
à
ch
í
nhsáchđ
i
ềuch
ỉ

nhcơcấucôngnghiệpnhằmtừngbớcchuyểnhớnghoạtđộng
củacácngànhsảnxuấtbịsuythoái,giảmbớtsựvachạmvớ
i
bênngoài.
V
í
dụ:ngànhcôngnghiệpNhậtBảntrớcđâyđãtừnglàcôngnghiệpnaycũngbịmất
đisứcsốngbớinhữngquychếhạnchếnhậpkhẩucủacácớckháchoặcbịcácnớcđang
pháttriểnđuổikịp.Mặtkhácngờitachorằngthiếtbịsảnxuấtvàyếutốconngờitrong
cácngànhsảnxuấtsuythoáinàycóđặct
í
nhkĩthuậtriêngcủatừngngànhnênkhisản
lợnggiảmvàtrởnênkhôngcầnthiếtthìkhôngcókhảnăngchuyểnsangngànhsảnxuất
khác.V
ì
vậy,đểhạnchếtốiđanhữngvấnđềphứctạpnảysinh,tốthơnlàthunhỏquymô
sảnxuấtmộtcáchcókhoahọc,theotừnggiaiđoạnphùhợpvớ
i
tốcđộchuyểnđổi.Chính
vìthế,đốivớ
i
ngànhsảnxuấtsuythoáinhvậy,chínhphủNhậtBảnđãxúctiếnnhanh
việcxoábỏchúngthôngquasựliênkếtgiữacactenbịkhủnghoảngvớisựtrợgiúpvốn
củach
í
nhphủ.
ỉTrongthờikỳnềnkinhtếthịtrờngđãpháttriểnchínmuồi
,cầnphảiđiềutiếtcáigọi
l
à“yếutốbênngoài”nằmngoà

i
đốitợngcủacơchếthịtrờngnh:bảovệmôitrờng,
bảohộngờ
i
tiêudùng Chínhsáchthờikỳnàykhôngchỉ
l
ànhữngquychếđơn
giảnmàcầnnhữngphơngsáchđể“nộ
i
bộhoá”nhằmđaranhững“yếutốbên
ngoài”nàyvàocơchếthịtrờng.
Vềvấnđềnày,khimuốnđánhgiáchínhsáchchodùlànhữngtrờnghợpthoángnh
ì
n
giốngnhauhaytơngtựthìphảixemxétcụthểởtừngnơi,từngthờ
i
kỳ.Vídụ:Ngaycách
xửlýchínhsáchvớ
i
ngànhchếtạoôtô,mộtngànhsảnxuấtthenchốt,tiêubiểucủaNhật
Bảnthìchínhsáchbảohộđãthànhcôngtrongthờikỳsauchiếntranhkhicáchãngchế
tạotrongnớcnonyếu.Saukhicáchãngnàyđãpháttriểnlênhơnmộtmứcthì
l
úcđó
nhanhchóngthựchiệntựdohoá.Chínhsáchnàyđợccoilàhiệuquảkhiđãcókhảnăng
cạnhtranhquốctế.
KinhnghiệmcủaNhậtBản,mộtnớcđãđạttớisựpháttriểnthầnkỳkhôngthểbê
nguyênxiápdụngchocácnớccóđiềukiệntựnhiênkhácnhauhayởvàothờikỳcóbố
i
cảnhquốctếkhácnhau.BởivìbảnthânNhậtBảntrớcđâycũngkhôngápdụngnguyênxi

kinhnghiệmcủacácnớcpháttriểnmàcósựcảitiếnchophùhợpvớ
i
đ
i
ềukiệncủaNhật
Bản.Cũngnhvậy,cácnớcđangpháttriểncầnýkiếntvấnthựctếhơn,cókinhnghiệm
trêncơsởnhữngkinhnghiệmcủaNhậtBảnvànhữngnớcpháttriểnkhác.Từđótìmra
giảiphápphùhợpvớ
i
t
ì
nhhìnhcủanớcmình.ViệtNamcũng
l
àmộtnớcpháttriển.Từ
nhữngbàihọckinhnghiệmcủaNhậtBảnchúngtacóthểphầnnàocóđợckinhnghiệm
riêngcủam
ì
nhtrongvấnđềđầutpháttriểncôngnghiệpcủacảnớcnóichungvàcủa
vùngkinhtếtrọngđiểmBắcBộnóiriêng.
Bảng2:
:
:
:C
C
C
Cá
á
á
ác
c

c
cgiai
giai
giai
giaiđ
đ
đ
đo
o
o
oạ
ạ
ạ
ạn
n
n
nph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể

ể
ển
n
n
nc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
ach
ch
ch
chí
í
í
ính
nh
nh
nhs
s
s
sá
á
á
ách
ch

ch
chc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng
ngnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
pNh
Nh
Nh
Nhậ
ậ
ậ
ật
t
t
tB
B

B
Bả
ả
ả
ản
n
n
nx
x
x
xé
é
é
ét
t
t
ttheo
theo
theo
theo
lo
lo
lo
loạ
ạ
ạ
ại
i
i
ih

h
h
hà
à
à
àng
ng
ng
ngho
ho
ho
hoá
á
á
á,
,
,
,d
d
d
dị
ị
ị
ịch
ch
ch
chv
v
v
vụ

