DÂN CƯ – XÃ HỘI CHÂU PHI
I – Mục tiêu :
1) Kiến thức :
- HS nắm được về sự phân bố dân cư rất không đều ở Châu
Phi
- Hiểu rõ những hậu quả lịch sử để lại qua việc buôn bán nô
lệ và thuộc đại hoá bởi các cường quốc phương tây.
- Hiểu rõ sự bùng nổ dân số không thể kiểm soát được và sự
xung đột sắc tộc triền miên đang cản trở sự phát triển của
Châu Phi
2) Kỹ năng:
- Phân tích lược đồ phân bố dân cư và đô thị rút ra nguyên
nhân của sự phân bố đó.
- Phân tích số liệu thống kê sự gia tăng DS của 1 số QG dự
báo khả năng và nguyên nhân bùng nổ DS.
II – Đồ dùng dạy học :
- BĐ phân bố DC và đô thị Châu Phi
- Bảng số liệu thống kê vể tỷ lệ gia tăng DS
- Tranh ảnh về xung đột vũ trang và di dân ở Châu Phi
III – Phương pháp : trực quan, đàm thoại , nhóm
IV – Các bước lên lớp :
1) Ổn định :
2) Kiểm tra bài cũ :
- Phân tích BĐ nhiệt độ và LM của BĐ KH A,B,C,D
3) Giảng :
Hoạt động 1 : LỊCH SỬ VÀ DÂN CƯ
Hoạt động dạy và học Ghi bảng
GV yêu cầu HS đọc SGK phần sơ lược
LS
? LS Châu Phi chia mấy thời kì phát
triển (4 thời kì). Đọc từng thời kì
GV nhận xét , bổ sung
+ Thời kì LS đen tối tới sự phát triển
nhiều mặt KT,XH bị ngưng trệ suốt mấy
I - LỊCH SỬ VÀ
DÂN CƯ
a) Sơ lược lịch sử :
- Châu Phi thời kì cổ
đại có nền Văn Minh
sông Ninl rực rỡ .
- Từ TK 16 19
TK.
+ Năm 60 gọi là “năm của Châu Phi”
có 17 nước Châu Phi giành độc lập.
? Cho biết hậu quả vô cùng nặng nề do
sự buôn bán nô lệ và thuộc địa hoá của
thực dân, Đế quốc từ TK 16 đầu TK
20 để lại Châu Phi những gì ?
( Sự lạc hậu , chậm phát triển về DS
xung đột sắc tộc , nghèo đói )
HS quan sát H 29.1 SGK nhận xét :
- Đặc điểm cơ bản nhất của phân bố
dân cư ở Châu Phi.
- Trình bày sự phân bố dân cư trên lược
đồ (địa bàn phân bố của 4 loại mật độ
dân số )
? Dựa vào H 29.1 kết hợp với hình 27.2
để giải thích tại sao dân Châu Phi phân
bố không đều ?
hàng triệu người da
đen ở CP bị đưa sang
Châu Mĩ làm nô lệ.
- Cuối TK 19 đầu TK
20 gầøn toàn bộ CP bị
chiếm làm thuộc địa .
- Năm 60 của TK 20
lần lượt các nước
Châu Phi giành độc
lập , chủ quyền .
b) Dân cư : phân bố
không đều .
- Sự phân bố dân cư ở
CP phụ thuộc chặt
chẽ vào đặc điểm của
các MT tự nhiên .
+ MT Hoang mạc mật độ dân cư ?
+ MT Xavan mật độ dân cư ?
+ MT XĐ ẩm mật độ dân cư ?
+ Lưu vực sông sông Ninl – Châu thổ
phì nhiêu , màu mỡ tập trung dân đông
nhất Châu Phi.
- Đa số dân sống trên địa bàn nào ?
- Xác định trên H 29.1 vị trí các TP ở
ChâuPhi có từ 1 triệu dân trở lên ? Đọc
tên các TP thuộc khu vực nào?