ụ
ụ
ụ,
,
,
,y
y
y
yế
ế
ế
ếu
u
u
ut
t
t
tố
ố
ố
ốs
s
s
sả
ả
ả
ản
n
n
nxu

xu
xu
xuấ
ấ
ấ
ất.
t.
t.
t.
Giai
Giai
Giai
Giaiđ
đ
đ
đo
o
o
oạ
ạ
ạ
ạn
n
n
nđầ
đầ
đầ
đầu
u
u

uGiai
Giai
Giai
Giaiđ
đ
đ
đo
o
o
oạ
ạ
ạ
ạn
n
n
nph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể

ển
n
n
n
Giai
Giai
Giai
Giaiđ
đ
đ
đo
o
o
oạ
ạ
ạ
ạn
n
n
nqu
qu
qu
quố
ố
ố
ốc
c
c
c
t

t
t
tế
ế
ế
ếho
ho
ho
hoá
á
á
á
-H
H
H
Hà
à
à
àng
ng
ng
ngho
ho
ho
hoá
á
á
á-
-
-

-
d
d
d
dị
ị
ị
ịch
ch
ch
chv
v
v
vụ
ụ
ụ
ụ
-
-
-
-H
H
H
Hà
à
à
àng
ng
ng
ngho

ho
ho
hoá
á
á
á
TLSX
TLSX
TLSX
TLSX
-
-
-
-H
H
H
Hà
à
à
àng
ng
ng
ngh
h
h
hó
ó
ó
óa
a

a
a
trung
trung
trung
trunggian
gian
gian
gian
Khuyếnkhíchnhập
khẩu.
Thuthuếquantheo
tỷ
l
ệ.
Cấmnhậptrên
nguyêntắc
Nghiêncứucóchọn
lọc.
Lựachọnchơngtrình
theomứcđộquan
trọngcủangànhsản
xuất.
Lựachọnkhảnăng
cạnhtranh.
Tựdohoá.
Tựdohoá.
Tựdohoá.
Y
Y

Y
Yế
ế
ế
ếu
u
u
ut
t
t
tố
ố
ố
ốs
s
s
sả
ả
ả
ản
n
n
n
xu
xu
xu
xuấ
ấ
ấ
ất.

t.
t.
t.
T
T
T
Tb
b
b
bả
ả
ả
ản
n
n
n
K
K
K
Kỹ
ỹ
ỹ
ỹthu
thu
thu
thuậ
ậ
ậ
ật
t

t
t-
-
-
-
c
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng
ngngh
ngh
ngh
nghệ
ệ
ệ
ệ.
.
.
.
Lao
Lao
Lao
Laođộ
độ
độ

động
ng
ng
ng
Đấ
Đấ
Đấ
Đất
t
t
tđ
đ
đ
đai
ai
ai
ai
Lựachọn
Tăngcờngđavào
Vềnguyêntắc
khôngchodi
chuyển.
Vềnguyêntắc
khôngchogiaodịch.
Tăngcờngquychế,
dântộchoá.
Đavàocóchọnlọc.
Vềnguyêntắccấmdi
chuyển.
Vềnguyêntắctựdo

hoáthơngmạ
i
Tựdohoákhông
hoàntoàn.
Tựdohoá.
Ch
Ch
Ch
Chơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngII
II
II
II
TH
TH
TH
THỰ
Ự
Ự
ỰC
C
C
CTR
TR
TR

TRẠ
Ạ
Ạ
ẠNG
NG
NG
NGV
V
V
VỀ
Ề
Ề
ỀĐẦ
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦU
U
U
UT
T
T
TPH
PH
PH
PHÁ
Á
Á
ÁT
T
T

TTRI
TRI
TRI
TRIỂ
Ể
Ể
ỂN
N
N
NC
C
C
CÔ
Ô
Ô
ÔNG
NG
NG
NGNGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ
ỆP
P
P
P
V
V

V
VÙ
Ù
Ù
ÙNG
NG
NG
NGKINH
KINH
KINH
KINHT
T
T
TẾ
Ế
Ế
ẾTR
TR
TR
TRỌ
Ọ
Ọ
ỌNG
NG
NG
NGĐ
Đ
Đ
ĐI
I

I
IỂ
Ể
Ể
ỂM
M
M
MB
B
B
BẮ
Ắ
Ắ
ẮC
C
C
CB
B
B
BỘ
Ộ
Ộ
Ộ
I.
I.
I.
I.T
T
T
TÌ

Ì
Ì
ÌNH
NH
NH
NHH
H
H
HÌ
Ì
Ì
ÌNH
NH
NH
NHPH
PH
PH
PHÁ
Á
Á
ÁT
T
T
TTRI
TRI
TRI
TRIỂ
Ể
Ể
ỂN

N
N
NC
C
C
CÔ
Ô
Ô
ÔNG
NG
NG
NGNGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ
ỆP
P
P
PV
V
V
VÙ
Ù
Ù
ÙNG
NG
NG
NGKTT

KTT
KTT
KTTĐ
Đ
Đ
ĐB
B
B
BẮ
Ắ
Ắ
ẮC
C
C
CB
B
B
BỘ
Ộ
Ộ
Ộ
VùngkinhtếtrọngđiểmBắcBộlàmộtvùngkinhtế
l
ớncủacảnướctrêntấtcảcác
lĩnhvực:côngnghiệp,nôngnghiệp,dịchvụ.Saugần20nămquanhữngkếtquảđạtđược
vềkinhtếnóichung,trongsảnxuấtcôngnghiệpnóiriêng,vùngKTTĐBắcBộđóchứng