- Các TP ở CP thường có đặc điểm gì ?
- Đa số dân CP sống
ở nông thôn .
- Các TP có trên 1
triệu dân thường tập
trung ở ven biển .
Hoạt động 2 : SỰ BÙNG NỔ DÂN SỐ VÀ XUNG
ĐỘT TỘC NGƯỜI CHÂU PHI
GV giới thiệu về vấn đề bùng nổ DS :
- Nạn đói ợ Châu Phi + thiên tai
- Đại dịch AIDS
? Đọc tên các nước (trong bảng số liệu
II - SỰ BÙNG NỔ
DÂN SỐ VÀ XUNG
ĐỘT TỘC NGƯỜI
CHÂU PHI:
tình hình dân số của 1 số QG ở CP)
Cho biết :
- Nước nào có tỉ lệ gai tăng DS tự nhiên
cao hơn TB ? Cao bao nhiêu ?
- Nước nào có tỉ lệ gia tăng tự nhiên
thấp hơn TB ? (1,1%)
? Tại sao nạn đói thường xuyên đe doạ
CP ?
? Đại dịch AIDS tác hại như thế nào đối
với KT-XH.
? Tại sao sự bùng nổ DS không thể
kiểm soát được ở CP ?
GV Phân tích :
- Chiến tranh tàn phá KT các nước có
xung đột nội bộ , xung đột đa quốc gia ,
hút cạn các nguồn lực CP, vì thế 50%
DS dưới mức nghèo khổ , nợ nước
ngoài 2/3 tổng gía trị sản phẩm quốc
a)
Bùng nổ Dân số :
-
Châu Phi có 818 triệu
dâ
n (2001) chiếm
13,4% TG.
-
Tỉ lệ gia tăng TN vào
lo
ại cao nhất TG > 2,4
%.
b)
Xung đột tộc người
:
S
ự bùng nổ dân số ,
xung đ
ột tộc người ,
đ
ại dịch AIDS và sự
can thi
ệp của nước
ngoài là nguyên nhân
ch
ủ yếu làm kìm hãm
dân.
- Đại dịch AIDS tàn phá CP dữ dội ,
chiếm ¾ số người nhiễm HIV /AIDS
trên TG.
- Vấn đề kiểm soát việc sinh đẻ khó
thực hiện ở CP vì gặp trở ngại của tập
tục , truyền thống ,sự thiếu hiểu biết của
KHKT.
? Âm mưu rất thâm độc của thực dân
Châu Âu thể hiện việc thành lập các QG
như thế nào? (chia để trị ) , các QG
khác nhau về ngôn ngữ, phong tục tập
quán tôn giáo.
? Tại sao trong 1 nước hoặc giữa các
nước láng giềng mâu thuẫn giữa các DT
rất căng thẳng ?
(chính quyền nằm trong tay các thủ lĩnh
của 1 vài tộc người)
s
ự phát triển KT-XH
Châu Ph
i.
? Kết quả giải quyết mâu thuẫn trên là
gì ? Hậu quả cho KT-XH .
( Nội chiến làm KT giảm sút tạo cơ hội
nước ngoài nhảy vào can thiệp )
? Hậu quả của các cuộc sung đột nội
chiến giữa các nước láng giềng như thế
nào ?
( Bệnh tật , nghèo đói , KT-XH bất ổn ,
đặc biệt bệnh AIDS phát triển mạnh
nhất TG )
GV kết luận : nguyên nhân kìm hãm sự
phát riển KT-XH CP là gì ?
4) Củng cố :
- Sự phân bố dân cư CP chủ yếu dựa vào yếu tố tự nhiên XH
nào?
- Nguyên nhân XH nào đã làm CP dẫn tới con đường nghèo
đói , bệnh tật .
5) Dặn dò :
- Học bài 29
- Đọc SGK bài 30.